Joh. 19:26 `Vrouw, dat is uw zoon. Dat is je moeder`

Joh. 19:26 ‘Vrouw, dat is uw zoon. Dat is je moeder’
Het evangelie schept nieuwe familiebanden voor ons; van liefdevolle verbondenheid en
verantwoordelijkheid.
De kring valt uiteen
Op Goede Vrijdag viel de kring rond Jezus met een sombere plof uiteen. Judas verraadde.
Petrus verloochende tot driemaal toe zijn geliefde meester. Hij kenden Hem niet. In de
tuin van Getsemane hielden zelfs zijn meest nabije vrienden het niet vol een uur te bidden
en waken met Jezus. De leerlingen waren in z’n geheel verdwenen, gevlucht voor de
dreiging. Alle inspanningen van Jezus om een kleine gemeenschap rondom Hem te
bouwen schijnen mislukt te zijn. In de rechtzaal van Joodse rechterraad ’t Sanhedrin; op
het plein voor het paleis van Pilatus met schreeuwende menigte; vooruit geduwd en
uitgejouwd door de smalle straatjes van Jeruzalem richting Golgotha; Hij ging de weg
alleen. Aan het kruis geslagen. We staan op afstand.
Wie waren er bij het kruis naast zijn tegenstanders? Bij het kruis van Jezus stonden is al
een veelbetekende zin. Ze waren er, 4 vrouwen en een man. De meeste mannen waren
druk. Waarmee waren de Joodse mannen druk op dat moment. Historisch gezien, het was
Pesach weekend en de mannen van het huis bereiden het pesach-offerlam voor. Druk met
religie dus, zoals vandaag de mannen hun tijd en leven
offeren aan zelfgemaakte goden… Tienduizenden eenjarige
schapen waren in de stad Jeruzalem op exact dat uur dat
de Lammeren geslacht werden, en het ware Offerlam
wordt in dreigende duisternis geofferd aan ruwhouten
kruis. Johannes is de enige die een mannelijke discipel
beschrijft bij het kruis. Anderen noemen alleen vrouwen.
Velen waren Jezus verlaten, maar de moeder en zijn beste
vriend. Ze waren er, maar de kring leek uiteen gevallen.
Bij het kruis ontstaan nieuwe familiebanden
En dan, op het meest sombere ogenblik, zien we dat aan de
voet van het kruis deze gemeenschap ontstaan. Een paar
woorden van Jezus zijn genoeg om zijn werk op aarde te
volbrengen, Hij spreekt opnieuw vanaf het kruis. Zijn
moeder Maria krijgt zijn beste vriend als zoon en de
geliefde leerling krijgt een moeder. Het goede nieuws van het kruis brengt verzoening en
vriendschap met elkaar en met God. Het evangelie schept nieuwe familiebanden, het
gezin van God, hier ontstaan nieuwe betrekkingen. Op een bepaalde manier is deze zin uit
de zeven kruiswoorden ook alledaags. In zijn sterven ook aandacht vragen voor haast
huishoudelijke mededelingen. Een regeling voor zijn moeder, liefdevolle zorg tonen aan
zijn geliefden. Wat een verschrikkelijk en diep moment voor zijn moeder.
Op twee diep verschillende plaatsen spreekt Jezus zijn moeder aan in Johannes evangelie:
Kana en Golgotha
De Zeven kruiswoorden (3) ‘Vrouw, dat is je zoon… Dat is je moeder.
1
• Kana was zijn eerste wonder, ’t wonder dat voor alle feestgangers vuil voetwas
water een bruisende heerlijke feestwijn wordt, Golgota is de plaats waar het
diepste wonder van bevrijding uit de macht van de vuile zonde, kwaad en duisternis
gebeurd, en nog heel in’t klein een nieuwe gemeenschap groeit, met als einddoel
het grote bruiloftsfeest
• Kana een klein plaatsje waar het liefdesfeest was met gejoel en dans, Golgota nabij
de grootste stad waar het pikdonker werd en schreeuwend martelen plaatsvond
• Maria deelde in Kana de vreugde, en bij Golgota de pijn en intense verdriet; en in
beide situaties werd duidelijk: Jezus volbrengt het werk van zijn Hemelse Vader, de
juiste prioriteit is het doen van Gods wil, boven wat mensen willen.
• Jezus toonde zijn Goddelijke glorie op de trouwerij door water in wijn te veranderen, hij toonde zijn glorie op Golgota door zijn weerloosheid en lijden tot de laatste
druppel te drinken.
