Over land en over zee Veroveraars

De Romeinen
hadden een heel
groot rijk van
Azië, NoordAfrika en ook nog
Europa.
Ze hadden sterke
legers en hele
slimme generaals
met stevige
wegen en snelle
boten.
Over land en over zee
In Nederland leefden stammen. De stammen heten Germaanse
stammen. Ze hadden geen idee wat ze van de Romeinen konden
verwachten. Moest je zorgen dat ze niet kwamen. Of was het een
volk die goede spullen gaf. Zoals goede wegen en prachtige spullen.
Veroveraars
De Romeinen waren echte veroveraars. Ze veroverden alle volken in
Italië. Daarna kregen ze oorlog met volken buiten Italië. Ongeveer
2000 jaar geleden hebben ze wereldrijk opgericht. In bijna heel
Europa en ook delen van Afrika en Azië waren de Romeinse soldaten.
Over land
Vanuit Rome gingen de soldaten over het land steeds verder en dan
nog verder over de wereld. In de buurt van de grenzen van hun rijk
maakten ze legerkampen. Ook in Nederland veroverden ze een deel
tot aan de rivier de Rijn. Dat was de grens die Nederland heel goed
kon bewaken.
Over zee
De Romeinen vochten niet alleen over land. Ze vochten ook over zee.
Met sterke oorlogsschepen gingen ze naar de landen in de buurt van
Italië.
Dat werden ook allemaal Romeinse gebieden. De Romeinen
bouwden overal stenen huizen forten en mooie bruggen. Ook maakte
ze goede wegen.
Een veroveraar
49 jaar voor christus ging een
jonge generaal met zijn leger weg
uit Rome. Deze generaal werd
over heel de wereld beroemd.
Nog nooit waren de Romeinse
legers zo ver gekomen. Nog nooit
hadden ze zo veel weggehaald.
Nog nooit was er zoon slimme
generaal. Zijn naam was Julius
Caesar.
Talent
Julius Caesar werd geboren in Rome. Maar veel geld had hij niet.
Maar zijn moeder was heel slim. Zijn moeder had hem alles geleerd
wat hij nodig had. Hij leerde vechten, kaart lezen en plannen
bedenken. Dat was fijn in het leger. Hij leerde ook schrijven. Hij
schreef gedichten en verhalen toen hij nog jong was. Hij ging voorbij
de Alpen en veroverde de landen van de Galliërs en de Germaanse
stammen.
Bestuur
In de tijd van Julius Caesar was de senaat de baas van de Romeinen.
De senaat was een groep mensen die samen beslisten wat er moest
gebeuren. Een senator vond altijd zijn mening het beste. Het was
vaak moeilijk om een beslissing te nemen. De Romeinen vonden het
beter als een man de baas was. Maar wie dan? Dat waren nooit met
elkaar er over eens. Verschillende groepen van de Romeinen kregen
ruzie met elkaar. Er kwam oorlog uit. Al snel merkte ze dat Julius
Caesar de beste was.
Verraad
Julius Caesar vond dat hij de baas moest zijn Van het Romeinse rijk.
De gewone Romeinen vonden hem een held. Maar zo zagen de
Senatoren het helemaal niet. Ze vonden dat Julius Caesar niet alleen
de baas mocht zijn. Het liep op een dag niet goed af met Julius
Caesar. Op een dag werd hij door 23 Senatoren aangevallen. Julius
Caesar kende ze allemaal.
De eerste Keizer
Nadat Julius Caesar dood ging was het
onrustig in Rome. Het volk was boos.
Hun held was vermoord.
En dat de belangrijkste mannen van
Rome de moordenaars zijn. Het volk
wilde de senatoren niet aan de macht.
Maar wie moest er dan aan de macht.
