Epidemiologie Formules

Epidemiologie Formules
Epidemiologische breuk:
Teller
--------- =
Noemer
Ziektegevallen
-----------------------------------Aantal mensen in de populatie
Cohort
Prevalentie
Prevalentie: incidentiecijfer x gemiddelde ziekteduur
Prevalentiecijfer: prevalentie/ aantal mensen dat op dat moment in de populatie zit
Puntprevalentie: absolute aantal personen in een populatie dat de ziekte op een bepaald moment
heeft
Periode-prevalentie: absolute aantal personen in een populatie dat de ziekte in een bepaalde
periode heeft gehad (bijv. maand, jaar of levensjaren)
Incidentie
Incidentie: het absolute aantal nieuwe ziektegevallen dat zich in de loop van een bepaalde
tijdsperiode voordoet
Cumulatieve incidentie: het aantal nieuwe ziektegevallen in de tijdsperiode / het aantal personen
aanwezig aan het begin van de betreffende tijdsperiode(kans op verschijnsel in bepaalde tijd)
Incidentiecijfer = incidentiedichtheid = incidence rate: het aantal nieuwe ziektegevallen / het aantal
jaren dat door de beschouwde populatie in de betreffende periode is geleefd
Relatief risico: RR: I1 / I0 of [a/(a+b]/ [c/(c+d)]
Risicoverschil: RV: AR: I1 – I0 of [a/(a+b)] - [c/(c+d)]
I1 = incidentie bij geëxponeerden aan de risicofactor
I0 = incidentie bij niet-geëxponeerden
I = incidentiedichtheidscijfers of cumulatieve incidenties
Ziek
Populatie
A
bloodgestelden
Populatie niet
C
bloodgestelden
Bij tabel vaak kruislings vermenigvuldigen!
Niet ziek
B
Totaal
D
Dynamische populatie
Incidentiecijfer: nieuwe gevallen/ geleefde tijd
Kleinschalige methode: geleefde tijd: school, afdeling verpleeghuis
Grootschalige methode: geleefde tijd: grote populaties, bijvoorbeeld gemeenten
- Steady state: iedereen is lid van de populatie en uitstroom gelijk aan instroom
Populatie geleefde tijd: aantal pp halverwege tijdsperiode x duur observatieperiode
- Groei of afname: gemiddeld is op de helft de geleefde tijd
Door populatie geleefde tijd: [(aantal pp begin + aantal pp eind)/2] x duur observatieperiode
Direct standaardiseren
Verwachte aantal overleden wordt berekend door de sterfte van de onderzochte populatie x
standaardpopulatie te doen. Hierbij berekent men het verwacht aantal sterftegevallen in de
standaardpopulatie op basis van de onderzochte populatie.
CMF = verwachte sterfte/ feitelijk gevonden sterfte
Men mag de 2 CMF’s van populaties op elkaar delen, omdat dezelfde noemer wordt gebruikt.
Indirect standaardiseren
Verwachte aantal overledenen wordt berekend door de populatie van de onderzochte populatie te
nemen x sterfte in de standaardpopulatie. Hierbij berekent men het totaal aan de te verwachten
overledenen in een populatie.
SMR = aantal overledenen in de onderzochte populatie / verwachte aantal overledenen wat is
berekend.
Deze SMR’s mag men niet op elkaar delen, omdat de noemer niet gelijk is.
Patiëntcontroleonderzoek
Hierbij kan geen incidentie worden berekend, dus ook geen RV of RR. Je kan wel een schatting maken
van het RR door een OR. Wanneer er wordt gepraat over een patiëntcontroleonderzoek moet men
altijd een OR berekenen!
OR = bloodgesteld/ niet blootgesteld bij cases en controles = (a x d) / (b x c)
Blootgesteld
Niet-blootgesteld
Totaal
Patiënten
A
C
Controles
B
D
Overig
APe = (ICe - IC0) / Ice = (RR-1)/ RR
Attributieve proportie voor geëxponeerden (EF): welk deel van het risico onder blootgestelden aan
een bepaalde risicofactor is het gevolg van die blootstelling?
NNT = 1/ AR
Number needed to treat: hoeveel kinderen moeten behandeld worden, om 1 geval te voorkomen?
(bijvoorbeeld, hoeveel kinderen moeten borstvoeding krijgen om 1 geval van overgewicht te
voorkomen? De determinant is een interventie)
PAR = (ICtot – IC0) / ICtot = [pe(RR-1)] / [pe(RR-1) + 1]
PAR = Apt = populatie attributief risico; hoeveel ziekte in een populatie is te wijten aan een
blootstellingsfactor (e)? Pe = prevalentie blootstelling (bijvoorbeeld; hoeveel heeft nooit BV gehad in
getal van 0 tot en met 1)
Causaliteit: determinant zonder welke de aandoening niet optreedt. Er is hierbij voldoende oorzaak,
meerdere determinanten kunnen dit tot gevolg hebben.