STROOMKAART EN METHODIEK VOOR
advertisement
STROOMKAART EN METHODIEK VOOR LESGEVERS STROOMKAART CURSUS VERZORGENDEN Dag 1 Dag 3 Introductie in de cursus 1 uur 1 uur POP Communicatie 2,5 uur 2,5 uur Complex gedrag Pauze 3/4 uur 3/4 uur Pauze Verhaal ervaringsdeskundige + Complex gedrag 3,5 uur 3,5 uur + Oefenen met Simulant Meetinstrumenten Dag 2 Dag 4 POP 3,5 uur 3,5 uur Complex gedrag Pauze 3/4 uur 3/4 uur Pauze 3,5 uur 3,5 uur Oefenen met simulant Communicatie (reflectie op simulantoefeningen) + Meetinstrumenten De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. METHODIEK CURSUS VERZORGENDEN – DAG 1 Introductie in de cursus Uitleg over artikel 107 en de vermaatschappelijking van de zorg. Waarom er steeds meer mensen in de thuiszorg terecht komen met psychiatrische aandoeningen. Verzorgenden kunnen nu hun ervaringen onderling uitwisselen: zijn ze reeds in hun 40 min. werk met (vermoedelijke) psychiatrische zorgvragers in aanmerking gekomen? Daarna vraag je door: hoe zijn ze hiermee omgegaan, wat hebben ze daaruit geleerd, wat willen ze delen met de groep, etc. … We maken een onderscheid in wat eigen is aan de verzorgenden (eigenschap) en waar we hier (tijdens deze cursus) aan willen werken (vaardigheden). Docent illustreert dit met een voorbeeld het onderscheid tussen 10 min. Eigenschappen POP (Persoonlijk Ontwikkelingsplan) Vaardigheden Cursus communicatie en complex gedrag Inleiding Daarna volgt een uitleg over de “Basisvoorwaarden communicatie”. Erg belangrijk is om je doel van het gesprek uit te spreken om daarna de verwachtingen te kunnen afstemmen. We gebruiken hiervoor ruilmiddelen (bv. aandacht, tijd, etc. …). Onderstaande voorbeelden geven weer wat er gebeurt als je dit niet goed afstemt: 20 min. http://www.youtube.com/watch?v=vJcUZeDAi60&feature=related (In de gloria - partnerruil) http://www.youtube.com/watch?v=M6Dhh66_eQw&feature=related (In de gloria – burenruzie) Het voorbeeld kan steeds vervangen worden door een ander voorbeeld. Zelfreflectie toetsen: Wat denken verzorgenden dat er soms fout loopt in hun werksituaties m.b.t. de kenmerken. Corrigeer daarna klassikaal en bespreek de moeilijkheid van deze drie 30 min. kenmerken. Basishouding communicatie Docent schets de basishouding volgens Carl Rogers met de nodige voorbeelden. De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 20 min. Enkele belangrijke termen Teken het schema aan bord (zender – ontvanger). Leg aan de hand van het schema het verschil uit tussen inhoudelijk niveau en betrekkingsniveau. Lees opdracht. Cursisten vullen de oefening individueel in, daarna klassikaal corrigeren. - Bekijk samen met de cursisten hun eigen voorbeelden die ze kunnen bedenken. - Wat zijn volgens de cursisten de mogelijk boodschappen? - Bespreek de binnenkant en buitenkant aan de hand van de voorbeelden - Bespreek de andere belangrijke termen op dezelfde manier 20 min. Overdracht tegenoverdracht Observatie versus (slechte) interpretatie In de gloria - ontslag http://www.youtube.com/watch?v=ApXTRhzSRAg&feature=related Lees opdracht. Laat de cursisten per 4 de situaties analyseren. Er wordt best in 20 min. groepjes gewerkt omdat dan vaak al daar discussies ontstaan over wat objectief en subjectief is (interpretatie). Corrigeer achteraf klassikaal. Observeren Laat filmpje zien: (Teaser – zoek de veranderingen) http://www.youtube.com/watch?v=LkbrcFY6w6s Observatie versus (slechte) interpretatie In de