16 juni 2016 http://overheid.vlaanderen.be/mozaiko Agenda • 9u30 – 9u45: Welkom • 9u45 – 10u30: NARIC – erkenning buitenlandse diploma’s binnen de Vlaamse overheid (Kim Vanelderen) • 10u30 – 10u45: Pauze • 10u45 – 11u45: Actieplan rond antidiscriminatie voor de Vlaamse overheid (Michiel Vandevoorde) • 11u45 – 12u00: Voorstelling partnercampagne • 12u00 – 13u00: Varia + Broodjeslunch NARIC-Vlaanderen Situering NARIC-Vlaanderen • NARIC = National Academic Recognition Information Centre • Behorend tot een Europees Netwerk: www.enicnaric.net • Verantwoordelijk voor het erkennen van buitenlandse studiebewijzen met een overeenkomstige Vlaamse graad en voor de verstrekking van informatie hierrond Taken • Erkenning van buitenlandse studiebewijzen op de niveaus hoger onderwijs (HO), volwassenenonderwijs (VWO) en secundair onderwijs (SO); • Professionele erkenning EER-leerkrachten • Attesten voor houders van Vlaamse diploma’s in het buitenland; • Advies aan andere diensten (werkstations); • Informatie inzake erkenning van buitenlandse studiebewijzen. Niveau-erkenning of volledige erkenning? Niveau-erkenning Volledige erkenning Wat is het? NARIC doet uitspraak over het niveau in Vlaanderen van de gevolgde buitenlandse opleiding. NARIC doet uitspraak over het specifiek Vlaams diploma waarmee het buitenlandse studiebewijs gelijkwaardig erkend is. Voorbeeld van beslissing • Diploma van het secundair onderwijs – algemeen secundair onderwijs • Bachelor • Master • Certificaat zorgkundige, … • Bachelor in het sociaal werk • Master of Arts in de architectuur Niveau-erkenning • Wanneer kennis van het opleidingsniveau voldoende is om een werknemer aan te werven; • Wanneer men niet meer over alle vereiste bewijsstukken beschikt (ouder diploma, vluchteling, …); • Wanneer er in Vlaanderen geen vergelijkbare opleiding bestaat. Volledige erkenning • Wanneer een erkenning met een specifiek Vlaams studiebewijs noodzakelijk is voor het uitvoeren van een bepaald beroep: – Gereglementeerde beroepen (arts, verpleegkundige, architect, boekhouder, …); – Beschermde titels (industrieel ingenieur, meester, maatschappelijk assistent, psycholoog, …). Procedureverloop Positieve uitkomst • NARIC-Vlaanderen reikt een ministerieel besluit uit • Dezelfde wettelijke waarde als het Vlaamse diploma of niveau dat vermeldt wordt op het ministerieel besluit Algemene erkenning • Europees- en internationaal baccalaureaat; • Studiebewijzen uit het Nederlandse voortgezet onderwijs; • Nederlandse Bachelors, Masters en Doctoraten; • Bachelors en Masters binnen de Benelux; • Diploma’s uitgereikt door het University Institute Firenze; • Diploma’s uit andere Belgische Gemeenschappen. Professionele erkenning • Europese richtlijn 2005/36/EG, geamendeerd door richtlijn 2013/55/EU Erkenning van het recht om een gereglementeerd beroep uit te oefenen. • Voorwaarden: • Nationaliteit van binnen de EER; Diploma behaald binnen de EER; Diploma geeft toegang tot gereglementeerd beroep; Beroep is gereglementeerd in het ontvangende land. Professionele erkenning aanvragen bij instantie die het beroep reguleert: Psychologen => psychologencommissie; Verpleegkundigen => FOD Volksgezondheid / Agentschap Zorg & Gezondheid; Leerkrachten => NARIC-Vlaanderen; … Vluchtelingen, subsidiair beschermden en asielzoekers • 2015: aantal aanvragen van vluchtelingen, subsidiair beschermden en asielzoekers gestegen met 50% • Aanvraag is kosteloos • Flexibele procedure => Procedure wordt opgestart, ook als aanvrager niet in het bezit is van alle vereiste documenten • Wel complexere procedure (proef, interview, …) => invloed op duur van de procedure Aanvragen van vluchtelingen Uit welke landen komen deze aanvragen? (top 10) Geboorteland Aantal Syrië 114 Irak 83 Afghanistan 49 Palestina 33 Iran 27 Guinee 14 Rwanda 