Groen produceren bouwen - wonen Kiezen voor groen produceren, bouwen en wonen met Wienerberger... is kiezen voor de toekomst Groen produceren bouwen - wonen |1 “Groen produceren, bouwen en wonen is kiezen voor de toekomst.” +2° We kunnen er niet meer om heen. Onze aarde warmt op. Een temperatuurstijging van 2°C zal de zeespiegel doen stijgen, meer droogte- en hitteperiodes veroorzaken en het leven op aarde bedreigen. Onze toekomst, en die van onze kinderen en kleinkinderen, staat op het spel. In navolging van het klimaatverdrag van Kyoto neemt België maatregelen om de temperatuurstijging tegen te gaan en de emissie van broeikasgassen te verminderen. In het bijzonder van CO2. U en ik kunnen daarbij helpen. Hoe? Door groen te produceren, bouwen en wonen. Groen produceren bouwen - wonen Groen produceren… Wienerberger speelt reeds jarenlang een actieve rol in het ontwikkelen van duurzame producten en productiemethodes die mens en milieu respecteren en de omgeving niet nodeloos belasten. Lokale ontginning en lokale productie staan hierbij centraal. Bovendien streeft onze onderneming naar een minimaal grondstoffen- en energieverbruik en een maximaal hergebruik. Groen bouwen… Keramische bouwmaterialen zijn in België het bouwmateriaal bij uitstek. Ze zijn bestand tegen klimaaten weersinvloeden en hebben een levensduur van meer dan 150 jaar. Wienerberger? Wienerberger neemt op de Belgische markt van gevelstenen, binnenmuurstenen, kleidakpannen en kleiklinkers een sterke plaats in. De onderneming beschikt over 16 vestigingen en 18 kleigroeven in ons land, met een totale personeelsbezetting van ca 1.150 medewerkers. De hoofdzetel bevindt zich in Kortrijk. Enkele bekende merknamen: Door samen te werken met de Belgische Baksteenfederatie, gerenommeerde laboratoria, universiteiten en hogescholen slaagt Wienerberger er dag na dag in om innovatieve oplossingen te ontwikkelen op het gebied van groen produceren, bouwen en wonen. Met deze materialen bouwen we duurzame, massieve woningen die het energieverbruik en de bijhorende CO2-emissies drastisch beperken. Dé oplossing op het vlak van duurzaam bouwen is het ‘massief passiefhuis’. Hierbij worden alle voordelen van keramische binnenmuurstenen, gevelstenen en kleidakpannen aangewend om een comfortabele woning te bouwen die ruimschoots voldoet aan alle milieu- en energienormen. Groen wonen… In ons massief passiefhuis kunt u groen en duurzaam wonen zonder dat u hoeft in te boeten op uw wooncomfort. Dankzij deze energiezuinige woning geniet u het hele jaar door van een aangenaam binnenklimaat. Bovendien bespaart u tot 75 % op uw energiefactuur. Wat meteen goed is voor uw portefeuille. … is kiezen voor Wienerberger De keramische bouwmaterialen van Wienerberger, en de gebouwen waarin ze gebruikt worden, zijn de beste keuze om aan alle milieu- en duurzaamheidseisen te voldoen. Met Wienerberger kiest u voor groen produceren, bouwen en wonen. En kiest u voor de toekomst. 2| Groen produceren bouwen - wonen |3 duurzaamheid Duurzaamheid, een wetenschap Voor u ligt een brochure vol interessante info over hoe u duurzaam kunt bouwen en wonen. Maar wat is ‘duurzaamheid’ precies? We vroegen het aan professor Frank De Troyer van het Departement ASRO, KULeuven. Iemand die al jarenlang gebeten is door het onderwerp. Duurzaamheid is een begrip dat gebruikt wordt om zeer uiteenlopende ladingen te dekken. De meest algemeen aanvaarde definitie is deze van het Brundtland-rapport uit 1987: “Duurzame ontwikkeling voorziet in de behoefte van de huidige generaties, zonder de behoefte van de toekomstige generaties in gevaar te brengen.” Wat legt Wienerberger in de schaal? Gewikt en Gewogen Nu we weten wat duurzaamheid inhoudt, kunnen we het begrip specifiek toepassen op de woningbouw. De duurzaamheid van een woning wordt bepaald door 2 factoren: • De levensduur van zowel de bouwmaterialen als de woning • De initiële milieu-impact om de bouwmaterialen te produceren, te transporteren en de woning te bouwen. Wienerberger maakt er reeds jarenlang een erezaak van om bouwmaterialen en bouwoplossingen te ontwikkelen die het label ‘duurzaam’ verdienen. Materialen met een erg lange levensduur én een lage initiële impact. ¼Bouwen voor generaties Keramische materialen worden makkelijk 150 jaar. Binnenmuurstenen, gevelstenen, kleiklinkers en dakpannen zijn zo de beste producten om duurzame woningen te bouwen die generaties lang meegaan. Balans duurzaamheid Deze definitie levert een algemeen kader, maar om praktisch bruikbaar te zijn, moet ze verder ingevuld worden. DU “Duurzaamheid