Bodymap syllabus deel 2 OL
advertisement
1 Het belang van beweging voor ontwikkeling van hersenen. Deel 2: Stimuleringsoefeningen Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 2 Inhoud Het ontwikkelingslab van Bodymap ........................................................................................................ 3 Spelvormen om ATNR te controleren: .................................................................................................... 4 Spelvormen om TLR te controleren: ....................................................................................................... 4 Spelvormen om STNR te controleren ..................................................................................................... 5 Spelvormen voor Spinal Galant te controleren ....................................................................................... 5 Spelvormen om palmaire reflex te controleren ...................................................................................... 5 Posturale reflexen ................................................................................................................................... 6 Spelvormen om statisch evenwicht te versterken: ................................................................................. 6 Spelvormen om dynamisch evenwicht te versterken ............................................................................. 7 Spelvormen om roterend evenwicht te versterken: ............................................................................... 8 Spelvormen om oogmotoriek te versterken: ........................................................................................ 10 Spelvormen om de luistervaardigheden te versterken: ........................................................................ 11 Spelvormen om de Reukvaardigheden te versterken ........................................................................... 12 Smaak .................................................................................................................................................... 12 Spelvormen om de tast te versterken ................................................................................................... 13 Spelvormen om de proprioceptie te versterken ................................................................................... 14 Lateraliteit en dominantie .................................................................................................................... 15 Spelvormen om lichaamsperceptie te versterken ................................................................................ 16 Spelvormen om ruimteperceptie te versterken ................................................................................... 18 Spelvormen die tijdsperceptie stimuleren ............................................................................................ 19 Spelvormen om de grote motoriek te versterken ................................................................................ 20 Spelvormen om de fijne motoriek te versterken: ................................................................................. 21 Spelvormen om de sensorische integratie te versterken ..................................................................... 23 Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 3 Het ontwikkelingslab van Bodymap Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 4 Spelvormen om ATNR te controleren: Stap 1 Kruipspelen: -­‐ Door dozen, onder stoelen, op de trap,.. -­‐ Kruispatronen: marcheren zoals soldaten, met linkerhand rechterknie tikken en omgekeerd. -­‐ Zet je in langzit op de grond: tik om de beurt met je rechterhand je linkervoet aan en met je linkerhand je rechtervoet. Stap 2 -­‐ Evenwichtsoefeningen: o spooner, balanceboard (fun disc), disco sit junior Stap 3 + 4 -­‐ Robot: o Ledematen afzonderlijk laten bewegen op bevel: o Beweeg je linkerarm en rechterbeen naar buiten o Beweeg je rechterarm omhoog en linkerbeen optrekken (dus op één been staan) o Beweeg je armen opwaarts en kruis je benen o … -­‐ Hoofddraai: o Het hoofd ronddraaien in de nek, zowel naar links als naar rechts draaien. Spelvormen om TLR te controleren: Stap 1 -­‐ Masseren van de voeten: om alle sensorische zenuwen van de voeten te stimuleren. -­‐ Rollen rond de lengte-­‐as -­‐ Schommelen -­‐ Glijden (glijbaan) Stap 2 + Stap 3 + 4 -­‐ Rollen in buiklig over