gloria - ontslag http://www.youtube.com/watch?v=ApXTRhzSRAg&feature=related Hoe observeer je iets? Schrijf enkele voorbeelden aan bord. Gebruik de voorbeelden als leidraad om te 20 min. komen tot welke zintuigen gebruikt worden. Vul eventueel aan met de zintuigen die niet genoemd zijn. - Bevraag wanneer we iets waarnemen (prikkel moet voldoende sterk zijn, verschillen van andere prikkels). - Geef enkele voorbeelden wanneer de waarnemingen worden beïnvloed. Laat de cursisten zelf voorbeelden zoeken. Observeren en interpreteren Maak een onderscheid tussen objectief en subjectief observeren. Geef een aantal De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 20 min. voorbeelden en laat cursisten benoemen wat objectief is en wat subjectief is. Lees opdracht. Laat de cursisten per 4 de situaties analyseren. Er wordt best in groepjes gewerkt omdat dan vaak al daar discussies ontstaan over wat objectief en subjectief is (interpretatie). Corrigeer achteraf klassikaal. Luisteren Voorbeeld: Klasse - Non verbaal gedrag 20 min. http://www.youtube.com/watch?v=0wa1qZad2aM&feature=related PAUZE Ervaringsdeskundige die zelfstandig heeft gewoond met hulp, vertelt zijn verhaal. Met het oogpunt om weer zelfstandig te gaan wonen met hulp. 30 min. Van niet-ziek naar ziek en van ziek naar herstel. Oefenen met simulant communicatie. - stellen van open/gesloten vragen - doorvragen/explorerende vragen 3 uur - samenvatten - parafraseren/reflecteren METHODIEK CURSUS VERZORGENDEN DAG 2 Persoonlijk Ontwikkelingsplan (POP) uitleg 30 min. POP individueel invullen 3 uur PAUZE Assertiviteit 15 min. Teken het schema aan bord (de driehoek). Leg aan de hand van het schema het verschil uit tussen (sub)assertief en agressief gedrag. Laat cursisten een situatie uitschrijven waarin ze subassertief reageerden. Je kan dit dan klassikaal bespreken en samen oefenen om tot een assertieve houding te komen in jouw besproken situatie. test in bijlage cursus http://www.youtube.com/watch?v=RWAeKwdy4ZM&feature=related De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 30 min. (In de gloria - Van Dessel: agressieve houding die omslaat naar subassertief). Communicatiestijlen Leg uit dat er verschillende communicatiestijlen bestaan en dat deze dagelijks kunnen 15 min. variëren a.d.h.v. je eigen stemming maar ook op een dag zelf afhankelijk van de situatie. Leg de nadruk dat je wel steeds een dominante stijl hebt die steeds terugkomt. Laat cursisten zelf de test doen en hun eigen stijl ontdekken. 30 min. Communicatietesten in bijlage cursus Kijk klassikaal of de test overeenkomt met de uitslag de ze hadden. Reflectie 60 min. Laat cursisten nadenken over hetgeen we nu hebben gezien i.v.m. de simulatieoefeningen. Dus wat hebben we geleerd? Meetinstrument = observatielijst 60 min. Docent legt a.d.h.v. powerpoint uit wat de bedoeling is van de meetinstrumenten en het geïntegreerde geheel met de andere werkinstrumenten. Overloop de observatielijst item per item en tracht met een voorbeeld deze al eens in te vullen. http://www.verlorenjaren.nl (minuten 30-40 en 50-60) METHODIEK CURSUS VERZORGENDEN DAG 3 Terugkom moment i.v.m. POP 60 min. Het belang van copingmechanisme. 