is dus véél meer dan het plaatsen van zonnepanelen of het uitgeven van een personeelskrant op gerecycleerd papier. Als we toekomstige generaties een toekomst willen bieden, moeten we waken over 3 peilers: het gebruik van uitputbare grondstoffen, de menselijke gezondheid en de kwaliteit van het ecosysteem.” + Lev ens d uur UR ZAAMHE ID - I nitiële im p act Frank De Troyer, Departement ASRO, KULeuven PE O PLE PL A N E T “Enkel als we deze elementen fundamenteel integreren in onze manier van denken en handelen, zijn we duurzaam aan het leven. En heeft onze planeet een toekomst.” PR O F I T In 1994 voegde John Elkington aan de Brundtland-definitie de termen People, Planet, Profit toe. • People: comfort voor de mens • Planet: respect voor het milieu • Profit: voldoende opbrengst voor economische ontwikkeling Een duurzame constructie heeft een lange levensduur en een lage initiële milieu-impact. Nog al te veel wordt de focus alleen gelegd op de initiële milieu-impact, terwijl net het aspect levensduur voor een positieve balans op het vlak van duurzaamheid zorgt. Een lange levensduur spreidt de initiële milieu-impact immers over een grotere periode. ¼Think global, act local Wienerberger beperkt het transport en de bijhorende CO2-emissies. De afstand tussen de groeven en de fabrieken wordt zo kort mogelijk gehouden en de klei wordt hoofdzakelijk ontgonnen in lokale groeven. Kleigroeven krijgen na exploitatie een herbestemming als landbouw-, natuur- en recreatiegebied. Zo produceren en bouwen we met respect voor mens en milieu, zonder de omgeving nodeloos te belasten. Volgens Elkington moeten duurzame ondernemingen streven naar een goed evenwicht tussen deze drie P’s. 4| Groen produceren bouwen - wonen |5 kyoto Verder dan Kyoto Kyoto & Duurzaam Wonen Met het verdrag van Kyoto in 1997 besloten politici wereldwijd om de opwarming van de aarde tegen te gaan. In 2006 trad het protocol officieel in werking en sindsdien trachten de aangesloten landen de emissie van broeikasgassen tegen 2012 fors te beperken. Dit door strenge, afdwingbare normen en eisen te bepalen voor elk deelaspect. Kyoto is zo niets anders dan duurzaamheid in een wetgevend kader. In België zijn de huishoudens verantwoordelijk voor 31% van het totale energieverbruik. Jaarlijks stoten we 27 miljoen ton CO2 uit voor het verwarmen van onze woningen. Dit indrukwekkende cijfer krijgen we omlaag door beter te isoleren, luchtdicht te bouwen en bewuster om te springen met ons energieverbruik. Energieverbruik per economische sector in 2007 29,92% Industrie Kyoto & Duurzaam Produceren Kyoto & Duurzaam Bouwen Als we de Kyoto-doelstellingen willen halen, moet het CO2verbruik in de woningbouw fors gereduceerd worden. In vergelijking met de totale jaarlijkse emissies door de Belgische industrie, is de Belgische baksteen- en dakpanindustrie slechts voor 1,17% van de CO2-emissies verantwoordelijk. Desondanks levert onze sector nog steeds belangrijke inspanningen om de emissies verder te beperken. Op het vlak van duurzaam bouwen gelden in Vlaanderen, Brussel en Wallonië sinds 2006 een verplichte set van minimumnormen waaraan iedere nieuwe woning moet voldoen. Via deze wetgevingen en aanvullende subsidies willen zowel de Vlaamse, Waalse als Brusselse regeringen energiezuinige, comfortabele gebouwen realiseren die op termijn zorgen voor een aanzienlijke energiebesparing. 22,71% Vervoer 31,02% Huishoudelijk en gelijkgesteld 16,35% Niet-energetisch verbruik Bron: FOD Economie, K.M.O., Middenstand en Energie Belgische baksteen- en dakpanindustrie ¼Verwarming woningen 2,27% Belgische baksteen- en dakpanindustrie 619.000 ton / 27,3 miljoen ton = 2,27% Belgische baksteen- en dakpanindustrie ¼Belgische industrie De totale CO2-emissies voor het verwarmen van onze woningen zijn 44 keer groter dan de totale emissies voor de 1,17% Belgische baksteen- en dakpanindustrie ¼Wienerberger doet meer… ¼Strengere normen in de toekomst? productie van keramische bouwmaterialen. Bron: NIS, Belgische Baksteenfederatie en Passiefhuis-Platform Het besef groeit bij onze politici dat we in de woningbouw nooit de Kyotonorm halen als we niet investeren in energiezuinige woningen. Sinds 1 januari 2010 werd de Vlaamse EPB-regelgeving verstrengd naar een verplicht energiepeil van E-80 i.p.v. E-100. De opgelegde normen zullen zelfs nóg strenger worden. 