Het verval van het uitgestrekte keizerrijk Problemen in Rome Problemen in Rome ● Uitgestrekte grenzen / groot leger nodig ● Groot leger kost geld: belastingen ● Crisis en burgeroorlogen ● Volksverhuizing (Hunnen...) Problemen in Rome ● Uitgestrekte grenzen / groot leger nodig ● Groot leger kost geld: belastingen ● Crisis en burgeroorlogen ● Volksverhuizing (Hunnen...) Burgeroorlogen Burgeroorlogen ● Door crisis Burgeroorlogen ● ● Door crisis Succesvolle generaals van legioenen, worden door hun soldaten tot keizer verkozen Burgeroorlogen ● ● ● Door crisis Succesvolle generaals van legioenen, worden door hun soldaten tot keizer verkozen Pretoriaanse wacht: kiest ook (andere) keizer Burgeroorlogen ● ● ● Door crisis Succesvolle generaals van legioenen, worden door hun soldaten tot keizer verkozen Pretoriaanse wacht: kiest ook (andere) keizer zijn het niet met elkaar eens Burgeroorlogen ● ● ● Door crisis Succesvolle generaals van legioenen, worden door hun soldaten tot keizer verkozen Pretoriaanse wacht: kiest ook (andere) keizer zijn het niet met elkaar eens chaos en burgeroorlog Chaos met de soldatenkeizers Chaos met de soldatenkeizers 1 Het werd door de Germanen en de Perzen bedreigd aan de grenzen. Chaos met de soldatenkeizers 1 Het werd door de Germanen en de Perzen bedreigd aan de grenzen. 2 De legioenen en de pretoriaanse wacht. Chaos met de soldatenkeizers 1 Het werd door de Germanen en de Perzen bedreigd aan de grenzen. 2 De legioenen en de pretoriaanse wacht. 3 Soldatenkeizers. Tijdelijk herstel onder het dominaat Tijdelijk herstel onder het dominaat Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Gaius Aurelius Valerius Diocletianus ● ideologische ingesteldheid ● drastische kerel Diocletianus ● Liet zich 'dominus et deus' noemen = 'heer en god' Diocletianus ● Liet zich 'dominus et deus' noemen = 'heer en god' --> hij maakte zichzelf tot een god-koning (alle macht!) Diocletianus ● Liet zich 'dominus et deus' noemen = 'heer en god' --> hij maakte zichzelf tot een god-koning (alle macht!) ● Plan om Rome terug bestuurbaar te maken Diocletianus ● Liet zich 'dominus et deus' noemen = 'heer en god' --> hij maakte zichzelf tot een god-koning (alle macht!) ● Plan om Rome terug bestuurbaar te maken --> diarchie en tetrarchie Diarchie Diarchie Diarchie WRR Diarchie WRR ORR Tetrarchie in Rome Tetrarchie in Rome 1 Augustus Tetrarchie in Rome 1 Augustus 2 Augustus Tetrarchie in Rome 1 Augustus 3 Caesar 2 Augustus Tetrarchie in Rome 1 Augustus 3 Caesar 2 Augustus 4 Caesar Tetrarchie in Rome 1 Augustus 3 Caesar 2 Augustus 4 Caesar Tetrarchie in Rome 1 Augustus 3 Caesar 2 Augustus 4 Caesar Maar... Maar...mooie liedjes duren niet lang. Maar...mooie liedjes duren niet lang. ● Augustus Constantinus Chlorus na slechts 1 jaar keizerschap Maar...mooie liedjes duren niet lang. ● Augustus Constantinus Chlorus na slechts 1 jaar keizerschap ● Zijn Caesar (Severus) heeft nog niet genoeg auctoritas opgebouwd... Maar...mooie liedjes duren niet lang. ● Augustus Constantinus Chlorus na 1 jaar keizerschap ● ● Zijn Caesar (Severus) heeft nog niet genoeg auctoritas opgebouwd... Zoon Constantijn grijpt de macht Maar...mooie liedjes duren niet lang. ● Augustus Constantinus Chlorus na 1 jaar keizerschap ● ● Zijn Caesar (Severus) heeft nog niet genoeg auctoritas opgebouwd... Zoon Constantijn grijpt de macht en sticht een nieuwe hoofdstad: Constantinopel Tijdelijk herstel onder het dominaat 3 - Hij nam alle macht in eigen handen (=Dominaat) - Hij herstelde de orde aan de grenzen - Hij voerde een belastinghervorming door - Hij deelde het rijk in in vier delen (=Tetrarchie) Tijdelijk herstel onder het dominaat 3 - Hij nam alle macht in eigen handen (=Dominaat) - Hij herstelde de orde aan de grenzen - Hij voerde een belastinghervorming door - Hij deelde het rijk in in vier delen (=Tetrarchie) 4 Hij bouwde een nieuwe hoofdstad: Constantinopel. Het West-Romeinse rijk valt definitief uiteen. ● Lees HB pag 115 ● Los vraag 5 en 6 op WB pag 87 Het West-Romeinse rijk valt definitief uiteen. 5 - Ze vestigden zich als boeren - Ze namen dienst in het Romeinse leger - Ze vielen massaal het Romeinse rijk binnen (5e eeuw) Het West-Romeinse rijk valt definitief uiteen. 5 - Ze vestigden zich als boeren - Ze namen dienst in het Romeinse leger - Ze vielen massaal het Romeinse rijk binnen (5e eeuw) 6 In 476 n. Chr. werd de laatste WestRomeinse keizer door de Germanen afgezet.