30 min. Verschil uitleggen van de 2 grote stijlen die je kan hanteren als iets niet goed gaat in de zorgverlening en het effect dat dit kan hebben (gedragsindicatoren). Copingmechanisme. Benoem de verschillende copingstijlen en geef een voorbeeld Probleemoplossend? de roltrap http://www.youtube.com/watch?v=_IMKgzpSvvM&feature=results_video&playnext= 1&list=PLC581152175D3B551 Probleemoplossend? Zeg het met woorden http://www.youtube.com/watch?v=Xq-znNu5ykg&feature=relmfu De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. Maak de opdracht individueel in bijlage: Wat is jouw copingstijl? 30 min. Laat cursisten hierover reflecteren. Welke coping gebruiken ze wanneer (steeds 30 min. dezelfde, afhankelijk van de situatie/persoon, etc. …)? Kunnen ze dit betrekken naar hun zorgvrager? Inleiding 45 min. Laat cursisten vertellen over hun ervaringen met grensoverschrijdend gedrag en wat dit dan ook inhoudt voor hen. Leg de link met normen en waarden (dus individueel bepalend) maar de ondergrens is vaak gemeenschappelijk (we lopen niet naakt rond op straat). Leg uit waarom mensen al dan niet worden opgenomen. Teken op bord het schema van gedragsontwikkeling. Leg aan de hand van het 15 min. schema uit hoe dit systeem werkt. Rode draad invloed op situatie en niet op het individu, mogelijks via situatie uiteindelijk wel op het gedrag van het individu Gedragsbeïnvloeding: Basta – code ontfutselen http://www.youtube.com/watch?v=6uknozuNBG0&feature=related Laat cursisten hierover reflecteren. Is dit herkenbaar, zijn ze zich bewust van de drie aspecten van het model. Hun eigen persoonlijkheid (impulsief of niet), de invloed van de omgeving (andere) en hun gedrag (door bijvoorbeeld kennis). PAUZE Laat cursisten het voorbeeld geven vanuit de praktijk en laat zien hoe je dit 60 min. gedragsmodel kunt toepassen in de praktijk of zelf een voorbeeld uitwerken rondom gedragsbeschrijving en hoe dit te plaatsen. Schrijf als docent deze casussen op en hou desbetreffende observatielijsten bij. Dit m.b.t. cursus verantwoordelijken. Kom nog terug op het aspect van meetinstrumenten, moet er nog iets verduidelijkt 30 min. worden. Kunnen ze er mee aan de slag? Klinische stoornissen: cognitieve stoornissen 30 min. Leg het genuanceerde verschil uit tussen de 3 D’s (Delier, depressie en dementie). Reik voorbeelden aan. Laat cursisten zelf met voorbeelden komen en spring in op de vraag. De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 30 min. Bekijk filmpje schizofrenie: 30 min. (http://www.vdip.be/?action=onderdeel&onderdeel=402&titel=Mediatheek Zet daarna radio op, stil maar hoorbaar volume en geef verder les (metafoor) Geef uileg rondom schizofrenie (hoe krijgt iemand dit, wat zijn gevolgen op lange termijnen, negatieve en positieve symptomen). Indien iemand opmerking maakt over geluid radio refereer naar hallucinaties en wanen (niet kunnen afzetten radio = metafoor). Vraag achter voorbeelden van cursisten. METHODIEK CURSUS VERZORGENDEN DAG 4 Stemmingsstoornissen: depressie en manie 45 min. - Overloop weetjes - Laat filmpje zien http://www.youtube.com/watch?v=MyFNFPqL49w (tot 8,15) - Plaats rouw in dit kader en benoem dat dit een normaal proces is, los van depressie. - Functionele uitleg - Vraag achter voorbeelden van cursisten. Angststoornissen 30 min. http://www.youtube.com/watch?v=MyFNFPqL49w (vanaf minuut 8,15) http://www.youtube.com/watch?v=oSrTjmRYMjA&feature=related (MD 1) http://www.youtube.com/watch?v=_XDMxovbsD0&feature=related (MD 2) - Functionele uitleg - Vraag achter voorbeelden van cursisten. Alcoholmisbruik Korsakov 45 min. https://www.youtube.com/watch?v=Rp_4aNxZWGI - Functionele uitleg - Vraag achter voorbeelden van