Warrants - Home scarlet

SAVES
DOSSIER:
Een warrant geeft het recht, doch niet de verplichting om een financieel actief
(support) te kopen (call) of te verkopen (put) tegen een vooraf bepaalde
uitoefenprijs (strike) en tot een vooraf bepaalde datum (vervaldag of
maturiteit).
Basisbegrippen
Support
De support, drager of onderliggende waarde is het goed waarop de warrant betrekking heeft.
Mogelijke dragers zijn aandelen, aandelenkorven, indices, ... In principe kan alles wat op een
effectenmarkt verhandeld wordt, fungeren als drager van een warrant.
Uitoefenprijs
De uitoefenprijs is de prijs waartegen men een drager kan kopen of verkopen. Deze prijs
wordt door de emittent bij de uitgifte vastgelegd. Naargelang de positie van de uitoefenprijs
tegenover de koers van de drager, draagt de warrant een bijzondere benaming. Hij is "at-themoney" wanneer de uitoefenprijs de koers van de drager benadert. Wanneer de uitoefenprijs
van een call warrant hoger ligt dan de koers van de drager, dan krijgt de warrant de benaming
"out-of-the-money" mee. Ligt de uitoefenprijs lager dan de koers van de drager, dan is de
warrant "in-the-money". Voor een put warrant geldt het omgekeerde.
Uitoefening
Een warrant uitoefenen betekent gebruik maken van het recht dat hij toekent. Een call
warrant uitoefenen betekent bijgevolg dat de drager tegen de uitoefenprijs wordt
aangekocht. Uiteraard is het uitoefenen van een warrant enkel interessant wanneer de
koers van de drager op dat moment hoger is dan de uitoefenprijs. Ofwel wordt het effect
verkocht en geleverd aan de investeerder, ofwel ontvangt hij rechtstreeks de winst van
de transactie (betaling van het verschil tussen de koers van de drager en de
uitoefenprijs). Warrants op buitenlandse aandelen en indexen kunnen uitsluitend door
financiële compensatie worden uitgeoefend. Een put warrant uitoefenen komt erop neer
de drager tegen de uitoefenprijs te verkopen.
Vervaldag
De vervaldag of maturiteit is de datum waarop het door de warrant toegekende recht vervalt.
De door Société Générale op de Beurs van Brussel genoteerde warrants kunnen op elk
moment worden uitgeoefend, vanaf hun uitgifte tot op hun vervaldag: deze warrants zijn van
het zogenaamde Amerikaanse type. Er bestaan ook warrants van het Europese type, die pas op
de vervaldag kunnen worden uitgeoefend. Meestal liggen de vervaldagen van warrants tussen
één en drie jaar na de uitgifte. Vandaar dat men op de Beurs warrants aantreft die binnenkort
vervallen en warrants waarvan de vervaldag nog veraf is. Het is raadzaam niet te kiezen voor
1
SAVES
warrants waarvan de vervaldag nabij is: zij verliezen snel hun tijdswaarde en het is niet altijd
interessant om ze uit te oefenen.
Minimum verhandelbare hoeveelheid en pariteit
Om een warrant te verhandelen moet een minimum verhandelbare hoeveelheid of quotiteit
worden nageleefd. Eén enkele warrant kan men niet kopen. Orders worden slechts aanvaard
voor een minimumaantal van 100, 1000... warrants, of een veelvoud daarvan. De pariteit is het
aantal warrants dat moet worden uitgeoefend om een effect te kopen of te verkopen. Als de
pariteit van een call warrant op aandelen bijvoorbeeld 10 tegen 1 bedraagt, dan moet men 10
warrants bezitten om 1 aandeel te kopen.
Verhandelbaarheid
De warrants van Société Générale zijn verhandelbaar op de Beurs en kunnen dus op elk
moment worden gekocht en verkocht. Meestal is het trouwens interessanter ze te verkopen
zonder de vervaldag af te wachten. Deze warrants uitoefenen vormt een minder interessante
mogelijkheid (zie hoofdstuk 5). In de praktijk loopt de verhandelingsperiode vanaf de
noteringsdatum tot ongeveer 6 beursdagen vóór de vervaldag van de warrant. Na deze termijn
van 6 dagen wordt de warrant ofwel uitgeoefend, ofwel opgegeven.
Waarom warrants kopen ?