619.000 ton / 52 miljoen ton = 1,17% Volgens de Belgische Baksteenfederatie is de CO2-emissie van de Belgische baksteen- en dakpanindustrie slechts 1,17 % van de totale emissie door de Belgische industrie. Bron: Belgische Baksteenfederatie Met onze energiezuinige bouwoplossingen, geven we bouwprofessionals en bouwheren de kans om te kiezen voor een in ons klimaat comfortabele en duurzame woning tegen een betaalbare prijs. ¼Wienerberger doet meer… Sinds ’95 beperkt Wienerberger de emissie tot het absolute minimum. Door gebruik te maken van de Best Beschikbare Technieken en energiebesparende en innovatieve productieprocessen, zoals het toepassen van papiervezel en end-of-pipe oplossingen, scoren we op vele vlakken aanzienlijk beter dan de opgelegde duurzaamheidsnormen. 6| “Wienerberger gaat verder dan Kyoto. We bekijken niet het topje, maar de hele ijsberg.” ¼Wienerberger doet meer… Het massief passiefhuis beantwoordt maximaal aan alle duurzaamheidseisen. Deze comfortabele woning, gebouwd volgens de Belgische traditionele bouwmethode met keramische materialen is in ons land het best mogelijke antwoord op het gebied van duurzaam wonen. De tendens die wetenschappers verwachten in Vlaanderen is: sinds 2007 E-100, in 2010 E-80 en in 2012 E-60. Volgens een Europese richtlijn moeten nieuwe gebouwen in Europa na 2020 zero-energiewoningen zijn. In Wallonië staat de volgende evolutie op de politieke agenda: in 2014 lage-energiewoningen, 2017 passiefhuizen, 2019 zero-energiewoningen en vanaf 2015 zeer lage-energiewoningen voor renovaties. Vlaams Energieagentschap (VEA) - Geert Flipts SPW - DGO4 - Département de l’Energie et du Bâtiment durable Groen produceren bouwen - wonen |7 groen produceren Transport over water Produceren met respect voor mens en milieu Wienerberger speelt een voortrekkersrol bij het ontwikkelen van de meest milieuvriendelijke transportmogelijkheden voor grondstoffen en afgewerkte producten. Er wordt zoveel mogelijk gewerkt met lokale grondstoffen en lokale afzetmarkten. Via transport over water worden de CO2-emissies verder gereduceerd. Na de theorie is het tijd om duurzaamheid te toetsen aan de praktijk. Onder de noemer ‘People-Planet-Profit’ optimaliseert Wienerberger in haar vestigingen alle aspecten van het keramische productieproces. Dit door het inzetten van de Best Beschikbare Technieken en innovatieve productieprocessen. 50 vrachtwagens Lokale ontginning & zinvolle nabestemming Klei is als grondstof overvloedig aanwezig in België. Door de fabrieken steeds dichtbij de klei- en leemgroeven te situeren, ontstaat er minder transport en dus minder milieubelasting. Na exploitatie krijgen de kleigroeven een herbestemming als natuur-, landbouw- en/of recreatiegebied. Situering van de Vlaamse groeven en fabrieken Kempense klei Reduceren van schadelijke luchtemissies Ieperse klei Boomse klei Dankzij rookgasreiniginginstallaties en procesgeïntegreerde maatregelen zoals het toevoegen van papiervezel als grondstof worden schadelijke emissies sterk gereduceerd. Ruim onder de toegelaten emissiedrempels. ¼Voor 8| ¼Na Groen produceren bouwen - wonen |9 Geen productieafvalwater Het watergebruik wordt aanzienlijk verminderd. Het productieafvalwater wordt bovendien gezuiverd en opnieuw in het productieproces ingezet. Hernieuwbare energie Door te investeren in windmolens en zonnepanelen wil Wienerberger op korte termijn 20% van haar elektriciteitsverbruik halen uit groene stroom. Duurzaamheid in praktijk Rumst is dé voorbeeldsite voor alle duurzaamheidsinspanningen van Wienerberger. Onze onderneming sloot hier als eerste in de keramische bouwsector de industriële kringloop volgens het ‘Cradle to Cradle’ principe (van wieg naar wieg). De kern van ‘Cradle to Cradle’ is dat alle gebruikte materialen na hun leven in het ene product, nuttig hergebruikt worden als grondstof in een ander product. Zonder kwaliteitsverlies. Afval wordt grondstof en de kringloop is compleet. Wienerberger ontwikkelde een innovatieve recyclagetechniek om fijngemalen keramisch puin te hergebruiken. “Met de vestiging van Wienerberger in Rumst kwam er een nieuwe bedrijfscultuur in de steenfabriek. De infrastructuur en het productieproces werden gemoderniseerd, de schadelijke emissies en de impact op de omgeving tot een absoluut minimum beperkt.” “Bovendien werd in overleg met het gemeentebestuur het transport van en naar de fabriek aangepakt door een bypass te leggen rondom de woonkern van de deelgemeente Rumst. Er wordt bovendien geïnvesteerd in een nieuwe aanlegkade en in watergebonden transport. Een ecologische maatregel waardoor meteen de CO2-emissie verder wordt beperkt. Rumst wordt zo heel wat milieuvriendelijker.” Francy van der Wildt, burgemeester van Rumst ¼Natureplus ecolabel “Natureplus is een