cursisten. Kader het geheel binnen de verslavingszorg - Leg uit alcoholproblematiek, methodiek van Proschka. Persoonlijkheidsstoornissen: Psychose staat centraal Persoonlijkheidsstoornissen: “Ik” staat centraal De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 30 min. Borderline Bekijk filmpje (http://www.youtube.com/watch?v=YGMbb7Xz2JQ&feature=relmfu EN/OF http://www.youtube.com/watch?v=IM1vUsSd1UM ) en leg verschil uit tussen de drie grote groepen van persoonlijkheidstoornissen. Sta specifiek stil bij borderline persoonlijkheidsstoornis maar kader het in het geheel. Vraag naar voorbeelden cursisten. Persoonlijkheidsstoornissen: Angst staat centraal http://www.youtube.com/watch?v=3AlbPx474uM (dwangstoornis) Afsluiten cursus: open staan bijkomende vragen 30 min. - Zijn er nog onduidelijkheden - Zijn er nog verdiepingen die men wenst Evaluatie cursus 30 min. PAUZE Oefenen met simulant communicatie (al dan niet met verhaal ervaringsdeskundige) - Oefeningen op moeilijke gesprekken. - Vermijd advies. - Hoe ga ik om met weerstand De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 3,5 uur STROOMKAART EN METHODIEK VOOR LESGEVERS STROOMKAART CURSUS VERANTWOORDELIJKEN Dag 1 Dag 3 Introductie in de cursus + 3,5 uur 3,5 uur Coach the coach Pauze 3/4 uur Oefenen met simulant 3,5 uur Dag 2 Complex gedrag 3,5 uur Pauze 3/4 uur Oefenen met simulant 3,5 uur De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. Meetinstrumenten METHODIEK CURSUS VERANTWOORDELIJKEN – DAG 1 Introductie in de cursus 20 min. Uitleg over artikel 107 en de vermaatschappelijking van de zorg. Waarom er steeds meer mensen in de thuiszorg terecht komen met psychiatrische aandoeningen. Verantwoordelijken kunnen nu hun ervaringen onderling uitwisselen: zijn ze reeds in hun werk met (vermoedelijke) psychiatrische zorgvragers in aanmerking gekomen? Daarna vraag je door: hoe zijn ze hiermee omgegaan, wat hebben ze daaruit geleerd, wat willen ze delen met de groep, etc. … Werkinstrument 20 min. Docent legt a.d.h.v. powerpoint uit wat de bedoeling is van de werkinstrumenten (geïntegreerd geheel). Komen we de laatste dag uitgebreid op terug om oefeningen te maken. Inleiding 20 min. Daarna volgt een uitleg over de “Basisvoorwaarden communicatie”. Erg belangrijk is om je doel van het gesprek uit te spreken om daarna de verwachtingen te kunnen afstemmen. We gebruiken hiervoor ruilmiddelen (bv. aandacht, tijd, etc. …). Onderstaande voorbeelden geven weer wat er gebeurd als je dit niet goed afstemt: http://www.youtube.com/watch?v=vJcUZeDAi60&feature=related (In de gloria - partnerruil) http://www.youtube.com/watch?v=M6Dhh66_eQw&feature=related (In de gloria – burenruzie) Het voorbeeld kan steeds vervangen worden door een ander voorbeeld. Zelfreflectie toetsen: 30 min. Wat denken zij dat er soms fout loopt in hun werksituaties m.b.t. de kenmerken. Corrigeer daarna klassikaal en bespreek de moeilijkheid van deze drie kenmerken. Communicatiestijlen Leg uit dat er verschillende communicatiestijlen bestaan en dat deze dagelijks kunnen variëren a.d.h.v. je eigen stemming maar ook op een dag zelf afhankelijk van de situatie. Leg de nadruk dat je wel steeds een dominante stijl hebt die steeds De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 20 min. terugkomt. Laat cursisten zelf de test doen en hun eigen stijl ontdekken. 