14 Djibouti 8 Rusland 8 Soedan 7 • TYPE PROCEDURE 2015 Gelijkwaardigheidsprocedures Hoger Onderwijs Doctoraat BAMA Volledige gelijkwaardigheid BAMA Niveaugelijkwaardigheid Hoger beroepsonderwijs Secundair onderwijs Niveaugelijkwaardigheid Volledige gelijkwaardigheid Volwassenenonderwijs Attesten Professionele erkenningen Andere 3121 1586 21 1164 257 144 1217 1199 18 318 284 115 225 Doorverwijzen/Afwijzen Wettelijke precedenten TOTAAL 151 74 3745 Landentop alle procedures Beslissingen Procedure Type beslissing 2014 + - 2015 Ander + - Ander Doctoraat BAMA Volledige gelijkwaardigheid BAMA Niveaugelijkwaardigh eid HBO SO: Niveaugelijkwaardigh eid SO: Volledige gelijkwaardigheid 15 356 0 59 1 261 22 500 1 73 1 452 134 8 15 181 6 33 44 658 25 20 62 243 52 804 17 6 64 237 11 2 0 15 8 0 NARIC-Vlaanderen contacteren? • Algemeen e-mailadres: [email protected] • Telefoon: 1700 • In de toekomst: verschillende regiomailboxen waar vragen afhankelijk van het land van diploma naartoe gestuurd kunnen worden. Contactgegevens • [email protected] • 02 553 89 29 Voorzitterscollege 17/12/2015: • Vraagt aandacht voor juridisch-structurele drempels die instroom, doorstroom en tewerkstelling van kansengroepen binnen de VO kunnen belemmeren. • Geeft opdracht om die in kaart te brengen, te analyseren en actie te ondernemen om de drempels weg te werken. Taalwetgeving (1) • Bewijs kennis van het Nederlands: Nederlandstalig diploma of taalexamen Selor. • VO kan zelf niet oordelen/bepalen welke taaltest nodig is voor welk niveau. • HvhN: niveau A1-A2 (‘basisgebruiker’) volstaat voor laaggeschoolde functies; laagste niveau Selor-examen: B1 (‘onafhankelijke gebruiker’). • Sollicitanten die erkende opleiding NT2 hebben gevolgd halen (zeer) laag slaagpercentage bij Selor-examen van het overeenstemmende niveau. Taalwetgeving (2) • Nederlandstaligen die hun diploma in een andere taal hebben behaald: toch nog een Selor-taalexamen. • Taalvereisten moeten getoetst zijn voor deelname aan selectieproeven. Geest van de wet: voor indiensttreding. (In de praktijk wel soepel toegepast). • Mogelijke remedies? Verwijzing naar ‘examen’ schrappen? Kortlopende contracten met ruimte voor voorbereiding op taalexamen? IBO met taalondersteuning? --- • MAAR: Vlaams Gewest geen enkele bevoegdheid over taalkennis en taalgebruik in bestuurszaken (RvS). Dus: wetgevend initiatief federale overheid nodig! • Wat kan wel? Stages bijvoorbeeld: eerste werkervaring + taal op de werkvloer. Maar lost dat de knelpunten op? Diplomavereiste • Indiensttreding: vereiste diploma (overeenstemmend met het administratief niveau van de functie) of ervaringsbewijs of toegangsbewijs voor die functie. • Buitenlands diploma: verklaring van gelijkwaardigheid door NARIC vereist. Niet elke sollicitant is hiervan (tijdig) op de hoogte – soms pas bij een concrete sollicitatie. Te laat dan: de procedure kan tot enkele maanden duren. • De nodige bewijsstukken verkrijgen: niet altijd evident (bv: oorlogssituatie). • EVC vermijdt deze knelpunten. Maar: procedure (nog?) omslachtig (bevraging 2014) en dus (te) weinig gebruikt. Nationaliteitsvereiste • Belemmert de statutaire tewerkstelling van niet-EER onderdanen (Niet EU, Noorwegen, Liechtenstein, IJsland of Zwitserland). Wel contractuele tewerkstelling mogelijk. • Standpunt RvS: afwijken kan enkel voor een zeer beperkt aantal statutaire functies. • Openstellen beperkt aantal functies? Eenmaal aangeworven, (veel) minder perspectief op horizontale of verticale mobiliteit. • Perspectief op oplossing? Artikel 10 Grondwet dat de nationaliteitsvoorwaarde bepaalt is voor herziening vatbaar. Vraag VR aan federale regering om de betreffende artikelonderdelen te schrappen. De federale regering onderzoekt de vraag --- Algemene toelatingsvoorwaarden • ‘Gedrag hebben dat in