MOEDER EN KINDMAP

MOEDER EN KINDMAP
DE TAAK VAN DE HUISARTS
DR KARIN VAN DEN BULCKE
WAAROM DOET DE HUISARTS
MEE AAN DIT PROJECT?




Moeders nodige kennis bijbrengen
Moeders van allerlei soorten
Voorbereiding op (verplichte?)
kortere hospitalisatie en sleutelrol
in de organisatie van de thuiszorg
leren samenwerken met andere
actoren van de thuiszorg en de
tweede lijn
PRAKTISCH
1) CONSULTATIE 5E MAAND
AFSPRAKEN MAKEN HOE PATIENTE WIL
BEVALLEN
WELKE VROEDVROUW, WELKE KRAAMHULP?
VOORSCHRIJVEN MATERIAAL TE GEBRUIKEN
BIJ THUISKOMST
-kleine en grote steriele compressen
-ontsmettingsalkohol voor het naveltje
-huren bedpan en spoelkan en babyweegschaal
-gynaecologische oplossing Isobetadine of Hibitane
PRAKTISCH (2)
- vroedvrouw in het ziekenhuis verwittigt huisarts
wanneer patiënte bevallen is
- huisarts verwittigt de thuiswerkende vroedvrouw en
kraamzorg
PRAKTISCH(3)

Huisbezoek bij thuiskomst
1.controleren bloeddruk en
bloedverlies
2.psychische beleving
3.controleren knip
4.evt controleren complet
5.borstvoeding
6.onderzoek baby
Onderwerpen



Borstvoeding
Vitamine K
De hielprik
BORSTVOEDING:
BEVORDEREN VAN DE
MELKPRODUCTIE
1) VAKER AANLEGGEN
2) AFKOLVEN NA IEDERE VOEDING
3) MEER RUSTEN
4) ZICH ONTSPANNEN VOOR DE VOEDING
5) STUUR IEDEREEN WEG DIE JE NIET MAG
6) LETTEN OP WAT JE EET EN DRINKT
BORSTVOEDING:
BEVORDEREN VAN DE
MELKPRODUCTIE (2)



Grootte borsten
Samenstelling van de melk
gewichtscurve
EVOLUTIE VAN BORSTSTUWING
NAAR
MASTITIS EN BORSTABCES
Borststuwing komt vooral de 3de dag voor, daarom:
1) Draag een stevige BH
2) Afkolven met de hand voor en na
3) Gembercompressen
4) Warme douche of ijsblokjes
MASTITIS

Wat?
een ontsteking van de klieren
 een complicatie bij borstvoeding na de
eerste week
 koorts kan aanwezig zijn


Hoe te verhelpen?
voeding eerst aan de pijnlijke borst
 borst verder manueel ledigen
 gembercompressen - paracetamol
 warme douche of ijsblokjes

BORSTABCES

Wat?
 Komt
meestal nog later in de
borstvoeding voor
 pijnlijke zwelling met koorts
 patiënt is erg ziek
BORSTABCES

Hoe te verhelpen?
Ev
kweek van melkstaal
Aangetaste borst moet geledigd worden
Borstvoeding verder aan de gezonde borst
Antibiotica : amoxilline of flucloxacilline 3* 500 mg
per dag , te combineren met NSAID
INDIEN ONVOLDOENDE RESPONS OP THERAPIE
NAAR ZIEKENHUIS VOOR DRAINAGE
DIFFERENTIËLE DIAGNOSE

Borstabces =
 Galactocoelen en melkstuwing
tijdens de ontwenning
 borsttumoren
 carcinomateuze mastitis
BORSTVOEDING
CONTRA-INDICATIES:
•
chemotherapie
•
aids-patienten
•
drugs- , alkohol- en nicotine-verslaafden
•
hepatitis BeAG positieve moeder
•
borstcorrecties en uitgesproken brandwonden
BORSTVOEDING
GEEN CONTRA-INDICATIES:
•borstabces
•andere infecties
-->WEL ANTIBIOTICA AANPASSEN
•fysiologische icterus op 3de – 4de dag
•slechte combinatie werk en borstvoeding
BORSTVOEDING EN
MEDICATIE
- In welke mate wordt het geneesmiddel via de melk
uitgescheiden?
- Kan de hoeveelheid geneesmiddel die via de melk
wordt opgenomen een farmacologische activiteit of
bijwerking veroorzaken?
- Wegen de risico’s op tegen de voordelen van
borstvoeding?
- Vermindert of stimuleert het geneesmiddel de
borstvoeding?
Medicaties die een invloed
hebben op borstvoeding

BEVORDEREND
oestrogenen
 fenothiaziden
 metoclopramide
 TRH
 hypoglycemierende
farmaca
 oxytocine


INHIBEREND
L-dopa
(bromocriptine)
 ergotderivaten
 IMAO
 pyridoxine (Vit B6)
 Prostaglandine E en
F2

Veel gebruikte medicaties tijdens
de bevalling en hun interactie
met borstvoeding

Oxytocine
 stimuleert
borstvoeding
 verhoogt incidentie hyperbilirubinemie

Methergin
 inhibeert
de borstvoeding
Hoe dikwijls gaat de
dokter op bezoek?
- afhankelijk van primipara of multipara
- vlotte thuiskomst al dan niet
- psychologische beleving van de
moeder
1) huildagen
2) psychose
3) depressie
- sociale context
HIELPRIK




Vijfde dag na de geboorte
Af te spreken met de vroedvrouw
Bloed uit de hiel of veneus
Gescreend op :
 fenylketonurie
 congenitale
hypothyroidie
 galactosemie
PREVALENTIE VAN OP TE SPOREN DEFECTEN
• fenylketonurie (1/10.000 pasgeborenen),
• galactosemie (1/60.000),
• hypothyreoïdie (1/3.400),
• in sommige centra, biotinidasedeficiëntie (1/40.000).
Vitamine K en D
Bij borstvoeding is Vit K en D aangeraden:
•1 mgr vitamine K oraal bij de geboorte
vervolgens 5 druppels Vitamon K per dag
• Vitamine D : 5 dr D Cure per dag
Tekort aan vitamine K
• verhoogde bloedingsneiging bij het kind
• ernstige intracraniale bloedingen zijn zeldzaam
• risicogroepen :
 borstvoedingsbaby’s
 prematuren
 zuurstofgebrek tijdens de bevalling
 stuitbevalling