20 min. Communicatietesten in bijlage cursus Kijk klassikaal of de test overeenkomt met de uitslag de ze hadden. Inleiding 20 min. Laat cursisten vertellen over hun ervaringen met grensoverschrijdend gedrag en wat dit dan ook inhoudt voor hen. Leg de link met normen en waarden (dus individueel bepalend) maar de ondergrens is vaak gemeenschappelijk (we lopen niet naakt rond op straat). Leg uit waarom mensen al dan niet worden opgenomen. Teken het schema aan bord van gedragsontwikkeling. Leg aan de hand van het 20 min. schema uit hoe dit systeem werkt. Rode draad invloed op situatie en niet op het individu, mogelijks via situatie uiteindelijk wel op het gedrag van het individu Gedragsbeïnvloeding: Basta – code ontfutselen http://www.youtube.com/watch?v=6uknozuNBG0&feature=related Laat cursisten hierover reflecteren. Is dit herkenbaar, zijn ze zich bewust van de drie aspecten van het model. Hun eigen persoonlijkheid (impulsief of niet), de invloed van de omgeving (andere) en hun gedrag (door bijvoorbeeld kennis). Laat cursisten het voorbeeld geven vanuit de praktijk en laat zien hoe je dit 20 min. gedragsmodel kunt toepassen in de praktijk of zelf een voorbeeld uitwerken rondom gedragsbeschrijving en hoe dit te plaatsen. Wat is hun uiteindelijk doel met de verzorgenden? Hoe werkt coaching: http://www.youtube.com/watch?v=UY75MQte4RU&feature=related 20 min. PAUZE Oefenen met simulant communicatie. - Stellen van open/gesloten vragen - Doorvragen/explorerende vragen - Samenvatten - Parafraseren/reflecteren De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 3,5 uur METHODIEK CURSUS VERANTWOORDELIJKEN – DAG 2 Het belang van copingmechanisme. 20 min. Verschil uitleggen van de 2 grote stijlen die je kan hanteren als iets niet goed gaat in de zorgverlening en het effect dat dit kan hebben (gedragsindicatoren). Copingmechanisme. Benoem de verschillende copingstijlen en geef een voorbeeld. Probleemoplossend? de roltrap http://www.youtube.com/watch?v=_IMKgzpSvvM&feature=results_video&playnext= 1&list=PLC581152175D3B551 Probleemoplossend? Zeg het met woorden http://www.youtube.com/watch?v=Xq-znNu5ykg&feature=relmfu Maak de opdracht individueel in bijlage: Wat is jouw copingstijl? 20 min. Laat cursisten hierover reflecteren. Welke coping gebruiken ze wanneer (steeds 20 min. dezelfde, afhankelijk van de situatie/persoon, etc. …)? Kunnen ze dit betrekken naar hun zorgvrager? Klinische stoornissen: cognitieve stoornissen 20 min. Leg het genuanceerde verschil uit tussen de 3 D’s (Delier, depressie en dementie). Reik voorbeelden aan Alcoholmisbruik Korsakov https://www.youtube.com/watch?v=Rp_4aNxZWGI - Functionele uitleg - Vraag achter voorbeelden van cursisten. Kader het geheel binnen de verslavingszorg - Leg uit alcoholproblematiek, methodiek van Proschka. Bekijk filmpje schizofrenie: (http://www.vdip.be/?action=onderdeel&onderdeel=402&titel=Mediatheek Zet daarna radio op, stil maar hoorbaar volume en geef verder les (metafoor) Geef uitleg rondom schizofrenie (hoe krijgt iemand dit, wat zijn gevolgen op lange termijnen, negatieve en positieve symptomen) Indien iemand opmerking maakt over geluid radio refereer naar hallucinaties en wanen (niet kunnen afzetten radio = metafoor) De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 20 min. Vraag naar voorbeelden van cursisten. Stemmingsstoornissen: depressie en manie 20 min. - Overloop weetjes - Laat filmpje zien http://www.youtube.com/watch?v=MyFNFPqL49w (tot 8,15) - Plaats rouw in dit kader en benoem dat dit een normaal proces is, los van depressie. - Functionele uitleg - Vraag achter voorbeelden van cursisten. 