Griekse Goden

Griekse mythologie
• Door: Kyra Vollebergh
•
Thera van Kesteren
•
A4b
ZEUS
Mythe over Zeus
• Gaea vertelde Cronus dat zijn kind hem, net als hij dat bij z’n vader
had gedaan, zou ontronen. Daarom verslond hij alle kinderen van Rhea
meteen na de geboorte. Rhea was hier natuurlijk kapot van en het lukte
haar om het zesde kind, Zeus, verborgen te houden door inplaats van
Zeus een steen in doeken gewikkeld aan Cronus te geven. Zeus werd
op gevoed door zijn oma Gaea en maakte plannen om zijn vader van
de troon te stoten. Gaea’s voorspelling kwam dus uit.Eerst gaf de
godin Metis Cronus een drankje zodat hij al de verslonden broers en
zussen van Zeus (Dementer, Hades, Hera, Hestie en Poseidon) zou uit
spugen. Met zijn zessen versloegen ze hun vader. Cronus ging naar de
onderwereld waar hij volgens sommige mythen heerser van het
Elysium werd.
HERA
Mythe over Hera
• Zeus was verliefd geworden op Io en had haar verleid. Maar toen Hera
er aankwam wilde hij zijn ontrouw verbergen door Io in een koe te
veranderen. Als Hera aankomt vraagt ze aan Zeus van wie die koe is.
Zeus liegt dat de koe geboren is uit een aardkluit. "Geef haar dan aan
mij," vraagt Hera. Zeus kan niet anders dan de koe aan haar te
schenken om geen argwaan te wekken. Hera is echter nog niet gerust
gesteld en laat de koe bewaken door Argos. Argos, een reus, was
volledig bezet met honderd ogen. Om de beurt bleven er twee ogen
open. Zo hield hij Io constant in de gaten. Ook als hij afgewend was,
kon hij haar zien. Zeus kon het verdriet van Io niet aanzien en stuurt
Hermes om Argos te doden. Hermes vermomt zich als geitenherder en
blaast op zijn herdersfluit. Argos wordt getroffen door de klanken en
vraagt Hermes bij hem te komen zitten.
vervolg
• Hermes gaat zitten en vertelt verhalen en speelt op zijn fluit tot alle
ogen gesloten zijn. Hij pakt zijn zwaard en steekt op de grens van
hoofd en nek. Hera die dit ziet gebeuren wil niet dat de mooie ogen
verloren gaan en zet de ogen op de veren van haar pauw.
POSEIDON
Mythe over Poseidon
• Zo had koning Minos eens een gunst aan Poseidon gevraagd. Hij
vroeg hem een teken te geven als het een goed moment was om de
troon te bestijgen. En Poseidon liet een prachtige stier uit de zee
komen. Hij verwachtte dat Minos de stier zou offeren, maar dat deed
Minos niet. Als wraak strafte hij de vrouw van Minos, met een grote
hartstocht voor het dier.
• Nog een mythe is dat van Odysseus. Hij had een oog van de zoon van
Poseidon uit gestoken. Om aan hem te ontsnappen. Poseidon was hier
zo boos over dat hij Odysseus tien jaar op zee liet drijven. Zodat zijn
Vrouw dacht hij nooit meer terug zou komen en al op zoek was naar
een nieuwe vrijer.
HADES
Mythe over Hades
• Hades kreeg de heerschappij over de onderwereld, die onder de aarde
lag. Daarmee was hij ook de god van de rijkdommen, want de edele
metalen zitten in de aarde. Als Hades op aarde kwam, was het om
iemand mee te nemen naar zijn rijk of om te controleren of er geen
spleet was in de aarde, waardoor zonlicht zou kunnen stralen in zijn
duistere rijk. Hij verplaatste zich in een wagen getrokken door vier
pikzwarte paarden. Als er een obstakel was, ruimde hij die op door
erop te tikken met zijn tweetand, zijn symbool van macht. Hades
leefde alleen in zijn duistere rijk. Hij had enkele malen geprobeerd een
godin over te halen zijn vrouw te worden, maar niemand had zin om in
het donkere rijk, waar niets groeit, te wonen. Hij was hierdoor zo
gekwetst, dat hij maar alleen bleef.