gymbal -­‐ In buiklig zichzelf verder duwen op skateboard -­‐ In rechtstaande houding hoofd naar voor een achter bewegen Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 5 Spelvormen om STNR te controleren zie spelvormen ATNR en TLR Spelvormen voor Spinal Galant te controleren Stap 1 -­‐ Stap 2 -­‐ -­‐ Stap 3 -­‐ -­‐ Stap 4 -­‐ -­‐ Massage van lendenstreek Massage van lendenstreek Hoelahoepen Massage van lendenstreek Hoelahoepen Massage van lendenstreek Hoelahoepen Spelvormen om palmaire reflex te controleren Stap 1 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Stap 2 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Stap 3 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Spelen met materialen met verschillende texturen In zandbak spelen Met plasticine spelen/klei/brooddeeg Handmassage Spelen met materialen met verschillende texturen In zandbak spelen Met plasticine spelen/klei/brooddeeg Handmassage Handen openen en sluiten Spelen met materialen met verschillende texturen In zandbak spelen Met plasticine spelen/klei/brooddeeg Handmassage bij elkaar door massagekoffer Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 6 Stap 4 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Spelen met materialen met verschillende texturen In zandbak spelen Met plasticine spelen/klei/brooddeeg Handmassage Posturale reflexen Posturale reflexen dienen bij elke kind ontwikkeld te zijn. Elke hoofdbeweging kan hierdoor ontspannen uitgevoerd worden. Bij het zijwaarts bewegen van het lichaam blijft het hoofd recht ten opzichte van de zwaartekracht. Dit is een resultaat van een goede reflexintegratie. Indien dit niet ontwikkeld is dien je de primaire reflexen extra te integreren. Zie oefenvormen ATNR en TLR. Spelvormen om statisch evenwicht te versterken: Stap 1 -­‐ Op één been staan (beide benen om de beurt en evenveel) 3 seconden op elk been -­‐ Twee voeten naast elkaar: enkele seconden ogen laten sluiten Stap 2: -­‐ Op één been staan (beide benen om de beurt en evenveel) o op elk been minstens 5 seconden o op één been staan en een pittenzakje proberen te vangen o op één been staan (per twee) en elkaar proberen omver te duwen o op één been staan, de ogen proberen enkele seconden te sluiten Stap 3: -­‐ Op een klein oppervlak blijven staan , vb washandje, pittenzak o op dit kleine oppervlak voorwerpen proberen te vangen, bellen blazen enz -­‐ Op een onstabiel oppervlak blijven stilstaan; discosit junior, spooner, fundisc -­‐ Evenwichtsblokken Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 7 Spelvormen om dynamisch evenwicht te versterken Stap 1 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Stap 2 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Stap 3 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ loopfiets op de tenen lopen op voorgetekende lijnen lopen (voetje voor voetje) evenwichtsparcours evenwichtsbalkjes o voetje voor voetje, achteruit, zijwaarts, iets oprapen enz springspelen o op en neer springen met beide voeten samen o van kleine hoogtes springen o van matje tot matje springen loopfiets op de tenen lopen op de hielen lopen, voetje voor voetje lopen hinkelen o op elk been 3 keer kunnen hinkelen loopklossen evenwichtsparcours springspelen voor en achterwaarts springen (over een lijn) zijwaarts springen (over een lijn) spreidsprong springen, traag (benen open, benen toe) van hoogtes springen (30 cm) evenwichtsbalkjes o voetje voor voetje, achteruit, zijwaarts, iets oprapen enz loopfiets rijden, step, fiets, Springspelen, wisselsprong (één been naar voor, één been naar achter) Evenwichtsparcours Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 8 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Stap 4 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ hinkelen o 5 keer op elke been ter plaatse kunnen hinkelen in een rondje kunnen hinkelen, naar rechts, naar links Verplaatsen met spooner evenwichtsbalkjes o voetje voor voetje, achteruit, zijwaarts, iets oprapen enz skateboard, waveboard, inline skates,… steltlopen touwspringen rekkeren springspelen kruisprong (benen open en dan gekruist sluiten) o steeds om de beurt benen open, benen toe naar voor springen Hinkelen hinkelparcours kunnen tekenen en springen grote explosieve hinkelpassen kunnen uitvoeren evenwichtsbalkjes o voetje voor voetje, achteruit, zijwaarts, iets oprapen enz Spelvormen om roterend evenwicht te versterken: Stap 1 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Stap 