http://www.vulkanisme.nl/vulkaanuitbarsting.php 6 titel

advertisement
http://www.vulkanisme.nl/vulkaanuitbarsting.php
6
titel: vulkaanuitbarsting
1. Verhelder onduidelijke begrippen / termen
eruptie: de bekendste vorm van vulkanisme. De inhoud van de magmakamer van een vulkaan wordt
hierbij met wisselend vulkanisch geweld naar buiten toe geledigd.
2. Definieer het centrale probleem / vraag van het artikel
Wat zijn de gevolgen van een vulkaanuitbarsting? En heeft het alleen maar gevolge voor mensen in
de buurt gelegen, of ook op verre afstanden?
3. Analyseer het artikel/ de rode draad
Vulkanologen maken een indeling van de vulkaanuitbarstingen. Een van de mogelijkheden tot
indeling is een indeling naar het soort eruptie. Een andere indeling is er een naar de explosieve
kracht van de vulkaan, waarbij aan iedere eruptie een VEI waarde wordt toegekend.
Een vulkaanuitbarsting heeft vaak grote gevolgen voor de directe omgeving van de vulkaan. Zo kan
een vulkaan uitbarsting dodelijke gevolgen hebben voor de mensen die onderaan een vulkaanhelling
wonen. Ook wordt de natuur in de omgeving van de vulkaan vaak grote schade toegebracht bij een
vulkaanuitbarsting. Op de langere duur hebben vulkaan uitbarstingen ook positieve gevolgen. Zo
wordt bij een vulkaanuitbarsting een laagje vruchtbare vulkanische as en lava afgezet. Vandaar dat
vulkaanhellingen ook erg geschikt zijn voor akkerbouw.
Maar een vulkaanuitbarsting kan ook gevolgen hebben voor gebieden die ver van de vulkaan liggen.
Bij een vulkaanuitbarsting wordt namelijk vulkanische as de atmosfeer in geslingerd. Wanneer er
heel veel vulkanische as hoog in de atmosfeer terecht komt, worden zonnestralen weerkaatst tegen
deze asdeeltjes. Hierdoor bereiken minder zonnestralen het aardoppervlak, en wordt het dus tijdelijk
kouder op aarde. Na verloop van tijd verdwijnt de vulkanische as echter weer uit de atmosfeer. Bij
een vulkaanuitbarsting komen ook veel vulkanische gassen vrij, die tevens broeikasgassen zijn
(CO2 en methaan). Deze gassen zorgen ervoor dat de aarde minder warmte aan het heelal afstaat en
dus opwarmt. Vulkaanuitbarstingen kunnen dus ook gevolgen hebben op het klimaat, soms zelfs aan
de andere kant van de wereld.
Er leven ongeveer 500 miljoen mensen in de buurt van actieve vulkanen. Het is dus belangrijk dat een
vulkaanuitbarsting tijdig kan worden voorspeld en de bevolking hiervan op tijd op de hoogte wordt
gebracht. Met de huidige techniek en communicatiemedia en de ontwikkelingen op dit gebied wordt
de kans op veel dodelijke slachtoffers bij een vulkaanuitbarsting steeds kleiner.
4. Orden ideeën uit de analyse van het probleem
Er vinden ongeveer 60 vulkaanuitbarstingen per jaar plaats. Dit heeft niet alleen gevolgen voor
mensen die dicht bij de vulkaan wonen, maar ook voor mensen op lange afstanden. Er wordt
namelijk vulkanische as de atmosfeer in geslingerd, wat slecht is voor de mens en het milieu en het
wordt kouder op de aarde. Ook komen er veel schadelijke vulkanische gassen vrij. Een
vulkaanuitbarsting heeft ook een positief gevolg, namelijk vulkaanhellingen voor akkerbouw.
5. formuleer leerdoelen
- hoe schadelijk zijn de stoffen die vrijkomen tijdens een vulkaanuitbarsting?
- hoe wordt aan men op tijd verteld dat hen een vulkaanuitbarsting te wachten staat?
- waar liggen de meeste vulkanen?
- welk vulkaan heeft tot nu toe de meeste gevolgen veroorzaakt?
- waarom blijven mensen in de buurt van een vulkaan wonen terwijl ze hun leven eraan kunnen
verliezen?
- hoe werkt een vulkaan?
- is een aardbeving erger, of een vulkaan?
Download