vervolg
• Hier wilde Eros verandering in brengen en vuurde zijn liefdespijl op
hem af. Hades werd verliefd op Persephone (Proserpina), de godin van
de plantengroei en de dochter van Demeter, godin van de landbouw en
de beschaving. Toen Persephone op een veld speelde bij de Etna op
Sicilië, spleet opeens de aarde open, waaruit Hades in zijn wagen
verscheen. Hij pakte Persephone en nam haar mee in zijn wagen. Hij
vluchtte weg met zijn wagen, maar werd bij de oevers van de Cyane
tot staan gebracht. Deze rivier was gaan koken en borrelen en bang dat
hij Demeter tegen zou komen, sloeg hij met zijn vork een spleet in de
aarde, waarin hij in de onderwereld verdween. Net voordat ze in de
aarde verdwenen, gooide Persephone haar gordel in de Cyane en vroeg
aan de riviernimf alles aan haar moeder te vertellen.
vervolg
• Toen Demeter ontdekte dat haar dochter weg was, ging ze op zoek.
Met twee fakkels in haar handen doolde ze over de aarde, maar
nergens kon ze haar dochter vinden. Ze verwaarloosde haar taken,
waardoor er niets meer op de aarde wilde groeien, de mensen kregen
honger en baden Demeter om de grond weer vruchtbaar te maken.
Toen Demeter bij een rivier kwam, werd uit het water de gordel van
Persephone gegooid. De bron, die de oorsprong is van de rivier,
vertelde haar dat ze Hades in de onderwereld had zien verdwijnen met
Persephone. Demeter wist nu waar haar dochter was, maar kon niets
aan de situatie veranderen. Ze ging in een grot zitten en liet de aarde
aan haar lot over.
vervolg
• Er dreigde een grote ramp en de mensen smeekten Zeus om een
oplossing. Zeus besloot dat Demeter Persephone terug zou krijgen als
Persephone geen voedsel in de onderwereld had gegeten. Ze had echter
zes zaadjes van een granaatappel gegeten. Zeus begreep dat de situatie
niet door kon gaan. De aarde zou uitsterven als Demeter niet terug haar
taken zou oppakken. Hij maakte daarom een compromis: Persephone
zou voor ieder zaadje een maand in de onderwereld, als echtgenoot van
Hades, moeten verblijven. De rest van het jaar mocht ze bij Demeter
op de aarde doorbrengen.
• Hermes bracht haar elk half jaar naar de onderwereld of naar de aarde.
Als Persephone in de onderwereld verblijft, is het op de aarde koud en
sterft alles af, dan is het herfst en winter. Maar als Persephone weer op
de aarde bij haar moeder is, bloeit alles weer op en wordt het weer
warm, dan wordt het lente en zomer.
ATHENE
Mythe over Athene
• Gaea had tegen Zeus gezegd dat zijn kind van Metis slimmer dan hem
zou zijn en hem zou onttronen net als hij zijn vader had onttroond.
Zeus schrok hier ontzettend van at zonder na tedenken de zwangere
Metis op. En vergat haar vervolgens totaal. Tot hij op een ochtend
wakker werd met ontzettende hoofdpijn. Hij vroeg zijn Hephaestus ,de
kreupele smid, om zijn hoofd open te maken en te kijken wat er aan de
hand was. Toen Hephaestus het hoofd van Zeus had open gemaakt
kwam Athene er uit in volornaat uit ze had haar gewaad enzovoort al
aan.
APOLLO
Mythe over Apollo
• De tempel van Apollo is gebouwd door Krentensische zeelui. Die ook
zijn orakel bewaakte.Zij waren daar gekomen door dat Apollo aan hen
was verschenen als dolfijn (Apollo kon in een dolfijn veranderen) hij
vroeg hen of ze mee gingen naar Delphi en dat deden ze. Ze moesten
daar een Tempel bouwen ter ere van Apollo Delphinius (Apollo van de
dolfijn)
ARTEMIS
Mythen over Artemis
• Kallisto was een nimf uit het gevolg van Artemis. Artemis ging
geregeld met haar nimfen in de bossen baden. Zeus werd verliefd op
Kallisto en toen Kallisto met Artemis en de andere nimfen ging baden,
zagen ze dat Kallisto zwanger was van Zeus. Artemis werd woedend,
omdat ze zelf, en dus ook haar nimfen, altijd maagd moesten blijven.
Ze was zo kwaad dat ze Kallisto wegjaagde en veranderde in een beer.
Kallisto beviel van haar zoon Arkas, maar kon niet voor hem zorgen.