2 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ rollen rond de lengte-­‐as schommelen glijden/wiegen roterende bewegingen met de spooner o in zittende houding met de ogen open (naar links en rechts) Draaimolen (rechtstaand of in draaistoel) Rekstok Rollen rond lengte-­‐as Roterende bewegingen met de spooner o in zittende houding o ondersteunend in rechtopstaande houding Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 9 Stap 3 -­‐ draaimolen -­‐ rollen rond lengte-­‐as -­‐ roterende bewegingen met de spooner o zittende houding o rechtopstaande houding o ogen open en ogen dicht o in buiklig op de spooner, parachutehouding Stap 4: Spooneroefeningen (voor beelden zie www.bodymap.be) -­‐ Op de spooner gaan zitten en voor en achterwaarts schommelen -­‐ Met gezicht naar voor, rechtstaand de benen samen naar links en rechts wiegen, zodat de spooner naar links en rechts draait. -­‐ In spreidstand op de Spooner, zo naar voor stappen door afwisselend gewicht te verplaatsen op linker-­‐ en rechtervoet. -­‐ Idem achteruit. -­‐ Een voet vooraan, naar voor gericht, één voet achteraan ook naar voor gericht: zo het bord afwisselend naar links en rechts laten glijden -­‐ Op de Spooner gaan zitten en zo enkele draaien naar links uitvoeren, idem naar rechts -­‐ Op de Spooner gaan liggen en zo in vrije val houding naar links en recht roteren, hoofd goed recht, armen en benen lichtjes omhoog -­‐ Met één been in het midden van Spooner staan, je afduwen met je andere been en zo proberen enkele rondjes recht te blijven staan op één been, idem ander been. -­‐ 360°: door je gewicht te verplaatsen naar de voorste voet, goed door de benen buigen, en dan een draai met je schouders + gewichtsverplaatsing naar achterste voet. -­‐ Probeer zo enkele keren rond te draaien -­‐ Sta in spreidstand op de Spooner, spring even op, en terwijl geef je de Spooner een draai met de voorste voet zodat deze onder je voeten eenmaal helemaal ronddraait voor je er terug op landt. -­‐ Per twee: elkaar handen geven en elkaar proberen uit evenwicht te duwen op de Spooner -­‐ In een cirkel; allemaal een touw vasthouden en zo elkaar proberen uit evenwicht te brengen op de Spooner. De Spooner is een uitstekend middel om de drie vormen van evenwicht te trainen. De spooner kan je aankopen op www.bodymap.be Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 10 Spelvormen om oogmotoriek te versterken: Stap 1: -­‐ Veel interactie met echte mensen en kinderen aanbieden -­‐ Veel met ballonnen en zeepblazers spelen. Deze bewegingsbanen gaan traag en kunnen goed gevolgd worden met de ogen. -­‐ Veel buiten spelen Stap 2 -­‐ Veel met strandballen en mouche ballen spelen. Laat de kinderen eerst de strandbal rollen naar elkaar alvorens te werpen. Rollen wordt door de kinderen als veiliger ervaren dan werpen. -­‐ Met veel verschillende soorten ballen spelen (grootte en kleur) -­‐ Veel buiten spelen -­‐ Veel mikspelen -­‐ Rollen rond de lengte-­‐as -­‐ Maak met lego een doolhof voor een knikker. Laat de kinderen de knikker bewegen met de handen aan de zijkant van de plaat. Stap 3 -­‐ Veel met verschillende soorten ballen spelen, verschillende groottes en gewichten -­‐ Laat de kinderen regelmatig oefenen met de bunt bat -­‐ Geef de kinderen per twee een bunt bat. Om de beurt houden ze de bunt bat vast en geven ze hun partner kijkopdrachten. “kijk naar de rode bal, groen bal, gele bal”. -­‐ Het kind dat kijkt mag het hoofd niet bewegen en de ogen. -­‐ De bunt bat kan in alle mogelijke richtingen gehouden worden zodat de oogbewegingen in alle richtingen worden getraind. Stap 4 -­‐ Veel balspelen = oogtraining -­‐ veel spelen met bunt bat (zie stap 3) Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 11 Let op voor kinderen die niet graag met een bal spelen en zodoende misschien al een angst voor de bal hebben ontwikkeld. Veelal is de oorzaak te vinden in een oogmotoriek die niet optimaal mee ontwikkelt. Als je dit ontdekt dien je de opbouw van ballonnen naar plastieken bal terug aan te bieden. Belangrijk! Balspelen = oogtraining Spelvormen om de luistervaardigheden te versterken: Stap 1 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Liedjes en rijmpjes Steeds met juist taalgebruik praten tegen kinderen Veel praten tegen kinderen Laat de kinderen naar veel verschillende soorten muziek luisteren o klassieke muziek, wals, tango, reggae enz Stap 2 -­‐ Liedjes en rijmpjes -­‐ Kinderen laten wennen aan