KB Biologische agentia uit de doeken gedaan

Prebes West-Vlaanderen regio WEST
25/04/2017
dr. ir. Tom Geens
Wetenschappelijk Medewerker en Arbeidshygiënist Provikmo vzw
Voorzitter BSOH vzw
Externe dienst voor Preventie en Bescherming op het Werk
• www.provikmo.be
• Ruwe structuur:
– Afdeling medisch toezicht
(+110 bedrijfsartsen voor +35000 bedrijven)
– Afdeling risicobeheersing (vele preventieadviseurs en -deskundigen:
+50 ings, irs, +30 psychologen/sociologen, enkele ergonomen en
arbeidshygiënisten,…)
• Team veiligheid, psychosociaal, ergonomie
• Team bedrijfshygiëne
• Team metingen
– Studie- en documentatiedienst
• Team studiedienst
• Team documentatiedienst
2
3
Contactinformatie
http://www.prebes.be/activiteit/biologische-agentia-allemaal-beestjes
Biologische agentia is de verzamelnaam voor micro-organismen die een
infectie, allergie of intoxicatie kunnen veroorzaken.
Geen risico voor u ? Niets is minder waar want heel wat werknemers
lopen een risico tijdens de uitvoering van hun activiteiten in land- en
tuinbouw, slachterijen, afval- en afvalwaterverwerking, wasserijen,
waterzuivering, dierenparken, laboratoria, verzorgingsinstellingen,
begrafenisondernemingen,… maar ook in het EHBO lokaal, douches,
ventilatiesystemen,… schuilt het risico op besmetting door biologische
agentia.
1. Definitie biologische agentia
2. Gevaren voor de gezondheid
3. Het juridische kader
4. De risicoanalyse
5. Praktische preventie
6. Tot besluit
1. Definitie biologische agentia
2. Gevaren voor de gezondheid
3. Het juridische kader
4. De risicoanalyse
5. Praktische preventie
6. Tot besluit
Volgens de letter van de wet
•
Biologische agentia: (art. 3.)
•
•
•
1° "biologische agentia": micro-organismen, met inbegrip van die welke
genetisch zijn gemodificeerd, celculturen en menselijke endoparasieten
die een infectie, allergie of intoxicatie kunnen veroorzaken;
2° "micro-organisme": een al dan niet cellulaire microbiologische entiteit,
met het vermogen van replicatie of overdracht van genetisch materiaal;
3° "celcultuur": het resultaat van het in vitro kweken van cellen afkomstig
van meercellige organismen.
Een meer begrijpelijke versie
•
Biologische agentia:
•
levende agentia:
•
•
•
•
•
planten,
dieren (endoparasieten, protozoa),
bacterieën,
fungi (schimmels en gisten);
niet-levende agentia:
• virussen,
• infectieuze eiwitten (prionen);
•
•
GGO varianten van bovenstaande
materiaal afkomstig van bovenstaande
• toxinen (stofwisselingsproducten zoals endoxinen, exotoxinen, glucanen,
mycotoxinen,…),
• allergenen (huidschilfers, netelharen, graanstof, meelstof…),
• …
1. Definitie biologische agentia
2. Gevaren voor de gezondheid
3. Het juridische kader
4. De risicoanalyse
5. Praktische preventie
6. Tot besluit
Bij circa 1,5% van de populatie (Nederland: 0,25 werknemer /16,7 inwoner)
•
•
•
Geen effecten (verdwijnen agens of symbiose)
Directe effecten door het biologisch agens (bv. acuut erytheem eerste
stadium borreliose of Lymeziekte, acute huidklachten door contact
netelharen eikenprocessierups, longontsteking tgv Legionella infectie)
Indirecte effecten door stofwisselingsproducten (bv. toxines)
•
•
•
•
•
Kanker tgv aflatoxines (aflatoxine > Aspergillus sp.)