De strijd om de macht
Julius Caesar had een neef Octavianus aangewezen als de nieuwe
baas. Toen Julius Caesar dood ging was Octavianus nog maar 19 jaar
oud. Julius Caesar had hem alles geleerd. Het was logisch dat hij zijn
oom probeerde op te volgen. Maar het duurde nog heel veel jaar
voordat het lukte. Pas 17 jaar na dat zijn oom dood was had hij alles
stuk voor stuk alles verslagen. Niks hield hem nog tegen om net zo
beroemd te worden als zijn oom.
Alleenheerser
Octavianus was slimmer als Julius Caesar. Hij was bevriend met alle
belangrijke mensen uit Rome.
Nu kon hij doen wat Julius Caesar
niet gelukt was. Hij was de
allereerste keizer van Rome.
Hij kreeg ook een naam. Als keizer
heette hij Augustus. Dat betekent De
verhevene.
Rust
Toen Octavianus Keizer werd, was het eindelijk rustig In Rome. Geen
oorlogen en ruzies over wie de baas werd en alle veroverde volken
bleven rustig. Augustus niet te veel tegelijkertijd. Zo bleef er vrede.
Hij wou geen oorlogen. Hij liet liever nieuwe wegen bouwen en Rome
opknappen.
Pax Romana
De Romeinse legers waren slim en snel. De Romeinen wonnen bijna
alle gevechten. Maar als de
verliezers opnieuw
probeerden te vechten dan
werd het onrustig. Daarom
zorgden keizer Augustus
ervoor dat er rust en vrede
was. Deze tijd heet de Pax
Romana.
Pax betekent vrede en
Romana betekent Romeins.
Verdeel en heers
Keizer Augustus bedacht nog iets. Hij zei dat iedereen gelijk was.
Soms gaf hij meer aandacht aan het volk en dan het andere volk.
Daardoor gingen de volken nooit samen strijden tegen de Romeinen.
Verdeel en Heers noemden de Romeinen dat.
Rijkdom
Door Pax Romana
konden mensen vrij
reizen. Dat was goed
voor de handel.
Kunstenaars en
architecten bouwden
overal mooie steden.
Dichters schreven
gedichten en mooie
boeken. Veel mensen
waren de keizers van
Rome dankbaar.
Begrippen
Julius Caesar
Een Romeinse generaal.
Julius Caesar veroverde
Veel gebieden voor het
Romeinse rijk. Hij wilde
Keizer van het Romeinse rijk
worden.
En daarom werd hij vermoord.
Augustus
De neef van Julius Caesar.
Eigenlijk heette hij keizer
Hij Octavianus. Hij werd
De eerste keizer van het
Romeinse rijk.
Pax Romana
Dit betekende in het
Romeins Romeinse vrede.
De Romeinse soldaten
zorgden ervoor dat er
Binnen de grenzen van
Romeinse rijk dat er
vrede en rust was. Deze
Romeinse vrede kwam door
keizer Augustus.
De schildpad verdedeging
De schildpad verdediging was een
hele slimme verdediging tactiek
van de Romeinen. De voorste rij
van de schildpad moet een schild
voor zich houden. De andere
Romeinen moesten hun schild
boven zich houden. Dan konden
ze niet van voren en van boven
worden beschoten. Door deze tactiek wonnen ze veel gevechten en
veroverden ze veel rijken.
Dit heb ik geleerd:
Dat de Romeinen een megagroot wereldrijk hadden en dat ze echte
veroveraars waren. De Romeinen bestuurden dat met sterke legers
en slimme generaals. Dat in het jaar 49 voor christus Julius caesar
met een sterk leger weg ging uit Rome. Julius Caesar werd over heel
de wereld beroemd. Dat Julius Caesar werd vermoord door de
senatoren omdat iedereen vond dat Julius Caesar de baas van het
Romeinse rijk moes worden. Maar dat wouden de senatoren niet. Ze
vonden ook dat ze de baas moesten zijn. Toen Julius Caesar
vermoord was werd het onrustig in Rome. Omdat hun held vermoord
was. Octavianus werd de nieuwe keizer hij was het familie van Julius
Caesar. Toen hij keizer werd was het eindelijk rust. Door Octavianus.
werd het eindelijk weer rustig en leefden de Romeinen in vrede. De
regel hete Pax Romana.