veel geluiden, zodat ze deze geluiden allemaal kunnen herkennen en benoemen -­‐ Spelletjes om geluid te lokaliseren -­‐ Laat de kinderen op hun buik of rug liggen met de ogen dicht. Ga ergens in een hoek staan en maak een geluid. De kinderen moeten wijzen naar de plaats waarvan ze denken dat het geluid vandaan komt. -­‐ Laat de kinderen naar veel verschillende soorten muziek luisteren -­‐ Klassieke muziek, wals, tango, reggae enz -­‐ Luisterspel: Vul dezelfde kleine doosje (per twee) met dezelfde inhoud zodat ze hetzelfde geluid maken. Laat de kinderen de twee gelijke doosjes op het gehoor bij elkaar zoeken. -­‐ Stap 3 -­‐ Liedjes en rijmpjes -­‐ Het alfabet al zingend van buiten leren -­‐ vele liedjes over lichaamsperceptie van buiten leren zingen -­‐ Laat de kinderen naar veel verschillende soorten muziek luisteren o klassieke muziek, wals, tango, reggae enz -­‐ Geef de kinderen luisteropdrachten rond hoge en lage tonen -­‐ Geef met een instrument vb blokfluit een hoge noot en een lage noot. Bij een hoge noot moeten de kinderen zich uitrekken, bij een lage noot moeten ze zich klein maken. -­‐ Laat de kinderen regelmatig spelen met de whisperphone op hun hoofdje. Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 12 -­‐ Luisterspel: Vul dezelfde kleine doosje (per twee) met dezelfde inhoud zodat ze hetzelfde geluid maken. Laat de kinderen de twee gelijke doosjes op het gehoor bij elkaar zoeken Stap 4 -­‐ Laat de kinderen regelmatig spelen met de whisperphone op hun hoofdje. -­‐ Laat de kinderen naar veel verschillende soorten muziek luisteren o klassieke muziek, wals, tango, reggae enz -­‐ Laat kinderen veel hardop lezen. Spelvormen om de Reukvaardigheden te versterken Ons reukorgaan wordt ook geleidelijk sterker ontwikkeld. Volgende activiteiten kunnen dit stimuleren. Stap 1: -­‐ Maak een reukdoos. Vul deze reukdoos elke week met een voorwerp dat een bepaalde geur afgeeft o vb appelsien, koffie, chocolade enz Stap 2 -­‐ Ga verder met de reukdoos maar gebruik ook af en toe ‘negatieve’ geuren vb zipblokje, beschimmelde koek enz. Stap 3 & stap 4: -­‐ Laat de kinderen met een blinddoek om raden wat ze proeven. Smaak Kinderen tot de leeftijd van 8 jaar zijn meestal ‘neofoob’. Dat wil zeggen dat ze geneigd zijn om nieuwe dingen ‘bah en vies‘ te vinden. Forceren van kinderen door ze verplicht alles te laten proeven en opeten heeft niet altijd het gewenste effect. Volgende methode blijkt meer vruchten af te werpen. Daag je kind steeds uit om te ‘proeven’. Het weet op voorhand dat het dat voedsel niet echt moet opeten, enkel 10 tot 15 seconden in de mond moet houden. Doordat je kind dit voedsel 10 tot 15 seconden in de mond houdt , krijgt het smaalcentrum in de hersenen genoeg prikkels binnen om die bepaalde smaak vast te leggen. Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 13 Mits een tiental herhaalde proefpogingen zal je kind dat voedsel beter en beter aanvaarden. En doordat je kind weet dat het niet moet opeten als het echt niet wil, staat het meer open voor proefpogingen. Spelvormen om de tast te versterken Stap 1 -­‐ Laat de kinderen met heel veel materialen spelen die een verschillende textuur hebben -­‐ Laat ze spelen met noppenballen, pluimpjes, sponsjes, borstels enz -­‐ Laat de kinderen zo veel mogelijk buiten spelen, in de zandbak, blaadjes oprapen, met krijt tekenen enz. -­‐ Maak veel verschillende kartonnen textuurkaarten. Laat de kinderen deze kaarten regelmatig in de kring rondgaan. -­‐ Maak een sensorische sjaal en laat de kinderen er een bal doorheen duwen. Stap 2 -­‐ Maak een massagekoffer voor de klas. o Zoek een rustig moment tijdens de dag en zet een rustgevende muziek op. o Laat de kleuters per twee zitten en laat ze elkaar handjes masseren door de verschillende voorwerpen uit de massagekoffer. o Om de minuut laat je ze van handje wisselen en na twee minuten van opdracht. Dan wordt de masseur de ontvanger en omgekeerd. -­‐ Laat de kinderen ook nog veel buiten spelen en met veel verschillende natuurlijk voorwerpen in aanraking komen -­‐ Voeldoos: maak een voeldoos en laat de kinderen dagelijks een voorwerp ‘voelen’. -­‐ Maak veel verschillende kartonnen textuurkaarten. Laat de kinderen deze kaarten regelmatig in de kring rondgaan. Laat de kinderen verwoorden wat ze voelen. -­‐ Maak een voelparcours voor de voeten. Verschillende ondergronden achter elkaar vb matten, bakken met mais, plastiek, enz. -­‐ Maak een voelmemory: met de ogen dicht twee dezelfde structuren bij elkaar proberen te leggen. Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 14 Stap 3: -­‐ Idem stap twee maar breid de massagekoffer uit met nieuwe materialen -­‐ De kleuters moeten na een tijdje, met de ogen dicht, kunnen raden wat ze voelen op hun hand -­‐ Maak de opdrachten/voorwerpen in de voeldoos ook moeilijker. -­‐ Laat de kinderen zelf textuurkaarten maken. Zo komen ze met veel verschillende texturen in aanraking. -­‐ Maak een voelparcours voor de voeten. Verschillende ondergronden achter elkaar vb matten, bakken met mais, plastiek, enz. -­‐ Maak een voelmemory: met de ogen dicht twee dezelfde structuren bij elkaar proberen te leggen Stap 4: -­‐ Integreer op regelmatige basis een handmassage in de klas. Laat de kinderen op rustgevende muziek elkaars hand masseren. -­‐ Laat de kinderen zelf textuurkaarten maken. Zo komen ze met veel verschillende texturen in aanraking. -­‐ Laat de kinderen zelf een voelmemory maken. Spelvormen om de proprioceptie te versterken Proprioceptie is zoals het evenwicht ook een ‘intern’ zintuig. Proprioceptie laat ons toe om te weten hoe en waar we ons bewegen in de ruimte. Met ons ogen dicht moeten we weten en voelen in welke houding ons lichaam staat. Voor een sterke proprioceptie is het ook van belang dat kinderen veel buiten mogen spelen, met goed en slecht weer. Want de wind en regendruppels die ervaren tijdens het buitenspelen geven een extra sensorische prikkeling en stimulering. Lopen tegen de wind in is een fantastische ervaring. Stap 1: -­‐ Laat de kinderenveel ervaring opdoen met materialen van verschillende gewichten -­‐ Laat hen al verwoorden en voelen wat zwaar en licht is. -­‐ Badparels: Vul een badje met water en badparels. Laat de kinderen de badparels grijpen en stukknijpen. Stap 2: -­‐ De kinderen zitten met de ogen dicht. Je tikt ze aan op hun lichaam. De kleuters moeten voelen en met hun vinger de juiste plek aanraken die jij zonet hebt aangeraakt. -­‐ Geef de kinderen veel ervaringspelen rond gewichten van materialen. -­‐ Laat de kinderen elkaar een tennisbalmassage geven. Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 15 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Badparels: Vul een badje met water en badparels. Laat de kinderen de badparels grijpen en stukknijpen Laat de kinderen twee lege schoendozen meebrengen (van hun eigen schoenen) Laat ze de voeten in deze dozen plaatsen en zo schaatsen (schuiven) door de ruimte. Maak op een doos gekleurde stroken. Neem gekleurde wasknijpers en laar de kinderen de wasknijpers op de juiste kleur zetten. Laat de kinderen ravotten met zwemnoodels. Laat de kinderen ravotten op zachte matten. Stap 3: -­‐ Geef de kinderen de opdracht om met de ogen dicht in een bepaalde houding te gaan staan. Vb één hand omhoog en één voet naar voor. Ze moeten hun lichaam perfect besturen met de ogen dicht. -­‐ Laat de kinderen elkaar een tennisbalmassage geven. -­‐ Laat de kinderen twee lege schoendozen meebrengen (van hun eigen schoenen) Laat ze de voeten in deze dozen plaatsen en zo schaatsen (schuiven) door de ruimte. -­‐ Maak op een doos gekleurde stroken. Neem gekleurde wasknijpers en laar de kinderen de wasknijpers op de juiste kleur zetten -­‐ Laat de kinderen ravotten met zwemnoodels. -­‐ Laat de kinderen ravotten op zachte matten. Stap 4: -­‐ Maak deze houdingsopdrachten met de ogen dicht steeds moeilijker. -­‐ Laat de kinderen regelmatig voetje voor voetje wandelen, zonder dat ze naar de voeten kijken. De voeten moeten mooi tegen elkaar geplaatst worden. -­‐ Laat de kinderen elkaar een tennisbalmassage geven. Lateraliteit en dominantie Vanaf de leeftijd van 4 jaar beginnen kinderen stilletjes aan te lateraliseren. Ze beseffen dat ze een linker-­‐en rechter lichaamshelft hebben die kunnen samenwerken. Door dit lateralisatieproces Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 16 ontstaan ook de dominantie voorkeuren. Een voorkeurhand, een voorkeuroog, een voorkeuroor en een voorkeurbeen. Deze vier dominanties bepalen het dominantieprofiel. Om de natuurlijke lateralisatie vlot te laten verlopen hebben kinderen veel evenwichtsstimulering nodig. In de handleiding van “Fit voor leren” vind je een observatieformulier om een dominantieprofiel van een kleuter op te stellen. Ook op het ontwikkelingslab online vind je dit observatieformulier. Het boek “ The dominance factor” van neurowetenschapster Carla Hannaford, geeft je inzicht