Resolutie-CDJA-Atlantisch-Handvest

Resolutie CDJA
Indieners:
Werkgroep Buitenlandse Zaken en Defensie
Resolutie:
Nederland en Europa dienen zich wereldwijd proactief in te zetten
voor de verdediging en naleving van de kernprincipes van de
bestaande internationale rechtsorde zoals beschreven in het
Atlantisch Handvest van 1942
Het Algemeen Bestuur van het CDJA bijeen op 22 maart 2017 te Utrecht,
Constaterende dat:
1. De kernprincipes van de bestaande internationale rechtsorde voor het eerst zijn
verwoord in de acht punten van de slotverklaring van de Conferentie van
Placentia Bay, beter bekend als het Atlantisch Handvest, van 14 augustus 1941;
2. De acht punten van het Atlantisch Handvest zijn1:
1) De grootmachten streven niet naar territoriale uitbreiding;
2) Territoriale aanpassingen dienen door alle betrokken partijen te worden
goedgekeurd;
3) Elk volk heeft zelfbeschikkingsrecht;
4) De belemmeringen van handel dienen te worden verlaagd of
weggenomen;
5) Er dient economische samenwerking tussen alle staten te zijn, met als
doel verbeterde arbeidsomstandigheden, economische vooruitgang, en
sociale zekerheid;
6) Na de vernietiging van het nazisme, dient er internationale vrede en
veiligheid te zijn zodat eenieder in zijn of haar land in voorspoed mag
leven;
7) Er dient vrije toegang tot de wereldzeeën te zijn;
8) Er dient een breed-gedragen permanent systeem te worden opgezet om
de wereldvrede te bewaren (een vereniging van naties);
3. Dat dit Atlantisch Handvest is onderschreven door de regeringen aanwezig bij
de conferentie van Londen van 24 september 1941, te weten: de Verenigde
Staten van Amerika, Groot-Brittannië, de Vrije Franse Strijdkrachten, de SovjetUnie, Noorwegen, Nederland, België, Luxemburg, Tsjecho-Slowakije, Joegoslavië
en Griekenland;
4. Het Atlantisch Handvest een belangrijke inspiratiebron vormde voor de
basisverdragen welke de bestaande internationale rechtsorde vormen,
waaronder:
a. De Verklaring van Verenigde Naties van 1 januari 1942
b. Het Handvest van de Verenigde Naties van 26 juni 1945
1
De volledige verklaring van het Atlantisch Handvest (in het engels) kan hier worden teruggevonden:
c. De Wereldovereenkomst voor Tarieven en Handel van 30 oktober 1947;
d. De Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van 10 december
1948
5. De bestaande internationale rechtsorde, immer nog een onvoltooid bouwwerk2,
desondanks tot historisch ongekende vrede, gezondheid en welvaart heeft
geleid3;
6. De Verenigde Staten en Europa sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog,
ondanks meerdere strategische fouten4, met economische en militaire sancties
garant hebben gestaan voor de naleving van de bestaande internationale
rechtsorde, bijvoorbeeld in Korea (1950-53) en Koeweit (1990-1);
7. Andere grootmachten, in het bijzonder de Russische Federatie en de
Volksrepubliek China, sinds het begin van de 21e eeuw met regelmaat hebben
verkozen om willens en wetens in strijd met de bestaande internationale recht
te handelen, bijvoorbeeld:
a. Rusland: interventies in Zuid-Ossetië (2008) en in oost-Oekraïne (2014heden) in strijd met punt 3 van het Atlantisch Handvest; alsmede de
annexatie van de Krim (2014) in strijd met punt 1 en 2 van het Atlantisch
Handvest;
b. China: het conflict in de Zuid-Chinese Zee met o.m. Vietnam en de
Filipijnen, in strijd met de punt 7 van het Atlantisch Handvest5;
8. Er een sterk gevoel van onveiligheid en soms zelfs existentiële angst heerst bij
kleinere landen die recent slachtoffer zijn of zijn geweest van illegale acties door
grootmachten6;
9. De federale overheid van de Verenigde Staten heeft aangegeven dat zij niet
langer onverdeeld garant wil staan voor de kernwaarden van de internationale
orde zoals deze in het Atlantisch Handvest beschreven staan7.
2
Men denke bijvoorbeeld aan de nog gebrekkige wereldwijde steun voor het Internationaal Strafhof
zie o.m. : http://www.salon.com/2010/11/04/un_un_world_development/;
https://www.prio.org/Data/Armed-Conflict/Battle-Deaths/
4
Met name de Vietnamoorlog (1965-1975), de NAVO-interventie in Kosovo (1999) en de Tweede
Golfoorlog (2003-2009)
5
zie ook: http://nos.nl/artikel/2114407-china-wijst-uitspraak-over-zuid-chinese-zee-bij-voorbaataf.html
6
Bijvoorbeeld de Filipijnen en Vietnam, de Baltische Staten Polen en Georgië.
7
De regering-Trump lijkt vooral punt 4 en 5 van het Atlantisch Handvest te willen ondermijnen
3
10. De lidstaten van de Europese Unie de institutionele en economische middelen,
alsmede het militaire potentieel, hebben om zich proactief in te zetten voor de
verspreiding en handhaving van de waarden van het Atlantisch Handvest.