Weeën/arbortus tgv alkaloïden (ergotamine e.a. > Claviceps purpurea)
Inwerking immuunsysteem (HIV, CMV, EBV, endotoxines “inhalation fever”)
Allergische reacties (Huidreacties en beroepsastma bij medewerkers
proefdierlabo’s, EAA bij duivenmelkers, vogelkwekers,
champignonkwekers, varkensboeren…)
Psychosociale effecten (werken met BA, prikaccidenten,…)
http://www.arbokennisnet.nl/images/dynamic/Dossiers/Biologische
_agentia/D_Biologische_agentia.pdf
Bijvoorbeeld biologisch gecontamineerd stof in veehouderijen
•
Korte termijn (vaak omkeerbare effecten)
• Klachten ogen, neus, luchtwegen ~ [PM10], [PM2.5], endotoxinen
• Acute vormen van EAA (allergisch) en ODTS (toxisch, niet allergisch)
• Geurhinder en ongerustheid gezondheidsschade door VOC
•
Lange termijn
•
•
•
Aanwijzingen dat astma en COPD minder voorkomen rond veehouderijen, maar dat wie deze ziektes heeft, gevoeliger is voor infecties
Jongere leeftijd lagere, oudere leeftijd hogere prevalenties vs bevolking
Chronische vorm van EAA (allergisch)
https://www.beroepsziekten.nl/beroepsziekten/long-enluchtwegaandoeningen
Lymeziekte
https://nl.wikipedia.org/wiki/Lymeziekte
Eikenprocessierups
https://nl.wikipedia.org/wiki/Eikenprocessierups
Legionella
•
Legionella pneumophila
•
•
•
Waterminnend, obligaat aëroob,
optimum temperatuur 30-40°C (25-50 °C)
Infectie:
•
•
•
•
Besmettingsroute: aërosol
Incubatieperiode: 2 tot 12 dagen
Gevolg: atypische pneumonie, kan dodelijk zijn
Bij: vooral gevoelige personen (Legionellabesluit art. 1. 17°)
https://en.wikipedia.org/wiki/Toxin
Toxines
Bacteriële toxines: exotoxine versus endotoxine
Exotoxine
Endotoxine
Polypeptide geëxcreteerd door de
bacterie
Lipopolysaccharide, deel van de
bacteriële celwand
Sterk antigenisch
Zwak antigenisch
Zeer toxisch
Minder toxisch
Produceren geen koorts
Produceren vaak koorts
Relatief onstabiel
Relatief stabiel
Worden omgezet tot anatoxine of
toxoid door hitte, formol (actieve
immunisatie)
Worden niet omgezet tot anatoxine
Allergisch astma tgv stof, biologische agentia, endotoxinecocktail
•
Zweedse studie prevalentie astma en leeftijd ontstaan ervan bij boeren
•
•
•
Werk-gerelateerde piepende ademhaling bij jongere/oudere boeren
Lagere prevalentie astma bij jonge boeren in vgl met controles
Hogere prevalentie astma bij boeren op latere leeftijd in vgl met controles
Bron: prof. T. Maes, UZGent (http://www.ipvdgk.ugent.be/v3/pages/programmas/index.php?cat=varken&id=16#selected)
1. Definitie biologische agentia
2. Gevaren voor de gezondheid
3. Het juridische kader
4. De risicoanalyse
5. Praktische preventie
6. Tot besluit
Een federaal KB en enkele besluiten van de Vlaamse regering
•
KB Biologische agentia (04/08/1996)
•
•
•
•
•
Codex Titel V Hoofdstuk III
Omzetting Europese richtlijn (2000/54/EG)
