Botbreuken, een voorspoedig herstel

Botbreuken
Een voorspoedig herstel
Afdeling Orthopedie
Wat is een botbreuk?
Een botbreuk heet in het medisch jargon: fractuur. Dit betekent
letterlijk 'breuk'. Een botbreuk kan uiteenlopen van een
scheurtje in het bot tot een volledige verbrijzeling ervan. In alle
gevallen doet het pijn. Normaliter weet u meteen of u een bot
gebroken heeft. U kunt het horen knappen of hoort een krakend
geluid. Het gebied rond de fractuur wordt gevoelig en zwelt op.
Door middel van een röntgenfoto wordt vastgesteld of iemand
een botbreuk heeft.
Hoe geneest een botbreuk?
Zodra een botbreuk optreedt, gaat het lichaam de gewonde
plek verdedigen en treedt een genezingsproces op. Er treedt
een bloeding op ter hoogte van de breuk waardoor er zich een
stolsel kan vormen. Hierdoor gaan bindweefselcellen ingroeien
in hun omgeving. Deze maken stevige draden waarin weer kalk
wordt afgezet door nieuwe botcellen. Dit duurt ongeveer zes tot
acht weken. Zo gaat het bot geleidelijk weer vastzitten en wordt
daarna weer hard. Op de plek van de breuk ontstaat een
verdikking van nieuw gevormd bot dat later meestal weer
verdwijnt.
Botbreuken doen pijn
Afhankelijk van de pijn wordt een pijnstiller voorgeschreven.
Werken deze niet of onvoldoende bespreek dit dan met uw
behandelend arts.
Wat zorg ik voor voorspoedig herstel?
Er zijn een aantal dingen die de genezing van een botbreuk
positief of negatief kunnen beïnvloeden:
Negatieve invloeden:
1. Roken. Roken heeft effect op de botgenezing. Mensen die
roken hebben vaak een vertraagde genezing van hun botbreuk
en vaker kans op complicaties. Roken draagt ook bij aan het
ontstaan van botontkalking. Het advies is dus om te stoppen.
2. Overmatig alcoholgebruik. Alcoholgebruik vergroot de kans
op vallen (en daarmee de kans op botbreuken). Het advies is
dus: Geen of beperkt alcoholgebruik als u wat gebroken hebt.
Positieve invloeden:
1. Voeding. Gezonde en gevarieerde voeding is van belang
tijdens elk genezingsproces.
• Calcium is een bouwstof voor uw botten. Volwassenen
hebben gemiddeld 1000 mg nodig. Voor mensen boven de
70 jaar is dit 1200 mg calcium per dag. Calcium zit vooral in
zuivelproducten maar ook in (groene) groenten, noten en
zaden. Een gevarieerde voeding, met per dag drie à vier
porties zuivel (beker melk, schaaltje yoghurt of een plak
kaas) bevat voldoende calcium. Meer calcium gebruiken
heeft geen extra, positief effect op uw botten of de genezing
van uw botbreuk.
•
Vitamine C is in de eerste plaats belangrijk voor een goede
weerstand. Daarnaast zorgt het voor gezonde botten
(opbouw van bindweefsel), tanden, huid en bloedvaten. De
belangrijkste bronnen van vitamine C zijn groente, fruit en
aardappels.
Natuurlijke bronnen
Spruitjes (gekookt, 200 gram)
Kiwi (1 stuks)
Sinaasappel (1 stuks)
Broccoli (gekookt, 200 gram)
Aardappelen (gekookt, 50 gram)
% ADH (volwassenen)
377
113
109
109
6
Bron: www.vitamine-info.nl
Bij vrouwen met een gebroken pols helpt het slikken van extra
tabletten vitamine C om het risico op dystrofie (waarbij de
botbreuk niet goed herstelt) te verminderen. Zij mogen 1000 mg
vitamine C per dag extra gebruiken voor een periode van 6 tot 8
weken.
•
Vitamine D is een vitamine die aangemaakt wordt door de
zon. Vitamine D speelt een belangrijke rol bij de opname van
calcium uit onze voeding en zorgt dat de calcium goed
vastgehouden wordt in het bot. Ook is vitamine D belangrijk
voor spierkracht en bij valpreventie. Specifieke groepen
mensen (zie schema) wordt aangeraden om extra vitamine D
te gebruiken in de vorm van tabletten of druppels. Deze zijn
te koop bij apotheek of drogist.
Bron: www.voedingscentrum.nl
2. Bewegen
Bij een botbreuk is het moeilijk om voldoende te bewegen. Toch
is het belangrijk om dit te doen. Bespreek de mogelijkheden
met uw arts, verpleegkundige of fysiotherapeut. Regelmatig
voldoende beweging zorgt voor sterke botten en vermindert het
risico op hartziekte, beroerte, diabetes, depressie, vallen en
osteoporose. Voldoende lichaamsbeweging bestaat normaal
gesproken uit minimaal een half uur matig intensieve
lichamelijke activiteit (zoals stevig wandelen of fietsen) op
minimaal vijf, maar bij voorkeur alle dagen van de week.
Hoe kan ik voorkomen dat ik (opnieuw) een botbreuk krijg?
Het voorkomen van een (nieuwe) botbreuk bestaat uit het zo
goed mogelijk opvolgen van alle bovenstaande adviezen.
Daarnaast is het belangrijk dat als u 50 jaar of ouder bent om
uw botdichtheid (het kalkgehalte in uw botten) te laten meten.
Het meten van deze dichtheid gebeurt met een speciale scan.
Het is ook belangrijk om te weten welke risicofactoren u hebt op
het krijgen van osteoporose of nieuwe botbreuken. Dit kan via
de osteoporosepolikliniek. Als u hiervoor in aanmerking komt,
ontvangt u binnenkort een uitnodiging van de
osteoporosepolikliniek van Máxima Medisch Centrum per post.
De osteoporosepolikliniek
Het doel van de osteoporosepolikliniek is het voorkomen van
(nieuwe) botbreuken. Een afspraak op deze polikliniek is
meestal eenmalig en bestaat uit twee delen. Eerst krijgt u een
botdichtheidsmeting (DEXA scan) op de röntgenafdeling en
aansluitend heeft u een gesprek met een gespecialiseerde
verpleegkundige en een internist. De uitslag van de scan wordt
besproken. Indien nodig krijgt u adviezen over preventie of
behandeling van botontkalking. Als een aanvullende
behandeling nodig is gaat dat meestal via uw huisarts. De
osteoporosepolikliniek bevindt zich op locatie Eindhoven.
Máxima Medisch Centrum
www.mmc.nl
Locatie Eindhoven:
Ds. Th. Fliednerstraat 1
Postbus 90 052
5600 PD Eindhoven
Locatie Veldhoven:
de Run 4600
Postbus 7777
5500 MB Veldhoven
De informatie in deze folder is van algemene aard en is bedoeld om u een beeld te
geven van de zorg en voorlichting die u kunt verwachten. In uw situatie kunnen
andere adviezen of procedures van toepassing zijn. Deze folder is dan ook slechts
een aanvulling op de specifieke (mondelinge) voorlichting van uw specialist of
behandelaar.
© MMC.220.200_10_14