Hij groeide op bij een normaal gezin tot een flinke jongen. Op een dag
ging hij op jacht. Hij zag een grote beer en probeerde deze met zijn pijl
te raken. Zeus zag dat Arkas zijn eigen moeder wilde vermoorden
zonder dat hij dit wist en zorgde ervoor dat Kallisto in een sterrenbeeld
veranderde. Hera echter wist van het overspel en zorgde ervoor dat het
sterrenbeeld de grote beer nooit meer onder zou gaan. Arkas werd de
kleine beer.
Hephaestos
Mythe over Hephaestos
• Er zijn twee verschillende versies over het feit hoe hij mank is
geworden.
• Volgens de eerste hadden Hera en Zeus (zijn ouders) erge ruzie, maar
toen hij daartussen wilde komen en partij koos voor zijn moeder, pakte
Zeus hem bij zijn been en wierp hem van de Olympus naar beneden.
Hephaestus viel op de grond van Lemnos, waar een volk uit Thracië,
de Sintiërs, dat met een volksverhuizing op Lemnos was
terechtgekomen. Ondanks dat hij daar verpleegd werd bleef hij mank.
Toen hij terugkeerde op de Olympus kreeg Zeus spijt van zijn daad en
schonk hij Aphrodite aan hem.
• De andere versie is dat hij met een kreupelbeen werd geboren en dat
Hera hem toen uit schaamte van de Olympus gegooid heefd in de
Oceanus, waar Thetis hem uit redde. Hij werd opgevoed in een grot bij
de zee.
vervolg
• Uit vergelding maakte hij een gouden troon voor Hera, waaruit ze niet
meer vandaan kon komen als ze eenmaal zat, behalve door Hephaestus
zelf. Hij negeerde de smeekbeden van zijn moeder en de andere goden
en bevrijdde haar pas toen hij, tot grote hilariteit van alle Olympiërs,
dronken gevoerd werd door Dionysus en op een ezel naar de Olympus
werd teruggebracht. Een ander verhaal hoe hij Hera heeft los gemaakt
is dat hij met kunstgrepen terug naar de Olympus keerde en daar Hera
bevrijdde. Bij deze versie wilde Zeus met hem op goede voet komen,
hij schonk hem Aphrodite.
DEMETER
Mythe over Demeter
• Toen Persephone door Hades was ontvoerd was Demeter eg bedroefd
hierdoor weigerde ze terug te keren naar de goden op de Olympus. Al
zittend bij de Maagdenbron, vlakbij Eleusis, verwaarloosde ze haar
uiterlijk en het koren. Op een gegeven moment komen de meisjes van
Keleos, water halen bij de bron en zien de inmiddels oud uitziende
Demeter. Ze vragen wat er is en Demeter vertelt dat ze een plaats
zoekt, waar ze op een kind kan passen en het huishouden kan doen. De
kleine kinderen leiden Demeter naar Metaneira, die op oude leeftijd
nog een zoontje gekregen heeft. Als zij door heeft dat de oude vrouw
een godin is, krijgt Demeter het laat geborene kind Demophon. Ze
probeert hem onsterfelijk te maken door hem in het vuur te leggen,
maar op een dag kwam Metaneira kijken hoe het met haar zoontje
was, en zag ze hem in het vuur liggen. Ze rende al krijsend naar binnen
en haalde het jonge kind uit het vuur.
vervolg
• Het onsterfelijk worden was mislukt. Demeter rijst op in haar ware
gedaante van godin en Demeter laat haar gekregen zoontje bij de
ouders liggen.
• Hierdoor had ze dus eigenlijk nog een kind. Op een gegeven moment
leerde de mensheid zelfstandig denken. Hierdoor kwamen er
leidinggevende functies voor het gewone volk. Omdat dit weer nieuwe
problemen bracht, werd er meer aandacht aan godsdienst besteed.
Demeter had Demophon opgevoed en indirect ook ’t hele volk
hierdoor. Daarom werd Demophon de middelaar tussen de goden en
het gewone volk.
Eros
Mythe over Eros
• Eros betekent lichamelijke liefde. Ondanks dat Eros veel lichamelijke
liefde verspreidde was hij zelf trouw aan een vrouw. Het verhaal hier
van zal ik vertellen in de volgende Mythe:
• Eros had ervoor gezorgd dat Aphrodite verliefd werd op Adonis.
Samen met hem kreeg ze drie kinderen. Eén van deze kinderen was
Psyche. Het meisje was beeldschoon, waardoor niemand meer haar
hand durfde te vragen. Zo kwam het dat Psyche geen man had.