Het belangrijkste voordeel van een warrant in vergelijking met de rechtstreekse aankoop of
verkoop van een drager schuilt in het hefboomeffect. De koers van de drager en de koers van
de warrant zijn immers nauw met elkaar verbonden, zodat elke beweging van de prijs van de
drager een beweging van de prijs van de warrant met zich meebrengt. Indien de prijs van de
warrant aanzienlijk lager is dan de prijs van de drager, dan is de impact op de prijs van de
warrant in verhouding veel groter dan de prijsschommeling van de drager.
Aankoop van een call warrant
Indien u verwacht dat een bepaald effect in waarde gaat stijgen, dan is de natuurlijke reflex dit
effect aan te kopen. Maar staat u dan stil bij de risico’s? Indien uw verwachting niet uitkomt,
dan krijgt u de koersdaling te verwerken. Door een call warrant te kopen profiteert u
daarentegen van de hausse van het effect en beperkt u in het slechtste geval uw verlies tot de
prijs van de warrant zelf. Indien u denkt dat een index zal stijgen, kunt u eveneens een call
warrant op deze index kopen en zodoende uw risico beperken tot de prijs van de warrant.
Aankoop van een put warrant
Indien u denkt dat een bepaald effect in waarde gaat dalen, kunt u het verkopen. Maar ook
deze transactie houdt risico’s in: indien het effect stijgt, draagt u het verlies. Door een put
warrant te kopen haalt u voordeel uit de koersdaling van het effect en beperkt u uw eventuele
verlies tot de prijs van de warrant.
De waarde van een warrant
Het doel bestaat er niet in een warrant uit te oefenen, maar hem wel te verkopen vóór de
vervaldag. Warrants zijn immers verhandelbaar* en kunnen vóór hun vervaldag gekocht en
verkocht worden zovaak u dat wenst. De warrant houdt immers ook een "speculatieve"
waarde in, de zogenaamde tijdswaarde, die verdwijnt naarmate de uitoefendatum nadert. Deze
waarde hangt af van diverse factoren, die verband houden met de eigenschappen van de
2
SAVES
drager en de kenmerken van de warrant. De prijs van de warrant is dus het resultaat van de
som van de intrinsieke waarde en de tijdswaarde.
Intrinsieke waarde
De intrinsieke waarde vertegenwoordigt de reële waarde van de warrant, met andere woorden
de brutowinst die een onmiddellijke uitoefening oplevert. Deze hangt dus af van de positie
van de uitoefenprijs tegenover de koers van de drager. Voor een call warrant bestaat de
brutowinst van een uitoefening uit het verschil tussen de koers van de drager en de
uitoefenprijs, ervan uitgaande dat de koers van de drager hoger ligt dan de uitoefenprijs. In
tegengesteld geval is een uitoefening totaal nutteloos: de intrinsieke waarde van de warrant is
nihil. Voor een put warrant geldt dezelfde redenering: wat brengt een theoretische uitoefening
onmiddellijk op? Als de koers van de drager lager is dan de uitoefenprijs, brengt de transactie
het verschil op tussen de uitoefeningsprijs en de koers van de drager. Ligt de koers van de
drager hoger, dan levert de transactie niets op: de intrinsieke waarde is nul.
Tijdswaarde
Een warrant is altijd meer waard dan zijn intrinsieke waarde, behalve op de vervaldag. Zelfs
als de intrinsieke waarde nul is, heeft de warrant een prijs. Deze prijsverschillen zijn niet aan
het toeval toe te schrijven: ze geven de tijdswaarde van de warrant weer. Deze wordt
verkregen door het verschil tussen de koers van de warrant en zijn intrinsieke waarde en
weerspiegelt de toekomstverwachtingen die de koper in de warrant koestert. Hoe meer de
kopers geloven in een gunstige evolutie van de drager, hoe hoger de tijdswaarde zal zijn. De
tijdswaarde hangt af van verschillende variabelen, waaronder de volatiliteit van de drager en
de looptijd van de warrant.
Volatiliteit
De volatiliteit geeft aan in welke mate de koers van de drager eventueel kan schommelen. Het
is een index die in percentage wordt uitgedrukt en steunt op een statistisch overzicht van de
schommelingen van de koers van de drager. Samengevat kunt u onthouden dat de volatiliteit
het percentage uitdrukt van de waarschijnlijke schommeling van de drager.
Hoe hoger de volatiliteit van een aandeel, des te groter de kans dat winst gemaakt wordt met
de warrant. Daarom hebben warrants een hogere tijdswaarde naargelang hun volatiliteit stijgt.
Tijd
De levensduur van een warrant, dit is het aantal dagen dat overblijft tot de vervaldag, is als
variabele even belangrijk als de volatiliteit. Hoe verder de vervaldag verwijderd is, des te
groter de kans dat de warrant deze vervaldag met winst bereikt. De tijdswaarde stijgt naarmate
de levensduur langer wordt.