internationaal duurzaamheidslabel dat de bio-ecologische eigenschappen van bouwmaterialen certificeert. Het is de internationale erkenning van de Porotherm en Desimpel binnenmuurstenen als gezond en ecologisch bouwmateriaal” “Voor VIBE vzw staat Wienerberger qua inspanningen en resultaten aan de Europese top inzake gezondheid, milieu, functionaliteit van haar producten en milieuvriendelijke productieprocessen.” Peter Thoelen, Vlaams Instituut voor Bio-Ecologisch Bouwen en Wonen (VIBE) 10 | Groen produceren bouwen - wonen | 11 groen bouwen De conclusies: Producten voor een duurzame toekomst De milieu-impact van het keramische productieproces is erg laag. Dit is te danken aan performante rookgasinstallaties, het gebruik van papiervezel en gemalen keramisch puin, energie-efficiënte ovens en het verminderen van het transport door lokale ontginning en productie in de buurt van de kleigroeven, het transport over waterwegen,... Alle keramische producten scoren zeer goed tot uitstekend op het gebied van landgebruik, verbruik van mineralen, verzuring, ecotoxiteit, aantasting van de ozonlaag, klimaatverandering en schadelijke stoffen. Duurzaam bouwen is bouwen voor vandaag maar ook voor morgen. Voor duurzame woningen heb je bouwmaterialen nodig die op hun beurt een erg lange levensduur hebben. Kwalitatieve materialen met de juiste technische eigenschappen die zorgen voor het nodige wooncomfort. Keramische materialen zoals binnenmuurstenen, gevelstenen en kleidakpannen voldoen aan al deze eisen. Dit werd aangetoond in twee onafhankelijke studies. Levensduurstudie: marktonderzoek door Xtra Muros Duurzaam bouwen is slim investeren en denken aan de toekomst Een woning is een zware investering. Daarom gaan we op zoek naar bouwoplossingen die onze investering de moeite waard maken. Woningen met een lange levensduur die heel ons leven meegaan. En zelfs het leven van onze kinderen en kleinkinderen. Maar wie bouwt voor het leven, moet zijn woning daar ook op voorzien. Van bij het ontwerp zorgt u er best voor dat uw woning makkelijk aan te passen is wanneer u kinderen krijgt of op pensioen gaat. Maar ook wanneer u thuis wil werken of uw huis wil verkopen. Wilt u een extra slaapkamer, een badkamer op het gelijkvloers of een werkatelier? Met een minimum aan inspanningen moet uw woning aan te passen zijn aan uw veranderende levensstijl. Enkel zo vermijdt u zware verbouwingen. Of zelfs een nieuwe zware investering. Het marktonderzoeksbureau Xtra Muros kwam tot het besluit dat keramische producten het bouwmateriaal bij uitstek zijn in ons vochtige klimaat. Ze zijn prima bestand tegen klimaat- en weersinvloeden en hebben een levensduur van minstens 150 jaar. Hierdoor zijn er weinig of geen kosten aan vervanging en herstelling. Levenscyclusanalyse (LCA): het DuCoClay-project In 2007 startte de Belgische Baksteenfederatie (BBF) het DuCoClay-project. Deze grootschalige levenscyclusanalyse werd uitgevoerd door VITO, ASRO en WTCB. De studie onderzocht de milieueffecten en de socio-economische impact van keramische producten en bouwelementen. Keramische wanden zijn weinig onderhevig aan onderhouds- en renovatiewerkzaamheden. Bij onderhoud en renovatie moet de initiële impact hiervan telkens weer verrekend worden (afbraak, transport,…). Keramische producten scoren ook opvallend goed op het vlak van duurzaam wonen. Energiezuinige woningen met keramische materialen zorgen door hun lagere energiebehoefte voor een drastische vermindering van de emissie van CO2 en andere schadelijke stoffen. De initiële milieu-impact van traditioneel gemetste binnen- en buitenmuren is laag. Dit is te danken aan de lokale productie van de materialen. Minder transport, dus minder schadelijke CO2-emissie. Wanneer de duurzaamheid van een wand onderzocht wordt, mag men zich niet beperken tot bijvoorbeeld de keramische materialen op zich, maar moeten ook de mortel, de pleister, enz. in rekening gebracht worden. De studie toonde aan dat de traditioneel gemetste binnen- en buitenmuren uitstekend scoren op het vlak van duurzaamheid. De dynamische verliezen via buitenwanden in keramische materialen zijn laag. Dit hebben de gemetste wanden te danken aan hun grote thermische inertie. ¼BENOR-kwaliteitsgarantie Het officiële kwaliteitslabel Benor garandeert de kwaliteit van binnenmuurstenen, gevelstenen en kleidakpannen. Het overgrote deel van de keramische producten van Wienerberger beschikt over deze Benor-kwaliteitsgarantie. Bovenop het Europese CE-conformiteitskeurmerk is het de gecertificeerde waarborg op een kwaliteit zonder compromissen. ASRO 