Aphrodite beval het orakel te zeggen dat Psyche alleen naar de hoge
bergen moest gaan, en dat ze daar een man zou ontmoeten. Haar
ouders waren verdrietig, maar zo gezegd, zo gedaan. Toen Psyche
alleen werd achtergelaten in de bergen, kwam Eros om ervoor te
zorgen dat er een man kwam. Maar in plaats van iemand anders te
raken, raakte hij zichzelf met zijn pijlen en werd hij op slag verliefd op
haar. Elke avond kwam hij naar haar toe en verleidde hij haar.
vervolg
• Psyche wist dat ze met een god te maken had, maar Eros wilde niet
zeggen wie hij was. Na flink wat nachtjes wilde Psyche toch wel weer
eens terug naar huis. Uiteindelijk had ze Eros overgehaald. Thuis
aangekomen vertelde ze haar zussen wat er was gebeurd. Zij haalden
haar over om een olielampje bij haar bed te zetten, zodat ze zou
kunnen zien wie het was. Zo kwam het dat op een nacht Eros gloeiend
hete olie over zijn schouder kreeg. Na hun nachtelijke ontmoeting was
hij in slaap gevallen en Psyche deed de lamp aan, maar ze schrok zo
erg door Eros schoonheid dat ze olie knoeide. Eros werd met een gil
wakker en vluchtte weg. Psyche zocht hem overal, maar kon hem niet
vinden. Uiteindelijk vroeg ze om hulp bij Aphrodite, die haar drie
opdrachten liet doen. De dieren hielpen haar, want een gewone
sterveling zou deze opdracht anders nooit uit gevoerd kunnen hebben.
vervolg
• Eros had Psyche ondertussen al lang vergeven. Hij ging bij smeken
om Aphrodite gunstig te stemmen tegenover Psyche. Zeus had veel
medelijden en gaf Psyche de godennectar, zodat ze onsterfelijk zou
worden. Voor Aphrodite was het zinloos geworden om Psyche nog te
kwellen met onmogelijke opdrachten. Psyche werd daarna in de
godenwereld opgenomen. En Eros en zij bleven elkaar voor altijd
trouw
Ares
Mythe over Ares
• Op de berg Olympus was de kreupele smid Hephaesthus de man van
Aphrodite. Toen Aphrodite Ares een keer in haar bed uitnodigden. Had
hij een fijnmazig metalen net gespannen dat boven op de twee
minnaars viel. Hephaesthus nam andere goden mee naar hun
slaapkamer om Ares en Aphrodite eens flink voor gek te zetten. Nadat
Ares aan Hephaesthus had beloofd een boete te betalen, liet de Smid
hen vrij. Aphrodite vertrok beschaamd naar Cyprus en Ares naar zijn
heiligdom in Thracië
Aphrodite
Mythe over Aphrodite
• Adonis is de knappe zoon van Myrrha. Aphrodite werd verliefd op
hem, doordat Eros haar per ongeluk met een pijl in haar borst stak,
toen hij op haar schoot sprong. Aphrodite waarschuwt hem voor de
jacht en zegt dat hij zijn krachten moet sparen voor de lafaards en niet
voor everzwijnen en leeuwen. Maar de honden hadden met hun
feilloos speuren een wild zwijn zijn schuilplaats uitgejaagd, het dier
wou juist het bos uitrennen, toen het geraakt werd door de speer van
Adonis. Snel trok het zwijn met gekromde snuit de speer eruit en
stortte zich woedend op Adonis. Hij zette zijn tanden in Adonis' buik
en liet hem stervend achter. Aphrodite die zijn doodsklacht van ver
hoorde, ging er dadelijk heen. Aphrodite zag het lichaam badend in
een plas bloed en verwijtend riep ze tot de schikgodinnen:"Jullie macht
zal toch niet alles krijgen, mijn verdriet wordt nu voor eeuwig een
eerbewijs aan jou, Adonis.
vervolg
• Jaarlijks zal jouw dood worden vertoond en herbeleefd, een naklank
van mijn klagen. Bovendien zal je bloed in een bloem uitbloeien; want
als ooit Persephone de kans kreeg om een nimf te transformeren tot
geurig pepermuntblad, is het mij dan niet vergund mijn jonge held een
nieuwe vorm te geven?" Bij die woorden drupte zij zoete nectar in zijn
bloed. Nog geen uur daarna is uit dat bloed een nieuwe bloem
ontsproten Adonis: de windroos.
