Document

Arbowetgeving
1
Zorgplicht werkgever Artikel 7:658 BW r
• Voorkomen dat de werknemer in de uitoefening
van zijn functie schade lijdt
• De werkgever is aansprakelijk indien hij tekort
schiet in zijn zorgplicht
• Tenzij
– hij kan aantonen dat hij zijn zorgplicht is
nagekomen
– de schade het gevolg is van opzet of bewuste
roekeloosheid van de werknemer.
• Bewijslast werkgever
Doel arbowetgeving
• Zo hoog mogelijk beschermingsniveau medewerkers
• Planmatige en gestructureerde aanpak
arbeidsomstandigheden
• Maatregelen die passen bij het werk en de risico’s
Publiek
domein
(wettelijk
kader)
Arbowet:
algemene
doelen
Arbobesluit:
doelvoorschriften
Arboregeling: uitwerking
doelvoorschriften
Privaat
domein
(sociale
partners)
Arbocatalogus:
middelvoorschriften
Verantwoordelijkheidsverdeling
Publiek domein
Arbowet, Arbobesluit,
Arboregeling
Private domein
Overheid
Werkgevers en
werknemers
Doelvoorschriften
Arbocatalogus
Doelvoorschriften
Staan in arbowet, arbobesluit & arboregels
Geeft aan:
“Het niveau van bescherming dat bedrijven
moeten bieden aan de werknemers, zodat zij
veilig en gezond kunnen werken.”
• Procesnormen werkgever moet beleid ontwikkelen
Voorbeeld doelvoorschrift
Arbobesluit Artikel 3.16
1. Bij het verrichten van arbeid waarbij valgevaar
bestaat is zo mogelijk een veilige steiger, stelling,
bordes of werkvloer aangebracht of is het gevaar
tegengegaan door het aanbrengen van doelmatige
hekwerken, leuningen of andere dergelijke
voorzieningen.
2. In elk geval moeten maatregelen tegen valgevaar
worden genomen indien sprake is van risico
verhogende omstandigheden, openingen in vloeren,
of als het gevaar bestaat om 2,5 meter of meer te
vallen.
Middelvoorschriften (arbocatalogus)
• Manieren waarop aan de doelvoorschriften kan
worden voldaan
• Terugdringen van risico’s
– Maatregelen
– Methoden
• Erkend
• Stand wetenschap en professionele dienstverlening
Arbocatalogus (1)
“een geheel van afspraken tussen werkgevers en
werknemers waarin wordt bepaald welke van
de methoden en middelen zullen worden
ingezet om aan de doelvoorschriften te
(kunnen) voldoen.”
Kortom een beschrijving van methoden,
instrumenten, goede praktijken (de hoe-vraag)
9
Informatiebronnen
• Arboportaal
• Veilig en gezond werken
• Stichting van de Arbeid
• Inspectie SZW
Informatiebronnen vervolg
• Arbocatalogus agf;
http://www.gezondehandel.nl/netbook.php
• Nen-normen; http://www.nen.nl/
Bronaanpak
Bestrijding aan de bron
Collectieve maatregelen
Individuele maatregelen
Persoonlijke beschermingsmiddelen
Redelijkerwijsprincipe
Criteria:
• technische haalbaarheid
• operationele haalbaarheid
• economische haalbaarheid
Verder:
• ernst en situatie
-risico's inventariseren
-informatie BHV, PAGO
- analyse bedrijfsongevallen,
beroepsziekten
visie
-rapportage
-vervolgafspraken
Dialoog tussen OR
en bestuurder
Dialoog tussen
leidinggevenden en
medewerkers
-uitvoering plan van
aanpak
-elkaar aanspreken
-risico's evalueren
-prioriteiten stellen
-plan van aanpak
maken
14
Arbobeleid art. 3
Werkgever zorgt voor:
• de veiligheid en de gezondheid van de werknemers
inzake alle met de arbeid verbonden aspecten
• een beleid dat is gericht op zo goed mogelijk
arbeidsomstandigheden.
• Een beleid gericht op voorkoming en indien dat niet
mogelijk is beperking van psychosociale
arbeidsbelasting
15
Vervolg arbobeleid
Werkgever zorgt voor:
• een goede verdeling van bevoegdheden en
verantwoordelijkheden van werknemers waarbij
rekening wordt gehouden met hun bekwaamheden
• Een regelmatige toetsing van de ervaring met het beleid
en past het beleid daarop aan.
16
RI&E art.5
• De werkgever legt in een inventarisatie en evaluatie
schriftelijk vast welke risico’s de arbeid voor de
werknemers met zich brengt.
• In de RI&E wordt aandacht besteed aan de toegang van
werknemers tot een deskundige werknemer of persoon
of Arbodienst.
• Plan van aanpak inclusief tijdspad omtrent risico’s
17
Vervolg RI&E
• RI&E wordt aangepast als veranderende
werkomstandigheden daartoe aanleiding geven.
