Context

De Wereld van Sofie
Jostein Gaarder
CONTEXT
Jostein Gaarder werd geboren in Oslo, Noorwegen, in 1952. Zijn vader was
schoolhoofd en zijn moeder een lerares die ook kinderboeken schreef. Gaarder
ging naar de Universiteit van Oslo, waar hij Skandinavische talen en theologie
studeerde. In 1974 trouwde hij en begon hij te schrijven. In 1981 verhuisde
Gaarder naar Bergen en begon hij aan de middelbare school filosofie te doceren,
een loopbaan die hij elf jaren volhield. Gaarders vroegste werken waren artikels
voor handboeken in filosofie en theologie en in 1986 publiceerde hij zijn eerste
boek, De Diagnose en Andere Verhalen. Hij schreef daarop twee boeken voor
kinderen alvorens hij Het Geheim van de Kaarten publiceerde, dat in 1990 de
prijs van de Noorse literatuurcritici en de literaire prijs van het Ministerie van
Culturele en Wetenschappelijke Zaken behaalde. Met de publicatie van De
Wereld van Sofie in 1991, kreeg Gaarder internationale bekendheid. De Wereld
van Sofie bracht drie jaren door als het best verkopende boek in Noorwegen.
Terwijl het zijn eerste boek was dat vertaald werd in het Engels, was De Wereld
van Sofie ook het hoogst verkopende boek in Duitsland, Frankrijk, en GrootBrittannië. Het is uitgegeven in vierenveertig talen en in 1995 was De Wereld
van Sofie het best verkopende boek ter wereld. Gaarder is één van de bekendste
hedendaagse Scandinavische schrijvers. De Wereld van Sofie heeft een film, een
musical, een bordspel, en een cd-rom voortgebracht. Jostein Gaarder woont in
Oslo met zijn vrouw Siri en hun twee zonen en hij werkt nu fulltime als
schrijver.
Gaarder is bekend omdat hij schrijft vanuit de standpunten van kinderen en
het grootste deel van zijn boeken is voor een jong publiek. De Wereld van Sofie
echter heeft de kloof overbrugd tussen publieken van verschillende leeftijden.
De held van het verhaal, Sofie, wordt vijftien in de loop van de roman. Toch
wordt het boek ondertiteld “Een Roman Over de Geschiedenis van de Filosofie,”
en hierin probeert Gaarder 2000 jaar verdienste aan westers filosofisch denken
onder de knie te krijgen. Een groot deel van de populariteit van het boek komt
door het feit dat het gecompliceerde ideeën behandelt en ze voorlegt in
taalgebruik dat begrijpelijk is voor jonge volwassenen. Het werd gebruikt als
handboek bij heel wat inleidende overzichten tot filosofie voor
eerstejaarsstudenten. Gaarder zelf doceerde elf jaar lang filosofie aan de
middelbare school, bijgevolg moet hij zich uitermate bewust zijn geweest van
zowel de valkuilen als het belang van het object te doceren. Zijn boek werd
toegejuicht als een roman en als een geschiedenis. Gaarders manier om de
filosofen te belichten is uitermate nuttig omdat vaak elk hoofdstuk zich richt op
één denker of één denktrant. Daarom kan het boek dienen om een individuele
© 2009 door Luc Goossens
Context
4
De Wereld van Sofie
Jostein Gaarder
filosoof te begrijpen. Tegelijkertijd wordt de intrige complex verweven over de
geschiedenis van de filosofie, en dus is het boek lezen als een roman prettig en
verschaft het de lezer een solide basisvorming in de geschiedenis van Westers
intellectueel denken. Misschien wou Gaarder op de proppen komen met een
manier om filosofie te doceren die niet al te pedagogisch was. De Wereld van
Sofie is geliefd geweest op dezelfde manier bij kinderen als bij volwassenen
omdat het filosofie duidelijk en op een onderhoudende wijze bijbrengt.
© 2009 door Luc Goossens
Context
5