Voorbeeld thema MARITIEM Thema: Laagdrempelige tools voor weerstandpredictie van binnenvaartschepen Contactpersoon: Dr.ir. R.G. Hekkenberg (TUD-3ME), [email protected], T: +31 (0)15 27 83117 Innovatiethema’s: Kennisgebieden: Schone schepen Hydrodynamica Slimme havens Ontwerpen Achtergrond (relatie met innovatiethema’s) Subgebieden: Ontwerptools Weerstand en voortstuwing De uitstoot van binnenvaartschepen is direct gerelateerd aan hun brandstofverbruik. Het minimaliseren van het brandstofverbruik draagt dus direct bij aan schoner maken van schepen. Bovendien beslaan brandstofkosten ruwweg 30% van de totale kosten van het vervoer per binnenvaartschip, waardoor het brandstofverbruik een grote impact heeft op de concurrentiekracht van de binnenvaart. Omdat de haven van Rotterdam streeft naar het vergroten van het aandeel binnenvaart in haar modal split, draagt een competitieve binnenvaart direct bij aan de doelstellingen van de haven. Het is nu echter onvoldoende mogelijk om binnenvaartschepen zo te ontwerpen dat hun brandstofverbruik geminimaliseerd wordt. In tegenstelling tot de zeevaart zijn er voor de binnenvaart geen goede laagdrempelige methoden beschikbaar om de relatie tussen het scheepsontwerp, de ontwerpsnelheid het benodigde vermogen te bepalen. De bestaande (empirische) predictiemethoden voor de weerstand van binnenvaartschepen zijn verouderd en onvoldoende nauwkeurig. Bovendien zijn er geen goede methoden voor het schatten van de extra weerstand als gevolg van het varen op de zeer ondiepe en/of nauwe Europese vaarwegen. In de praktijk wordt nu gebruik gemaakt van dure en tijdrovende CFD-berekeningen en modelproeven. Aangezien de Europese binnenvaartsector hoofdzakelijk bestaat uit duizenden kleine ondernemers die kapitein-eigenaar zijn van een enkel schip en ook werven die binnenschepen bouwen veelal kleine ambachtelijke ondernemingen zijn, wordt maar weinig gebruik gemaakt van deze dure en complexe methoden, met als gevolg sub-optimale scheepsontwerpen. Het voorliggende project streeft ernaar om laagdrempelige tools voor de weerstandspredictie van binnenvaartschepen beschikbaar te maken, vergelijkbaar met de methode van Holtrop & Mennen, die binnen de zeevaart veelvuldig wordt toegepast, maar ontoereikend is voor de binnenvaart. Relevante Business cases en JIPS projectnaam Onderwerp Aantal NL deelnemers Private bijdrage SAVE (JIP) Verbetering van de performance van bestaande schepen 12 reders: MKB deelnemers via IPC regeling, overige op eigen kracht 20.000 Euro per schip. Periode 2 jaar Move It! (7th FP) Benutting (IDVV spoor 3, perceel 2) Optimaliseren brandstofverbruik bestaande schepen door retrofitting en optimalisatie aflaaddiepte 7 Nederlandse bedrijven en instellingen en 1 Nederlandse reder (plus 3 uit het buitenland) Optimalisatie 10 Nederlandse brandstofverbruik varende instellingen en bedrijven, schepen 2 reders 25% tot 50% van de totale projectsom 25 tot 50% van de projectsom NWO-STW Maritiem Onderzoek Programma Onderzoek: Wetenschappelijke vraagstelling en doelstelling Het doel van het onderzoek is een goede (semi-empirische) schattingsmethode voor de weerstand en het benodigde voortstuwingsvermogen van binnenvaartschepen. Randvoorwaarden hierbij zijn dat deze methode snel en zonder gebruikmaking van specialistische CFD-tools kan worden toegepast, zoals dat ook met de methode van Holtrop en Mennen mogelijk is. Bij de ontwikkeling ervan kan uiteraard wel gebruik gemaakt worden van de meest state-of-theart rekentechnieken. De ontwikkelde methode dient scheepsontwerpers in staat te stellen om aan de hand van een aantal Hoofdparameters van het rompontwerp (lengte, breedte, diepgang, Cb van boeg en hek, achterscheepsvorm, intreehoek van de waterlijn,….) een voldoende accurate schatting van de scheepsweerstand te maken. Hiermee worden zij in staat gesteld de scheepsvorm te optimaliseren. IMPROVING PERFORMANCE OF NEW SHIPS Viscous flow analysis with PARNASSOS Calculation of the nominal wake field Check for flow separation problems 22 Het onderzoek zal zich richten op drie kernpunten: - Het verbeteren van de weerstandspredictie van binnenvaartschepen op diep water - Het verbeteren van de predictie van de effecten van beperkt en zeer ondiep water op de weerstand. De consensus is dat de bestaande empirische methoden hiervoor absoluut ontoereikend zijn. - Het bepalen van wake- en thrust deduction factoren in zeer ondiep water. Het onderzoek bevat in ieder geval de volgende stappen: 1) literatuuronderzoek mbt de beschikbare schattingsmethoden, beschikbare (validatie)data en grootste knelpunten bij het hydrodynamisch ontwerp van binnenvaartschepen. 2) Interviews met experts uit de praktijk en academia 3) Opzet van een functionele specificatie van de schattingsmethode en de variabelen die er in moeten worden meegenomen 4) Modelvorming/berekeningen 5) Validatie 6) Rapportage Beschikbaar validatiemateriaal Move It!: binnen FP7 project Move It! Zijn uitgebreide ware grootte metingen gedaan aan het brandstofverbruik van binnenvaartschepen. Projectomvang 3,8 miljoen Euro. Looptijd 2011…2014 SAVE: ook binnen SAVE worden een 12 tal schepen doorgemeten en doorgerekend om meer inzicht te krijgen in de performance van de schepen en de mogelijkheden te bestuderen hoe de prestaties van de schepen (betaalbaar0 kunnen worden verbeterd. Projectomvang 4 ton Euro, looptijd 2011…2013 BENUTTING: In het kader van het IDVV programma Benutting (Spoor 3, Perceel 2) wordt inrensief aandacht besteed aan het optimaliseren van de aflaaddiepte en het bereiken van de haven van bestemming met zo laag mogelijke kosten van de brandstof. In het kader daarvan worden ook metingen aan boord uitgevoerd. Projectomvang 1,5 miljoen, Looptijd 2011…2013