bij de NLP-basiscursus “Je ongekende vermogens” Volksuniversiteit Zwolle Voorjaar 2017 week 2 Zonnestraaltjes In tweetallen, 2 minuten elk. Focus op een recente gebeurtenis die goed en/of nieuw was. Waarin je energie, blijheid of geluk voelde. Deel in de hele groep de titel van jouw ervaring en laat je gevoelens op je gezicht zien Open Frame • • • • Vragen Gebeurtenissen Korte verhalen Levenservaringen Doel: toepassen van NLP in jouw eigen werkelijkheid. Privé Zakelijk Verkoop Vergaderen Onderhandelen Presenteren Contactmaken Onderwijs Effectief leren Meer motivatie Trainen Meer uithoudings_ vermogen Neuro Linguïstisch Programmeren Sporten Topprestaties Trainen Mentale coaching Motiveren Doorzetten Relaties versterken Omgaan met emoties Opvoeden Leerprocessen Zorgsector Gewichtsverlies Stoppen met Roken Empathie Genezing van fobieën Communiceren Zelfexpressie Oplossen van problemen Doelgerricht Coaching Kaart Hoe Communiceer je? Gebied Interne Voorstelling Stemming Fysiologie Taal/Gedrag 5 6. De drie levensvragen 1. Waar focus je op? 2. Welke betekenis geef je er aan? 3. Wat doe je? Oefening: betekenis geven Hiernaast zie je een plaatje van een hond. Welke betekenis geef je aan dit plaatje? Hieronder zie je nog één plaatje van een hond. Welke betekenis geef je aan dit plaatje? Wat is het verschil in betekenis die je geeft aan deze twee plaatjes? Wat is de oorzaak ervan dat je dit verschil er aan toe kent? Oordelen Hoeveel oordelen zijn er? “Laat OMA thuis!” O = oordelen Geef voorbeelden van oordelen M = meningen Geef voorbeelden van meningen A = adviezen Geef voorbeelden van adviezen Neem je ‘GIDS’ mee! G = het Goede in iedereen’ I = Inspiratie D = Dom en Dankbaar S = Samen 1. Ga terug naar een herinnering, waarvan je het gevoel had dat je beter had willen communiceren. 2. Ga na wat de GIDS je had kunnen opleveren. 3. het Goede in de ander 4. Inspiratie om tot creatieve oplossingen te komen 5. Dom en Dankbaar te zijn 6. Samen te werken Vooronderstellingen van NLP Als je van een vooronderstelling uit gaat werkt hij voor je. Vooronderstelling = aanname vooraf die je voorlopig als waar aanneemt. Vooronderstellingen zijn overtuigingen waarvan gebleken is dat ze nuttig, zinvol en effectief zijn in de communicatie tussen mensen onderling of die iemand zelf met zichzelf voert. 1. 2. 3. 4. Respect voor andermans model van de wereld en dat van mijzelf!. De betekenis van je communicatie is de respons die je krijgt. Lichaam en geest beïnvloeden elkaar. De woorden die wij gebruiken zijn NIET de gebeurtenis of de zaak die zij weergeven (De kaart is niet het gebied). 5. De belangrijkste informatie over iemand is zijn gedrag. 6. Het huidige gedrag is de beste keus die er is (gedrag is aanpasbaar). 7. Ga er van uit dat alle gedrag een positieve bedoeling heeft. 8. Iemands gedrag staat niet voor de persoon die hij is (accepteer de persoon, verander het gedrag). 9. De mens heeft alle bekwaamheden die nodig zijn om te slagen (er zijn geen mensen zonder hulpbronnen, alleen mensen die hun hulpbronnen niet gebruiken). 10.Ik ben de baas over mijn geest en daarom over mijn resultaten. 11.De persoon met het meest flexibele gedrag zal het systeem beheersen. 