Wist U dat er in de wereld 37 miljoen blinden en 124 miljoen slechtzienden zijn? Als we er niet snel iets aan doen zullen in 2020, door bevolkingstoename en vergrijzing, 75 miljoen mensen blind en 250 miljoen slechtziend zijn!! Belangrijkste oorzaken van vermijdbare blindheid wereldwijd Cataract (17,6 miljoen blinden) Staar is de grootste oorzaak van blindheid in de wereld en veroorzaakt meer dan 50% van de blindheid in de meeste landen van Afrika, Azië en Zuid Amerika. VISION 2020 wil het aantal operaties uitbreiden door het opleiden van oogheelkundig personeel, het opzetten van klinieken en het sturen van instrumentarium. Trachoom (1,3 miljoen blinden) Trachoom is een zich steeds herhalende infectie van het oog na contact met geïnfecteerde personen (via vingers, zakdoeken, enz.) en door vliegen. Na verloop van jaren leidt dit tot schrompeling van het bovenste ooglid waardoor wimpers over het hoornvlies gaan krassen, met pijn, littekens op het hoornvlies en blindheid tot gevolg. VISION 2020 wil trachoom voorkomen en genezen door massa campagnes met antibiotica en ooglid operaties. Onchocerciasis (Rivierblindheid) (300.000) Onchocerciasis wordt veroorzaakt door een microscopisch klein wormpje, verspreid door de beet van een vliegje, voornamelijk in West en Centraal Afrika. Het vliegje dat de ziekte overbrengt broedt in snelstromende riviertjes. Mensen trekken weg uit deze vruchtbare gebieden uit angst voor de ziekte. Onchocerciasis wordt behandeld met een jaarlijkse dosis Ivermectine, waarvoor grote projecten gaande zijn. Blindheid bij kinderen (1,4 miljoen) In ontwikkelingslanden wordt blindheid bij kinderen vooral veroorzaakt door conjunctivitis, vitamine A gebrek, mazelen, conjunctivitis bij pasgeborenen en door traumata. Met vaccinatiecampagnes, vitamine A toediening en voorlichting is veel blindheid bij kinderen te voorkomen. Refractie afwijkingen en low vision In veel landen zijn brillen duur en schaars en is er een tekort aan personeel om ze aan te meten. Door opleiden van personeel, het opzetten van lokale productie van brillen en screenen van kinderen en ouderen wordt dit probleem aangepakt. Daarnaast zijn ook in ontwikkelingslanden glaucoom, diabetes en macula degeneratie belangrijke oorzaken van blindheid en slechtziendheid. De behandeling en preventie van deze aandoeningen is echter kostbaar en vaak zijn de faciliteiten en de kennis hiervoor beperkt of niet aanwezig. Een aantal Nederlandse organisaties geeft financiële steun aan oogzorg projecten in ontwikkelingslanden. Hun steun is in lijn met de aanpak van VISION 2020 en veelal onderdeel van het VISION 2020 actieplan van de landen waar zij werken. VISION 2020 Netherlands wil het werk van deze organisaties promoten en steunen en wil bemiddelen in training- en uitwisselingsprogramma’s. 80% van de blindheid in de wereld is te behandelen of te voorkomen VISION 2020 Netherlands is onderdeel van een wereldwijd initiatief van de Wereld Gezondheidsorganisatie (WHO) en het International Agency for Prevention of Blindness (IAPB), met als doel alle blindheid die behandeld en voorkomen kan worden vóór het jaar 2020 de wereld uit te helpen. HKH Prinses Margriet is beschermvrouwe van VISION 2020 Netherlands. Blindheid en slechtziendheid in Nederland Naar schatting 270.000 Nederlanders zijn slechtziend waarvan 40.000 blind. Ongeveer 85% van hen zijn mensen van 50 jaar en ouder. Met het stijgen van de leeftijd neemt het percentage snel toe. Er zijn twee maal zoveel vrouwen met een visuele beperking als mannen. De belangrijkste oorzaken van blindheid en slechtziendheid in Nederland zijn leeftijdsgebonden macula degeneratie, refractie afwijkingen, staar en netvliesafwijkingen bij diabetes en glaucoom. Naar schatting 70% van alle blindheid en slechtziendheid in Nederland (190.000 mensen) is te voorkomen of te behandelen en dus vermijdbaar. Bij 190.000 mensen in Nederland kan blindheid en slechtziendheid behandeld of voorkomen worden! Leeftijd afhankelijke macula degeneratie, ook wel ‘slijtage’ van het netvlies (macula of ‘gele vlek‘) door veroudering genoemd. Dit veroorzaakt uitval van het centrale zien en daling van de gezichtsscherpte. Het verloop is meestal geleidelijk, maar leidt soms snel tot blindheid in één oog. De oorzaak is niet bekend, maar er is een sterke genetische component. Bij rokers treedt macula degeneratie 3 maal vaker en 10 jaar eerder op als bij niet-rokers. De behandelingsmogelijkheden zijn nu nog beperkt maar volop in ontwikkeling. Glaucoom (hoge oogdruk) is een groep van afwijkingen waarbij beschadiging van de oogzenuw tot gezichtsverlies of blindheid leidt. Vaak gaat dit gepaard met een verhoogde druk in het oog. Meestal is er een geleidelijk verloop zonder klachten. Het begint met uitval van het buitenste deel van het gezichtsveld. Zonder behandeling leidt dit tot een sterke gezichtsveldbeperking (‘kokerzien‘), gevolgd door volledige blindheid. Cataract (staar) is een troebeling van de ooglens, waardoor licht niet meer scherp op het netvlies valt. De troebele lens kan met een operatie vervangen worden door een kunststof lens, en daarmee wordt het gezichtsvermogen hersteld. Diabetische retinopathie. Het hoge bloedsuiker bij suikerziekte beschadigt de bloedvaten in het netvlies. Het verloopt in het begin meestal zonder klachten, maar kan later snel tot blindheid leiden. Tijdige behandeling kan verergering voorkomen. Bril afwijkingen en low vision. Door brekingsafwijkingen in het oog kan geen scherp beeld op het netvlies gevormd worden. Als dit niet tijdig wordt gecorrigeerd kan blijvend gezichtsverlies optreden. Jonge kinderen en ouderen dienen regelmatig gecontroleerd te worden. Veel ouderen hebben geen, of geen optimale, bril correctie. Blindheid of slechtziendheid heeft ernstige gevolgen voor het individu, de familie en de samenleving als geheel. De kosten aan productiviteitsverlies, extra zorg, hulpmiddelen en omscholing zijn hoog. Mensen met een visuele handicap vallen vaker en hebben daardoor meer fracturen. Preventie en tijdige behandeling kunnen veel menselijk leed voorkomen en hoge kosten besparen. In 2005 heeft VISION 2020 Netherlands een situatieschets gepubliceerd over de omvang en de oorzaken van blindheid en slechtziendheid in Nederland. Er zijn 7 risicogroepen geïdentificeerd voor vermijdbare blindheid en slechtziendheid: ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen, zelfstandig wonende ouderen, verstandelijk gehandicapten en patiënten met staar, diabetes, glaucoom of macula degeneratie. Op initiatief van VISION 2020 Netherlands werken vooraanstaande deskundigen en vertegenwoordigers van beroepsgroepen, van patiëntenverenigingen en van zorginstellingen aan een nationaal actieplan. Zij zullen precies aangeven wie wat moet gaan doen, hoe, waar en wanneer en wat daar voor nodig is. Het gaat dan vooral om een betere coördinatie en samenwerking tussen de verschillende beroepsgroepen en organisaties, met als doel het aantal mensen met vermijdbare blindheid en slechtziendheid drastisch te verminderen en de effectiviteit van de oogzorg in Nederland te verhogen. Voorbeelden van geplande activiteiten: Ouderen in verpleeg- en verzorgingshuizen screenen op gezichtsafwijkingen en voorzien van visuele hulpmiddelen; Verstandelijk gehandicapten screenen op gezichtsafwijkingen en voorzien van visuele hulpmiddelen; Uitbreiden van oogheelkundige zorg aan patiënten met diabetes, glaucoom en macula degeneratie; Algemene voorlichting over het belang van regelmatig oogonderzoek, vooral bij mensen met een verhoogd risico. VISION 2020 Netherlands p/a Universitair Medisch Centrum St Radboud Instituut voor Oogheelkunde Postbus 9101 6500HB Nijmegen Tel: 024 361 3138 Fax: 024 354 0522 e-mail: [email protected] Website : www.vision2020.nl VISION 2020 Netherlands is een onafhankelijke stichting zonder overheidssteun. Ons werk voor een nationale aanpak is alleen mogelijk met donaties van particulieren, stichtingen, bedrijven en service clubs. We hebben uw steun hard nodig! Uw bijdrage is welkom op: Rabobank rekening 1445.84.956 t.n.v. VISION 2020 Netherlands Berlicum (NB)