Opgelet, de tijdswaarde vermindert naarmate de tijd verstrijkt en wordt nul op de vervaldag.
Meer nog, de tijdswaarde vermindert sneller naarmate de vervaldag nadert. Tijd speelt dus in
het nadeel van een warrant: hiermee moet u rekening houden bij het beheer van uw positie.
De gevoeligheid van een warrant
De waarde van een warrant is ten minste gelijk aan zijn intrinsieke waarde, zo niet zou het
volstaan om hem te kopen en onmiddellijk uit te oefenen om winst te realiseren. Wanneer de
intrinsieke waarde van de warrant nul is, verhoogt elke toenadering tussen de koers van de
drager en de uitoefenprijs de kansen dat winst kan worden gemaakt op de vervaldag. De prijs
van een warrant wordt dan opgewaardeerd. De prijs van de warrant is dus gevoelig aan de
koersschommelingen van de drager, net zoals er een relatie bestaat tussen de prijs van een
3
SAVES
warrant en de levensduur (zie hoger). Aan de hand van deze parameters kunt u uw
warrantpositie beheren en er de risico's van inschatten.
Delta
De "delta"-coëfficiënt meet de gevoeligheid van de koers van de warrant tegenover de
schommelingen van de drager. We stellen ons de vraag: hoeveel bedraagt de schommeling
van de drager tegenover een schommeling van één frank van de drager? Indien de delta 0,50
bedraagt, zal de prijs van de warrant met 0,50 frank schommelen. Deze coëfficiënt is niet vast:
hij hangt af van de koerspositie van de drager tegenover de uitoefenprijs.
Voor een call warrant bedraagt de delta ongeveer 0,50 als de koers van de drager gelijk is aan
de uitoefenprijs. Hij ligt tussen 0 en 0,50 indien de warrant "out-of-the-money" is, en tussen
0,50 en 1 indien de warrant "in-the-money" is. Dit komt erop neer dat hij naar 0 neigt wanneer
de koers van de drager onder de uitoefenprijs ligt, en naar 1 wanneer de koers van de drager
boven de uitoefenprijs ligt.
Voor een put warrant is de delta negatief: een stijging van de koers van de drager leidt tot een
daling van de koers van de warrant. De delta bedraagt dus -0,50 voor een warrant "in-themoney", tussen 0 en -0,50 wanneer de koers van de drager hoger is dan de uitoefenprijs, en
tussen -1 en -0,50 wanneer de koers van de drager lager is dan de uitoefenprijs.
Hefboomeffect
Warrants schommelen sterker dan hun drager. Deze gevoeligheid wordt gemeten door het
hefboomeffect. Voor een call warrant drukt dit hefboomeffect de stijging van de warrant uit
voor een stijging van 1 % van de drager. Omgekeerd, drukt het de daling van de warrant uit
voor een daling van 1 % van de drager. Voor een put warrant wordt de verhouding gewoon
omgekeerd: het hefboomeffect drukt de stijging van de warrant aan voor een daling van 1 %
van de drager en vice versa. Dit hefboomeffect is veranderlijk. Het is sterker voor warrants
"out-of-the-money" of voor warrants die binnenkort vervallen.
Het hefboomeffect kan eenvoudig worden berekend :
Voorbeeld
Laten wij uitgaan van het theoretisch voorbeeld van een call warrant op het aandeel Dexia
France met een uitoefenprijs van 600 FRF (of 3.750 BEF) met maturiteit juni 1999 en pariteit
10/1. Hij is 39 BEF waard voor een koers van het aandeel van 600 FRF. De gehanteerde
wisselkoers is 0.16 BEF = 1 FRF.
In-the-money is de delta-coëfficiënt nagenoeg 0,5: indien het aandeel 25 FRF stijgt, dit is 4 %,
zal de call als volgt stijgen:
(25x0.5)/10 = 1,25 FRF = 7,81 BEF.
Aangezien de noteringen op de Beurs van Brussel tot op de frank nauwkeurig worden
uitgedrukt, ronden we af naar 8 BEF. De warrant is dan 39 + 8 = 47 BEF waard, zijn waarde
is dus met 20 % gestegen.
Voor een stijging van 4 % van het aandeel, stijgt de warrant dus 20 % of vijfmaal meer dan
het aandeel. Het hefboomeffect wordt als volgt berekend
De intrinsieke waarde van de call warrant bedraagt
De tijdswaarde bedraagt:
tijdswaarde = prijs van de warrant - intrinsieke waarde
= 47 - 15,6 = 31,4 BEF
Het break even of premium is de koers die de drager moet bereiken opdat de bezitter geen
verlies lijdt ingeval hij de warrant uitoefent.
