Hulp voor vluchtelingenkinderen en hun ouders Wat kan Altra bieden? Problemen & Risico’s Beschermende factoren Bouwstenen jeugdhulp van Altra Verlies familie en verlatingsangst Veilige basis, vertrouwen Creatieve en speltherapie (emotie) regulatieen gedragsproblemen Ontspanning, stressverlagende activiteiten Weerbaarheidstraining | agressieregulatie training | angstreductietraining | ATOS Trauma’s Verwerken van ingrijpende gebeurtenissen Handelingsgerichte diagnostiek | NIKA | EMDR | Creatieve en speltherapie Psychosomatische klachten Versterken lichaamsbeleving, versterken veerkracht Weerbaarheidstraining | Creatieve en speltherapie Opvoedproblemen Communicatie, vertrouwen, IAG | Triple P Onveilige gezinssituatie Stabiliteit, veiligheidsplan Signs of Safety | Families First | Ambulante Spoedhulp | IAG | Diagnostiek Alleenstaand ouderschap Bronnen van steun, kennis, vaardigheden IAG | Handelingsgerichte diagnostiek * De beschreven trainingen kunnen individueel en groepsgewijs (op school) worden aangeboden. De bouwstenen beschreven Agressieregulatietraining: kinderen kunnen dat wat ze hebben meegemaakt ook uiten in boosheid. Tijdens de training leren kinderen om te gaan met hun boosheid en op een andere manier te reageren. Interventies: zoals Remweg en Tact. Ambulante spoedhulp en Families First: crisishulp wanneer de situatie in een gezin uit de hand loopt en de kinderen acuut gevaar lopen. Vaak is er een melding van kindermishandeling. In alle gevallen zijn de problemen het gezin boven het hoofd gegroeid. Het doel van crisishulp is de situatie in het gezin te stabiliseren en waar mogelijk te verbeteren zodat de kinderen veilig zijn. ATOS: ambulante hulp thuis en op school. Voor gezinnen met kinderen met ernstige gedragsproblemen. Het programma ondersteunt ouders, het kind en de school van het kind. Samen werken we om het beste uit het kind te halen en de rust en structuur te herstellen. Creatieve en speltherapie: als praten te moeilijk is, kan spelen, tekenen, kleien of knutselen helpen om lastige gedachten en gevoelens te verminderen. Spelen of tekenen kan ook opluchten als er nare dingen zijn gebeurd. Kinderen mogen in de therapiekamer meer uitproberen dan thuis, op school of met vrienden. Ze ontdekken al spelend dat ze meer kunnen dan ze eerst dachten. Zowel inzetbaar voor groepjes (verwerken en ontspannen) als individueel. EMDR therapie: behandeling van trauma’s of andere nare ervaringen. Het doel is het verwerken van herinneringen aan ingrijpende ervaringen. Hierdoor kunnen klachten, die zijn ontstaan als gevolg van die herinneringen, worden verminderd. Handelingsgerichte diagnostiek: de module helpt bij het beantwoorden van vragen als: ‘wat is er aan de hand?’, en ‘wat kunnen we het beste doen om de problemen op te lossen?’. In de diagnostiek is er altijd aandacht voor risicofactoren en beschermende factoren bij kind, opvoeding, onderwijs en vrije tijd. Intensieve ambulante gezinsbegeleiding (IAG): om binnen de gegeven situatie en mogelijkheden structuur, rust te creëren in de gezinssituatie. Nika: vluchtelingkinderen hebben een verhoogd risico op een verstoorde hechting en als gevolg daarvan op het ontwikkelen van sociale- en emotionele problemen en psychopathologie. Nika is een kortdurende interventie om verstorend opvoedgedrag bij ouders te verminderen en sensitief en responsief opvoedgedrag te bevorderen. De ouder leert bij het kind aan te sluiten en zowel de emoties als het gedrag van het kind te reguleren Signs of Safety: de spanning kan zo hoog zijn opgelopen dat een onveilige gezinssituatie ontstaat, de oplossingsgerichte aanpak van SoS helpt bij het opzetten van een veiligheidsplan. Sportzorg: sporten ontspant, bij sportzorg combineren we dit met werken aan persoonlijke doelen zoals: het vergroten