12 | Groen produceren bouwen - wonen | 13 duurzame producten Binnenmuursteen Handige formaten en gewichten Thermische isolatie Gevelsteen Vormstabiliteit 100% recycleerbaar oest Akoestisch comfor comfort Brandveiligheid veiligheid d Vormstabiel = lange levensduur én blijvend luchtdicht Hergebruik na sloop Thermische inertie = thermisch comfort in zomer én winter Druksterk Druksterkte van binnenmuursteen, draagvermogen van metselwerk Natureplus ecolabel Weinig onderhoud, mooie patine Levensduur Aangepast ngepast aan ons s klimaat : vorstbestendig en vochtregulerend Oneindige expressiemogelijkheden, creativiteit Brandveiligheid Innovatie van Wienerberger : Eco-brick® Vochthuishouding = gezond binnenklimaat 14 | Groen produceren bouwen - wonen | 15 duurzame producten Kleidakpan Vorstbestandheid Brandveiligheid Kleiklinker KoraSun® : hernieuwbare energie uit een hellend pannendak Formaten, kleuren en vormen Vormstabiliteit Weinig onderhoud, mooie patine Levensduur Levensduur Oneindige expressiemogelijkheden, creativiteit Licht gewicht Vorstbestandheid tandheid Hergebruik Vormvastheid Hergebruik en recyclage Blijvend mooi Gevelbekleding en na-isolatie van bestaande gebouwen Onderhoudsvriendelijk 16 | Groen produceren bouwen - wonen | 17 alles onder één dak Wienerberger doet meer dan het produceren van duurzame keramische bouwmaterialen. Onze onderneming ontwikkelt steeds nieuwe systemen om duurzaam te bouwen én te renoveren. Geïntegreerde systemen die perfect op elkaar zijn afgestemd, met de gekende Wienerberger kwaliteit. Via deze alles-onder-één-dak filosofie willen we uw betrouwbare partner zijn. Montageklare binnenmuur- en gevelelementen op uw maat: ¼KoraSun® zonnepanelen Onder de merknaam ‘KoraSun®’ ontwikkelde Wienerberger fotovoltaïsche panelen die naadloos ingewerkt zijn in de Koramic kleidakpannen. Zonnepanelen die elektriciteit produceren zonder vervuiling, zonder emissie van schadelijke gassen en zonder broeikaseffect. Ze zijn makkelijk te plaatsen en zorgen voor een mooi resultaat. Op gemiddeld 12 jaar is de installatie volledig terugverdiend. Subsidies van de overheid maken het zelfs nog interessanter. Bovendien zijn KoraSun® panelen in combinatie met een passiefhuis dé stap naar een zero-energiewoning. Bio/Eco-wand De Bio/Eco-wand is een milieuvriendelijke wand met zoveel mogelijk duurzame en eco-gecertificeerde materialen. De wand bestaat uit een binnenblad van Porotherm Rendement Plus binnenmuurstenen, een spouw met een goede isolatie op basis van houtvezels en een buitenblad van Koramic kleidakpannen. De wand leent zich uitstekend uitsteke voor energiezuinig en zelfs luchtdicht bouwen. Het gaat hier om lokaal geproducee erde bouwmaterialen, zodat de CO2-emissie door de productie en het transport be eperkt is. 18 | ¼Wienerberger Building Solutions Ons KoraSun® systeem is het enige in het kleidakpannendak geïntegreerd systeem in België met TÜV-certificatie. De Duitse TÜV-goedkeuring wordt wereldwijd aanvaard als één van de meest betrouwbare kwaliteitslabels voor zonnepanelen. Porotherm Wall Systems en Terca Wall Systems zijn duurzame en ecologische bouwsystemen die bestaan uit op maat gemaakte, montageklare keramische binnenmuur- en gevelelementen. Beide bouwoplossingen laten toe om sneller, efficiënter en veiliger te werken. Bovendien moet er veel minder water op de werf gebruikt worden, vermindert het bouwafval zoals plastiek, mortel- of betonresten aanzienlijk en komt er minder transport aan te pas. Na-isolatie van bestaande constructies met Na-isolatie van bestaande constructies met Renovatie van hellende daken met steenstrips kleidakpannen KoraFleece® en Koramic Het gevelisolatiesysteem afgewerkt met steenstrips van Wienerberger kunt u ook gebruiken om buitenmuren zonder spouw of slecht geïsoleerde spouwmuren langs de buitenzijde te isoleren. De gevel behoudt hierbij het uitzicht van een gewone muur. Het systeem zorgt voor thermisch en akoestisch comfort en is bestand tegen de weersomstandigheden. Bij na-isolatie van bestaande constructies is het mogelijk om de gevel met duurzame Koramic kleidakpannen af te werken. Deze systemen verbeteren de thermische isolatie, de woongezondheid en scheppen een behaaglijk woonklimaat. Andere voordelen zijn de kleurstabiliteit, de brandveiligheid en het gemak van onderhoud. Wordt de gevelbekleding beschadigd, dan is die makkelijk te herstellen. Hellende daken kunt u renoveren met Koramic kleidakpannen en KoraFleece® onderdakfolie. Dit maakt het dak weer- en winddicht, verhindert de infiltratie van stof en pollen