20 min. Angststoornissen Midas Dekkers 1 + 2 http://www.youtube.com/watch?v=oSrTjmRYMjA&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=_XDMxovbsD0&feature=related http://www.youtube.com/watch?v=MyFNFPqL49w (vanaf minuut 8,15) - Functionele uitleg - Vraag achter voorbeelden van cursisten. 20 min. Alcoholmisbruik Korsakov https://www.youtube.com/watch?v=Rp_4aNxZWGI Persoonlijkheidsstoornissen: Psychose staat centraal 20 min. Persoonlijkheidsstoornissen: “Ik” staat centraal Borderline Bekijk filmpje (http://www.youtube.com/watch?v=YGMbb7Xz2JQ&feature=relmfu)en leg verschil uit tussen de drie grote groepen van persoonlijkheidstoornissen. Sta specifiek stil bij borderline persoonlijkheidsstoornis maar kader het in het geheel. Vraag achter voorbeelden cursisten Persoonlijkheidsstoornissen: Angst staat centraal http://www.youtube.com/watch?v=3AlbPx474uM (dwangstoornis) PAUZE Oefenen met simulant communicatie - Oefeningen op moeilijke gesprekken. - Vermijd advies. - Hoe ga ik om met weerstand De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 3,5 uur METHODIEK CURSUS VERANTWOORDELIJKEN – DAG 3 Werkinstrumenten 30 min. Leg opnieuw het concept achter de werkinstrumenten uit. Observatielijst – eerst zelf invullen en vergelijken van onderlinge observaties 30 min. http://www.verlorenjaren.nl (minuten 30-40 en 50-60) http://www.youtube.com/watch?v=3AlbPx474uM (dwangstoornis) Daarna a.d.h.v. de Observatielijst, de Signaalkaart invullen. Kijken hoe dit loopt, dit kan in groep maar hoeft niet (maximaal per 4). Laat cursisten hierover reflecteren. Is dit bruikbaar? A.d.h.v. bestaande Observatielijsten gaan we nu de Signaalkaart invullen. Denk ook aan de gesprekken met de simulant (m.b.t. Afsprakennota = sluitstuk van de werkinstrumenten) De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. 30 min. 2 uur DUIDING BIJ STROOMKAART EN METHODIEK VOOR DE CURSUSSEN Visie en uitgangspunten Bij de vernieuwde methodiek houden we rekening met het gegeven dat de meeste verzorgenden een lage scholingsgraad hebben en dat de jobinhoud van een verzorgende heel praktisch gericht is. De lage scholingsgraad en praktische aard van de job maken dat we kiezen voor een methodiek waarbij de nadruk niet op het theoretisch vormende aspect ligt. Door middel van supervisie, coaching en een eenvoudig te hanteren instrument willen we de nadruk leggen op een ervaringsgerichte methodiek. Een methodiek die vertrekt vanuit de praktijkervaringen van de verzorgenden. Het ganse pakket, de sessies die doorlopen worden, kunnen niet aangeboden worden wanneer een nieuwe medewerker start. Het is een pakket voor verzorgenden die al even in het werkveld staan. Het is een soort vervolgtraject dat aangeboden wordt. Een methodiek geënt op hun specifieke manier van werken. Het doel achter de methodiek is de draagkracht te vergroten door de vaardigheden te versterken van de verzorgenden. Het doel 1. Verzorgende kunnen beter omgaan met complexe cliëntsituaties 2. De draagkracht van verzorgenden vergroot 3. Verzorgende hebben aangescherpte communicatievaardigheden 4. Verzorgende kunnen beter omgaan met reacties van cliënten die hen persoonlijk raken 5. Verzorgenden zijn zich bewust van het omgaan met afstand/nabijheid bij cliënten met psychische problemen 6. Verzorgende weten om te gaan met grensoverschrijdend gedrag