Managing Succesfull Programmes Programma Management 12 januari 2005 Programma • De veranderende omgeving van organisaties • Relatie tussen projecten en programma’s – Logische verbanden, verschillen • Standaard wijze van werken – Methode MSP • Managing Succesfull Programmes – Referentiemodel & principes • MSP fasering en producten 1 Inleiding • Projectmanagement: manier van werken - bouw piramides - Romeinse wegennet • Vanaf WO II wetenschappelijk aangepakt - technieken voor planning en projectbesturing - KPN kent PROBAAT en TeleTURN • Vanaf 1980: people site of project management - skillmix - competenties en beïnvloeding • Nu: concreet en tastbaar veranderresultaat in complexe en snel veranderende omgeving 2 Inleiding: verandering als context • Omgevingsinvloeden, verandering heeft veelal (forse) gevolgen Verandering Impact Economie Relatie met belanghebbenden Globalisering Cultuur Markten Samenwerkingsverbanden Verkoopkanalen Logistieke keten Politieke initiatieven Organisatiestructuur Concurrentiepositie Processen en Systemen Techn. ontwikkelingen Informatiebehoeften Kwaliteit proces Techniek Functies • Verandering meestal strategisch: moeilijk vast te leggen 3 Inleiding: verandering als context • Risico Verlies grip Aansluiting bij visie en strategie • Wens Effectief gebruik competenties en budget Duidelijke rollen Besturen en beheersen risico’s • Programmamanagement: vertalen van strategische verandering naar meetbare criteria 4 Wat is een programma? • Ondersteuning strategische verandering organisatie • Samenhangend portfolio project en lijnactiviteiten • Gerealiseerde baten en bijdragen programma multiproject • Kenmerken – Aansluiting visie en strategie – Verankering bestaande organisatie project Lijnactiviteiten inspanningen project project project – Niet strak vastgestelde doorlooptijd Opgeleverde veranderingen, produkten, diensten trainingen, processen, methoden en vaardigheden Baten / bijdragen in de organisatie, die leiden tot strategische doelen Visie, missie en strategie 5 Wat is Programma Management? • Programmamanagement is een gecoördineerd managen van een portfolio van projecten die de organisatie veranderen om voordelen te behalen van strategische belang Niet Visie, missie en strategie Vaste tijdsduur Bepaald budget en kwaliteit programmamanagement Concreet en tastbaar HUIDIGE DOELEN Wel project management project management lijn management lijn management project project project project Strategische verandering Wat opleveren Wanneer succesvol TOEKOMSTIGE DOELEN 6 Baten / bijdragen in de organisatie, die leiden tot strategische doelen De omgeving van programmamanagement Interne of externe business omgeving (politiek, economisch, sociaal, technologisch) Beïnvloeden en creëren Strategie, policies, initiatieven en targets Definitie, scope and prioriteiten Programma’s Initiëren, monitoren and samenhang Projecten en gerelateerde lijnactiviteiten Opleveren en implementeren Nieuwe of veranderde business organisatie, diensten en bekwaamheden Doelen bereikt en benefits gerealiseerd 7 Programma Management - context Business omgeving (in- en extern) Missie visie Managing Succesull Programmes - MSP Strategie business plan initiatieven Operationele omgeving behalen benefits 8 Programma’s Projecten & inspanningen Vision Statement t.a.v. de verandering Outcomes Blueprint eindstadium Business Benefits Programma Management - verbanden Programma management mangement gecoördineerde activiteiten projecten Produkten, diensten, trainingen, processen, methoden, vaardigheden Vision Statement Operationele Operatioele omgeving A Blueprint Benefits Visie, missie en strategie 9 Operationele Operatioele omgeving “A” performance indicatoren Relatie tussen programma en project (1) 10 Programma Multi-project Project Waarom Bereiken van doelen. Sturen op samenhang (doelen, inspanningen, middelen) Sturen op middelen (mensen, middelen, energie, motivatie, support) Bereiken van vooraf overeengekomen resultaten. Sturing op tijd, geld en kwaliteit. Tijdshorizon Tijdelijk, stoppen wanneer mogelijk en noodzakelijk Oneindig in haar bedoeling Eindig, vooraf overeengekomen Besluitvorming Op vooraf overeengekomen momenten, gebaseerd op programma plan Vaste momenten (cyclus van de