Bij een wereldrijk hoort een wereldstad. In de hoofdstad Rome
woonden meer dan een miljoen mensen. Rome was toen groter dan
Amsterdam nu. Het was lang de grootste, rijkste en modernste stad
die de mensen kenden.
Centrum van de wereld
De Romeinse straten kun je nog steeds
vinden in Rome .Die werden gemaakt
door de Romeinen.
Plein
In de centrum van Rome lag een plein: het Forum. Daar was er altijd
druk. Je kon daar luisteren naar toespraken. Je kon daar ook kijken
naar beroemde acteurs en ook naar mensen uit verre landen. Soms
liepen er belangrijke senators voorbij. Het Forum was het centrum
van Rome en ook van de hele wereld. Dat vonden de Romeinen
tenminste. Bij het forum was een verhoging gemaakt. Op die
verhoging konden de leiders van Rome het volk toespreken daar
sprak de keizer bijvoorbeeld
oorlogen in andere landen. Of
over ideeën voor het Romeinse
rijk. De Romeinen vonden het
heel belangrijk dat een keizer
goed kon spreken. Hoe
meeslepender en spannender,
hoe beter.
Senaat
Tijdens de vergaderingen werd er veel gepraat. In de
vergadergebouw daar kwamen alleen belangrijke mannen en van
Rome naartoe om te beslissen wat er moest gebeuren.
Tempels
Vlakbij het forum waren ook de belangrijke tempels te vinden. Van
Vesta bijvoorbeeld, de godin van huis en hart en Jupiter. Jupiter was
de belangrijkste god van Romeinen. De tempel van Jupiter stond op
de heuvel achter het forum.
Paleizen
De Romeinen geloofden dat op de heuvel Palatijn de stad was
opgericht. Het was de belangrijkste heuvel. Daar woonden de
belangrijkste mensen in grote paleizen. Deze enorme huizen waren
versierd door de beste kunstenaars van Rome.
Slim met water
De Romeinen hielden erg van nuttige dingen. Ze bedachten veel
hulpmiddelen en technieken om alles gemakkelijk te maken
bijvoorbeeld wegen, stevige bruggen enz. Ze bouwden ook allerlei
dingen om het leven in de stad prettiger te maken.
Waterleidingen
Rome lag aan een rivier omdat mensen water nodig hadden. Niet
iedereen woonde dicht bij water. Daarom lieten de Romeinen water
uit bergen naar de paleizen en fonteinen in de stad lopen. Ze
maakten lange kanalen en aquaducten. Een aquaduct is een soort
brug van bogen. Bovenop ligt een waterleiding.
Riolen
Er moest niet alleen water naar een stad of dorp. Het moest er ook
weer uit. De Romeinen bedachten iets nieuws: het riool. In de
paleizen, badhuizen en openbare toiletten maakten ze
afvoerleidingen. Daardoor kon het afvalwater wegstromen naar
riolen onder de grond. Dan bleef het in de stad schoon en gezond.
Badhuizen
De Romeinen maakten ook badhuizen. De Romeinen noemden de
badhuizen Thermen. Waterleidingen zorgen ervoor dat veel mensen
tegelijk in bad kunnen. Je kon in koud of warm water wat je maar
wilde. Je kon in een badhuis ook komen om te sporten of om te
wandelen in de mooie tuinen die bij het badhuis hoorden. Ook kon je
je laten masseren. In sommige badhuizen was er ook een bibliotheek.
Badhuizen waren niet alleen voor rijke mensen want de kaartjes
waren heel goedkoop. Voor kinderen was het zelfs gratis.
