Antwoorden Jaargang 7 - nr. 06

Antwoorden
Jaargang 7 - nr. 06 - 03/02/2009
De science quiz Expert is een product van De Praktijk. De quiz wordt maandelijks gratis verstuurd naar de abonnees en daarnaast verspreid via www.
praktijk.nu en www.kennislink.nl. Bovendien vindt u op noorderlicht.vpro.
nl van ieder nummer een online versie. De quiz wordt mede mogelijk gemaakt
door financiële bijdragen van VPRO, Teleac/NOT, Universiteit van Amsterdam en TU Delft. De Praktijk is als enige verantwoordelijk voor de inhoud
van de quiz, en volstrekt onafhankelijk in onderwerpkeuze, formulering en
verwijzing.
Landen in de Hudson
1. Hoe moeten piloten volgens hun instructie op
water landen?
c. met lage snelheid en zo vlak mogelijk
Als er op water geland moet worden, is het
landingsgestel ingetrokken. Als je met grote
snelheid op water af komt, is het water behoorlijk ‘hard’. Dit merk je ook als je op je buik
landt in het zwembad. Het vliegtuig breekt
dan makkelijk in stukken. Het beste resultaat wordt bereikt als de piloot het vliegtuig
feitelijk stillegt op het water. Wijst de neus naar
beneden, dan gaat het vliegtuig snel onder.
http://www.nos.nl/nosjournaal/
artikelen/2009/1/16/160109_vliegtuig_vspiloot.html
http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/
magazine/7833317.stm
Griepepidemie is nu officieel
2. Hoe werkt een antiviraal middel tegen griep?
a. Het middel blokkeert verspreiding van virusdeeltjes naar andere gastheercellen.
Op het griepvirus zit een enzym dat ervoor zorgt
dat virusdeeltjes de gastheercel kunnen verlaten
en zich verder kunnen verspreiden naar andere
cellen. Een antiviraal middel zoals Tamiflu remt
dit enzym. Hierdoor kunnen virusdeeltjes de
gastheercel niet verlaten en kunnen ze geen
andere cellen infecteren. Mensen die Tamiflu
slikken, zijn gemiddeld een dag korter ziek.
http://www.nivel.nl/
http://nl.wikipedia.org/wiki/Oseltamivir
Elfstedentocht bestaat 100 jaar
3. Waardoor is het ijs dan zwart?
c. Het is volledig doorzichtig.
Zwart ijs is niet zwart, maar juist doorzichtig
zodat je de ondergrond ziet. Het water heeft
bij het bevriezen een zuiver kristalrooster gevormd. Er zitten bijvoorbeeld geen luchtbelletjes
tussen.
http://www.knmi.nl/VinkCMS/news_detail.
jsp?id=35756
http://www.kennislink.nl/web/show?id=111244&vens
terid=811&cat=259318
Primitiefste dier bepaald
4. Welk van de onderstaande beweringen over
placozoa is waar?
c. Placozoa zijn de langst bestaande diergroep.
De onderzoekers keken met een computerprogramma naar het DNA van uiteenlopende diersoorten. Placozoa bleken nog het meest verwant
aan de oermoeder van alle dieren; ze zijn dus
van alle dieren het langst onveranderd gebleven.
De dieren zijn verwant aan kwallen en sponzen.
http://www.nu.nl/wetenschap/1907176/meest-primitieve-dier-ontdekt.html
http://www.museumkennis.nl/nnm.dossiers/museumkennis/i000499.html
Bijzondere zonsondergang?
5. Dit was op 26 januari te zien. Wat gebeurt hier?
a.De maan staat voor de zon.
Dit is een ringvormige zonsverduistering. De
maan staat dus voor de zon, maar bedekt hem
niet volledig. Je ziet daardoor niet de spectaculaire corona zoals bij een volledige zonsverduistering en het wordt ook niet echt donker. De
maanbaan is ellipsvormig en de maan is dus
niet altijd even groot zichtbaar. Vanaf Sumatra
en Borneo was dit verschijnsel te zien.
http://allesoversterrenkunde.nl/cgi-bin/scripts/
db.cgi?db=nieuws&ID=2934&view_records=1
http://www.natuurkunde.nl/artikelen/view.
do?supportId=68
Op weg naar waterstofauto
6. Waardoor is het bijzonder lastig om waterstof op
te slaan?
b. Waterstof ontsnapt uit de brandstoftank.