permanente organisatie is dominant) Per fase overgang, gebaseerd op beslisdocumenten Relatie tussen programma en project (2) 11 Programma mgt Multi-project mgt Project mgt Bedoeld Realiseren unieke doelen Optimaliseren samenhang projecten (middelen, relaties) Realiseren unieke resultaten Proces Programmeren, initiëren, controleren, aanpassen Plannen, informeren, monitoren Afbakenen, faseren, controleren Gereed Bereikte doelen Projecten zijn klaar Resultaat is aanwezig Sturing Tijd, support, samenhang, bijdrage aan Middelen en relaties Tijd, geld, kwaliteit, informatie, organisatie Relatie tussen programma en project (3) • Met een programma verander je de organisatie en bereik je strategische doelen – Programma: is gecoördineerde organisatie, aansturing en implementatie van portfolio van projecten en activiteiten die tezamen resultaten opleveren en benefits realiseren die van strategisch belang zijn • Met een project haal je de verandering uit de organisatie – Project: managementomgeving die is gecreëerd met het doel om een of meer business producten op te leveren volgens een gespecificeerde business case 12 Waarom een methode? • standaardisering – gemeenschappelijke manier van werken en begrippenkader • beheersing – complexe omgevingen – (multi)projecten – coördinatie activiteiten – verandering lijnorganisatie – structuur, taal, cultuur en proces 13 Waarom een methode? • Een methode is een goed instrument in de handen van competente mensen A fool with a tool remains a fool 14 Managing Successful Programmes • Best practices, Office Government Commerce (OGC) • Generieke leidraad strategische veranderingen • Kenmerken • Van visie naar precisie • Sturen op visie, benefits, blue print • Organisatorische model met gedefinieerde rollen en procesmodel met opleveringen • Praktisch raamwerk, procesmodel • Business zelf verantwoordelijk op basis van benefits • Verbeteren prestatie en efficiency verandering • Reduceren kosten verandering 15 MSP proces model Programme Mandate Identify a programme Programme organization Programme Brief Vision Statement Blue Print (outline) Programme Benefits Review Programme Plan Defining a programme Establishing a programme Procedures Tools Standards Closing a programme Log Delivery BluePrint Programme Plan Running a programme in tranches Delivery Managing the portfolio Delivery Benefits Benefits Project reports 16 Project documentation MSP principles Organisation & Leadership Programme Planning & Control Business Case Management Programma Quality management management Issue Resolution & Risk management Benefits Management Stakeholder Management & Communications • MSP biedt raamwerk voor beheersing complexiteit en risico’s • Doel: het verwezenlijken van Vision Statement, Blueprint en Benefits 17 MSP producten • Programme mandate • programme plan • Programme brief • Project portfolio • Vision statement • quality management strategy • Benefit profile • resource management strategy • benefit management strategy • Risk register • Blueprint • risk management strategy • Business case • Stake holder map • communications plan • stake holder strategy • Issue log • issue resolution strategy 18 Rollen MSP 19 Sponsoring Group Onderschrijven en bekrachtigen van de Business Case (TOTO) Senior Responsible Owner Overall leiderschap en verantwoordelijk, benoemd vanuit Sponsoring Group Programme Manager Dagelijks management, opleveren nieuwe mogelijkheden Business Change Manager Verkrijgen van benefits uit de nieuwe mogelijkheden Programma organisatie Sponsoring Group Senior Responsible Owner Programme Manager Business Change Manager Delivering capability Embedding change Programme Office 20 Identify a Program Programme Mandate Identify a programme Programme organization Programme Brief Vision Statement Blue Print (outline) Programme Benefits Review Programme Plan Defining a programme Governing a programme Procedures Tools Standards Closing a programme Log Delivery Bleu Print Programme Plan Running a programme in tranches Delivery Managing the portfolio maanging Benefits Benefits Project reports 21 Project documentation Doel Identify a program • Structureer en formaliseer ideeën voor programma • Identificeer wat moet worden bereikt en welke benefits dit