8 oktober 2013 Funderingen in Eurocode 8 •Dr. ir. Mandy Korff Funderingsdag 2014 Opbouw presentatie Aanleiding en onderzoeken Aardbevingen ondergrond Verweking Funderingen Vragen Funderingsdag 2014 1 8 oktober 2013 Aardbevingen –consequenties Funderingsdag 2014 NPR ontwikkeling 2013 / 2014 • Vooruitlopend op Eurocode 8 invoering in Nederland wordt een nationale praktijk richtlijn (NPR) ontwikkeld. • Hierin komen aan bod: - Aardbevingsbelasting voor Groningen Gedrag van constructies (staal, hout, beton, metselwerk) Geotechniek en Funderingen •Status: groene versie voor eind 2014 Funderingsdag 2014 2 8 oktober 2013 Opbouw presentatie Aanleiding en onderzoeken Aardbevingen ondergrond Verweking Funderingen Vragen Funderingsdag 2014 Aardbevingsbelasting Karakterisering sterkte aardbevingen - (magnitude) (intensiteit) accelerogram PGA respons spectrum Funderingsdag 2014 3 8 oktober 2013 Geïnduceerd versus tektonische bevingen Zwaardere bevingen zijn: - sterker (hogere piek), - langzamer (lagere frequentie) - langer (meer wisselingen). - diepte: 2 à 3 km i.p.v. 20 à 50 km - Tot nu toe: - kort signaal - relatief hoge PGA - snelle afname met afstand Huizinge 2012, station Westeremden Funderingsdag 2014 Accelerogram, PGA (Peak Ground Acceleration) PGA Funderingsdag 2014 4 8 oktober 2013 B03H0071 B10B0116 Ondergrond tot 200 m diepte 0m -10 m -20 m -30 m -40 m -50 m -60 m -70 m -80 m -90 m -100 m -110 m -120 m -130 m -150 m -190 m B13B0074 -180 m B15B0042 -160 m -170 m 1 1 -140 m 3 2 -200 m -210 m 0m -10 m -20 m -30 m -40 m -50 m Legenda Profielen -60 m -70 m -80 m -90 m -100 m Holocene afzettingen Fm. van Drachten Fm. van Peize Fm. van Boxtel Fm. van Urk, Lp. van Tynje Fm. van Oosterhout Fm. van Kreftenheye Fm. van Peelo Fm. van Breda Eem Formatie Fm. van Urk, Lp. van Veenhuizen Fm. van Drente Fm. van Appelscha -110 m -120 m -130 m -140 m -150 m 2 -160 m -170 m -180 m 10 m -190 m 0m -200 m -10 m -210 m -20 m -30 m -40 m -50 m -60 m -70 m -80 m -90 m -100 m Legenda Profielen -110 m -120 m -130 m -140 m -150 m -160 m -170 m 3 Holocene afzettingen Fm. van Drachten Fm. van Peize Fm. van Boxtel Fm. van Urk, Lp. van Tynje Fm. van Oosterhout Fm. van Kreftenheye Fm. van Peelo Fm. van Breda Eem Formatie Fm. van Urk, Lp. van Veenhuizen Fm. van Drente Fm. van Appelscha -180 m -190 m -200 m -210 m -220 m Funderingsdag 2014 -230 m -240 m -250 m -260 m Hoogte (m +NAP) -270 m Seismische snelheid in de ondergrond Funderingsdag 2014 5 8 oktober 2013 Grond gedraagt zich niet lineair soil model: Mohr Coulomb, = 30 Geen verweking Rayleigh damping: 5% Funderingsdag 2014 Opbouw presentatie Aanleiding en onderzoeken Aardbevingen ondergrond Verweking Funderingen Vragen Funderingsdag 2014 6 8 oktober 2013 Verweking, voorbeelden van schade Funderingsdag 2014 Verweking, voorbeeld in Nederland Roermond 1992 Funderingsdag 2014 7 8 oktober 2013 Verweking, mechanisme I schuifvervorming van de korrelstapeling II korrels willen verschuiven, en een dichtere pakking aannemen water tussen korrels moet weg => wateroverspanning als water is weggestroomd zitten korrels dichter op elkaar => verdichting III ongedraineerd na drainage Funderingsdag 2014 Verweking, aanpak Gebruikte aanpak: • eenvoudige methode, beschreven in o.a.: NCEER workshop 1996/1998 [Youd et al 2001] • EERI monograph MNO-12 [Idriss Boulanger 2008] FS CRR7.5 * MSF * K * K CSR CRR : Cyclic Resistance Ratio CSR : Cyclic Stress Ratio MSF: Magnitude Scaling Factor Funderingsdag 2014 8 8 oktober 2013 Verweking, mechanisme u u ’v0 instantane waterspanning residuele water overspanning N - 7 + NL - Aantal wisselingen tot verweking, hier: NL = 7 Funderingsdag 2014 Modelproef Funderingsdag 2014 9 8 oktober 2013 Grenswaarde