Dionysus
Mythe over Dionysus
•
Hij was een kind van Zeus en Persephone. Hij werd op aandringen
van de jaloerse Hera verslonden door de Titanen. Nog net op tijd kon
de Godin Athene het hartje van Dionysus redden. Het hartje werd
ingeslikt door Semele, een sterfelijke minnares van Zeus, die het
kindje opnieuw verwekte.Toen zij stierf naaide Zeus het ongeboren
aan zijn dij en werd het opnieuw geboren.
Hermes
Mythe over Hermes
• Hermes is de jeugdig uitziende god van de herders. Hij moet door list
zorgen dat er geen schapen van hem geroofd worden. Vandaar dat hij
ook wel god van de sluwheid of god van de dieven heet. Overal in het
land lagen steenhopen met in het midden een grote steen. Hierdoor
konden reizigers de weg vinden. Vooral bij de Romeinen, bij wie
Hermes de naam Mercurius had, werd hij ook wel god van de reizigers
genoemd. Maar in die tijd waren reizigers alleen handelaren en
kooplieden dus werd hij al gauw god van handel en verkeer. Daar waar
steenhopen zijn, zijn doden begraven. Hermes is de reisleider der
doden en heeft een toverstaf, waarmee hij de mensen laat inslapen en
daarna berooft. Die gouden toverstaf heeft hij gekregen om zijn taak
als heraut en bode van de goden te vervullen.
Vervolg
• Hermes was de zoon van Zeus en de nimph Maia. Hij was al op jonge
leeftijd zeer ondeugend. Op de eerste dag wilde Hermes al niet in de
wieg in de grot van het Cyllene-gebergte blijven liggen. Zodra er
niemand op hem lette, kroop hij uit de wieg en ging naar buiten. Daar
zag hij een schildpad en bij gebrek aan speelgoed was hij van plan om
van dit beest iets moois te maken. Hij kleedde de schildpad uit en
spande over het schild schapendarmen, die in de grot genoeg te vinden
waren. Hij spande de snaren en had een lier gemaakt, waarmee hij de
prachtigste geluiden kon voortbrengen. Al gauw kreeg hij honger en
kroop weer uit de grot. Hij kroop zo ver totdat hij de veestapel der
goden tegenkwam. De mensen offerden soms honderd runderen aan
Apollo, Hermes zijn broer. Apollo moest de kudde bewaken, maar door
Hermes zijn slimheid lukte het hem om vijftig van de honderd
runderen te stelen.
vervolg
• Hij liet de schapen achteruit lopen, zodat Apollo nooit kon achterhalen
waar de schapen heen gelopen waren. Hermes zelf bond loof om zijn
sandalen, zodat ook hij geen vreemde voetsporen achterliet. Aan een
oude man, die alles gezien had, zei hij dat hij zijn mondje dicht moest
houden. Dicht bij Arcadië, bij de rivier de Alpheus, dreef hij de dieren
in een grot. Hij slachtte twee runderen en braadde ze aan het spit. Maar
eenmaal klaar merkte hij dat de geur zijn honger al gestild had. (Dit
geldt in het algemeen voor goden.) Hij verborg alles en de volgende
morgen kwam hij weer thuis in zijn grot. Maar helaas, de deur was
dicht. Hij glipte door het sleutelgat naar binnen en ging heel
onschuldig in de wieg liggen.
vervolg
• Maia die alles gezien had, was bang dat Zeus of Apollo hem zou
straffen. De tekenen der toekomst hadden de orakelgod Apollo laten
zien dat onder de goden de dief geboren was. Hij merkte dat hij de
helft van zijn kudde miste en ging op onderzoek uit. De oude man die
hij tegen kwam, vertelde hem wat hij gezien had. Dat een baby van een
dag oud, de kudde achterstevoren had meegeleid. Apollo zocht verder
en kwam uiteindelijk in de grot. Hij vond Hermes en nam hem mee.
Maar onderweg had de eerlijke Apollo het zeer moeilijk tegen de
listige Hermes en ten einde raad werd Hermes naar vader Zeus
gebracht. Zeus die zijn kleine kind natuurlijk niet wilde straffen en die
alle list, die de kleine in zich had, wel doorhad, zei tegen beide dat ze
samen de kudde moesten gaan zoeken. Hermes deed alsof hij
nietsvermoedend bij de grot, waar hij de kudde achter gelaten had,
kwam en de kudde gevonden had.
Het einde