oplevert voor de organisatie ( => klant) • bewustwording management team • rechtvaardiging start (wenselijk en haalbaar) • koppeling visie, missie & strategie aan verandering 22 Activiteiten Identify a program • Onderzoek Programme Mandate • Verkrijgen Programme Sponsorship • Aanstellen Senior Responsible Owner (programmadirecteur) • Maak een Programme Brief • Stel Terms of Reference op • Neem GO of NO GO-besluit 23 Input Identify a program PROGRAMME MANDATE INHOUD OMSCHRIJVING • Resultaat • welke nieuwe diensten, producten, doelen worden gerealiseerd • Verbeteringen • welke veranderingen / verbeteringen in het bedrijfsproces zullen worden behaald door genoemde resultaten • Relatie met bedrijfsstrategie 24 • hoe sluit een programma aan bij de missie, strategie, visie van het bedrijf Output Identify a program PROGRAMME BRIEF INHOUD OMSCHRIJVING • Vision • Beschrijft einddoel en capabilities Statement • Benefits • Beschrijving te bereiken bijdragen; prioriteit bepalen voor optimaal resultaat delen over verschillende organisaties • Risks en Issues • Welke zijn nu te identificeren? • Geschatte kosten, opbrengsten, (en risks) • Maak een zo goed mogelijke schatting als 25 basis voor Business Case Outline vision statement Doel: communicatie einddoel programma • Eenvoudige illustratie van het benodigde resultaat – one liner – Veranderingen voor de organisatie door het programma – Beschrijft benefits: • Efficiency, performance, effectiviteit, service, potentie, capaciteit – Beschrijf de rapportage van benefits aan de stakeholders – Planning van de te behalen benefits 26 Voorbeeld Vision Statement • Bedrijf X wordt de erkende deskundige en betrouwbare leverancier van informatie, kennisproducten en diensten op het gebied van arbeid en inkomen – Kwaliteit verhogen – Bijdrage aan creëren beeld van constructieve, klantgerichte, deskundige en betrouwbare individuele dienstverlener – Gaat samen met beeld van constructieve, naar zijn leden luisterende, deskundige, betrouwbare en zo nodig strijdbare collectieve belangenbehartiger – Aansluiten bij behoeften en verwachtingen van leden – Producten en diensten vanuit de huidige organisatie – Gebruik van deskundigen en diensten uit collega organisaties – Taal van de werknemers uit de sectoren • Adagium kennis is macht middels kennismanagement omvormen tot kennis delen is kracht 27 Vision without action is Daydreaming Action without vision is a Nightmare Japanese proverb 28 Defining a Program Programme Mandate Identify a programme Programme organization Programme Brief Vision Statement Blue Print (outline) Programme Benefits Review Programme Plan Defining a programme Governing a programme Procedures Tools Standards Closing a programme Log Delivery Bleu Print Programme Plan Running a programme in tranches Delivery Managing the portfolio managing Benefits Benefits Project reports 29 Project documentation Doel Defining a program • Realiseren van complete beschrijving – Vision Statement, Blue Print en Benefits – Organisatie (rollen) en governance (besturing) – Veranderingen in de organisatie – Ontwikkelen van de strategies • Quality, Stakeholders, Issues, Risks, Benefits, Resources, Planning en Control – Ontwikkelen van de plannen • Resources, Benefits Realisation, Communications, Programme – Business Case 30 Activiteiten Defining a program • Stel een team samen • Ontwikkel Vision Statement, Blueprint en Benefits Profile • Identificeer en analyseer stakeholders • Ontwerp programma organisatie • Ontwikkel projectportfolio en tranches, programma plan • Maak communicatieplan en strategie • Maak benefitsplan en strategie • Beschrijf quality, risk en issue management strategie • Ontwikkel Business Case 31 Output Defining a Programme Definition • Doel: realiseren van complete beschrijving programma – Blue Print – Vision Statement – Programma Business Case – Benefits Profiles – Stakeholder map – Organisatie structuur – Project portfolio 32 Output Defining a Programme - Governance arrangements • Benefit Management Strategie • Risk en Issue Management Strategie • Quality Management Strategie • Stakeholder Management Strategie • Issue Resolution Strategie • Resource Management Strategie 33 Output Defining a Programme - Plans • Benefit Realisation