versnelling voor verweking geldig voor: - Mw = 5; FC = 0% - in geen enkel punt ru = 1 (FoS 1.0) Funderingsdag 2014 Verweking, discussie en ontwikkelingen - gebruikte methode internationaal aanvaard tot heden geen meldingen van verweking in Groningen, dit is niet in tegenspraak met gebruikte methode achterliggende database voor tektonische aardbevingen geen methode bekend die specifiek geldt voor geïnduceerde aardbevingen nadere studie voor situatie Groningen naar locatie en dichtheid zandlagen, verbeteren voorspelling voor specifiek type bevingen. Funderingsdag 2014 10 8 oktober 2013 Omgaan met verweking in EC8 • Voor het toetsen van paalfunderingen: de ondergrond bestaat tot de volgende diepten uitsluitend uit klei- en/of veenlagen (het diepste niveau is maatgevend) • tot 15 m onder maaiveld, • tot 5 m onder paalpuntniveau, of • tot 10 keer de paaldiameter onder paalpuntniveau. • • • Indien zandlagen voorkomen hoeven deze niet in beschouwing te worden genomen indien de dikte minder is dan 0,25 m en tevens de dikte van de klei- en veenlagen tussen de zandlagen meer is dan 1 m. De veiligheid tegen verweking, zoals bepaald met de procedure (Bijlage VW), is 2,0 of hoger. Er hoeft geen rekening te worden gehouden met verweking indien de piekversnelling aan maaiveld kleiner is dan 0,1g. Funderingsdag 2014 Opbouw presentatie Aanleiding en onderzoeken Aardbevingen ondergrond Verweking Funderingen Vragen Funderingsdag 2014 11 8 oktober 2013 Fundering op staal Funderingsdag 2014 Fundering op staal H5 en bijlage F van NEN-EN 1998-5:2004. Stabiliteit toetsen + Horizontaal evenwicht + Zetting toetsen Rekening houdend met verweking De totale vervorming (als gevolg van zetting, squeezing en eventueel stabiliteit) dient te voldoen aan de eisen uit NEN9997. Funderingsdag 2014 12 8 oktober 2013 Fundering op staal – quasi statische analyse Funderingsdag 2014 Fundering op staal – quasi statische analyse Verschillende formules voor Zand Klei Funderingsdag 2014 13 8 oktober 2013 Vervorming talud – verfijning tijddomein Newmark analyse / sliding block analyse 10 versnelling aardbeving grensversnelling 8 6 amax Gsin Ffric a [m/s2] 4 2 0 Gcos -2 G -4 -6 6 6,5 7 t [s] 7,5 8 Funderingsdag 2014 Fundering op staal – horizontaal evenwicht Ned VEd < FRd Ved Frd Φ bij verweking lager Funderingsdag 2014 14 8 oktober 2013 Omgaan met verweking in NPR • Stap 1: verweking EN PGA tegelijkertijd • Indien constructie niet voldoet: • Stap 2a: PGA en deel verweking (vaak 50%) • • Stap 2b: 100% verweking, geen PGA Maatgevende situatie bepalen • Indien constructie niet voldoet: maatregel? Funderingsdag 2014 Fundering op staal - zakking • Zakking door verdichting • Zakking door verticale belasting (bijkomend in geval van Newmark) • Zakking door squeezing • Toetsing aan EC7 of constructieve toets ivm bovenbouw Funderingsdag 2014 15 8 oktober 2013 Gedrag paalfunderingen • Directe belasting uit bovenbouw en indirecte belasting uit ondergrond Funderingsdag 2014 Effect paalfundering • Aardbevingen veroorzaken een grondbeweging (free field). De fundering zal deze beweging mogelijk niet helemaal kunnen volgen. Dit leidt tot kinematische interactie (kinematic load). Anderzijds zal de massa van de bovenbouw de door de beweging van de bovenbouw veroorzaakte traagheidskracht overbrengen op de fundering welke een inertie interactie (inertial load) veroorzaakt. Alleen voor: importance klasse III (scholen, culturele instellingen) of IV (ziekenhuizen, energie centrales) Funderingsdag 2014 16 8 oktober 2013 Paalfunderingen • Verweking: verlaging sterkte = conusweerstand • Stap 1: verweking EN PGA tegelijkertijd • Indien constructie niet voldoet: • Stap 2a: PGA en deel verweking (vaak 50%) • • Stap 