Oncogenetica update

Disclosure belangen spreker
(potentiële) belangenverstrengeling
Voor bijeenkomst mogelijk relevante
relaties met bedrijven
 Sponsoring of onderzoeksgeld
 Honorarium of andere (financiële)
vergoeding
 Aandeelhouder
 Andere relatie, namelijk …
Geen
Geen
NVT
Oncogenetica
update
Cora Aalfs
Klinisch geneticus AMC/VUmc
Nieuwe ontwikkelingen
•
•
•
•
•
CHEK2
BRCA1/2 bij ovariumcarcinoom
Immunohistochemie bij coloncarcinoom <70
DNA-panels
Familieonderzoek
Conclusie
U bent draagster van en erfelijke
aanleg voor borstkanker (mutatie
in het BRCA1-gen). Hiermee heeft
u een verhoogde kans op
borstkanker (60-80%) en
eierstokkanker (30-60%).
Bovenstaande controles en een
DNA-test bij uw familieleden
worden geadviseerd.
BRCA1/2
Mammacarcinoom
Ovarium-/tubacarcinoom
Eén patiënt met mammacarcinoom <35 jaar
Ovarium-/tubacarcinoom <50 jaar en histologisch
epitheliale tumor (o.a. sereus carcinoom)
Bilateraal mammacarcinoom
Ovarium-/tubacarcinoom en met eerste tumor
<50 jaar mammacarcinoom in dezelfde tak van de
familie of bij één patiënte, waarvan 1 <50 jaar
Mammacarcinoom <40 jaar en tumor hormoonreceptor triple negatief
Twee eerstegraads of één eerste- en één
tweedegraads verwant met ovarium/tubacarcinoom
Mammacarcinoom <50 jaar en ovariumcarcinoom
in dezelfde tak van de familie
Broer of vader met mammacarcinoom en in
dezelfde tak van de familie ook mammacarcinoom
of ovariumcarcinoom bij een vrouw
Twee of meer eerstegraads verwanten met
mammacarcinoom gediagnosticeerd voor het <50
jaar
Drie of meer eerste- en tweedegraads verwanten
met mammacarcinoom, waarvan ten minste één
tumor <50e jaar is vastgesteld
Mamma- of ovariumcarcinoom <50 jaar en
prostaatkanker <60 jaar in dezelfde tak van de
familie
BRCA1/2
-
<50 jaar +
Triple negatief <60
Combinatie met eierstokkanker
Belaste familie
Mannen borstkanker
Mannen met prostaatkanker <60
Conclusie
U bent draagster van en erfelijke
aanleg voor borstkanker (mutatie
in het CHEK2-gen). Hiermee heeft
u een verhoogde kans op
borstkanker (35-55%) en zijn extra
controles zinvol. Voor uw familie
is een DNA-test niet nodig.
CHEK2
•
•
•
•
•
Hoog risico gen
1100delC deletie 1% Nederlandse bevolking
5% van de vrouwen met borstkanker
Kans op borstkanker 20-25% en 35-55%
Hoog risicoscreening
B56
B42
B37
B42
Ov71
Ovariumcarcinoom
• 10-15% monogeen bepaald, ongeacht leeftijd
en familie (Zhang et al.)
• BRCA1/2 bij alle ovariumcarcinomen
• Gevolgen voor therapie en familie
PARP inhibitors
Diagnostiek in weefsel
Somatische mutaties
• Mammaprint
Somatische mutaties
• Pathologie verslagen
Nieuwe richtlijn erfelijke darmkanker
E61
E42
C44
Uitslag
De uitslag van het
tumorweefselonderzoek verricht
op de darmkanker van uw vader is
dat er geen aanwijzingen zijn
gevonden voor erfelijke
darmkanker (Lynch syndroom). In
vaktermen: er werd een
microsatelliet stabiele tumor
gezien en alle eiwitten van de
Lynch genen waren normaal
aanwezig. Verder DNA-onderzoek
in bloed bij uzelf of in uw familie
is nu niet nodig.
Lynch syndroom
• MLH1-, MSH2-, MSH6-, PMS2
immunohistochemie
• Microsatelliet instabiliteit
C71
Lynch syndroom
•
•
•
•
10% somatisch
5% kiembaan
DNA-test in bloed
Gevolgen behandeling en familie
Next generation sequencing
WES en WGS
whole exome/ genome sequencing
GEN panels
•
•
•
•
•
•
•
Poliepen panel
Nierkanker panel
Groot oncopanel (171 genen)
Klein oncopanel (45 genen, p53)
Borstkankerpanel
Prostaatkanker panel
etc
GEN panels
CRISP/Cas9
Gevaarlijke genen. Dat wist
het ziekenhuis allang.
Toen zijn dochter ziek werd,
ontdekte Aad Klaassen dat zijn
familie erfelijk belast is met een
gen dat borstkanker kan
uitlokken. Het ziekenhuis wist
dat allang, zijn gezin niet.
NRC 2015
Casus
• Vader en moeder zijn op zich verder gezond.
• Moeder is op 22 jarige leeftijd behandeld voor
een mammacarcinoom.
• Zoon uit 1993 is recent in de VU geopereerd
aan een pylocytair astrocytoom.
B22
Br23