Plan • Programme plan • Communication plan 34 Principes benefits mangement • Benfits Management – Zorgt ervoor dat de Benefits worden geïdentificeerd en gedefinieerd en worden verbonden met outcomes – Zorgt voor commitment en eigenaarschap – Managed de realisatie van de Benefits • Fundamenteel voor het programma • Identificatie door meten van verbetering • Focus op realisatie, niet opleveren capability • Continue, gaat door na einde van het programma 35 Blueprint P O T I • De Blueprint verfijnt het Vision Statement in objectieve termen: – Processen – Organisatie – Tools / Technologie – Informatie 36 Blueprint logistiek verantwoordelijkheden organogram P O T I beheer productie workflow kennis klantafhandeling bevoegdheden gebouwen productiemiddelen 37 ICT technologie taken markt productiekosten opbrengst communicatie Sturing Benefit Management Strategy Desired outcomes Develop Benefits Management Strategy Identify and model benefits Look for additional benefit opportunities 38 Quantify benefits and optimise the mix Benefits review Plan for benefits realisation Benefits realisation Benefit mangement strategy Direct financieel Omzetverdeling Relate to financial objectives synergie huisvesting hoeveelheid personeel Direct niet financieel tangible Kwaliteitseisen nauwkeurigheid serviceniveaus responsetijden Relate to non-financial objectives Indirect groter Imago cultuur perceptie dienstverlening moreel 39 tangible Benefit Profile • Afgeleid van vision statement en blueprint • Volgen oplevering en realisatie benefit • Bestaat uit: – Beschrijving – Financiële bijdrage – Verandering van de business operatie staf – Afhankelijkheden met projecten / risks / benefits / programma’s – Project dat benefit realiseert – Wanneer gereed – Wie realisatie verantwoordelijkheid – Planning – KPI – Meetmethode 40 Voorbeeld Benefits Strategische doelstelling: Bedrijf X wordt een betrouwbare leverancier van informatie en kennisproducten en diensten in relatie met arbeid en inkomen Benefit Benefit Kwaliteitsverbetering bereikbaarheid en dienstverlening Individuele dienstverlening tegen integrale kostprijs • 1 loket • exploitatielast van max. x% • bereikbaarheid toename x% • exploitatiekosten x • afname zoekend telefoonverkeer x% • bezetting y • binnen 24 uur antwoord • aantal contactmomenten a, minuten b, medewerkers c, aanwezigheid d, werkplekken e, m2 f, kosten per periode g • x% directe afhandeling vragen • bereikbaarheid x-x uur, x dagen per week • klanttevredenheid x • x% aansluiting van producten/diensten catalogus bij klantbehoefte 41 Relatiemodel Benefits Enablers Fewer phone calls, less mail Fewer queries Web-based customer information Web-based service information Reduced expenditure Less dependence on staff More time for other tasks 24x7 availability Customer satisfaction Greater awareness Less advertising in papers Better takeup of service Increased effectiveness One-stop info collection Web-based transactions 42 Better market image Faster processing Standardisation of forms End benefits Intermediate benefits Better quality information Waarom stakeholder management? • Verbetert samenwerking en commitment • Voorziet in uitgangspunt voor communicatie • Verbetert coördinatie en consistentie van informatie • Management van verwachtingen • Inschatting van cultuur, organisatie en omgevingsveranderingen • Leidt tot beter risk en benefits management • Geeft een bijdrage aan het maximaliseren van benefits • Kosten communicatie meenemen 43 Stakeholder Management strategy • Wie zijn de Stakeholders • Wat zijn hun Belangen en behoeften aan informatiebehoefte koppelen (= stakeholder map) • Communicatie vorm • Stakeholder, wederzijdse verwachting, informatie behoefte, frequentie en communicatiestromen, beoogde resultaat, kosten, koppeling aan resultaat programma 44 Stakeholders competitie top management Operationele staf Leveranciers diensten overheid zakenpartners Business gebieden Stake holder management Programma en projectteam klanten Leveranciers producten vakbonden Pers en media 45 aandeelhouders audit Stakeholder map Strategic direction Stake holders Financial Operational changes Interface with customers Competitive position Business partner Customer Trade unions Staff Public