en behoudt een voldoende dampdoorlatendheid. KoraFleece® heeft een zelfklevende strook om een perfect windscherm te vormen zodat de isolatie optimaal beschermd wordt. Groen produceren bouwen - wonen | 19 Waarom heeft de Belg een baksteen in zijn maag? Dankzij de overvloedige, lokale aanwezigheid van klei is het bouwen van een duurzame, massieve woning een logische keuze. Ook onze Belgische bouwtraditie pleit voor het gebruik van keramische producten. Deze traditie van massieve woningen met een lange levensduur vindt ondermeer haar oorsprong in het kader dat geschapen werd door de Belgische overheid. In vergelijking met onze buurlanden zijn de registratierechten hoog bij de aankoop van een onroerend goed. Huizen kopen en verkopen in België is hierdoor duurder. Nog typisch is dat 75% van de Belgen bij zijn pensioen de lening voor de eigen woning volledig heeft afbetaald. In een duurzame massieve woning kan hij er zonder al te grote onderhoudskosten rustig zijn oude dag slijten. Verder worden in België huizen gemiddeld pas om de 36 jaar verkocht. In Nederland bijvoorbeeld gebeurt dit om de 18 jaar en is er zelfs een evolutie naar nog kortere termijnen. In België hebben we in hoofdzaak te maken met privéwoningbouw, waarbij de bouwheer bouwt voor het leven, en zelfs voor het nageslacht. In dit kader zou het verkeerd zijn om te kiezen voor lichte, snel recycleerbare woningen met een beperkte levensduur. We moeten eerder kiezen voor woningen met een lange levensduur, aangepast aan onze Belgische bouwtraditie. 20 | Groen produceren bouwen - wonen | 21 groen wonen Een logische keuze EPB Energieverbruik voor verwarming ≤ 120 kWh/m2 per jaar ≤ K45 Op dit moment bestaan er drie soorten duurzame, energiezuinige woningen waardoor u het energieverbruik en de bijhorende CO2-emissie kunt beperken. Groen = EPB-woning De klassieke oplossing is de EPB-woning, deze beantwoordt aan de huidige minimale wettelijke vereisten die opgelegd worden via de EPB-regelgeving. Lage-energie Energieverbruik voor verwarming ≤ 60 kWh/m2 per jaar ≤ K45 Groener = Lage-energiewoning Zuiniger en slimmer is de lage-energiewoning. Dankzij een nog betere isolatie zijn de energiefacturen lager dan bij een EPB-woning. Het terugverdieneffect van deze investering is bovendien kort. ¼Wonen in een massief passiefhuis “Toen we beslisten om te bouwen, kozen we in eerste instantie voor een lage-energiewoning. Mijn vrouw en ik zijn erg begaan met het klimaat en wilden onze ecologische voetafdruk zo klein mogelijk houden.” “Toen ons studiebureau een massief passiefhuis voorstelde, had ik aanvankelijk vragen over de meerkost. Ik vroeg me af of de voordelen groot genoeg zouden zijn. Wel, dat is absoluut het geval.” “Het grote voordeel van een passiefhuis is dat je een minimale verwarmingskost en CO2-emissie hebt én toch het hele jaar door geniet van een aangename temperatuur. Dankzij de zonnepanelen op ons dak produceren we ook eigen energie en krijgen we groenestroomcertificaten. Door zijn lange levensduur is het een goede investering voor de toekomst. Een massief passiefhuis brengt immers heel wat meer op als we het zouden verkopen of verhuren. Het is een betrouwbaar concept dat ik iedereen zou aanraden.” Elie Verleyen, bewoner van een massief passiefhuis Groenst = Passiefhuis U wilt nog verder gaan? Kies dan voor de meest energiezuinige manier van wonen: een passiefhuis. De sleutelwoorden zijn hier: een doorgedreven isolatie en uitstekende luchtdichtheid. Passief Energieverbruik voor verwarming ≤ 15 kWh/m2 per jaar ≤ K15 Duurzaam wonen is massief bouwen Energieverbruik voor verwarming kWh/m2 100% 200 -92,5% 180 Voor wie massief bouwt met baksteen, is de ruwbouwconstructie voor de 3 types grotendeels gelijk. Het verschil zit vooral in de dikte van de isolatie. Dit betekent dat u met dezelfde traditionele bouwmethode zelf kiest welke woning u bouwt. Een dikkere isolatie zorgt slechts voor een relatief kleine meerkost. 160 140 Waarom dan niet meteen kiezen voor het beste? Voor massief passief bouwen? 