over verschillende dominantieprofielen die kunnen optreden. Stap 3 -­‐ Verzamel allemaal kleine flesjes met een dop. Leg alle flesjes en dopjes door elkaar en laat de kinderen de juist dop per flesjes zoeken en er op vastmaken. Spelvormen om lichaamsperceptie te versterken Stap 1 -­‐ Lichaamsdelen aanwijzen o Neus, oor, been, arm, voet, haar, buik, -­‐ Liedjes over lichaamsperceptie o Hoofd, schouders, knie en teen Stap 2 -­‐ Lichaamsdelen aanwijzen o Oog, kin, knie, knieholte, tenen, vingertop, schouder enz Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 17 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Liedjes over lichaamsperceptie Lichaamsdelen op pop kunnen aanduiden Klimmen en klauteren door obstakels Veel expressie spelen o Gevoelens laten nabootsen (boos, blij, schrik, verdrietig, verrast) De juiste knop: naai op twee handschoenen bovenaan op elke vinger een knop (5 verschillende kleuren). Geef de opdracht op de handschoenen aan te doen en bepaalde kleuren tegen elkaar te houden. Neem een ‘action man’ of andere pop die de ledematen kan buigen. Geef de opdracht om een bepaald lichaamsdeel te bewegen vb buig de knie, hef de beide armen… Knuffelplakkers: neem een pluche dier en maak velcrovast aan gekleurde stofdeeltjes. Geef steeds een specifieke opdracht vb kleef de rode strook boven de neus van de hond, kleef de gele strook op één oor,… Stap 3 -­‐ Lichaamsdelen aanwijzen o Kaak, voorhoofd, oorlel, enkel, hiel, dij, heup enz -­‐ Lichaamsdelen kunnen aanduiden in andere houdingen vb in ruglig, zittend op de knieën. -­‐ Veel expressie spelen o Gevoelens laten nabootsen (boos, blij, schrik, verdrietig, verrast) o Elkaar nabootsen, lichaam en gelaatsuitdrukkingen -­‐ De juiste knop: naai op twee handschoenen bovenaan op elke vinger een knop (5 verschillende kleuren). Geef de opdracht op de handschoenen aan te doen en bepaalde kleuren tegen elkaar te houden. -­‐ -­‐ Neem een ‘action man’ of andere pop die de ledematen kan buigen. Geef de opdracht om een bepaald lichaamsdeel te bewegen vb buig de linkerknie, hef de beide armen… Knuffelplakkers: neem een pluche dier en maak velcrovast aan gekleurde stofdeeltjes. Geef steeds een specifieke opdracht vb kleef de rode strook boven de neus van de hond, kleef de gele strook op één oor,… Stap 4 -­‐ Lichaamsdelen kunnen aanwijzen o Nek, achterhoofd, elleboog, handpalm, handrug, pols, scheenbeen… -­‐ Veel expressiespelen Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 18 o o Kinderen veel rollenspel geven waarbij ze de opdracht krijgen om iemand na te doen, ook emoties laten naspelen. Emoties laten zien aan kinderen en hen laten aanvoelen welke emotie het is Spelvormen om ruimteperceptie te versterken Als globaal spel kan je het 100-­‐veld spel gebruiken. Je tekent op de speelplaats een 100-­‐veld (blijvend). Je laat de kinderen allemaal een plek kiezen in een vakje van het 100-­‐veld. Maar niet een vakje aan de kant. Stap 1 -­‐ Geef volgende opdrachten aan de kinderen o Doe een stap naar voor o Doe een stap naar achter o Doe een stap opzij -­‐ Geef kinderen lege kartonnen dozen om zelf iets meet te maken: auto, boot, huisje… Stap 2 -­‐ Zelfde opdrachten als Stap 1 aangevuld met: o Doe een stap schuin naar voor o Doe een stap schuin naar achter -­‐ Geef kinderen lege kartonnen dozen om zelf iets meet te maken: auto, boot, huisje… -­‐ Maak velcro vast aan de uiteinden van gekleurde stokjes en laat de kinderen figuren maken door deze stokjes aan elkaar vast te maken. -­‐ Leg grote cijfers, met een dubbele rand. Laat de kinderen deze cijfers volleggen mat klein blokjes Stap 3 -­‐ Zelfde opdrachten als stap 1 en 2 aangevuld met: o Doe een stap links schuin naar voor o Doe een stap rechts schuin naar achter o Doe een stap naar links o Doe een stap naar rechts Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 19 -­‐ -­‐ Geef kinderen lege kartonnen dozen om zelf iets meet te maken: auto, boot, huisje… Maak velcro vast aan de uiteinden van gekleurde stokjes en laat de kinderen figuren maken door deze stokjes aan elkaar vast te maken -­‐ -­‐ Geef twee kommen. Doe in één kom water. laat het kind met een spuit het water verplaatsen naar de andere kom. Leg grote cijfers, met een dubbele rand. Laat de kinderen deze cijfers volleggen mat klein blokjes. Stap 4 -­‐ De opdrachten 1 tot 3 achter elkaar in een reeks o Doe twee stappen naar voor en één schuin naar achter o Doe twee stappen opzij en 2 schuin naar voor. o