Apeldoorn pakt de bodem verontreiniging aan

Apeldoorn pakt bodemverontreiniging aan
Bewonersavond over wasserijverontreiniging in Ugchelen
Het Rijk wil dat alle bodemverontreinigingsgevallen in Nederland in 2030 gesaneerd of
beheersbaar zijn gemaakt. De uitvoering van deze landelijke bodemsaneringsoperatie is een
gezamenlijke verantwoordelijkheid van de Rijksoverheid, provincie, gemeenten en
marktpartijen zoals projectontwikkelaars
Lekkerkerk
In 1981 is het besef van een verontreinigde bodem ontstaan en de daarbij behorende gevaren voor
de mens en het milieu Dit gebeurde door de ontdekking van een bodemverontreiniging in een net
opgeleverde nieuwbouwwijk in Lekkerkerk. Nadien zijn nog vele gevallen van bodemverontreiniging
ontdekt, onderzocht en ook gesaneerd, zo ook in Apeldoorn: het gasfabrieksterrein, de
Stationsomgeving, sanering Tenderlaan en achtertuinen Oosterlaan.
Na 25 jaar bodemsanering is er echter landelijk de behoefte ontstaan om meer een totaalbeeld te
verkrijgen van de bodem saneringsoperatie om te zien wat er nu nog gedaan moet worden en wat de
financiële gevolgen daarvan zijn
Totaalbeeld bodemverontreiniging in Apeldoorn
In 2005 heeft de gemeente Apeldoorn, na een onderzoeksinspanning van twee jaar, een
gemeentedekkend inzicht verkregen in alle locaties, 4242 in totaal, waar mogelijk sprake kan zijn van
bodemverontreiniging. Uit een verdere beoordeling is gebleken dat ongeveer 2000 locaties mogelijk
ernstig verontreinigd zijn. Voor de overige gevallen wordt er van uit gegaan dat daar geen
noemenswaardige verontreiniging aanwezig zal zijn.
De verwachting is verder dat na uitvoering van uitgebreider bodemonderzoek er in circa 300 gevallen
daadwerkelijk een bodemsanering uitgevoerd zal moeten worden.
De saneringmaatregelen kunnen daarbij variëren van gemotiveerd niets doen tot en met het volledig
weggraven van de verontreiniging en het oppompen en zuiveren van het vervuilde grondwater. Al
deze noodzakelijke saneringen moeten, volgens een landelijk gemaakte afspraak, vóór 2030 zijn
uitgevoerd. De ernstige gevallen die op grond van een onaanvaardbare risico voor de
volksgezondheid en het milieu als spoedeisend worden aangemerkt moeten vóór 2015 moeten zijn
aangepakt of anderszins zijn beveiligd.
Wie is verantwoordelijk
Bij de huidige uitvoering van de saneringsoperatie wordt voorrang gegeven aan de locaties waar
gebouwd moet gaan worden en aan de zogenaamde milieuhygiënische urgente locaties.
De kosten en verantwoordelijkheid voor de aanpak zijn in de regel voor de veroorzaker van de
verontreiniging en/of de eigenaar van de grond. In gevallen waar de veroorzaker en /of eigenaar niet
meer zijn aan te spreken is er sprake van een zogenaamd vangnetgeval
In de huidige praktijk zullen met name de projectontwikkelaars het voortouw nemen om de aanpak
van de bodem in relatie en in samenloop met geplande nieuwbouw ter hand te nemen. Locaties waar
dit niet het geval is pakt de gemeente aan binnen haar bebouwde kom. De provincie blijft financieel
verantwoordelijk voor de vangnetgevallen buiten de bebouwde kom. De projecten die met behulp van
overheidsfinanciering aangepakt moeten worden, worden niet allemaal te gelijk aangepakt maar
aangepakt op basis van een vastgestelde prioriteit in het provinciale en gemeentelijke
bodemsaneringsprogramma. De gemeente werkt nu met het bodemsaneringsprogramma 2005-2010.
Aanpak bodemverontreiniging aan de Hoenderloseweg in Ugchelen
Ugchelen kent van oudsher de benutting van het grondwater dat afstroomt van het hoge
Veluwemassief via sprengen en beken. Hierlangs vestigden zich papier-, textiel- en metaalbedrijven.
De toenemende bedrijvigheid en industrialisatie in het begin van de vorige eeuw met als toppunt de
jaren ’70, heeft op een aantal plaatsen geresulteerd in bodemverontreiniging en tot op grote diepte
ook grondwaterverontreiniging. Zo kent Ugchelen momenteel bodemverontreiniging als gevolg van
chemische wasserijen, benzinetankstations, metaalverwerkingsbedrijven enz. maar kent ook het
bestaan van twee voormalige stortplaatsen. Al deze potentiële verontreinigingsgevallen zijn nu als
eerste in Ugchelen onderzocht, dit voor het verkrijgen van het totaal beeld in Apeldoorn. Een aantal
gevallen waarvan nu gebleken is dat deze mogelijk ernstig en spoedeisend zijn, zijn op het
gemeentelijk bodemprogramma geplaatst. Verder bodemonderzoek moet leiden tot een definitieve
uitspraak over de saneringsnoodzaak en spoedeisendheid door het bevoegde gezag, de provincie.
Van een aantal gevallen in Ugchelen was de saneringsnoodzaak reeds in een eerder stadium
aangetoond en in sommige gevallen ook al door de provincie vastgesteld. Het is in de wijk Ugchelen
de afgelopen jaren merkbaar geweest dat er her en der bodemonderzoek en bodemsaneringen in
uitvoering zijn gekomen, hetgeen voorlopig ook in komende jaren nog merkbaar zal zijn. Een
voorbeeld is de onlangs aangekondigde aanpak van het verontreinigde diepe grondwater in
samenloop met de aanpak van wateroverlast, beekherstel en industriële grondwaterwinning en nu
ook de aanpak van de bodemverontreiniging aan de Hoenderloseweg. .
Bewonersavond Hoenderloseweg
De bodemverontreiniging aan de Hoenderloseweg 145 is een vangnetgeval die door de provincie in
2005 bij de gemeente is neergelegd voor een vervolg. Op de locatie is in het verleden een
chemische wasserij gevestigd geweest die de huidige bekende bodem- en grondwater
verontreiniging heeft veroorzaakt. In dit geval is door de provincie als bevoegd gezag vastgesteld dat
de veroorzaker en de eigenaar niet meer aangesproken kunnen worden op hun verantwoordelijkheid
voor de verontreiniging. De gemeente is nu bezig om de onderzoeksgegevens te vervolmaken en
gaat bij een aantal woningen, die gelegen zijn vlak bij de bron van de verontreiniging,
binnenluchtmetingen doen om te zien of bewoners mogelijk gezondheidsrisico’s lopen. Op woensdag
7 februari heeft de gemeente de bewoners over dit onderzoek geïnformeerd.
Vervolgens zal de provincie verzocht worden om de saneringsnoodzaak en de spoedeisendheid
ervan formeel vast te leggen. De sanering van de omvangrijke grondwater verontreiniging zal in het
grotere grondwaterplan voor Ugchelen worden meegenomen.