60% 120 100 80 30% 60 40 7,5% 20 0 Ge emiddelde woning 22 | EPB Lage-energieag woning Passiefhuis Groen produceren bouwen - wonen | 23 massief passief Slim investeren is kiezen voor een massief passiefhuis Passiefhuis? Of massief passiefhuis? “Passiefhuizen zijn zeer goed geïsoleerde woningen, waar het energieverbruik voor uw verwarming maximaal 15 kWh/m² per jaar bedraagt(*). Ze zijn zeer goed geïsoleerd, luchtdicht, hebben een optimale oriëntatie, aangepaste glaspartijen met driedubbele beglazing en een ventilatiesysteem met warmterecuperatie.” “Passiefhuizen worden steeds populairder. Ze hebben een positieve impact op het leefmilieu, zorgen voor een aangenaam wooncomfort én zijn goed voor onze portefeuille.” Passiefhuis-Platform, Peter Dellaert (*) Het ‘massief passiefhuis’ van Wienerberger is een passiefhuis dat gebouwd wordt met keramische bouwmaterialen. Het is zo helemaal aangepast aan onze bouwtradities, ons vochtig klimaat en onze hoge comforteisen. Het massief passiefhuis verenigt het beste van twee werelden: alle energiezuinige voordelen van het passiefhuisconcept en het comfort en de duurzaamheid van het bouwen met baksteen en kleidakpannen. Wilt u meer info? Surf naar www.massiefpassief.be Het gaat hier om ‘de netto energiebehoefte voor verwarming en koeling, volgens een genormaliseerde berekening’. CO2 –uitstoot en verwarmingskost voor een gemiddelde woning van 120 m2 Energiebehoefte voor verwarming 200 kWh/m2.jaar C 2 CO g gas: 38 kg/m2 pe er jaar sstookolie: 54 kg/m /m2 per jaar Gemiddelde woning Verwarm mingskost gas: € 1080 / jaar stookolie: € 1296 / jaar Energiebehoefte voor verwarming 15 kWh/m2.jaar CO O2 ga as: 2,85 kg/m2 per jaar aarr aa stookolie: 4,05 kg/m g/m /m2 per p jja jaar Hoe wordt een massief passiefhuis opgebouwd? Het massief passiefhuis start met een klassieke, geïsoleerde spouwmuuropbouw. Het buitenspouwblad wordt gemaakt met gevelstenen van Terca of Desimpel, het binnenspouwblad met Porotherm binnenmuurstenen. De keramische wanden worden makkelijk luchtdicht gemaakt door de binnenzijde van de binnenmuren te bepleisteren. Tussen beide spouwbladen, aansluitend op het binnenspouwblad, wordt een dikke isolatielaag voorzien. En bij de aansluiting van ramen, deuren en andere elementen wordt de woning luchtdicht gemaakt. Passiefhuis Verwarmingsko V ost gas: € 164 / jaar stookolie: € 97 / jaar “Bespaar op energie, niet op comfort!” ¼Vertrouwd met massieve bouwmaterialen “Door de strenge regelgeving op het vlak van duurzaamheid zijn we automatisch verplicht om energiezuinige woningen te bouwen. Dit vergt van onze medewerkers bijscholingen in, bijvoorbeeld, luchtdicht bouwen en het vermijden van koudebruggen.” “Energiezuinige woningen in keramische materialen zijn in dit opzicht een zegen voor aannemers. Onze medewerkers zijn vertrouwd met de massieve bouwmaterialen en traditionele bouwtechnieken. Zo kunnen we garant staan voor een vakkundige uitvoering.” Aannemer Eribo, Eric Vandewiele Op basis van energieprijzen www.aanbieders.be dd. 04/11/2009 24 | Groen produceren bouwen - wonen | 25 massief passief De voordelen van massief passief in één oogopslag Vochtbestendig Scheurt of barst niet Geen enkel bouwmateriaal is beter bestand tegen ons vochtig klimaat dan baksteen. Keramische bouwmaterialen zorgen zo voor een gezond binnenklimaat. Heel wat bouwmaterialen zetten uit of krimpen onder invloed van de temperatuur, de luchtvochtigheid of het uitdrogen van de ruwbouw. Hierdoor kunnen scheuren of barsten ontstaan. Baksteen heeft dit probleem niet. Kostprijs Luchtdicht Massief passiefwoningen zijn doorgaans goedkoper dan passiefwoningen in lichtere materialen. Zowel wat betreft de initiële kostprijs als wat betreft onderhoud of renovatie. Dit laatste vanwege de lange levensduur (baksteen 150 jaar t.o.v. 30 jaar). Massief passiefhuizen zijn perfect luchtdicht. U hoeft geen tocht meer te vrezen en de verwarmingsfactuur daalt. Brandveilig Duurzaamheid door recyclage Met keramische materialen is het makkelijk om brandveilig te bouwen. Wanneer een woning afgebroken wordt, wordt het keramische puin fijngemalen en hergebruikt om nieuwe bouwmaterialen te maken. Akoestisch comfort Grondstof van eigen bodem Groen Scheidingsmuren uit twee lagen baksteen met daartussen een soepele isolatie maken dat er weinig of geen geluid naar binnen of buiten gaat. Klei is een natuurlijke grondstof die in voldoende mate in onze ondergrond aanwezig is. Door lokale ontginning en minimale transport komt er minder CO2 in de atmosfeer terecht. produceren bouwen - wonen Thermisch comfort Hernieuwbare energie He H Muren in baksteen nemen de warmte overdag op en geven deze ’s nachts geleidelijk weer af. Zowel in de winter als de zomer geniet u van een aangenaam klimaat. H massief passiefhuis kan zelf energie opwekken door Het KoraSun® fotovoltaïsche panelen te gebruiken. K Natureplus Tot 6 bouwlagen hoog Keramische materialen zijn erg stabiel en hebben een hoge druksterkte. Zo kunnen zelfs passieve appartementsgebouwen gebouwd worden tot 6 bouwlagen hoog. 6 5 4 3 Trouw aan de Belgische bouwtraditie 2 Belgische architecten en aannemers beheersen het ontwerpen en bouwen van geïsoleerde keramische constructies als de beste. 