Legionellabesluit (09/02/2007)
Binnenmilieubesluit (11/06/2004)
En andere besluiten onder rubriek biologische agentia
Gebruik de vier gevaargroepen als basis
•
Groep 1:
•
•
•
agens waarvan het onwaarschijnlijk is dat het bij de mens een ziekte kan
veroorzaken
bakkersgist, lactobacillus, vaccins
Groep 2:
•
•
•
•
agens dat bij de mens een ziekte kan veroorzaken en een gevaar voor de
werknemers kan opleveren
het is onwaarschijnlijk dat het zich onder de bevolking verspreidt
er bestaat een effectieve profylaxe of behandeling
influenza, staphylococcus aureus, streptococcus suis
Gebruik de vier gevaargroepen als basis
•
Groep 3
•
•
•
•
•
agens dat bij de mens een ernstige ziekte kan veroorzaken en een groot
gevaar voor de werknemers kan opleveren
er is een kans dat het zich onder de bevolking verspreidt
er bestaat een effectieve profylaxie of behandeling
typhus, tuberculose, aids, dysenterie
Groep 4
•
•
•
•
agens dat bij de mens een ernstige ziekte veroorzaakt en een groot
gevaar voor de werknemers kan opleveren
er is een grote kans dat het zich onder de bevolking verspreidt
gewoonlijk bestaat er geen effectieve profylaxe of behandeling
ebolavirus
Maak voor alle werkzaamheden met blootstelling een risicobeoordeling
•
•
•
•
•
aard, mate en duur van de blootstelling bepalen
•
•
•
elk risico voor de gezondheid beoordelen
de nodige maatregelen bepalen
de maatregelen in verband met gezondheidstoezicht bepalen
•
•
•
ism IPA en PAAG
als geschreven document
na advies CPBW
rekening houden met combinaties van BA
Periodiciteit bepalen
opstellen
herhalen
•
•
•
op gezette tijden
wijziging werkomstandigheden impact blootstelling
als werknemers geïnfecteerd of ziek
En weet dat er nog enkele taken zijn…
•
namenlijst van WN blootgesteld aan groep 3 en/of 4 (afd. III)
•
•
algemene preventiemaatregelen (afd. IV): klassieke hiërarchie
bijzondere preventiemaatregelen (afd. V): toets je werkzaamheden af
met wat hieronder staat (o.a. art. 19, zie Heidi)
•
•
scherpe medische instrumenten in het ziekenhuis (afd. V/I) (zie Dirk?)
werknemers in contact met voedingswaren (afd. V/II) (zie Heidi)
•
•
hygiënische maatregelen (afd. VI), opleiding (afd. VII): weinig nieuws
specifieke situaties (afd. VIII): wat bij ongevallen en incidenten?
•
gezondheidstoezicht (afd. IX) en inentingen (afd. X): bedrijfsarts
•
kennisgevingen aan de inspectie (afd. XI): check wat nodig is
Een federaal KB en enkele besluiten van de Vlaamse regering
•
KB Biologische agentia (04/08/1996)
•
•
•
•
•
Codex Titel V Hoofdstuk III
Omzetting Europese richtlijn (2000/54/EG)
Legionellabesluit (09/02/2007)
Binnenmilieubesluit (11/06/2004)
En andere besluiten onder rubriek biologische agentia
Voor een bijzondere bacterie, en met een ander toepassingsgebied!
