13/03/16 Overzicht Leukemie: 1. De werking van onze cellen spellingsfouten in de DNA code 2. DNA als erfelijke factor 3. Leukemie: spellingsfouten in de DNA code Prof. Jan Cools KU Leuven - Centrum voor Menselijke Erfelijkheid VIB - Center for the Biology of Disease contact: [email protected] 4. De complexiteit van leukemie 5. De evolutie van onderzoeksmethoden 6. De evolutie van therapie 7. Is leven zonder leukemie of kanker mogelijk ? De cel is de bouwsteen van alle weefsels De opbouw van een cel De opbouw van de cel DNA : de code van het leven via RNA eiw kern it DNA gen >25.000genen cytosol 1 13/03/16 Bloedcellen ontwikkelen vanuit het beenmerg De foute werking van een leukemiecel X kern eiw i eiw t it signaal nietmeer nodig DNA gen cellenblijven con5nudelen cytosol De DNA code Conclusies normale DNA sequentie CTGAGTCAGATGACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAG L S Q M T F H K I P A D S L E DNA-fout bij leukemie CTGAGTCAGATTACATTTCACAAGATCCCTGCTGACAGCCTGGAG L S Q I T F H K I P A D S L E Het ‘lezen’ van de DNA sequentie – sinds 2005 • Fouten in het DNA van de bloedcellen kunnen leiden tot het ontstaan van leukemie. • DNA-fouten bij leukemie zijn zowel kleine fouten alsook chromosomale veranderingen. • Deze DNA-fouten ontstaan spontaan, en kunnen ook door straling of chemische reacties geïnduceerd worden. • DNA-fouten leiden tot veranderingen in de cel waardoor de cel meer zal delen, langer zal leven en zich niet volledig zal ontwikkelen. Voor- en nadelen van doelgerichte therapie Next-generation sequencing VOORDELEN • minder nevenwerkingen dan chemotherapie • fluorescente methode • betere levenskwaliteit • doeltreffender, meer effectief • heel beperkte werktijd voor onderzoeker • korte sequentie: tot 150 letters NADELEN • massale doorvoer: miljarden DNA fragmenten • dure geneesmiddelen • gebruikt om volledige genomen te bepalen (eerste leukemie genoom in 2008) • lange behandeling (vaak levenslang), maar eenvoudig (orale inname) • leukemiecellen kunnen relatief gemakkelijk resistent worden 2