1 26 | Het natureplus ecolabel is de internationale erkenning van baksteen als gezond en ecologisch bouwmateriaal. Groen produceren bouwen - wonen | 27 De zero-energiewoning: fictie of realiteit? Wist je dat je nóg groener kunt wonen dan in een massief passiefhuis? Ontdek de zero-energiewoning, een passiefhuis waarbij het resterende elektriciteitsverbruik voorzien wordt door zonne-energie. Zo krijg je een comfortabele woning waarvan de financiële opbrengst groter is dan die van een spaarboekje. Vanuit haar alles-onder-één-dak filosofie ontwikkelde Wienerberger onder de merknaam ‘KoraSun®’ fotovoltaïsche panelen die naadloos ingewerkt zijn in de Koramic kleidakpannen. Deze esthetische zonnepanelen produceren elektriciteit zonder vervuiling en zonder emissie van schadelijke gassen. ¼Creatief met Massief Passief “Een massief passiefhuis is geen blokkendoos. Creatief ontwerpen is absoluut mogelijk. Je kunt alle architecturale stijlen uitwerken én bovendien elementen toevoegen die de gezelligheid en het wooncomfort nog vergroten. Vooral tijdens de uitvoeringfase moet je erg aandachtig zijn om genoeg te isoleren, koudebruggen te vermijden en luchtdicht te bouwen. Als je tijdens de ontwerpfase rekening houdt met enkele basisprincipes zoals de oriëntatie van de glaspartijen, kan je creatieve oplossingen vinden voor iedere vraag van de bouwheer.” “Bovendien zijn architecten vertrouwd met het ‘massief bouwen’ met keramische bouwmaterialen. Ze hebben de techniek onder de knie en kunnen er snel creatief mee aan de slag.” Architect: Kristof Cauchie 28 | Groen produceren bouwen - wonen | 29 Inspanningen worden gewaardeerd Natureplus ecolabel Wienerberger behaalde als eerste industriële fabrikant in België het ‘natureplus ecolabel’. Een internationaal befaamd duurzaamheidslabel dat de bio-ecologische eigenschappen van bouwmaterialen certificeert. Het label is de internationale erkenning van binnenmuurstenen als gezond en ecologisch bouwmateriaal. Hiermee staat Wienerberger aan de Europese top inzake gezondheid, milieu, functionaliteit van de producten en milieuvriendelijke productieprocessen. Groen Groene Pluim Wienerberger kreeg in 2005 de Groene Pluim van Groen! voor haar productiesite in Rumst. Deze fabriek toont dagelijks aan dat ecologie en economie hand in hand gaan. Wienerberger kreeg de Groene Pluim ook omdat ze de groene thema’s in praktijk brengt: de zorg voor een gezond leefmilieu, duurzame tewerkstelling, mobiliteit, kwaliteit van wonen en werken. Laureaat Cradle-to-Cradle wedstrijd In 2009 beloonde toenmalig Vlaams Minister van Sociale Economie Kathleen Van Brempt, met de wedstrijd ‘Grenzeloos Gebruik – Ontdek het Eeuwige Leven’, Wienerberger voor haar inspanningen op het vlak van verwerking van bouwafval tot nieuwe bouwgrondstof (Cradle to Cradle). produceren bouwen - wonen Kiezen voor de keramische bouwmaterialen van Wienerberger is in ons land het beste antwoord op alle aspecten van duurzaam en groen produceren, bouwen en wonen: milieuvriendelijkheid, duurzaam omspringen met grondstoffen, recyclage, lokale productie, beperken van transport, reduceren van de CO2-emissie, energiezuinig verwarmen, betaalbaarheid, comfort, gezondheid, veiligheid, onderhoudsvriendelijkheid én lange levensduur. Het massief passiefhuis van Wienerberger verzamelt al deze aspecten in één bouwconcept. In ons klimaat is het de meest duurzame, comfortabele, veilige woning tegen een betaalbare prijs. Belgian Building Award voor akoestiek Nog in 2009 kreeg Wienerberger de Belgian Building Award ‘Innovatieprijs technologie’ voor haar akoestische oplossing i.s.m. het WTCB voor fluisterstil wonen. Deze prijs beloont het bedrijf dat het technisch meest innoverende product op de markt bracht. TÜV-certificatie Ons KoraSun® systeem is het enige in het kleidakpannendak geïntegreerd systeem in België met TÜV-certificatie. De Duitse TÜV-goedkeuring wordt wereldwijd aanvaard als één van de meest betrouwbare kwaliteitslabels voor zonnepanelen. 30 | Kortom, kiezen voor Wienerberger is kiezen voor de toekomst. Cert no. SGS-COC-006250 02/2010 De informatie in deze brochure kan niet als bindend worden beschouwd en kan op elk ogenblik door Wienerberger worden gewijzigd. Groen produceren bouwen - wonen | 31 GroenGroen produceren produceren bouwen - wonen bouwen - wonen Wienerberger nv Kapel ter Bede 86, B-8500 Kortrijk T +32 56 24 96 16, F +32 56 22 87 11 [email protected], www.wienerberger.be 32 |