T Toxic Xn Harmful Xi Irritant Nieuwsbrief efasim4you F Flammable Onderwerp(en): Een nieuw grenswaardenstelsel Philips International B.V. PGP/Dangerous Goods Gebouw TQ III 264 Postbus 218 5600 MD Eindhoven Tel.: 040-27 86003 Fax: 040-27 85950 E-mail: [email protected] Ref. : 2005-09 Datum : 2005-09-01 Beste efasim4you gebruiker, Staatssecretaris van Hoof van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft de SER advies gevraagd over voorstellen met betrekking tot een andere opzet van het grenswaardenstelsel in plaats van het huidige MAC waarden stelsel. Als invoeringsdatum van het nieuwe stelsel denkt de staatssecretaris aan 1 januari 2006. Een belangrijke reden voor een andere opzet is de wetenschap dat het vaststellen van MAC waarden volgens de huidige procedure traag is en voor veel te weinig stoffen MAC waarden oplevert. Het antwoord van de SER commissie Arbeidsomstandigheden is inmiddels aan de minister aangeboden. De voorstellen van de minister en het daarop gebaseerde advies is gebaseerd op de hierna weergegeven uitgangspunten. Daarna volgt een samenvatting uit het advies van de SER commissie. Uitgangspunten De arbeidsomstandighedenregelgeving gaat uit van de verantwoordelijkheid van de werkgever voor het arbeidsomstandighedenbeleid in het bedrijf. De werkgever moet vaststellen dat de blootstelling aan een chemische stof in zijn bedrijf geen gezondheidsschade oplevert (norm, Arbeidsomstandighedenbesluit) voor werknemers. Een instrument om aan deze norm te voldoen is de grenswaarde (MAC waarde) voor de chemische stoffen die voorkomen in het bedrijf. Deze grenswaarde kan behalve zijn vastgesteld door de overheid (ook EU) ook worden bepaald door een bedrijf en binnen dat bedrijf voor het arbeidsomstandighedenbeleid worden gebruikt. In de adviesaanvraag van de Staatssecretaris worden voor deze typen grenswaarden de termen publieke en private grenswaarden gebruikt. Verreweg de meeste bedrijven zullen voor een aanmerkelijk deel van de gebruikte stoffen niet terug kunnen vallen op publieke grenswaarden, maar zullen zelf een aanvaardbaar niveau van blootstelling voor deze stoffen moeten vaststellen. Bedrijven zullen, om hun verplichtingen krachtens de Arbeidsomstandighedenwet te kunnen nakomen, altijd over private grenswaarden moeten beschikken die de beperkte set publieke grenswaarden aanvullen, en soms nader interpreteren aan de hand van specifieke bedrijfsomstandigheden. De aanvullende rol van publieke grenswaarden op private grenswaarden behoeft aanpassing aan de huidige mogelijkheden en instrumenten voor een T Toxic Xn Harmful Xi Irritant F Flammable Nieuwsbrief efasim4you Philips International B.V. PGP/Dangerous Goods Gebouw TQ III 264 Postbus 218 5600 MD Eindhoven Tel.: 040-27 86003 Fax: 040-27 85950 E-mail: [email protected] goed arbeidsomstandighedenbeleid in bedrijven, gecombineerd met ervaringen uit de laatste 25 jaar en nieuwe ontwikkelingen in de beschikbaarheid van kennis. Daarbij staat een heldere verantwoordelijkheidsverdeling tussen bedrijven en overheid centraal. Voorstel Het beoogde aangepaste stelsel gaat primair uit van de zogenaamde private grenswaarde, dat wil zeggen de door een bedrijf vastgestelde grenswaarde om gezondheidsschade van werknemers als gevolg van blootstelling te voorkomen. De private grenswaarden worden door de overheid aangevuld met: - publieke (wettelijke) grenswaarden voor de stoffen waarvoor de EU een grenswaarde vereist; - nationale publieke grenswaarden voor stoffen waarvan niet te verwachten is dat de EU een grenswaarden zal vereisen. Daarbij gelden volgens de staatssecretaris als criteria “stoffen zonder eigenaar” en stoffen met grote kans op gezondheidsschade (“hoogrisico stoffen”), dan wel “hoogrisico stoffen” waarvoor de overheid vindt dat er een publieke grenswaarde moet worden vastgesteld. Advies De commissie onderschrijft de gedachte van een duaal grenswaardenstelsel, dat een stelsel is van zowel publieke als private grenswaarden. Daarmee onderschrijft zij ook de impliciet beoogde meer actieve opstelling van werkgevers en werknemers op bedrijf, bedrijfstak of brancheniveau. De commissie schetst in haar advies de contouren van een Europees grenswaardenstelsel. Een stelsel dat in alle lidstaten op een zelfde wijze moet worden uitgevoerd en aangevuld met een eigen nationaal stelsel. Het uiteindelijk doel moet zijn één Europees grenswaardenstelsel te realiseren met een Europese gezondheidskundige onderbouwing van grenswaarden én een Europese haalbaarheidstoets. Overheid en sociale partners dienen actief de ontwikkeling van een Europees stelsel te ondersteunen. De commissie pleit ook voor het handhaven van de haalbaarheidstoets, maar nu met het doel het signaleren van de te verwachten haalbaarheidsproblemen. Verder moet het begrip grenswaarde worden uitgelegd als gezondheidskundige grenswaarde, met inbegrip van het stappenplan om die grenswaarde te realiseren. T Toxic Xn Harmful Xi Irritant F Flammable Nieuwsbrief efasim4you Philips International B.V. PGP/Dangerous Goods Gebouw TQ III 264 Postbus 218 5600 MD Eindhoven Tel.: 040-27 86003 Fax: 040-27 85950 E-mail: [email protected] Daarnaast hecht de commissie ook groot belang aan de ontwikkeling van goede praktijken. Dat zijn praktisch hanteerbare oplossingen en maatregelen om te voldoen aan de wettelijke voorschriften. De commissie pleit voor een stapsgewijze invoering van het nieuwe stelsel. Elke nieuwe ontwikkeling moet in de praktijk aan de haalbaarheid worden getoetst voordat een nieuwe stap in het proces naar het nieuwe stelsel wordt gezet. Daartoe adviseert de commissie tot het ontwikkelen van verschillende leidraden en tot verschillende acties. De commissie pleit er ook voor om in situaties dat een grenswaarde niet haalbaar is de naleving van de wettelijke grenswaarde te omschrijven als een getalswaarde inclusief stappenplan (als onderdeel van het plan van aanpak). Met vriendelijke groet, F&D/Dangerous Goods