overeenstemming is met de eisen van de beoogde betrekking’. Hoe praktisch haalbaar is het voor een persoon van vreemde herkomst om een document, vergelijkbaar met ons uittreksel uit het strafregister, voor te leggen? • ‘De burgerlijke en politieke rechten genieten’. Bij een niet-Belg die in België geen stemrecht heeft moet worden nagegaan of hij de burgerlijke en politieke rechten in zijn land van herkomst geniet. Niet evident. • ‘Aan de dienstplichtwetten voldoen’. Een kandidaat uit een land waar de dienstplicht nog geldt, moet bewijzen dat hij voldoet aan de dienstplichtwetten van dat land. Niet eenvoudig wanneer je uit een conflictzone komt. Juridisch-structurele drempels die voor personen van vreemde herkomst de toegang tot de VO sterk bemoeilijken. Omdat deze drempels een (sterke) juridische basis hebben, soms tot in de Grondwet toe, kunnen we niet zomaar stellen dat hier sprake is van discriminatie. Maar wat te denken van volgende situaties? De lopende hospitalisatieverzekering • “Voor geestes- en zenuwziekten die aanleiding geven tot hospitalisatie, wordt de terugbetaling beperkt tot de kosten gemaakt gedurende een al dan niet aaneengesloten periode van hospitalisatie van vierentwintig maanden, te rekenen vanaf het begin van de eerste hospitalisatie.” • Deze beperking geldt niet voor lichamelijke ziekte. Gerechtvaardigd onderscheid? Of toch (onbedoelde) discriminatie? (Immateriële) redelijke aanpassingen voor personen met een handicap of chronische ziekte • Vooral immateriële redelijke aanpassingen worden door sommige leidinggevenden niet altijd als zodanig (h)erkend. En daarom soms geweigerd, op basis van zeer diverse argumenten. • Maar als de aanpassing redelijk is, en ze betekent geen onevenredige belasting voor de entiteit, dan moet ze toegestaan worden, want redelijke aanpassingen zijn een recht, geen gunst. Niet toestaan staat gelijk aan discrimineren. Onbedoeld misschien, maar niettemin discrimineren. Homo- en biseksuele mannen als bloeddonor • (Ook) in ons land weigert het Rode Kruis bloeddonatie door homo- en biseksuele mannen wegens het verhoogde risico’s op HIV en andere seksueel overdraagbare ziektes. • Europees Hof van Justitie: permanente uitsluiting van homo- en biseksuele mannen kan alleen als de lidstaten kunnen bewijzen dat er een groot risico is op bijvoorbeeld hiv-besmetting en dat een efficiëntere methode ontbreekt om een hoog niveau van bescherming van de gezondheid van de ontvangers van het bloed te waarborgen. • Holebibeweging Cavaria: ‘Na de vensterperiode, die geldt voor veel infectieziektes, zijn er efficiënte detectietechnieken. We concluderen dus dat levenslange uitsluiting van mannen die seks hebben met mannen niet gerechtvaardigd is.” Geen gerechtvaardigd onderscheid, discriminatie dus. Onbedoelde discriminatie is een realiteit: actie is nodig. • DDB ontwikkelt een actieplan non-discriminatie voor de VO. Een kerndoelstelling van DDB voor 2016. • In samenwerking met andere beleidsdomeinen en vertrekkend van goede praktijken binnen en buiten en VO. • Meerjarenperspectief gekoppeld aan concrete acties. Resultaatsgericht • Discriminatiebestrijding: wanneer alles gezegd en gedaan is, is er meestal meer gezegd dan gedaan? • In onze aanpak leggen we de klemtoon op onmiddellijk inzetbare instrumenten: – Een checklist rond redelijke aanpassingen – Checklist rond genderidentiteit en genderexpressie op maat voor leidinggevenden – Een lijst met breed inzetbare goede praktijken rond voorkoming en bestrijding van discriminatie – Een controlelijst rond de (h)erkenning van mechanismen van onbedoelde discriminatie, met ook aandacht voor discriminerende vragen van klanten/cliënten – …. Bedankt voor de aandacht. Vragen? Volgende Mozaiko-vergaderingen 2016 • Dinsdag 13 september • Donderdag 17 november