safety Regulator bodies Press and media 46 Waarom risk management? • Informatie voor planning • Voorkomen van ongewenste gebeurtenissen • Minimaliseren van effecten van een niet gewenste gebeurtenis • Maximaliseren van de kans dat benefits worden gehaald • Reduceren van kosten, die gemoeid zijn met het afhandelen van issues 47 Risk identification checklist • Strategic levels – Other programmes or Inter programme dependencies – Other initiatives in the organisation – Political pressure • Programme level – Changing requirements and objectives – Programme definition – Management skills – Inter project dependencies • Project level – Third party resources • Operational level – Transfer of outputs to operations – Acceptability within business operations or to stakeholdes 48 Risk Management Define framework for risk management Embed and renew Identify risk Assess effectiveness Risk ownership and allocation Evaluation risk Implement actions 49 Plan appropriate mitigation actions Waarom Quality management? • Kwaliteit van leiderschap en managementprocessen, inclusief betrouwbare informatie voor besluiten • Kwaliteit van deliverables (in producttermen) • Kwaliteit van meet-, controle- en beoordelingsactiviteiten • Het gaat om – criteria, activiteiten, uitvoerenden en toepassing van standaarden – aansluiting bij kwaliteitsdoelen, lessons learned report • Definieert – Governance arrangements – Configuration Managament en change control – Quality assurance en reviews opleveringen (audits) 50 Programme and Project Business Cases Strategies, policies and initiatives Continued alignment? Defines required outcomes Programme Business Case mix of benefits, risks, costs, = Optimum timescales for required outcomes Continued alignment? Sets scope and objectives Project Business Case Project Business Case Project Business Case Project Business Case Delivery of outputs within time, cost, quality constraints Changed or new business operations Outcomes delivered here 51 Input Programme Planning Vision statement Clear understanding of target? Blueprint Ability to achieve Benefits Linked to projects Transition Cultural aspects? Progress monitoring Identified milestones? Programme plan Resources Capabiliy or skills? Timetable Dependencies and interfaces? Risk and assumption Responsible for action? 52 Projects Construction towards Benefits? Stakeholder needs Appropriate Information? Activiteiten Programme Planning • Definieer project portfolio – Overzicht projecten en activiteiten, gekoppeld aan benefits – Focus op vroege bijdragen (quick wins) – Blijf op inter projectniveau • Definieer tranches – Groeperen op discipline, locatie, deliverables, resource allocatie, belasting • Maak schema en prioritering mechanismen • Review project verwachtingen • Manage resources – Resources (geld, infrastructuur, informatie, partners) dmv planning, koppelen aan strategische doelstellingen • Verdeel de risico’s • Integreer het communicatieplan 53 Governing a Program Programme Mandate Identify a programme Programme organization Programme Brief Vision Statement Blue Print (outline) Programme Benefits Review Programme Plan Defining a programme Governing a programme Procedures Tools Standards Closing a programme Log Delivery Bleu Print Programme Plan Running a programme in tranches Delivery Managing the portfolio managing Benefits Benefits Project reports 54 Project documentation Doel Governing a Programme • Implementeer Governance – Functies, verantwoordelijkheden, processen en procedures die definiëren HOE het programma is opgezet, gemanaged en bestuurd wordt • Benoem alle personen voor de rollen in de programmaorganisatie • Stel procedures, infrastructuur, support mechanismen in werking 55 Output Governing a Programme • Ingericht Programme Office • Hulpmiddelen en procedures • Programmastandaarden, beleid en procedures • Voortgangsrapportages • Issue log en riks register • Beslissingen: end of tranche reviews 56 Activiteiten Governing a Programme • Programma treedt in werking – inrichten programma organisatie en programme office – fysieke programma omgeving opzetten – invullen programma rollen – lanceren vroege projecten – beschrijven processen en procedures (planning, tracking, reporting, accounting, issue