Vermoeidheid na NAH

*
Wat is nu eigenlijk het probleem?
“Vermoeidheid is altijd een ongrijpbaar fenomeen
geweest”
Simon Wessely
* Niet zichtbaar
* Geen duidelijke definitie
* Moeilijk te meten, want subjectieve ervaring. Dus
zelfrapportage of afname prestaties enige
meetmethoden
* Niet eenduidig en multifactorieel
*
*
* Sneller moe
* Meer tijd nodig om te herstellen
*
* Hoge prevalentie na NAH
* Verschillende studies met verschillende resultaten
* CVA: 25-95%; 38-77% (Stulemeijer et al., 2005;
Lerdal et al, 2009). Na 1 jaar: 70%, later:40%
* TBI: 21-73%; 50-80% (Elovic et al, 2005; Bushnick et
al, 2007) Chronische fase ong 50%
* Tumoren: ± 40% (Pelletier et al, 2002; Struik et al,
2009)
* PD: 37-56% (Beiske & Svensson, 2010)
* MS: ≥ 75% (Braley et al, 2010)
*
*Vermoeidheid in zijn algemeenheid is een
non-specifiek symptoom en kent vele
oorzaken.
*Bij moe na NAH: primaire en secundaire
(instandhoudende factoren) oorzaken
*
* specifieke hersengebieden: ARAS, basale
ganglia, witte stofletsels
* Hormonen: ontregelde HPA-as, cortisol,
groeifactoren
* Copinghypothese: Automatische naar
gecontroleerde informatieverwerking. Brein
moet harder werken om te compenseren voor
de afname in aandacht en verwerkingssnelheid.
* Ontstekingsreacties brein
*
*
*
Specifieke
hersengebieden
hormonen
ontstekingsreacties
copinghypothese
MOE
conditie/parese
stemming
angst
pijn
slapen
activiteitenpatroon
medicatie
*
Persoonlijkheid/coping
* Energieniveau kan niet meer hersteld worden
tot het oude niveau.
* Dus: om leren gaan met vermoeidheid en
vermoeidheid voorkomen
*
* Dus:
* Activiteitenpatroon verbeteren
* Plannen
* ontspannen
* Conditie verbeteren
* Slaaphygiëne verbeteren
* Stemming/angst/acceptatie bewerken m.b.v. Cognitieve
gedragstherapie
* Belemmerende persoonlijkheidsfactoren kom je dan vanzelf
tegen: aanpakken mbv cgt
* Persoonlijke overtuiging: motivatie voor verandering, eigen
keuzes maken en systemische aanpak erg belangrijk
*
*
*