•
•
Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de preventie van de
veteranenziekte op publiek toegankelijke plaatsen
Voor de exploitant
Voor specifieke inrichtingen en risicoplaatsen
•
Specifieke maatregelen voor
•
•
•
•
Hoogrisico-inrichtingen: behandeling, verzorging en huisvesting van
gevoelige personen
Matigrisico-inrichtingen: elke publiek toegankelijke inrichting met
collectieve warmwatervoorziening
Koeltorens, klimaatregelingssystemen met luchtvochtigheidsbehandeling,
tandheelkundige units
Risicoplaatsen: (nood/oog)douches, whirlpools, koeltorens,
luchtbevochtigers, tandartspraktijk,…
Legionella preventie: een beetje klassieke hiërarchie
•
•
•
•
•
•
Contaminatie van water voorkomen
Groei en kolonisatie voorkomen
Decontamineren van gekoloniseerde systemen
Aërosolvorming voorkomen
Best Beschikbare Technieken
Controle installatie en bacteriële contaminatie: drempelwaarden van
1.000, 10.000 en 100.000 KVE/liter water, afhankelijk van type inrichting
Legionella preventie: over koud en warm water
•
Koud water gedeelte
•
•
•
Koud water minder dan 25 °C houden
Geen leidingen zonder doorstroming
Warm water gedeelte
•
•
•
•
•
•
Warm water: minimum 55 °C (temperatuurmeters)
Geen leidingen zonder doorstroming (tapkranen)
Boiler 1 maal per dag minimum 60 °C
Einde circulatieleidingen: minimum 55 °C
Lengte aftapleiding die niet voldoen aan deze voorwaarden: <5 m of
waterinhoud < 3 liter
Wekelijks spoelen: 2 min 60 °C of 1 min 65 °C
Desinfectie van de installatie
•
Thermisch (cave verbranding)
•
•
•
•
5 minuten 70 °C
20 minuten 65 °C
30 minuten 60 °C
Scheikundig (cave gevaarlijk chemisch agens)
•
•
•
verwijdering biofilm in de leidingen
desinfectie van de leidingen
lozen van afvalwater
Toepassen van BBT, monitoren en melden
•
Best beschikbare technieken implementeren
•
•
•
•
•
•
http://emis.vito.be/bbt-voor-legionella-beheersing-nieuwe-sanitairesystemen
Beheersplan
Risicoanalyse
Preventiemaatregelen
Register
Staalnames (controle drempelwaarden) en melding aan Toezicht
Volksgezondheid indien ernstige besmetting
Een federaal KB en enkele besluiten van de Vlaamse regering
•
KB Biologische agentia (04/08/1996)
•
•
•
•
•
Codex Titel V Hoofdstuk III
Omzetting Europese richtlijn (2000/54/EG)
Legionellabesluit (09/02/2007)
Binnenmilieubesluit (11/06/2004)
En andere besluiten onder rubriek biologische agentia
Nog twee definities, en een ander toepassingsgebied!
•
•
•
Binnenmilieu: de fysische of chemische factoren, of biotische
factoren in het binnenmilieu, van de omgeving binnenin woningen
en publiek toegankelijke gebouwen
Biotische factoren: micro-organismen (al dan niet cellulair met
vermogen tot replicatie), allergenen van biologische oorprong en
andere biologische organismen die potentieel schade kunnen
toebrengen aan de menselijke gezondheid
Voor wie verantwoordelijk is voor de bouw, het onderhoud of de
uitrusting van woningen of publiek toegankelijke gebouwen
En enkele richtwaarden voor biotische factoren
1. Definitie biologische agentia
2. Gevaren voor de gezondheid
3. Het juridische kader
4. De risicoanalyse
5. Praktische preventie
6. Tot besluit
Klassiek stappenplan: stap 2 en 3 moeilijker volgen bij BA!
1. Inventaris van alle bronnen, identificatie
van de gevaren
2. Bepalen van de blootstelling
3. Evaluatie van de risico’s, vergelijking met
grenswaarde
4. Nemen van acties, preventiemaatregelen
1. Technische maatregelen
2. Organisatorische maatregelen
3. Persoonlijke beschermingsmaatregelen
Bepaling van het gevaar: gebruik de vier gevaargroepen als basis
•
•
•
Bijlage I KB Biologische agentia
Classificatie en noten (2000/54/EG)
Risicogroep
Ziekmakend
vermogen
Kans op verspreiding
onder de bevolking
Behandeling mogelijk
1
Zeer klein
-
Nvt
2
Aanwezig
-
+
3
Groot
+
+
4
Zeer groot
+
-
Welke werknemers zijn blootgesteld op welke werkpost aan welke
(combinatie) van BA?
Bepaling van de blootstelling: kwantitatief of kwalitatief
•
Kwantitatief?