Tevreden houden
De Romeinse keizer wilde het volk tevreden houden, zodat iemand in
opstand kwam. Hij deelde gratis brood uit aan armen. De keizer
zorgde er ook voor dat de Romeinen zich niet verveelden.
Stadion
De keizer liet in het Colosseum gevechten organiseren. Er waren
hoge tribunes zodat veel mensen. Het Colosseum was een stadion,
een groot rond theater. De Romeinen lieten wilde dieren met elkaar
vechten, of wilden dieren tegen mensen.
Vechtjassen
Het liefst zagen de Romeinen een gevecht tussen gladiator. Een
gladiator was iemand die vocht in het stadion. Meestal waren
gladiatoren gevangenen of slaven. Ze hoopten vaak dat ze vrij zouden
worden gelaten als ze het goed deden. Toch was de kans groter dat
ze zouden sterven.
Races
De Romeinen gingen naar het Circus Maximus om te kijken wie het
snelst in een paardenwagen kon rijden. De bochten waren
haarscherp en alles mocht! Zelfs een beetje vals spelen.
Venus
De Keizer en andere goden
De Romeinen hadden veel goden. En er
kwamen er steeds meer. Want ze gingen
ook goden van andere volken vereren.
Elke nieuwe keizer werd als keizer
vereerd. De goden waren erg belangrijk
de Romeinen. Ze maakte voor elke god
een tempel voor de goden.
De oude goden
De goden waarin de Romeinen geloofden, kom je nog altijd tegen.
Wie waren deze goden? De belangrijkste goden waren god van de
hemel, god van de zee, god van de liefde en god van de oorlog.
God van de hemel
De belangrijkste god van de Romeinen was Jupiter. Het was de god
van de hemel. Hij zorgde voor zonneschijn en regen. Ze dachten dat
Jupiter de baas was van alle goden en
mensen. De broer van Jupiter heette
Neptunes . Hij had altijd een drietand
bij zich ( een drietand is een steel met
scherpe punten eraan ). Als hij boos
op jou was kon je beter niet naar de
zee gaan.
Godin van de liefde
Een dochter van Jupiter was Venus. Ze was de godin van de liefde. Ze
zorgde ervoor dat mensen gelukkig waren en plezier hadden. De
Romeinen vonden haar de moeder van het volk. Ze was verliefd op
Mars.
God van de oorlog
Mars was de god van de oorlog. Hij zorgde ervoor dat mensen gingen
vechten en hij zorgde er ook voor dat mensen weer ophielden. De
Romeinen dachten dat Mars de tweeling Romulus en Remus had
gesticht. En daarom hebben ze Mars ook de vader van het Romeinse
volk genoemd.
Meer en meer goden
De Romeinen hadden hun niet alleen hun eigen goden. Want ze
gingen ook andere goden vereren. Voor elke god bouwden ze een
tempel. En toen de Romeinen keizers hadden gingen ze die ook
vereren.
Keizergoden
Keizer Augustus maakte Julius Caesar
toen hij dood was gegaan een god.
Hij noemde een ster naar Julius. En hij
liet ook een mooie tempel bouwen
voor de god Julius. Ook keizer
Augustus werd een god na zijn dood.
Dat dachten de Romeinen wel. De
keizers na Augustus wilden dolgraag
dood gaan. Ze wilden al terwijl ze
leefden als god vereerd worden
Zo zag Julius Caesar er uit:
Het Pantheon
De Romeinen vonden dat ze het meest godsdienstige volk van de
wereld. Dat was misschien wel zo. Ze vereerden alle goden die ze
kenden. In Rome lieten ze een grote tempel bouwen. Dat was het
Pantheon dat betekent tempel voor alle goden. Toen het pantheon
was gebouwd hoopten de Romeinen dat ze geen god waren
vergeten. Maar voor de zekerheid bouwden ze toch een tempel voor
de goden die ze misschien vergeten waren. Die tempel heette:
tempel-voor-de-god-voor-wie-we-vergeten-zijn-een-tempel-tebouwen.