12.Mislukking bestaat niet, alleen feedback. (om er van te leren) 13.Weerstand bij iemand waarmee je communiceert is een teken van gebrek aan "rapport" . 14.Alle procedures dienen de keuze te verruimen. 15.Gedrag en verandering dienen geëvalueerd te worden in termen van context en ecologie. 16.Alles is erop gericht om opnieuw één en volledig te worden met jezelf. 17.Het is zoals het is, accepteer dat de situatie is zoals hij is. Vooronderstellingen van NLP Als je van een vooronderstelling uit gaat werkt hij voor je. 1.Respect voor andermans model van de wereld en dat van mijzelf!. Respect Model van de wereld Zoek de verschillen in wereldmodellen Ik ben ik … Ik ben niet volmaakt… Ik ben niet perfect… 17. Het is zoals het Ik ben goed genoeg… Ik weet wie ik ben… is, accepteer de situatie zoals het is Ik weet wat ik wil…. Ik ben soms een prater.. Ik ben soms heel stil… Ik accepteer mezelf… Om mij te leren kennen…. Vraag ik je dit te leren… Ik ben wie ik zijn wil… Ik doe hoe ik doen wil. Accepteer Accepteer mij zo, zoals ik mijzelf accepteer Kaart Hoe Communiceer je? Gebied Je eigen interne Voorstelling Stemming Fysiologie Gedrag 15 Zin-tuig-lijke scherp-zinnig-heid Hoe zou je willen leren om nog nauwkeuriger te kijken, horen, voelen wat er in iemand omgaat? Zin-tuig-lijke scherp-zinnig-heid Oefening: Wat laten onze zintuigen weg? Kijk het lokaal rond en let op alles wat rood is. Doe je ogen nu dicht. Maak een innerlijk beeld van het lokaal en ga na wat je in dit beeld voor blauwe dingen kunt ontdekken. Wat laten we weg? Hoe neemt het oog waar? Hoe neemt het oog waar? Licht/kleur Lens buigt stralen naar elkaar en vormt een omgekeerd beeld Beeld Chemische stofjes Elektrisch impulsen Hersenen Intern beeld Weglaten, door onze zintuigen Blinde vlek van onze ogen De blinde vlek is een deel van het netvlies achter in het oog waar de oogzenuw het oog verlaat. Hier zitten geen zintuigcellen. Met andere woorden; op deze plaats is ieder mens blind. Dit verklaart de naam ook. Oefening om je blinde vlek te ontdekken: Sluit je linker oog Focus nu op het + Beweeg naar het scherm toe en er weer vanaf, wees je er van bewust wat er met het + o gebeurd. Blinde vlek o Weglaten en vervormen De blinde vlek wordt normaal niet waargenomen. De hersenen vullen het ontbrekende deel van het beeld aan met de kleuren van de omringende staafjes en kegeltjes zodat de structuren die een mens ziet niet onderbroken lijken. Weglaten, vervormen, generaliseren Hoeveel keer staat de letter F in de volgende tekst? FINISHED FILES ARE THE RESULTS OF YEARS OF SCIENTIFIC STUDY COMBINED WITH EXPERIENCE OF YEARS OF TRUTHFULL WORK AND OF INTENSIVE REFLECTION IF THEY ARE FILLED WITH FAITHFUL FACTS ABOUT EFFECTIVE SAFETY PERSONS OR FALSE OFFENDERS OF FOUR BEAUTIFUL PEOPLE. 23 De Hoofdenboom 24 Hoe Zintuiglijk Scherpzinnig ben je? Nog beter observeren! 25 Focussen met Zintuiglijke Scherpzinnigheid! Wat heb je gezien? Hoeveel? Merk op hoeveel verschillende waarnemingen er gedaan worden! 26 Heel Zintuiglijk Scherpzinnig! Het antwoord is 10 hoofden Wil je nog even checken? Heb je ook gezien dat het allemaal staatslieden uit India waren? 