2b: 100% verweking, geen PGA Maatgevende situatie bepalen Funderingsdag 2014 Paalfundering – quasi statisch verticaal • Draagkracht verticaal – quasi statisch (= verticale belasting uit bovenbouw inclusief aardbeving toetsen aan sterkte ocnform NEN997) • • Zakking – NEN 9997 + zakking door verdichting tgv verweking Funderingsdag 2014 17 8 oktober 2013 Paalfundering - horizontaal Horizontaal • Veerstijfheid • EC8 – Bijlage C Buiging Torsie Funderingsdag 2014 Paalfundering - horizontaal Toetsen met statische berekening - verenmodel bvb Dsheetpiling oid -1 -2 -3 Rotterdamseweg 185 2600 MH Delft -4 -5 TELEPHONE 088 335 8273 TELEFAX Depth [m] -6 -7 date D-Sheet Piling 9.3 : Groningen3-stiffsoil.shi - 13-Jun-14 - - Buckling bij verweking Sand, ve sil, Sand, loose3 ve sil, loose3 Sand, ve sil, Sand, loose4 ve sil, loose4 Sand, ve sil, Sand, loose5 ve sil, loose5 Sand, ve sil, Sand, loose6 ve sil, loose6 Sand, ve sil, Sand, loose7 ve sil, loose7 Sand, ve sil, Sand, loose8 ve sil, loose8 Sand, ve sil, Sand, loose9 ve sil, loose9 Sand, ve sil, Sand, loose10 ve sil, loose10 Sand, ve sil, Sand, loose11 ve sil, loose11 Sand, ve sil, Sand, loose12 ve sil, loose12 Sand, ve sil, Sand, loose13 ve sil, loose13 Pile Sand, ve sil, Sand, loose14 ve sil, loose14 Clay, clean,Clay, weak1 clean, weak1 -9 Clay, clean,Clay, weak2 clean, weak2 Clay, clean,Clay, weak3 clean, weak3 [kN/m²] Effective Stress 0 0 -1 -1 -2 -2 -3 -3 -4 -4 -5 -5 -6 -6 -7 -7 -8 -8 -9 -9 -10 -10 -11 Clay, clean,Clay, weak4 clean, weak4 -11 -11 -12 Clay, clean,Clay, weak5 clean, weak5 -12 -12 Clay, clean,Clay, weak6 clean, weak6 -13 -13 -13 drw. ctr. A4 form. • Resulting Stress [kN/m²] Sand, ve sil, Sand, loose2 ve sil, loose2 -8 -10 Stress States [kN/m²] Sand, ve sil, Sand, loose1 ve sil, loose1 Depth [m] Water Pressure 0 Depth [m] • • Sand, sl sil,Sand, moderate1 sl sil, moderate1 -14 -14 Sand, sl sil,Sand, moderate2 sl sil, moderate2 150 50 sl sil, 00moderate3 50 Sand, 100 sl sil,Sand, moderate3 Maximum left: 100 140.2 Maximum right: 140.2 Sand, sl sil,Sand, moderate4 sl sil, moderate4 150 -14 -600 -400 -200 0 200 Max. eff. stress: 429.7 Max. tot. stress: 429.7 400 600 600 400 200 Maximum left: Maximum right: 00 200 400 600 171.2 429.7 Sand, sl sil,Sand, moderate5 sl sil, moderate5 Funderingsdag 2014 Sand, sl sil,Sand, moderate6 sl sil, moderate6 Sand, sl sil,Sand, moderate7 sl sil, moderate7 18 8 oktober 2013 Effect paalfundering - overdrachtsfactor • • NEN-EN-1998 als een paal als flexibel geen effect (overdrachtsfactor=1) • tubex 457-10 , prefabbeton vierkant 400 mm en 220 mm, en betonnen schroefinjectie rond 500 mm kan aangetoond worden dat Zmax groter is dan 5 • Zware bevingen : non lineariteit kan overdracht < 1 leveren Funderingsdag 2014 Gebouwen, invloed fundering op responsie gebouw - met PLAXIS 3D, dynamisch - ondersteuning door PLAXIS bv - 2 versnellingssignalen Funderingsdag 2014 19 8 oktober 2013 Validatie met 3D EEM 0,07g en 0,21g signalen gebruikt Palen lin-el Grond el-plastisch Funderingsdag 2014 Gebouwen, invloed fundering op respons gebouw Funderingsdag 2014 20 8 oktober 2013 Samenvatting • Eurocode 8 toepasbaar, veel mist of is niet van toepassing. • Verweking – berekenen met behulp van EERI rapport (komt in NPR, staat al in SBE handreiking) • Fundering op staal/palen: - Met wateroverspanning en volledige belasting of gefaseerd Quasi statisch (veelal gelijk aan statisch met hogere belasting en lagere sterkte) Zetting door verdichting tgv verweking erg belangrijk. - •Overdrachtsfactor: voorlopig 1, tenzij gekoppelde berekening. Funderingsdag 2014 Opbouw presentatie Aanleiding en onderzoeken Aardbevingen ondergrond Verweking Funderingen Vragen Funderingsdag 2014 21