Waterstof is het kleinste element. Tussen de
moleculen van de tank blijven altijd gaatjes
zitten, waardoor waterstofmoleculen kunnen
ontsnappen. Als je een waterstofauto twee
weken zou laten staan, is alle brandstof verdwenen. Er wordt nu geprobeerd waterstof op
te slaan in een vast materiaal. Dat lukt prima,
maar het probleem is dan om het er efficiënt
weer uit te krijgen.
http://noorderlicht.vpro.nl/H2tank
http://www.kennislink.nl/web/show?id=96051
Windmolenpark in zee
7. Waarom?
c. Er is veel turbulentie rond de turbines.
In het zog achter de windturbine is de windsnelheid sterk gedaald. Een windturbine die
daar vlak achter staat levert dus minder energie.
De optimale afstand varieert van 4,5 tot 8 keer
de rotordiameter, maar meestal ongeveer 6
keer. Als je alleen kijkt naar energieopbrengst
zijn een paar grote windturbines beter dan een
heleboel kleintjes.
http://www.trouw.nl/groen/nieuws/article1979876.
ece/Vergunning_voor_72_windmolens_op_zee.html
http://www.vrom.nl/pagina.html?id=6985
Obama kogelvrij
8. Hoe werkt een kogelvrij vest van Kevlar?
a. De druk van de kogel wordt verspreid over een
heel groot gebied.
Als je een voetbal in het doel trapt, wordt de
bal opgevangen door het net. De kracht van de
impact wordt doorgegeven via de draden. Kevlar
wordt gemaakt van polymeren die worden
gesponnen tot draden. De draden worden in
elkaar gewoven als een net. Dit zorgt ervoor dat
de energie van de kogel wordt verspreid over
het hele torso. Het vest - en je lichaam - deukt
wel in om de kogel op te vangen (net als bij een
doelpunt), maar in plaats van diep en klein, is
de deuk ondiep en groot.
http://www.volkskrant.nl/binnenland/article1121240.
ece/Inauguratie_Obama_Het_programma
http://science.howstuffworks.com/body-armor1.htm
Vulkaanuitbarsting in Japan
9. Waardoor zijn er vulkanen in Japan?
a. Een oceanische plaat duikt er onder een continentale plaat.
Oceanische platen zijn zwaarder dan continentale platen, doordat ze van een ander gesteente
zijn. Daardoor duikt de oceanische plaat onder
een continentale plaat. Dit wordt subductie
genoemd. Een deel van het magma komt er
omhoog en vormt vulkanen, zoals de Asama.
http://www.nos.nl/nosjournaal/
artikelen/2009/2/2/020209_asama.html
http://nl.wikipedia.org/wiki/Platentektoniek
Energie voor Google
10. Wanneer genereer je het meeste CO2?
c. als je een gloeilamp van 60 Watt 100 uur laat
branden
De gloeilamp kost je ongeveer 3000 gram, 10
brieven binnen Nederland kost ongeveer 180
gram, je computer 10 uur draaiende houden
ongeveer 107 gram en de verbranding van een
halve liter benzine 1100 gram.
http://noorderlicht.vpro.nl/google
http://www.nuonenergiebesparen.nl/overzicht_wat_
kost.php
js is een
nderwijspri
De KNAW O rijs voor de beste
ep
nieuwe grot kken van Nederland.
tu
ks
er
profielw
collegeinnen 1 jaar
Leerlingen w ten winnen een
en
geld, hun doc culturele reis. Doe
n
ee
en
je
ld
bee
de site:
mee! Kijk op
.nl.
derwijsprijs
www.knawon
De Praktijk 2009 - De Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Geen Afgeleide werken 3.0 Nederland Licentie is van toepassing op dit werk. Ga naar http://creativecommons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/nl/ om deze licentie te bekijken.