van cliënten 7. Verzorgenden stellen duidelijk wat van hen verwacht mag worden 8. Verzorgenden zijn beter in het afgrenzen van sociaal onaangepast gedrag 9. Verzorgenden hebben voldoende achtergrond om met complexe cliëntsituaties om te gaan 10. Verzorgende voelen zich ondersteund op de werkvloer 11. Verzorgenden krijgen duidelijke richtlijnen over welke aanpak ze dienen te hanteren voor cliënten met een bepaalde psychopathologie 12. Verzorgenden slagen er in om haalbare doelstellingen op te stellen voor cliënten 13. Verzorgenden kunnen bizar of sociaal onaangepast gedrag van cliënten beter De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. plaatsen/herkennen 14. Verzorgenden hebben een klankbord waar ze met vragen terecht kunnen en informatie oppikken 15. Verzorgenden krijgen voldoende richtlijnen van hun verantwoordelijke over welke aanpak ze kunnen hanteren voor cliënten met een bepaalde psychopathologie 16. Verantwoordelijken hebben zelf de nodige kennis over het omgaan met cliënten met psychische problemen 17. De kennis over het omgaan met complexe cliëntsituaties is ter beschikking voor iedereen De doelgroep(en) Het project is specifiek gericht naar werkenden, eerstelijnswerkers en meer bepaald gaat het om “verzorgenden in de thuiszorgsector”. Een verzorgende is een professionele hulpverlener die instaat voor de dagelijkse zorgen van een persoon die dit zelf niet (meer) kan. De verzorgende is een polyvalente basiswerker, een zorgverlener in de thuiszorg die van alle eerstelijnswerkers het dichtst bij de cliënt staat, en altijd zeer nauw betrokken is bij het privéleven van de zorgvrager. Uitgangspunt hierbij is de zelfstandigheid en zelfredzaamheid van de cliënt. Hij/zij biedt professionele hulp en dit op vlak van de lichamelijke zorg, psychosociale en (ped)agogische ondersteuning en de verzorging van het huishouden. Leermiddelen/Thema’s De stuurgroep besluit dat enkele kenmerken van de populatie van verzorgenden (gender, anciënniteit, inkomen, etniciteit…) er toe bijdragen dat de ene subgroep beter om kan gaan met complexe cliëntsituaties dan de andere. De chaos(s)temmer zal dan ook een gedifferentieerde aanpak hanteren zodat alle subgroepen ondersteund worden. Meer bepaald wordt de chaos(s)temmer opgezet als een modulair systeem, waarbij niet alle verzorgenden eenzelfde traject moeten doorlopen. Afhankelijk van de individuele competenties die kunnen verschillen op basis van gender, anciënniteit, taalvaardigheid … gaan de verzorgenden een ander traject kunnen doorlopen binnen de chaos(s)temmer. Het voordeel is dat het minder belastend is voor de organisatie en de individuele verzorgende: niet elke verzorgende hoeft alle modules te doorlopen. De ondersteuningsmodaliteiten binnen de chaos(s)temmer zijn immers modulair opgebouwd. In de te ontwikkelen modules zal rekening worden gehouden met de verschillende subgroepen. Het genderaspect wordt mee opgenomen in de methodiek en de modules. Ook De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. aan de subdoelgroep van de zwaktaligen zal voldoende aandacht worden besteed. Waar moeten we aan werken De studenten peilden naar hoe frequent deze eerstelijnswerkers in aanraking kwamen met cliënten met psychische problemen. Verder peilden ze naar expertise bij psychische ziektebeelden en naar de nood aan ondersteuningsvormen. Uit de elektronische vragenlijst die we naar een selectie van hulpverleners binnen de