Voorlichtingsavond De Granaet Inhoud Voeding in het algemeen Sportvoeding Proeverij Quiz Schijf van Vijf Regels : - Eet gevarieerd - Eet niet teveel en beweeg - Eet minder verzadigd vet - Eet veel groente, fruit en brood - Eet veilig Groente en fruit - verkleinen risico op hart- en vaatziekten en bepaalde vormen van kanker - helpen de bloeddruk verbeteren - bevatten relatief weinig calorieën - de vezels zorgen voor een voldaan gevoel, helpen je op gewicht te blijven, en zorgen voor een goede stoelgang Aardappelen, brood, rijst, pasta - leveren koolhydraten, eiwitten, vezels, B-vitamines, calcium en ijzer - de vezels zorgen voor een voldaan gevoel, helpen je op gewicht te blijven, en zorgen voor een goede stoelgang Zuivel, vlees, vis en vervangers - leveren eiwitten, visvetzuren, ijzer, calcium en B-vitamines - vlees bevat ijzer dat goed door het lichaam kan worden opgenomen en daarmee helpt om bloedarmoede te voorkomen - het eten van vis verkleint de kans op hart- en vaatziekten Halvarine, margarine en oliën - leveren o.a. vitamine A, D, E en essentiële vetzuren - vet geeft energie en is een belangrijke brandstof voor je lichaam - Probeer zo weinig mogelijk verzadigd vet te eten. Dit verhoogd namelijk de kans op hart- en vaatziekten Trucje: Onverzadigd vet = OK! Verzadigd vet = Verkeerd Vocht - nodig om vochtverliezen aan te vullen - nodig om lichaamstemperatuur te regelen - nodig voor transport van voedingsstoffen in het bloed en het afvoeren van afvalstoffen met de urine - helpt bij de opname van voedingsstoffen in de darm Richtlijnen Goede Voeding De Gezondheidsraad Leeftijd Fruit (stuk) Groente (opsch. lepel) Aardappel, rijst, pasta (opsch. lepel) Brood (snee) Kaas (plak) Melkproducten (ml) Vlees, vis, eieren (gram) Bak-en braadproduct, olie (gram) Halvarine (gram) Dranken (ml) 12-13 jaar 2 3-4 3-4 4-5 1 600 80-100 15 20-25 1000-1500 14-18 jaar 2 4 4-5 6 1 600 100-125 15 30 1000-1500 19-20 jaar 2 4 4 6 1,5 450 100-125 15 30 1500-2000 Leeftijd Fruit (stuk) Groente (opsch. lepel) Aardappel, rijst, pasta (opsch. lepel) Brood (snee) Kaas (plak) Melkproducten (ml) Vlees, vis, eieren (gram) Bak-en braadproduct, olie (gram) Halvarine (gram) Dranken (ml) 12-13 jaar 2 3-4 3-4 4-5 1 600 80-100 15 20-25 1000-1500 14-18 jaar 2 4 5 7 1 600 100-125 15 35 1000-1500 19-20 jaar 2 4 5 7 1,5 450 100-125 15 35 1500-2000 Sportvoeding Energie - opbouw en afbraak cellen - ruststofwisseling - beweging Brandstoffen - Koolhydraten 17 KJ – 4 kcal - Eiwitten 17 KJ – 4 kcal - Vetten 38 KJ – 9 kcal Verbranding koolhydraten: Glucose + zuurstof –> kooldioxide + water + energie (1) (6) (6) (6) (38 ATP) Verbranding vetten: Vetzuur + zuurstof --> kooldioxide + water + energie (1) (23) (16) (16) (130 ATP) Koolhydraten - Energiebron - Vezels en suikers vallen hier ook onder - Wordt opgeslagen als glycogeen Bronnen van koolhydraten Fruit Zoetigheid Granen Melk Groente Hoeveel heb ik nodig? - ‘Normale’ mensen 40-60 en% koolhydraten per dag - Sporters 55-70 en% koolhydraten per dag Binnen 2 uur na de inspanning 100 gram koolhydraten eten Eiwitten - Worden gebruikt voor opbouw en herstel van spieren Dierlijke eiwitten - Vlees, vis, melk, kaas en eieren - Snacks, koek en gebak Plantaardige eiwitten - Brood, graanproducten, peulvruchten, noten en paddestoelen Hoeveel heb ik nodig? 4-13-jarigen 0,95 g/kg 14-18-jarigen 0,85 g/kg volwassenen 0,80 g/kg Duursporters --> 1,2 tot 1,6 g/kg per dag Binnen 30 minuten na intensieve training 15-20 gram eiwitten eten Vocht - 60% van ons lichaam - Transport - Temperatuurbalans Hoeveel heb ik nodig? - Normaal gesproken ± 1500-2000 ml per dag - Tijdens sporten per kwartier 150-250 ml water of dorstlesser - Binnen 2 uur na inspanning weer aanvullen Vitamines en mineralen Sportvitamines - B-vitamines B1 en B3: voor voldoende energieverbruik B11 en B12: aanmaak rode bloedcellen - Vitamine D: invloed op spieren - Vitamine C: goede weerstand, antioxidant Sportmineralen - IJzer: zorgt voor het zuurstof transport door het hele lichaam - Magnesium: voorkomt spierkrampen - Natrium, chloride en kalium: zorgen voor de vochtbalans in je lichaam Sportdranken Schijf van vijf 1. Onverzadigde vetten zijn goede vetten Schijf van vijf 2. Het is aanbevolen om 3 stuks fruit per dag te eten Schijf van vijf 3. In margarine zitten minder calorieën dan in halvarine Schijf van vijf 4. Het is belangrijk om je brood te besmeren, want in halvarine en margarine zitten onder andere de vitamines A en D Schijf van vijf 5. Fruit bevat geen vezels Sportvoeding 6. Het is goed om 5 minuten voor een wedstrijd iets te eten, zodat je voldoende energie binnen krijgt Sportvoeding 7. In kaas zitten plantaardige eiwitten Sportvoeding 8. Eiwitten zijn belangrijk voor de opbouw en het herstel van spieren Sportvoeding 9. Glycogeen wordt in de spieren en de lever opgeslagen Sportvoeding 10. Het is van belang om na een inspanning te eten Vitaminen en mineralen 11. Natrium is belangrijk voor de aanmaak van botten Vitaminen en mineralen 12. Vitamine D zorgt er voor dat spieren goed werken Vitaminen en mineralen 13. Als je last hebt van spierkrampen zou extra magnesium kunnen helpen Sportdranken 14. In sportdranken zitten suikers en zouten die snel in het lichaam worden opgenomen Sportdranken 15. Hypertone sportdranken zijn goed voor tijdens het sporten Sportdranken 16. Per uur sporten is het verstandig om ongeveer 1 liter vocht te drinken