en risk, configuration, communication) – beschrijf standaards – stel procedures in werking – meten op benefits – zet communicatie op 57 Managing Portfolio en Benefits a Program Programme Mandate Identify a programme Programme organization Programme Brief Vision Statement Blue Print (outline) Programme Benefits Review Programme Plan Defining a programme Governing a programme Procedures Tools Standards Closing a programme Log Delivery Bleu Print Programme Plan Running a programme in tranches Delivery Managing the portfolio Managing Benefits Benefits Project reports 58 Project documentation Doel managing the portfolio • Activiteiten voor coördinatie en managen van de project opleveringen • Verkrijgen nieuwe mogelijkheden (uit de Blueprint) door oplevering resultaten, bijsturing en lessons learned 59 Activiteiten managing the portfolio • Projecten starten • Aansluiten projecten bij benefits realisatie, programmadoelen • Monitoren voortgang • Manage risks en issues • Sluiten van projecten beleggen van lessons learned • Input: Blueprint, Programme Plan, benefit profiles, realisation plan, issue logs en risk registers van de projecten, project progress reports • Output: project briefs, opleveringen, end project reports, lessons learned, beslissing na tranche over voortgang 60 Doel managing benefits • Volgen van benefits van identificatie tot realisatie • Meet de benefits – Performance indicatoren – Balanced score card • Plan en manage de transitie van oud naar nieuw • Volg opleveringen van de projecten en de gereedheid van de organisatie “fit for purpose” 61 Activiteiten managing the benefits • Zorgdragen voor benefits meting • Verfijnen benefits profiles • Monitor benefits • Transitie management, ondersteun culturele en personele veranderingen • Ondersteun benefit realisatie • Meten benefits • Input Benefit Profiles & Realisation Plan, Benefit Management Strategy, Programme Plan & Business Case, Bleu Print, Project progress reports • Output: improvements in operations and achievements of outcomes 62 Benefits Management Welke verbetering? Waar zal het gebeuren? Wie is verantwoordelijk? Welke verandering is nodig? Wie zullen dit merken? 63 Is het kwantificeerbaar? Toekomstige Benefits? Hoe meten we dit? Wie meten? Hoe en Wanneer kan de verandering worden gedaan? Hebben we het bereikt? Heeft de verandering plaatsgehad? Verantwoordelijkheden Managing Benefits Senior Responsible Owner Overall verantwoordelijk voor de realisatie van de Benefits. Adviseert en stuurt, onderhoudt de Sponsoring Group, de Stakeholders en hun commitment Programme Manager Past de portfolio aan om het bereiken van de Benefits te optimaliseren. Voert Risk Mgt + Issue Resolution uit Business Change Manager Verantwoordelijk voor Benefits Management. Programme Office Meet en rapporteert de meetresultaten en vergelijkt deze met de Benefit Profiles en Realisation Plan 64 Levert de projectresultaten af aan de operatie (transitiemanagement). Laat de operatie de Benefits realiseren. Verfijnt de Benefit Profiles Closing a Program Programme Mandate Identify a programme Programme organization Programme Brief Vision Statement Blue Print (outline) Programme Benefits Review Programme Plan Defining a programme Governing a programme Procedures Tools Standards Closing a programme Log Delivery Bleu Print Programme Plan Running a programme in tranches Delivery Managing the portfolio managing Benefits Benefits Project reports 65 Project documentation Doel closing a programme • Evaluatie op behalen einddoel Benefits en prestatie indicatoren gemeten en gerapporteerd, organisatie zet operatie voort • Focus op einddoel • Formele erkenning van portfolio en nieuwe mogelijkheden als gedefinieerd in de Blueprint • Reviews gerealiseerde Benefits • Identificatie noodzaak toekomstige Reviews van benefit realisaties 66 Activiteiten Closing a Programme • bevestig afsluiten – Business case – Project beëindigen (feestje) – Overdracht naar lijnorganisatie • programme review • updaten en afronden documentatie • ontmantel programma en project office organisatie • informeer stakeholders • Input alle programme documentatie • Output: bevestiging van programma einde, programme review, lessons learned en programme assessment 67