Christenen vervolgd
De Romeinse keizers wilden dat alle mensen hen als god vereerde.
De Christenen vereerden hun keizer niet als god. Er waren keizers die
daarom de Christenen vervolgden.
Eén god
De Christenen geloofden dat er maar een god was en dat was Jezus
Christus. De boodschap was je kunt nooit een god kunt zijn al was je
de keizer van Rome. De Christenen kwamen uit het oosten van het
Romeinse rijk. Maar er woonden ook Christenen in Rome. Dat was
toen immers wel de belangrijkste stad in die tijd. Daar gingen veel
mensen naartoe omdat er altijd werk was.
Gevangen
De Romeinen vonden de Christenen maar raar. Ze vereerden hun
keizer niet als god. Dus de Romeinen dachten dat ze dan ook niet
gehoorzaam. Dus de Romeinen dachten dat ze misschien de keizer
misschien wel gingen aanvallen. Dus toen werden ze gevangengezet.
Dan moesten ze vechten in een Colosseum met gladiatoren en wilde
dieren. Er waren maar weinig Christenen die dat overleefden.
Verstopt
De Christenen hadden het heel moeilijk in Rome. Ze mochten hun
eigen god niet vereren. Steeds meer christenen gingen zich
verstoppen. Ze vereerden hun god als heel ver onder de grond in een
grot in Rome. Daar werden ook doden begraven. Die dingen heette
catacomben het zijn eigenlijk begraafplaatsen.
Verspreiding
De Christenen bleven in hun god geloven. Van hun god moesten ze
goeden dingen doen zoals armen mensen helpen en zieken
verzorgen. Ze moesten eerlijk zijn en mochten niet vechten. De
Romeinen vonden dat in de loop der jaren ook belangrijker worden.
Steeds meer Romeinen werden ook Christen.
Constantijn droomt
De Christenen geloofden in andere dingen dan de meeste Romeinen.
De meeste Romeinen dachten dat Christenen slechte mensen waren.
Tot dat er een keizer kwam die het voor de Christenen opnam: Keizer
Constantijn.
Een kruis
Constantijn moest vaak oorlog voeren. Hij droomde over een
veldslag. Hij zag het teken van een kruis. Hij hoorde een stem die zei:
‘met dit teken zul je overwinnen’. De volgende dag begon de
veldslag. Alle soldaten van Constantijn droegen een kruis op hun
schild. En Constantijn won! Vanaf dat moment was Constantijn ook
Christen.
Een god voor allen
Constantijn zorgde ervoor dat de christenen niet meer werden
vervolgt. Er kwamen steeds meer christenen. Constantijn liet heel
veel kerken voor de Christenen bouwen. En jaren later werd in de
senaat zelfs besloten dat het Christendom de nieuwe en enige
godsdienst was van het Romeinse Rijk.
Kerken
De tempels voor de Romeinse goden hadden geen nut meer. De
tempels werden afgebroken. Van sommigen tempels werden kerken
gemaakt. Dat was heel makkelijk: tussen de Romeinse gebouwen
bouwen mensen muren . Klaar was de kerk! Waar vroeger werd
geofferd aan Jupiter of Venus, werd nu uit de bijbel voorgelezen.
Filmpje Romeinse Rijk
Begrippen
 Aquaduct =
Een aquaduct is een soort brug van bogen.
Bovenop lag een waterleiding. Met een Aquaduct werd het
water uit de bergen naar de stad vervoerd.
 Gladiator = Iemand die was getraind om te vechten in het
Colosseum of in een ander stadion. Een gladiator vocht op het
leven en dood.
 Jupiter
=
De belangrijkste god van de Romeinen . God
van de hemel en bliksem.
 Christenen =
Christenen geloven in een god, en in Jezus
Christus als zijn zoon.
Dit heb ik geleerd
Ik heb geleerd dat