Goed Gelezen! Actuele les, week 20, jaar 2011 groep 8 Wat zie je al? Bij veel artikelen staat een foto. Die verklapt al waar de tekst over gaat. Wat weet je al? Waardoor en doordat wijzen naar oorzaken. Je kunt over dingen verschillende meningen hebben. Wat ga je doen? Je let op oorzaken en gevolgen. Je leest de mening van een ander en geeft je eigen mening. Je maakt een stamboom van een speciale familie! Wat heb je nodig? Pen, potloden en papier. Muskiet maakt einde aan epidemie Miljoenen muskieten krijgen de komende maanden de vrijheid. Dat gebeurt in Noordoost-Brazilië. Nee, niet om de inwoners van dat gebied het leven daar zuur te maken. Nee, juist om een eind te maken aan de ziekte dengue of knokkelkoorts. Hoe dat werkt, ontdekten Britse wetenschappers. Dengue of knokkelkoorts is een vervelende ziekte. Je krijgt hem als je wordt gestoken door een vrouwtjesmug met het virus. Je krijgt dan meestal hoge koorts, een stevige hoofdpijn en diarree. Vaak heb je ook last van huiduitslag, spierpijn en pijn in je gewrichten, je knokkels. Vandaar de naam knokkelkoorts. Dit klinkt allemaal vrij onschuldig, maar er bestaat nog geen medicijn of vaccin tegen de ziekte. Per jaar sterven er 25000 mensen aan dengue en de ziekte is in opkomst! Hoe helpt de muskiet deze ziekte uit te roeien? In het laboratorium zijn muskieten mannetjes gekweekt die onvruchtbaar zijn. Hun nakomelingen sterven als larven. Dus nog voordat ze muggen zijn geworden en zich zouden kunnen voortplanten. Door heel veel van die mannetjesmuggen los te laten, moet dengue of knokkelkoorts in korte tijd bestreden kunnen worden. Een eerdere proef op de Kaaimaneilanden was succesvol! Daar verdween op deze manier 80% van de muggenpopulatie! Het grote voordeel van deze methode is bovendien dat alleen deze mug bestreden wordt. Als je spuit met verdelgingsmiddelen, sterven ook heel veel onschadelijke insecten. En het is een eerlijke methode: of je arm bent of rijk, iedereen heeft er voordeel van. Je hebt ‘Muskiet maakt einde aan epidemie’ gelezen. Beantwoord nu de vragen. 1. Wat is het doel van het vrijlaten van miljoenen muskieten in Noordoost-Brazilië? 2. Welk verschijnselen van de ziekte verklaren de naam ‘knokkelkoorts’? 3. Hoe wordt de ziekte veroorzaakt? 4. Hoe komt het dat de ziekte tot nu toe nog vaak dodelijk is? 5. Waar werd eerder een proef gedaan met deze speciale mannetjesmuggen? 6. Leg uit waarom dit een eerlijkere methode is dan wanneer je medicijnen moet kopen. © Malmberg, ’s-Hertogenbosch Pagina 1 van 3 Goed Gelezen! Actuele les, week 20, jaar 2011 groep 8 Prinses of koningin Máxima? Prinses Máxima is veel in het nieuws. Op 11 april ging haar jongste dochter Ariane voor het eerst naar school. Eind van die maand was ze met Prins Willem-Alexander bij de bruiloft van de Engelse Prins William. Een dag later, op Koninginnedag, was ze in Thorn en Weert. Vorige week opende Koningin Beatrix een tentoonstelling over Máxima en deze week is de prinses nog jarig ook! Maar hoe lang zouden we Máxima nog ‘prinses’ kunnen noemen? Tien jaar is Prinses Máxima nu in ons land. Over die tijd zie je alles op de tentoonstelling ‘Máxima, 10 jaar in Nederland. Maar op een dag wordt haar man koning van Nederland. Prins Willem-Alexander is de oudste zoon van Koningin Beatrix. Als zij aftreedt, wordt hij koning van ons land; Koning Willem IV. Hoe gaan we dan zijn vrouw, Prinses Máxima noemen? Wordt zij dan Koningin Máxima? Nee toch, zeggen sommigen. Veel mensen zouden kunnen denken dat Koningin Máxima dan het staatshoofd is. Er zijn tenslotte al zo lang vrouwen staatshoofd van Nederland. Voor Koningin Beatrix waren dat haar moeder Juliana en haar oma Wilhelmina. Daarvoor komen we pas de eerste koning tegen: Koning Willem III, de vader van Wilhelmina. Ja toch, zeggen anderen. Mannen en vrouwen hebben toch evenveel rechten? Dus als je man koning wordt, wordt zijn vrouw koningin! Minister Rosenthal wist vorige week de oplossing. Prinses Máxima blijft gewoon prinses, maar we spreken haar aan met koningin. Maar of dat nu echt veel duidelijkheid geeft… Je hebt ‘Prinses of koningin Máxima?’ gelezen. Beantwoord nu de vragen. 1. In welke stadjes was prinses Máxima met Koninginnedag? 2. Wat is de hoofdgedachte van de derde alinea? (‘Maar op een dag … Máxima.) 3. Prins Willem-Alexander wordt op een dag koning van Nederland. Of we zijn vrouw dan Prinses of Koningin Máxima gaan noemen, wordt verschillend gedacht. Welke meningen lees je in de tekst? 4. Waardoor is het niet zo vreemd dat mensen zouden denken dat Koningin Máxima het staatshoofd is? 5. Hoe heette het oudste kleinkind van Koningin Wilhelmina? 6. Schrijf een samenvatting van deze tekst in één of twee zinnen. Gebruik de titel van dit artikel. Dit kan ik ook: Lees ‘Prinses of koningin Máxima? Prins Willem-Alexander en Prinses Máxima hebben drie kinderen. Hoe heten die kinderen? En wie zijn hun opa en oma Van Nederlandse kant? En hebben ze ook een tante en een oom? Hoe heten die? Teken een stamboom van de familie van de drie prinsesjes. Zoek uit hoe zij heten. Zoek zoveel mogelijk namen van hun familie op en zoek uit wanneer ze jarig zijn! © Malmberg, ’s-Hertogenbosch Pagina 2 van 3 Goed Gelezen! Actuele les, week 20, jaar 2011 groep 8 Antwoorden Muskiet maakt einde aan epidemie 1. Het doel is dat de mannetjes ervoor zorgen dat hun nageslacht doodgaat voordat het een mug is geworden. 2. Je krijgt koorts en pijn aan je gewrichten (je knokkels). Dat verklaart de naam. 3. De ziekte wordt veroorzaakt doordat je gestoken wordt door een vrouwtjesmug die het virus van de ziekte bij zich draagt. 4. De ziekte is tot nu toe nog vaak dodelijk omdat er geen vaccin of medicijn tegen bestaat. 5. Er is eerder een proef met deze mannetjesmuggen gedaan op de Kaaimaneilanden. 6. Medicijnen moet je kopen. Mensen met weinig geld kunnen dat vaak niet. De methdoe met e mannetjesmuggen helpt iedereen! Prinses of koningin Máxima? 1. Prinses Máxima was met Koninginnedag in de steden Thorn en Weert. 2. De hoofdgedachte van de derde alinea: Op een dag wordt Máxima de vrouw van de koning. Blijft ze prinses heten of wordt ze koningin? 3. Je leest mensen die vinden dat de vrouw van de koning automatisch koningin moet worden genoemd. Je leest over mensen die vinden dat ze geen koningin moet worden genoemd omdat je dan zou kunnen denken dat zij het staatshoofd is. 4. Het is niet vreemd dat mensen zouden denken dat Koningin Máxima het staatshoofd is omdat we voor haar al drie koninginnen hebben gehad. 5. Het oudste kleinkind van Wilhelmina heet Beatrix. 6. De samenvatting: Prinses Máxima wordt op een dag de vrouw van de koning. De vraag is of we haar dan nog steeds prinses noemen. De regering vindt dat we haar met koningin moeten aanspreken, maar dat ze prinses blijft. Prinses of koningin Máxima? Laat je stamboom aan een paar andere kinderen zien. Zijn ze onder de indruk van je opzoekwerk? En heb je alle verjaardagen ook gevonden? Dan heb je het echt goed gedaan! Bronnen: Muskiet maakt einde aan epidemie Tekst www.volkskrant.nl/ Foto www.flickr.com, by o5com Prinses of koningin Máxima? Tekst Volkskrant 14.05.’11; www.volkskrant.nl/ Foto www.flickr.com, by joosteto © Malmberg, ’s-Hertogenbosch Pagina 3 van 3