•
Meten van de concentratie van het BA
•
•
•
•
•
•
•
In de lucht op de werkpost (persoonlijk/statisch)
Op een oppervlak op de werkpost
In water
In bloed
Zelden gedaan (moeilijk, concentratie fluctueert in de tijd, teveel andere
factoren) voorbeeld
NBN EN 13098: Guidelines for mo & endotoxin
Kwalitatief?
Belang van de transmissieketen: zeer belangrijk
Belang van de transmissieketen: vb. studie pluimveeslachterijen
Risicofactoren
•
•
•
•
•
Eigenschappen van het micro-organisme
Verspreiding
Wijze van overdracht
Wijze van gebruik
…
Risicofactoren
•
Eigenschappen van het micro-organisme
•
•
•
•
•
•
•
Infectiositeit: vermogen van pathogeen agens om gastorganisme te
koloniseren en er te vermenigvuldigen
Pathogeniciteit: vermogen van BA om bij gastorganisme reacties te weeg
te brengen tijdens replicatie
Virulentie: mate waarin het BA mensen ziek kan maken
Gastheerbereik: ziekteverwekkend voor mensen en dieren
Minimale infectieuze dosis: het aantal micro-organismen dat nodig is om
een infectie te veroorzaken bij een normale persoon
…
Pathogen Safety Data Sheets & Risk Assessment
Risicofactoren
•
Verspreiding
•
Reservoir
•
•
•
•
•
Plaats waar het micro-organisme voorkomt (verspreiding)
Zieke mens  Gezonde drager (idem voor dieren)
Water, voeding, bodem, oppervlakten, afval
Vector
Biologische stabiliteit
•
•
•
•
Overlevingsduur buiten gastheer (vermenigvuldiging)
Groeifactoren (H2O, nutriënten, T , tijd, licht, O2, pH)
Sporevorming
Inactivering door chemische stoffen (ontsmettingsmiddelen, antibiotica) en
fysische factoren (temperatuur, droogte, UV,…)
Risicofactoren
•
Wijze van overdracht
•
•
•
•
Inademing
Inslikken (voeding, drank, hand-mond contact)
Contact met de huid en slijmvliezen
Inoculatie: verwonding met een puntig of snijdend voorwerp
(prikaccidenten)
Risicofactoren
•
Wijze van gebruik
•
Niet-gericht (niet-welbewust)
• Biologische agentia zijn een bijverschijnsel bij het werk
• bv. verpleegafdeling in een ziekenhuis
• soepeler pakket preventiemaatregelen
•
Gericht (welbewust)
• Biologische agentia zijn een essentieel onderdeel van het werk
• bv. labo bacteriologie in ziekenhuis
• strenger pakket preventiemaatregelen
•
(Bioterrorisme: zie website CDC en Gezondheidsraad)
Waar zitten de gevaars- en blootstellingscomponenten?
Risico
=
IGEagens x Vermziekte
x Ineffectbehand
x
Wtransmissie
x
Blootstelling
x
…
Waar zitten de gevaars- en blootstellingscomponenten?