van sociale vaardigheden, zelfvertrouwen, discipline, doorzettingsvermogen, omgaan met teleurstelling. Inzetbaar voor groepen. Trainingen angstreductie: vluchtelingkinderen hebben vaak aangrijpende dingen meegemaakt die hen angstig maken. We bieden een specifieke training voor kinderen die angstig zijn in specifieke of algemene situaties. Trainingen weerbaarheid: vluchtelingkinderen zijn de eerste jaren na aankomst kwetsbaar voor pesten, grensoverschrijdend gedrag en ander vormen van kindermishandeling. Door weerbaarheidstrainingen kunnen deze kinderen leren zich mentaal en fysiek weerbaar op te stellen. Ze leren voor zichzelf op te komen en bedreigende situaties het hoofd te bieden. Deze training kan ook goed op school worden ingezet. Zoals: Rots & Water. Triple P: het is belangrijk om extra oog te hebben voor de opvoedingsvragen van ouders. Elementen vanuit Triple P kunnen worden ingezet. Hulp op en in school Altra medewerkers kunnen kinderen en leerkrachten op school helpen m.b.v. de toolkit kind en trauma. Het betreft o.a. psycho-educatie en handelingsadviezen voor leerkrachten. Uitgangspunt is dat we aansluiten op dat wat nodig is. Altra heeft schoolpsychologen en ambulant hulpverleners die gewend zijn in het gezin en op scholen te werken. • • • • • • • Ondersteuning op school bij gesprek met ouders over voorgeschiedenis (waar komt het kind vandaan, wat is de onderwijsgeschiedenis, wat heeft het kind meegemaakt?) Ondersteuning bij het gesprek met andere kinderen en ouders over komst vluchtelingenkinderen en wat zij hebben meegemaakt Signaleren van ernstige psychopathologie bij kinderen Voorlichting aan leerkrachten over situatie en achtergrond vluchtelingenkinderen Ondersteuning bij schoolwerk op locatie: sommige kinderen hebben langdurig geen onderwijs gevolgd, het Nederlands schoolsysteem is volkomen nieuw voor alle kinderen, ouders kunnen hun kinderen hierin niet ondersteunen. Trainingen op school: weerbaarheid, angstreductie, boosheidcontrole. Zie pagina 4 en 5. Creatieve en speltherapie op school, zie beschrijving pagina 4. Samen bouwen aan een toekomst Vluchtelingenkinderen hebben in hun leven veel meegemaakt. Vaak zijn ze door deze ingrijpende gebeurtenissen beschadigd en kampen ze met uiteenlopende problemen. Altra zet haar specialistische jeugdhulp graag in om vluchtelingkinderen en hun ouders te helpen bij het verminderen van de problemen en het versterken van hun draagkracht. Vluchtelingenkinderen zijn vaak getraumatiseerd, voelen zich onveilig en verkeren in grote onzekerheid over wat er verder gaat gebeuren. Hun ouders verkeren in dezelfde omstandigheden en hebben door eigen ervaringen weinig oog en ruimte voor de problemen van hun kinderen. De kinderen zijn in een nieuw land, kennen de taal en gewoonten niet en hun ouders kunnen hen daar ook niet bij helpen. Kinderen kunnen zich daardoor erg alleen en onveilig voelen. Dit kan zich uiten in slaapproblemen, lichamelijke spanningen, overmatige boosheid, terugtrekken, angst, somberheid en eenzaamheid. Kinderen kunnen sterk ontregelt raken in hun gedrag door de optelsom van geweldservaringen, vlucht, onzekerheid en onbekendheid. Het ontregelde gedrag geeft problemen in het gezin, op school en in contact met andere kinderen. Toch zijn getraumatiseerde kinderen gewone kinderen, maar met ongewone ervaringen. Hun cognitieve, emotionele en sociale ontwikkeling kan stagneren wanneer hun ervaringen genegeerd worden. Het is van belang dat tijdig gewerkt wordt aan het stabiliseren van de situatie, door zoveel mogelijk het dagelijks functioneren van het kind binnen het gezin en op school te herstellen. Door aan te sluiten bij het hier en nu; structureren van de dagelijkse routine, dag/nachtritme herstellen, sociale contacten en activiteiten stimuleren.