11. De Nederlandse krijgsmacht een grondwettelijk taak heeft om de bestaande
internationale rechtsorde te beschermen;
Overwegende dat:
Het belang van de internationale rechtsorde voor Nederlandse vrede en welvaart
1. Nederland voor haar vrede en welvaart afhankelijk is van een goed
functionerende internationale rechtsorde en vrije wereldhandel;
Het belang van de internationale rechtsorde voor de vrede en welvaart van kleinere staten:
1. Respect voor en naleving van het internationale recht het fundament vormt voor
de vrede en veiligheid van alle staten;
2. Kleinere staten in de regel economisch, politiek, en militair te zwak zijn om zich
alleen tegen schendingen van het internationale recht door grootmachten te
verweren;
De hoge kosten van internationaal conflict
3. Een internationaal conflict tussen grootmachten onvermijdelijk resulteert in
hoge aantallen doden, gewonden, en ontheemden;
4. Proxy-oorlogen tussen grootmachten, zoals heden in Syrië, tevens tot zeer grote
aantallen doden, gewonden en ontheemden kunnen leiden.
Het belang van verdere intensivering van de internationale samenwerking
5. Brede en intensieve internationale samenwerking nodig is op een breed scala
aan internationale onderwerpen, waaronder de bestrijding van terreur, nonproliferatie, en klimaatverandering;
6. Internationale samenwerking alleen tot stand kan komen indien natiestaten
elkaar durven te vertrouwen, en helder en respectvol met elkaar blijven
communiceren;
De grondwaarden van het CDA en CDJA
7. De christendemocratie gelooft in een toekomst die duurzaam is voor mens,
samenleving, en planeet (rentmeesterschap);
8. De christendemocratie zich verbonden weet met minder bevoordeelde volken
en bevolkingsgroepen, en een plicht voelt om hen waar behulpzaam te
ondersteunen (solidariteit);
9. De christendemocratie groot belang hecht aan het oplossen van problemen op
het juiste bestuursniveau, waaronder het gebruik van internationale
samenwerking voor de aanpak van grensoverschrijdende problemen (gespreide
verantwoordelijkheid);
10. Naleving van gezamenlijk afgesproken wetten en waarden de enige manier is
een duurzame internationale samenwerking tot stand te laten komen (publieke
gerechtigheid);
Het belang van intensieve Europese samenwerking
11. De Europese Unie als enige potentiele grootmacht nog een bereidheid toont om
de kernwaarden van de bestaande internationale rechtsorde te respecteren;
12. De lidstaten van de Europese Unie individueel en gezamenlijk een
voortrekkersrol spelen bij veel internationale vraagstukken, waaronder de strijd
tegen klimaatverandering, de bescherming van mensenrechten en
menswaardigheid, en nucleaire non-proliferatie;
13. Ondanks de bestaande waardeverschillen tussen de EU en de VS over het
gebruik van geweld8, de Europese Unie militair sterk afhankelijk is van de
Verenigde Staten en maar zeer gelimiteerd zonder Amerikaanse steun kan
functioneren9;
Bestaande Politieke wil en gelegenheid
14. Nederlandse en Europese bestuurders zich sinds het begin van 2017 meermaals
bereid hebben getoond om voor de waarden van het Atlantisch Handvest garant
te staan10;
15. De Europese top welke ter viering van de 60e verjaardag van het Verdrag van
Rome op 25 maart 2017 zal worden gehouden te Rome, een opportuun moment
8
zie: http://www.pewglobal.org/2011/11/17/the-american-western-european-values-gap/#use-ofmilitary-force
9
zie bijvoorbeeld: http://www.nytimes.com/2011/10/22/world/africa/nato-war-in-libya-showsunited-states-was-vital-to-toppling-qaddafi.html
10
Zie bijvoorbeeld: Het fonds welke het kabinet heeft opgezet om Amerikaanse bezuinigingen op de
ontwikkelingshulp ongedaan te maken (https://www.nrc.nl/nieuws/2017/03/02/ploumen-haalt-181miljoen-euro-op-voor-fonds-a1548399), en het pleidooi van Eurocommisaries Frans Timmermans
(https://www.nrc.nl/nieuws/2017/01/27/wij-gaan-echt-niet-uit-elkaar-6437161-a1543389)
is om de Europese steun voor de waarden van het Atlantisch Handvest opnieuw
uit te spreken;
Spreekt uit dat:
1. De principes van het Atlantisch Handvest ook in de 21e eeuw de basis moeten
vormen van de internationale rechtsorde, en de juiste weg vooruit zijn om
belangrijke internationale vraagstukken op te lossen;
2. De Nederlandse regering en de Europese Unie hun onverdeelde steun moeten
uitspreken voor de waarden van het Atlantisch Handvest en de verdediging van
de bestaande internationale rechtsorde;
3. De Nederlandse regering en de Europese Unie de samenwerking moet
intensiveren met elk land welke tevens de kernwaarden van het Atlantisch
Handvest en de bestaande internationale rechtsorde onderschrijven;
4. De lidstaten van de Europese Unie ook autonoom – dat wil zeggen, indien nodig
ook zonder Amerikaanse steun – economisch en militair voor de internationale
rechtsorde moeten kunnen en durven opkomen;
ROEPT HET DAGELIJKS BESTUUR OP DEZE MENING AAN DE BETROKKEN CDAVOLKSVERTEGENWOORDIGERS BEKEND TE MAKEN EN HEN OP TE ROEPEN NAAR DIT STANDPUNT TE
HANDELEN ; VERZOEKT HET CDJA DIT STANDPUNT WIJD EN ZIJD TE VERSPREIDEN ;
En gaat over tot de orde van de dag.