27 MahatmaGan dhi Nehru Indira Gandhi Rajiv Gandhi 28 Wat hebben we nodig om een compleet beeld te krijgen? Aandacht Letten op detail Letten op overzicht Kennis van wat te verwachten valt Interesse ……… Soms werkt het anders …….. Wat hebben we echt nodig? Misleiding? Welke emoties meen je te zien bij deze persoon? Wat zie je als je deze foto rechtopzet (180odraait)? Zo was de oorspronkelijk e foto Wat valt je op? Hoeveel poten heeft deze olifant? En als je het onderste deel bedekt? Hoeveel poten heeft deze olifant? En als je het bovenste deel bedekt? Hoeveel invloed heeft een vooronderstelling? 1. Bekijk de tekening 2. Welke lijn is de langste lijn? 3. Weet je het zeker? 4. Meet eens na! Detail of…….. Detail of … overzicht? Wat valt je het eerste op? Wat daarna? Waar gaat je aandacht naar toe? Links om of rechts om? Ontdek Mr. Bean Wat is de functie van een zoekbeeld? Ontdek Mr. Bean 2 Hoeveel sneller ging het nu? Wat is de functie van een zoekbeeld? Kleine details die belangrijk worden als je er op let. Welke kenmerken veranderen? 1. Kleur van de huid: Licht …………………………………………………….. Donker 2. Spanning van de huid: Glimmend …………………………………………Niet glimmend Symmetrisch ……………………………………..Asymmetrisch 3. Ademhaling Snel ………………………………………….………Langzaam Hoog …………………………………………….……Laag 4. Grootte van de onderlip, stand van de mondhoek Lijnen ……………………………………………..Geen lijnen Mondhoek omhoog …………………Mondhoek omlaag 5. Ogen Focus scherp …………………………………………Niet scherp Pupil verwijd …………………………………….…Niet verwijd Oefening: Zintuiglijk waarneembaar of interpretatie? Zintuiglijk Waarneembaar (= ZW) of Interpretatie(= IP) 1.Haar lippen werden smaller en de spieren in haar gezicht spanden zich…. ZW 2 Er lag een warme uitdrukking op z'n gezicht……………………………………. I 3 Het was duidelijk dat hij opgelucht was………………………………………….. I 4 Ik wist dat z'n hart 180 slagen per minuut ging…………………………………. I 5 Voor de verantwoordelijkheden van haar baan stond ze onder zware druk…. I 6 Z'n spreektempo ging sneller en de toon van z'n stem werd hoger………….. ZW 7 Toen jij hem aanraakte kon ik de nieuwsgierigheid op z’n gezicht zien……… I 8 Plotseling ging haar ademhaling langzamer en haar borst bewoog amper….. ZW 9 Haar gelaatskleur werd donkerder toen ze rechts naar beneden keek………. ZW 10 Toen ze sprak kon ik de vreugde in haar stem horen………………………….. I 11Toen hij voorover leunde ging z'n ademhaling sneller…………………………. ZW 12 Toen ze glimlachte wist ik dat ze opgetogen was……………………………... I 13 Z'n stem klonk luider omdat hij opgewonden was…………………………….. I 14 Haar mondhoek ging omhoog en toe wist ik dat ze blij was………………….. I 15 Zijn huidskleur werd bleker en zijn ademhaling sneller………………………. ZW Oefening Tonaliteit waarnemen. Luister met de ogen dicht naar het verhaal. Let niet op de inhoud maar op de volgende kleine veranderingen in tonaliteit: Geef met - - , - , +, + en ++ welke veranderingen je hoort in het begin het midden en het einde van het verhaal. begin 1 Volume (hard/zacht) 2 Ritme (regelmatig/onregelmatig) 3 Stembuigingen en klemtoon op bepaalde woorden of lettergrepen, (die als vragend of stellend geïnterpreteerd kunnen worden) 4 Tempo (snel/langzaam) 5 Pauzes tussen woorden en/of zinnen. 6 Toonhoogte. 7 Timbre (de aard van de toon, bijvoorbeeld met veel of weinig boventonen) midden eind