Risico =
x Ernst: classificatie BA (2, 3 of 4)
Risico
=
x Waarschijnlijkheid:
IGEagens x Vermziekte
• Reservoir, overleving
• Toegangsweg (oraal, inhalatie, huid, inoculatie)
x Ineffectbehand
• Transmissie kans (klein, middelmatig, groot)
x
x Blootstelling:
• Contactfrequentie (nooit, zelden, (zeer) regelmatig)
Wtransmissie
• Duur van contact (nul, kort, lang)
• Gericht versus niet-gericht / welbewust versus niet-welbewust
x
• Grootte van de blootstelling (afwezig, laag, matig, hoog)
• Afwendingsfactoren (CBM, PBM, persoonlijke hygiëne,…)
Blootstelling
x
…
•
•
•
Intrinsieke Gevaarlijke Eigenschappen BA
Ziekmakend vermogen
(In)effectiviteit van de behandeling
1. Definitie biologische agentia
2. Gevaren voor de gezondheid
3. Het juridische kader
4. De risicoanalyse
5. Praktische preventie
6. Tot besluit
Deskundigen uit verschillende vakgebieden werken samen
Blootstelling
Ziekte
Biologische factoren
Ergonomische factoren
Psychosociale factoren
beheersen
Fysische factoren
evalueren
herkennen
Arbeid
anticiperen
Chemische factoren
arbeidshygiëne
arbeidsgeneeskunde
arbeidsepidemiologie
arbeidstoxicologie
arbeidsgezondheid
Wordt afgestemd op de mate waarin er blootstelling is aan een gevaar
•
Gevaar = potentieel (van een
agens, activiteit, proces,…) om
schade te veroorzaken
•
Risico = waarschijnlijkheid op schade bij blootstelling aan een gevaar
•
Blootstelling = mate waarin
mensen in contact komen met
het gevaar
x
x
Niet beheerst:
~100% kans op irreversibele
tot dodelijke letsels
Aanvaardbaar beheerst:
~0% kans op irreversibele
tot dodelijke letsels
https://indico.cern.ch/event/547069/contributions/2219757/attachments/1355370/20
50
48094/04_Risk_Assessment_Accident_Prevention.pptx voor het hele leeuw verhaal
Ze voeren risicoanalyses uit en adviseren over te nemen maatregelen
•
Risicoanalyse (op niveau organisatie, werkposten, individuen)
•
•
•
•
Identificatie van het gevaar
Bepalen van de blootstelling
Evaluatie van de risico’s
Preventiemaatregelen in volgorde van
•
•
•
•
•
•
Eliminatie
Substitutie
Collectieve
Organisatorische (informeren en opleiden)
Persoonlijke
om
• Risico’s te voorkomen
• Schade te voorkomen
• Schade te beperken
https://indico.cern.ch/event/547069/contri
butions/2219757/attachments/1355370/204
8094/04_Risk_Assessment_Accident_Prevent
ion.pptx voor het hele leeuw verhaal
51
De bio-arbeidshygiënische strategie toepassen
https://www.arboportaal.nl/onderwerpen/maatregelen
52
Zoönotische agentia: mogelijke ziekte na overdracht van dier op mens
•
•
•
•
•
https://www.beroepsziekten.nl/b
eroepsziekten/zoonosen
https://ras.research.cornell.edu/c
are/documents/OHS/zoonosis_inf
ormation_sheet_swine.pdf
https://projects.ncsu.edu/project
/swine_extension/healthyhogs/b
ook1999/morrow.htm
http://www.kennisplatformveeho
uderij.nl//dsresource?objectid=riv
mp:313401&type=org&disposition
=inline&ns_nc=1
http://www.rivm.nl/Onderwerpen
/Z/Ziek_door_dier/Zo_nosen_op_e
en_rij#varken
RIVM zoönosen op een rij: varken
•
Ascaridose
•
Botulisme
•
Brucellose
•
Colibacillose
•
Cryptosporidiose
•
Dermatophytose (Ringworm)
•
Fasciolose
•
Hondsdolheid
•
Hydatidose
•
Leptospirose
•
Listeriose
•
MRSA
•
Miltvuur
•
Salmonellose
•
Schurft
•
Taeniase en cysticercose
•
Toxocarose
•
Toxoplasmose
•
Trichinellose
•
Vlekziekte
Eliminatie en substitutie: niet realistisch
•
Eliminatie:
•
•
Dieren zelf en voeder: onmogelijk
Substitutie:
•
Hoe kleiner, jonger, lichter de dieren,…
54
Collectieve maatregelen
•
Opzet en ontwerp stal: vooral stof
•
•
•
•
bio/uitloop
vloertype
voedersysteem
Keuze en inregeling ventilatie: stof en gassen
55
Collectieve maatregelen
•
Keuze ventilatie
•
•
•
•
https://www.vlaanderen.be/nl/publicaties/detail/ventilatie-enklimaatbeheersing-bij-varkensstallen
http://www.varkensloket.be/Portals/63/Documents/ventilatiesystemen_in_
de_varkenshouderij.pdf
http://www.varkensloket.be/Default.aspx?tabid=7114&preview=true&mo
duleid=6373&del=1&ContentID=17525
Inregeling ventilatie: hoe meer ventileren
met buitenlucht, hoe minder polluenten?