geestelijke gezondheid van het arrondissement Turnhout verstuurd hebben, zijn er verschillende inzichten en knelpunten naar boven gekomen. De belangrijkste besluiten uit dit eindwerk, die mee in rekening genomen zijn voor het idee van voorliggend projectvoorstel: 1. Als hulpverlener is het heel belangrijk om te beseffen dat het gedrag van een persoon enkel een antwoord is op een bepaalde situatie. De hulpverlener kan de cliënt enkel begrijpen en helpen wanneer hij rekening houdt met de context waarin een persoon zicht bevindt. 2. De verzorgende moet voor ogen houden dat een psychische stoornis nooit ontstaat door slechts een oorzaak. Het gaat steeds om een samenloop van meerdere omstandigheden. Als hulpverlener moet u weten dat een stoornis naast biologische oorzaken ook nog andere oorzaken heeft. Hoe het ene aspect het andere beïnvloedt, is ook voor de wetenschap nog onduidelijk. Het is belangrijk dat de hulpverlener hier rekening mee houdt en zijn hulpverlening hierop afstemt. 3. Als hulpverlener is het enorm belangrijk om aan zelfzorg te doen. Zelf niet ten onder gaan aan de problemen van de cliënt. Als cliënten verdrinken in hun problemen, is het belangrijk dat de hulpverlener zich staande weet te houden. Cliënten vragen soms heel wat van de hulpverlener. Als hulpverlener is het belangrijk om grenzen te stellen tegenover de cliënt en uit te spreken wat ze wel en niet kunnen verwachten van jou. Ook bepaalt u zelf op voorhand wat u van uw eigen leven prijsgeeft en wat niet. Op deze manier creëert de hulpverlener een houvast voor de cliënt. 4. Een hulpverlener moet inzicht in de sociale kaart hebben. Het is belangrijk om de werking van de verschillende diensten te kennen zodat de verzorgende de cliënt met een psychische stoornis juist kan doorverwijzen. Uit de bevraging is gebleken dat dit onderdeel vaak voor moeilijkheden zorgt binnen de gezondheidszorg. De eerste lijn hulpverleners weten vaak niet bij wie ze informatie kunnen opvragen of naar welke dienst of organisatie ze cliënten kunnen doorverwijzen. 5. Hulpverleners kennen de stoornis niet altijd omdat ze over te weinig kennis beschikken over ziektebeelden. 6. De hulpverleners willen graag praktische omgangsmethoden leren voor personen met een De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst. psychische stoornis. 7. De hulpverleners zijn niet altijd op de hoogte van recente ontwikkelingen rond de verschillende ziektebeelden waardoor het moeilijk wordt om er adequaat op in te spelen 8. Er is nood aan extra begeleiding van hulpverleners die werken met personen die gediagnosticeerd zijn met een van de besproken ziektebeelden. Veel hulpverleners vinden het belangrijk dat er voldoende ondersteuning en feedback gegeven wordt. Enkel op die manier leren ze omgaan met de doelgroep. Het is aangenamer werken voor de hulpverleners als deze terecht kunnen bij een deskundige voor feedback en tips. Op die manier komen ze te weten hoe de hulpverlening bijgestuurd kan worden. Jammer genoeg zijn er veel te weinig deskundigen in de eigen organisatie. Dit vormt een knelpunt voor het aanbieden van een goede hulpverlening. 9. Een aantal hulpverleners hebben het gevoel dat ze te weinig inzicht hebben in het ziektebeeld maar ook in de houding van de zieke ten opzichte van de familie, relaties en het wereldbeeld. De Chaos(s)temmer is mogelijk dankzij de steun van het Europees Sociaal Fonds. ESF investeert in je toekomst.