4
SAVES
Premium = Uitoefenprijs + (prijs van de warrant x pariteit)
= 600/0.16 + (39 x 10) =4 140 BEF, dit is 662 FRF
Voor een put warrant,
Premium = Uitoefenprijs - (prijs van de warrant x pariteit)
Opmerking: in bovenstaand voorbeeld wordt geen rekening gehouden met de
transactiekosten. Bovendien dient opgemerkt dat de intrinsieke waarde, de tijdswaarde, de
delta en het hefboomeffect geen vaste waarden zijn, maar voortdurend schommelen
Een warrant verkopen is beter dan hem uit te oefenen
Om winst te realiseren door het kopen van warrants moet de koers van de drager in theorie
zodanig evolueren dat de uitoefening ten minste de aankoopprijs van de warrant dekt (zie
berekening van de premium in het voorbeeld hiernaast). Zelfs indien de intrinsieke waarde nul
blijft, kan de warrant voordeel opleveren door hem duurder te verkopen dan de aankoopprijs.
Hiertoe wordt op de tijdswaarde gespeeld.
Indien de vervaldag nogal ver verwijderd ligt, is de warrant weinig gevoelig aan de factor tijd.
Vandaar dat elke gunstige evolutie van de koers van de drager (stijging voor een call warrant
en daling voor een put warrant) of elke stijging van de volatiliteit een positieve invloed zal
uitoefenen op de koers van de warrant. Om hieruit voordeel te halen, moet de warrant tijdig
verkocht worden.
Enkele tips voor de keuze van de interessantste warrants
 De waarde van de warrant dadelijk toetsen aan de koers van de drager. Dit geeft een
eerste idee over de reële prijs van de warrant (intrinsieke waarde en tijdswaarde).
 Rekening houden met de volatiliteit van de drager om in te schatten hoeveel winst u
op de warrant zult maken.
 Rekening houden met de positie van de uitoefenprijs tegenover de koers van de drager:
een warrant met een hoge intrinsieke waarde betekent een hogere investering, een
warrant die ver "out-of-the-money" staat, heeft een sterk hefboomeffect.
 Rekening houden met de levensduur van de warrant. Naarmate de vervaldag nadert,
verliest de warrant snel zijn tijdswaarde. De tijd speelt dus in uw nadeel.
 Uw warrant nooit uitoefenen. U wint meer door hem op de Beurs te verkopen*.
Zodoende recupereert u de tijdswaarde.
Voordeel halen uit het hefboomeffect
Een van de interessantste aspecten van de warrant is het hefboomeffect. De schommelingen
van de warrant zijn immers veel sterker dan die van zijn drager.
* De verhandelingsperiode loopt van de noteringsdatum tot ongeveer 6 beursdagen vóór de
vervaldag van de warrant.
Vervang Uw aandelen door warrants
Stel dat een effect in uw portefeuille sterke vooruitgang boekt. Misschien zet het zijn
beweging voort, maar een terugval kan niet worden uitgesloten. Oplossing: dit effect
verkopen en de warrant ervan aankopen. U kunt deze oplossing ook toepassen als alternatief
voor de rechtstreekse aankoop van een effect: thesaurieproducten en de overeenkomstige
warrant vervangen het effect terwijl het risico van een koersdaling beperkt blijft tot de prijs
van de warrant. Er is dus niet alleen het hefboomeffect, dat de winst vermenigvuldigt wanneer
uw verwachtingen uitkomen, een belangrijk voordeel is dat u nooit meer kunt verliezen dan de
prijs van de warrant. U beperkt ook de waarde van uw portefeuille tot een minimum, namelijk
dat van de thesaurieproducten.
5
SAVES
Speel in op de markttendens
Om een index in zijn geheel uit te spelen, zou u moeten ingrijpen in alle componenten (225 in
het geval van de Nikkei 225!). Onmogelijk. U toeleggen op warrants is het eenvoudigste
alternatief. Zo haakt u in op een markttrend, hetzij hausse (call warrant) hetzij baisse (put
warrant), met een hefboomeffect en met een risico dat beperkt blijft tot de prijs van de
warrant.