•
•
•
spanningsveld comfort/welzijn vs
energie-efficiëntie!
afgestemd op aantal/leeftijd
CO2 sturing?
56
Collectieve maatregelen
•
Stofreductietechnieken
•
•
•
•
•
Ontwikkeling en evaluatie van technieken ter verlaging van
stofconcentraties in varkensstallen
Plan van aanpak voor ontwikkeling van
fijnstofreductiemethoden in varkensstallen
Effect van T, RV en ventilatie op stofvorming
Scrubbing, elektrostatische precipitatie,
droge filtratie, olie applicatie,…
Type voeder, vetpercentage
57
Organisatorische maatregelen
•
Stalstof
•
•
•
•
Schoonmaak en desinfectie tussen productie (cave
gevaarlijke producten weekmiddelen, desinfectantia!)
Vaste voedertijdstippen
Indien bedding: keuze
Gassen
•
Keuze tijdstip mixing mest
• Optimale weersomstandigheden
• Leeg compartiment
•
•
Zorgen dat geen voeder of zuur
bij mest komt (reinigingsproducten?)
Monitoren/meten en bijsturen
58
Organisatorische maatregelen
•
Informeren
•
•
ILVO, preventagri, varkensloket, overheden, …
On site: waarschuwingsborden, infographics,…
https://agroarbo.nl/catalogus/mestgassen-2/
59
Organisatorische maatregelen
•
Opleiden
•
•
•
•
•
IPV-DGK, preventiemedewerkers, dierenartsen, lokale kringen
provinciale kringen, fabrikanten…
Risicoperceptie en bewustmaking
Gebruik correcte PBM
Gebruik PBM correct
Horen, zien en niet zwijgen!
60
Persoonlijke maatregelen: stofmaskers minstens (FF)P2 (met ventiel)
FF
61
Persoonlijke maatregelen: mixen ABEK-P2, onafhankelijk in besloten ruimte!
http://www.milieu-extra.com/wpcontent/uploads/2013/12/overzicht_k
euze_filterapparatuur_br_nl.pdf
https://www.arboportaal.nl/onderwer
pen/ademhalingsbescherming
62
Persoonlijke maatregelen: veiligheidsbril, -oorkappen, -schoen/laars
•
Bril, Helm met scherm
•
•
•
•
Oorkappen
•
•
•
•
•
Projectie grote stofdeeltjes
Spatten bloed, urine, vervuild water,…
Folie over vizier in laagjes (veelvuldig reinigen vermijden)
Krijsende dieren
Harde mechanische geluiden
Cave kappen met luide muziek
Otoplastieken (oordoppen minder hygiënisch)
Schoen/laars
•
•
Ruwe zolen: moeilijker reinigen minder uitglijden
Stalen tippen
63
1. Definitie biologische agentia
2. Gevaren voor de gezondheid
3. Het juridische kader
4. De risicoanalyse
5. Praktische preventie
6. Tot besluit
Enkele zaken om te onthouden over biologische agentia:
•
•
•
Landingspagina: www.bsoh.be deel BA, archief BSOH
Doelbewust gebruik: www.biosafety.be
Niet-doelbewust gebruik: www.indoorpol.be
•
•
Lastige wetgeving (nadruk bewust gebruik), beperkte normering
Veel nuttige specifieke documentatie, weinig eenvoudige breed
bruikbare tools voor IPA
Gevarieerd scala aan BA en effecten, specifieke RA technieken en
maatregelen nodig ifv organisme en transmissie
•
•
Zijn alomtegenwoordig maar er zijn relatief weinig problemen mee
die we veelal met eenvoudige maatregelen kunnen beheersen
66