Enz -­‐ Geef kinderen lege kartonnen dozen om zelf iets meet te maken: auto, boot, huisje… Spelvormen die tijdsperceptie stimuleren Stap 1 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Stap 2 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Veel liedjes zingen Rijmpjes Allerlei soorten muziek beluisteren (ook wals, tango, chachacha , klassieke muziek enz) Veel praten tegen kinderen Maak een knikkerbaan en laat de kinderen de knikkers volgen over de baan. Veel liedjes zingen Ritmisch meebewegen op muziek Met stokjes meekloppen op ritme van muziek Alle soorten muziek beluisteren (zie stap 1) Laten rondstappen op maat van de muziek Handen en voeten orkest Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 20 -­‐ Maak kaarten met afbeelding van hand en voet op. Leg een volgorde van deze kaarten neer. De kinderen lezen van links naar rechts de symbolen en klappen in de handen bij een ‘hand’ en stampen met de voet bij de ‘voet’ vb II I … -­‐ -­‐ Met de stapelbekers op muziek een ritme uitvoeren (cupsong) Maak een knikkerbaan en laat de kinderen de knikkers volgen. Stap 3: -­‐ Woorden ritmisch laten meeklappen (bo-­‐ter-­‐ham) -­‐ Ritmische zinnen nabootsen -­‐ Ritmische muzieknoten aanleren (vierde noot, achtste noot) -­‐ Verschillende ritmische noten/symbolen achter elkaar plaatsen en de kinderen dit laten meeklappen -­‐ Met de stapelbekers op muziek een ritme uitvoeren (cupsong) Stap 4: -­‐ Moeilijke ritmische zinnen laten nabootsen -­‐ Bodydrum uitvoeren Spelvormen om de grote motoriek te versterken Stap 1: -­‐ Evenwichtstraining Stap 2 & 3 & 4: Onderstaande speelprikkels dienen op regelmatige basis aangebonden worden aan elke leeftijdscategorie -­‐ Veel springvaardigheden o Springen kracht (hinkelen, verspringen) o Springen coördinatie (spreidsprong, wisselsprong, skisprong) -­‐ Huppelen -­‐ Dansen -­‐ Klimmen en klauteren Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 21 -­‐ Hoelahoepen (elk kind van de 3de kleuterklas zou moeten kunnen hoelahoepen) -­‐ Een actieve speelplaatswerking kan hier al een boost brengen o Rekkeren, touwspringen, ballenkoffer, evenwichtsparcours, hinkelparcours, dansspelen, enz Spelvormen om de fijne motoriek te versterken: Stap 1: -­‐ Bij kleine kinderen probeer je niet heel fijnmotorisch te werken. Je vertrekt vooral vanuit schouder-­‐ en elleboogbewegingen. -­‐ Schrijfdans geeft een mooie opbouw in de ontwikkeling van binnen naar buiten. -­‐ Met grote bewegingen en dikke materialen werken Stap 2 -­‐ Nog veel vanuit elleboog en schouder werken o Roeren o Grote rol behangpapier aan de muur op schouderhoogte, kinderen zo laten kribbelen krabbelen met in elke hand een wasco of stift -­‐ Vingerkracht opbouwen o Allerlei constructiespelen, zoals lego, clickx enz o Spreid-­‐sluit met de vingers. o Schroefjes en moertjes los en vast laten draaien. o Denkbeeldig piano spelen -­‐ Stapelbekers o Toren van 3 bekers maken (linker-­‐ en rechterhand die samenwerken en zo om de beurt een bekertjes plaatsen -­‐ Hockeybal rijgen: rijg gekleurde zachte ijzerdraad, door de gaten van de hockeybal. Je kan gekleurde ringetjes rond de gaatjes kleven om via kleuren te werken. -­‐ Doolhof: Stik een klein doolhof (knikker) in rekstof. Laat de kinderen de knikker met de vingers door het doolhof duwen. Stappenplan knippen: Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 22 -­‐ Stap 3 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Opdracht o knip plasticine o knip rietjes o knip in foamborden o knip kleurkaarten o knip met een ribbelschaar Nu mag je fijner gaan werken, de pols en vingers gaan nu sterker ontwikkelen De vingers afzonderlijk leren bewegen (vingerrijmpjes) Papier scheuren en proppen maken, wegschieten. Tolletjes laten draaien. Knopen open en dichtdoen (groot en klein) Probeer ze dit ook te laten doen zonder dat ze naar de knopen kijken Het leren vouwen van een vliegtuigje of hoedje origami Knopen in een touw maken en terug losmaken In het potlood klimmen De pen rondjes laten draaien tussen je vingers. Knikkeren. Oprollen van een lang lint/ bolletje wol. Pak kaarten met 1 hand, 1 voor 1 op de tafel leggen. Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 23 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Sjoelen Touwfiguren met de vingers maken. (of met rekkers) Met een pincet voorwerpen oprapen. Poppenkast spelen met handpoppen. Vlechten. Opwindbeesten Met knijpers "de was" ophangen. Stapelbekers Toren van 3 bekers maken (linker-­‐ en rechterhand die samenwerken en zo om de beurt een bekertjes plaatsen Steek twee tandestokers op een isomoplaat (op afstand van de knoopsgaten).Laat de kinderen verschillende knopen over de stokjes rijgen. Maak een nagelbord, geef het kind veel gekleurde rekkers en laat ze deze rekkers over de nagels spannen. Je kan ook figuren laten maken: driehoek, vierkant, rechthoek,… Maak een bord met allemaal verschillende sloten. Stap 4: -­‐ Tolspelletjes o Gebruik tollen van verschillende grootte o Grote tollen kan je met beide handen laten draaien o Klein tollen kan je enkel met de vingers laten draaien o Laat de tol draaien o Tik met topje van wijsvinger de tol aan (beide handen om de beurt) o Gebruik tollen van verschillende grootte die je allemaal probeert te laten draaien o Laat de tol draaien op je hand o Schuif een blad onder de de draaiende tol en er weer onderuit o Laat de tol een bepaald patroon lopen op een blaadje papier -­‐ Bellenblazer spelen o Vang de bel op het ringetje van de bellenblazer o Bellen met verschillende vingers kapot prikken o Bellen tussen duim en wijsvinger kapotknijpen -­‐ Origami -­‐ Scoubidou -­‐ Muziekinstrument bespelen (blikfluit, gitaar, piano,..) -­‐ Veters knopen -­‐ Stapelbekers o Toren van 6 bekers maken (linker-­‐ en rechterhand die samenwerken en zo om de beurt een bekertjes plaatsen Spelvormen om de sensorische integratie te versterken Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 24 -­‐ -­‐ -­‐ -­‐ Motoriekborden Plakbal Gras knippen Hoepelspelen o Laat de kleuters veel vrij met hoepels spelen. o Leer hen te hoelahoepen. Volgend extra opdrachten: o Ga staan: in de hoepel, uit de hoepel, op de hoepel, achter de hoepel, voor de hoepel,… Loop voetje voor voetje over de hoepel. Kruip door de hoepel. o Spring in en uit de hoepel. Hinkel met één been in de hoepel. o Leg één elleboog in de hoepel, 1 oor, 2 knieën enz. Laat de hoepel rechtstaand op de grond draaien, rol de hoepel verder, werp de hoepel weg… Gebruik de hoepel als stuur en beweeg zo door de ruimte. -­‐ Ballenworkshop Strooi de ballen allemaal over de grond en laat de kleuters op signaal de ballen opnemen en zo hoog mogelijk in de lucht werpen. Zachtjes omhoog werpen en terug proberen te vangen. Eenmaal laten botsen en terug proberen te vangen. Omhoog werpen éénmaal in de handen klappen en terug vangen. Omhoog werpen en ‘koppen’ tegen de bal. Al wandelend de bal omhoog werpen en terug vangen. De bal van de ene hand naar de andere hand werpen. Op de tenen staan, de bal van heel hoog loslaten, dan snel door de knieën gaan om de bal na één bots terug te vangen. De kleuters nemen in elke hand één bal en gooien de ballen tegelijkertijd in de lucht. De kleuters nemen in elke hand één bal en gooien de ballen om de beurt in de lucht, eerst de linkerhand dan de rechterhand (bal dus niet doorgeven aan voorkeurhand) Twee ballen met gekruiste zwierbeweging van de armen naast het lichaam naar achter werpen. De bal op de handpalm leggen, rondwandelen of lopen zonder dat de bal af de hand valt. De bal tussen de twee handen rollen als een ‘frikadel’. (af en toe de handen omdraaien) De bal rond buik/rug doorgeven aan andere hand. (ook wandelend proberen) De bal al wandelend onder een been doorgeven. (wisselen van been) In een achtje tussen gespreide benen doorgeven. Op signaal een bepaalde kleur van bal nemen. (of twee kleuren) Op signaal wisselen van bal met een andere kleuter. Kleuters een bal laten kiezen: Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2 25 Op signaal alle kleuters met dezelfde bal bij elkaar staan. 4 verschillend kleuren bij elkaar (van elke kleur één) Verzamel 3 ballen van verschillend kleur. Verzamel 3 gele en één rode bal… Mikken naar een bepaald doel, hoepel, emmer, doos Ballenbeest: mikken naar de juf… Rollen door de benen van de juf Kleuters zitten per twee: De bal naar elkaar rollen over de grond. De bal met een kleine bots naar elkaar botsen, en proberen te vangen. De kleuters staan recht per twee over elkaar: De bal naar elkaar werpen. De bal naar elkaar botsen één kleuter rolt de bal door de benen van de andere, de andere kleuter loopt achter de bal en probeert die zo snel mogelijk te vangen. Als laatste de kleuters de ballen laten opruimen en sorteren per kleur. -­‐ vang aangeworpen balletjes in een netje -­‐ Isomo ballen ‘pimpen’ en mee spelen Bodymap Het belang van beweging voor ontwikkeling van de hersenen. Deel 2