Dek Uw effectenportefeuille in
Aangezien een put warrant op een index een verkoopprijs waarborgt tot een bepaalde datum,
garandeert hij een minimumkoersniveau indien hij gekoppeld is aan een portefeuille. In
afwachting van een eventuele daling van de markt - van de index dus - kunt u de portefeuille
behouden door hem te koppelen aan de aankoop van put warrants op de index. Indien de
daling zich voltrekt, zal de portefeuille verliezen moeten verwerken, maar nemen de warrants
in waarde toe. Die winst compenseert gedeeltelijk of volledig het op uw portefeuille
opgelopen verlies. In tegengesteld geval moet de prijs van de warrants als zuiver verlies
worden verwerkt. Warrants kunnen dan worden beschouwd als een verzekeringspolis tegen
ongunstige marktevoluties.
Om u te helpen bij de uitstippeling van deze strategieën kunt u beroep doen op de
warrantspecialisten van Société Générale: 0800 74 618 (gratis oproep).
Hoe een warrant kopen op de Beurs van Brussel ?
Een warrant kan op de beurs worden aangekocht zoals om het even welk effect via uw
gebruikelijke tussenpersoon: bank, Beursmaatschappij of een ander netwerk dat orders
inzamelt. U hoeft enkel een Beursorder te plaatsen en er eenvoudig de SVM-code
(identificatiecode van alle op de Beurs van Brussel genoteerde effecten) bij te vermelden. De
warrants van Société Générale worden op de termijnmarkt verhandeld. De transacties worden
dus gerescontreerd aan het einde van elke beursquinzaine.
Opgelet, rekening houdend met de sterke schommelingen van de warrants van de ene
beursdag tot de andere, of zelfs in de loop van dezelfde beursdag, raden wij U aan elke order
met een limietkoers te plaatsen, waarbij dus een maximumkoers wordt opgegeven (voor een
aankoop) en een minimumkoers (voor een verkoop) waartegen de transactie mag
plaatsvinden.
Verhandelingshoeveelheid
Houd ten slotte rekening met de verhandelingsquotiteiten voor warrants: deze zijn in principe
vastgelegd op 100 of 1000 warrants.
Transactiekosten
Conform met de Belgische reglementering, is de belegger die warrants op de Beurs koopt of
verkoopt, een makelaarsprovisie op de beursverrichtingen verschuldigd, evenals een taks op
de beursverrichtingen van 0,17 % met een maximum van 10.000 BEF.
Fiscaliteit van warrants
Alle eventuele belastingen en taksen met betrekking tot het bezit, de transactie of de
uitoefening van warrants zijn ten laste van de houder van de warrants. De emittent van
warrants en de uitbetalende instelling zijn jegens de houders van warrants niet gehouden tot
het betalen van belastingen, het afhouden van rechten of enige andere betaling. Zij kunnen
hiertoe op generlei wijze worden verplicht, met uitzondering van de gewone rechten of taksen
op de beursverrichtingen.
6
SAVES
Momenteel zijn eventuele winsten op warrants in hoofde van natuurlijke personen die in
België verblijven, vrijgesteld van belastingen in België. Eventuele verliezen zijn niet
aftrekbaar, voor zover het gaat om transacties die kaderen in het normaal beheer van privévermogens.
De emittent van de warrants en de uitbetalende instelling kunnen niet aansprakelijk worden
gesteld voor eventuele wijzigingen in de interpretatie van de bestaande teksten die worden
ingevoerd door de Belgische belastingadministratie. De beleggers wordt aangeraden zich in te
lichten en indien nodig advies in te winnen voor de toepassing van de wetten en
reglementeringen die de aankoop, het bezit, de verkoop of de uitoefening van warrants
regelen.
Risico’s
Naast de verliesrisico’s die inherent zijn aan elke investering op de geldmarkten, en die
voortvloeien uit het spel van vraag en aanbod op de dragers en anticipaties op de markt,
houden warrants nog andere specifieke risico's in.
Het hierboven toegelichte hefboomeffect werkt niet altijd in gunstige zin voor de belegger.
Het hefboomeffect kan ook zeer nadelig zijn indien de koers van de drager in ongunstige zin
evolueert. Hoe groter het hefboomeffect, hoe groter het risico op verlies.
De koers van de drager is uiteraard een belangrijke parameter voor de tijdswaarde van de
warrant, maar ook andere parameters zoals de volatiliteit en de resterende tijd tot de
vervaldag, beïnvloeden de prijs van een warrant.
Van een belegger in warrants wordt verwacht dat hij de marktevolutie op de voet volgt en dat
hij oog heeft voor de evolutie van de koers van de drager en voor andere financiële
indicatoren.
_______________________
Bron: http://warrant.socgen.com/nl/abc/index.htm (overgenomen op 22 maart 2000,
19.15u)
7