• Wanneer er uitzendkrachten of gedetacheerde mensen
werken dan moet er tijdig voor aanvang van de
werkzaamheden aan de werkgever van deze
medewerker de gedeeltes uit de RI&E die wat over de
werkplek melden. Die werkgever verstrekt het aan de
uitzend of detacheringskracht
18
Voorlichting en onderricht
• Doeltreffend inlichten over:
– Risico’s
– Maatregelen
• Voorkoming of beperking risico’s
• Deskundige bijstand
– Preventie
– Bescherming
– Bedrijfshulpverlening
– Doel en werking PBM
– Beveiligingen
• Toezien op naleving
Voorlichting over
• onderwerpen waarover specifieke regelgeving voor
bestaat: bijv. Lood
• de functie en taak vd werknemer
• risico’s die specifiek met persoonlijke
werkzaamheden te maken hebben
• de wijze waarop het zo veilig mogelijk kan
• hoe te handelen in acuut gevaarlijke situaties
• betekenis optische / akoestische alarmsignalen
20
Melden ongevallen art.9
• Melding bij Arbeidsinspectie:
– dood
– ziekenhuisopname
– blijvend letsel
• Registratie:
– bij meer dan 3 dagen ziekteverzuim
– voor inzage beschikbaar.
21
Voorkomen gevaar derde art. 10
• De werkgever is verplicht om gevaar voor de veiligheid
en gezondheid van derden te voorkomen indien bij of in
rechtstreeks verband met de arbeid die zijn werknemers
doet verrichten.
• Deze gevaren moeten worden meegenomen in de RI&E
22
Verplichtingen werknemers art.11
a: arbeidsmiddelen en gevaarlijke stoffen op de
juiste manier te gebruiken
b: pers. beschermingsmiddelen op juiste manier te
gebruiken
c: aangebrachte beveiligingen niet te veranderen
d: mee te werken aan onderricht
23
Vervolg art. 11
e: door hem opgemerkte gevaren ter
kennis te brengen aan werkgever
f: indien nodig mensen bij staan bij uitvoering taken op
grond van deze wet
24
Samenwerking art. 12
• Werkgever en werknemers werken samen.
• De werkgever voert overleg met de OR over arbobeleid
en de uitvoering.
• Bedrijfsbezoek toezichthouder (AI):
– onderhoud
– vergezellen
25
Rol Inspectie SZW
Re-actief:
– ongevalsonderzoek
– beoordeling
werkonderbreking
– onderzoek anonieme
klachten
Pro-actief:
– inspectiebezoek
– handhaving
– arbo-catalogus
– zelfinspectie
Preventiemedewerkers art. 13
• Dragen zorg voor dagelijkse veiligheid binnen het bedrijf.
• Ieder bedrijf met meer dan 25 medewerkers moet er één
of meer aanstellen.
27
Preventiemedewerker
Uit de Ri&E komt:
•
•
•
•
•
•
•
Deskundigheidsniveau
Taken
Vaardigheden
Hoeveel uur
Hoeveel preventiemedewerkers
Organisatorische inbedding
Bevoegdheden
28
Taken preventiemedewerkers
In ieder geval (art.13 lid 7):
• meewerken aan opstellen en uitvoeren van de RI&E;
• adviseren en samenwerken met de OR inzake
maatregelen gericht op goed arbobeleid;
• het (mede) uitvoeren van deze maatregelen.
29
Deskundige bijstand art. 14
Keuzemogelijkheden
– Vangnetregeling/standaardregeling (art. 14a)
– Maatwerk (art.14)
• Voorwaarden maatwerk:
– overeenstemming met OR
– contract bedrijfsarts verplicht
– de verplichting tot deskundige ondersteuning op 4
gebieden blijft
30
Deskundige bijstand
Maatwerkregeling Vangnetregeling
Verzuim
Begeleiding
Bedrijfsarts
Arbodienst
RI&E
Gecertificeerde
deskundige
Bedrijfsarts
Arbodienst
Aanstellings- Gecertificeerde
keuring
deskundig
Arbodienst
PAGO
Arbodienst
31
Bedrijfshulpverlening art.15
De werkgever is verplicht zich bij te laten staan
door bedrijfshulpverleners tav:
• eerste hulp bij ongevallen,
• Het beperken en bestrijding van brand en de
gevolgen van ongelukken
• Het alarmeren en evacuatie van werknemers
en andere aanwezige personen
32
Bedrijfshulpverlening art. 15
• Aantal niet langer aangegeven.
• Beperking van taken tot: eerste hulp, brandbestrijding en
evacuatie
• Werkgever mag BHV-taken op zich
nemen;
• Invulling BHV afgeleid van RI&E.
33
(P)ago art. 18
De werkgever stelt de werknemers periodiek in de
gelegenheid een onderzoek te ondergaan, dat erop is
gericht de risico’s die de arbeid voor de gezondheid van
de werknemers met zich meebrengt zoveel mogelijk te
voorkomen of te beperken.
34
Vervolg art. 18
• Nadere regels voor speciale doelgroepen:
o.a. jongeren, asbestwerkers, werken met
lood,kankerverwekkende stoffen, lawaai,
beeldschermwerkers, nachtarbeid
35
Verplichtingen werkgever
• Beleid gericht op het voorkomen of beperken van
psychosociale arbeidsbelasting
• Risico-inventarisatie en evaluatie
• Plan van aanpak
• Voorlichting en onderricht
• Ongevallen registratie
• Pago
• Bedrijfshulpverlening
• Deskundige ondersteuning .
36
AFSLUITING
37