De aanspreektitel: vrouw. Gunai- hoogst ongebruikelijk, niet respectloos, maar wel minder
familiar. Joh. 2:4 stond Jezus haar niet toe zich met Zijn bediening te bemoeien, maar aan
het einde ervan tijdens het hoogtepunt besteedde hij speciale zorg aan zijn moeder. Er zal
een zwaard door haar hart zijn gegaan. Er is een nieuwe relatie ontstaan, de betrekking
veranderde.
Gebroken gemeenschap
Waarom nieuwe familiebanden nodig? Omdat de menselijke gemeenschap kapotgemaakt
wordt. Ook temidden van een bruisende nieuwe stad
als Leidsche Rijn. Er is diepe vervreemding, kilheid en
eenzaamheid in harten van ons, en onze wijkgenoten.
We stellen ons afstandelijk, en soms ronduit vijandig
op tegenover ander mensen omdat ze niet zijn zoals
wij: ze zijn blank, zwart of geel; het zijn joden of
moslims; het zijn homo’s; ze zijn progressief of te
conservatief; en tot in onze eigen huizen dringt de
verwijdering en afstand tussen harten door. We kijken
naar anderen en proberen hen eruit te werken,
negeren, ervan wegkijken. Ook onze samenleving in
Leidsche Rijn lijkt niet alleen gebouwd op
honderdduizenden heipalen en betonnen
fundamenten, maar ook op uitsluiting. En breder in onze samenleving zoeken we
zondebokken waarop we kunnen afreageren en schelden, die onze angst en woede te
dragen krijgen. Denk aan het ND van 3 maart waar het een internationaal rapport
aanhaalt: ,,Abortus is de hoofdoorzaak van sterfte in Europa, die dramatische sociale en
demografische gevolgen zal krijgen. Elke elf seconden vindt er een abortus in Europa
plaats, aldus het IPF-rapport. ,,Dat zijn er 7468 abortussen per dag.’’ Wordt er alleen
gekeken naar de Europese Unie, dan vindt er elke 26 seconden een abortus plaats. ,,In een
tijdsbestek van twaalf dagen sterven in de Europese Unie meer mensen door abortus dan
De Zeven kruiswoorden (3) ‘Vrouw, dat is je zoon… Dat is je moeder.
2
in een heel jaar in het verkeer’’, aldus IPF-directeur Eduardo Hertfelder. In 2008 kostte het
verkeer 39.000 Europeanen het leven.’
Visie op de menselijke gemeenschap in Europa, Nederland, ja Leidsche Rijn met het oog
op de verkilling, uitsluiting is echt wel belangrijk. Als het meest kwetsbare, ongeboren
leven, kansarmen en ouderen, gedetineerden, vluchtelingen en psychische zieken
geslachtofferd worden aan onze consumptie, succes- en werkdrift is er iets grondig mis.
Hoe wil RijnWaarde nu als Gods gezin barmhartigheid en gerechtigheid omarmen in dit
moderne stadsdeel? Wat is je visie daarop? Hoe omarm je een gebroken gemeenschap?
Wat denk je van dit: echt de familiebanden in Gods gezin beleven en in die relaties jezelf
schenken. Er is veel stukgescheurt in de kerk, is LR een plaats om te helen? Vooroordelen
over kerken of andersdenkenden in RW loslaten je broer-zijn/zus-zijn voorrang geven. Hoe
denken wij over andere culturen, wat ontwijken we en duik ik weg voor?
We delen hetzelfde bloed
Juist het kruis laat zien: God is onder ons in het lijden, in het verworpen en uitgesloten
worden. ‘God is een uitgestotene op Golgota’, zei iemand eens. In het middelpunt van ons
geloof, onze aanbidding, staat Diegene die uitgestoten
en veracht werd. Wie beschuldigd u vandaag? Wie
verwijt jij de misstanden in kerk of wijk? Wie sluit jij uit
in je leven en waar vervreemd jij je van in je relaties?
Jezus neemt alle beschuldigingen die mensen tegen
elkaar uitten in zich op. Hij draagt de loden last van
verwerping, haat, vervreemding en vijandschap die de
zonde gebaard heeft. Het derde kruiswoord schept een
nieuwe gemeenschap. Christen zijn is erkennen dat we
tot een gezin behoren dat onder het kruis is ontstaan. We zijn broers en zusters, die
neergeknield zijn in overgave aan Jezus Gods Zoon. Onlosmakelijk aan elkaar verbonden
doordat we hetzelfde bloed delen. Het bloed van het kruis. Broer en zus zijn in Gods gezin
is geen prettige eretitel, maar in Jezus Christus zijn we echt familie. Vrouw, zie je zoon.
Zoon zie je moeder. Het evangelie schept nieuwe familiebanden voor ons; van liefdevolle
verbondenheid en verantwoordelijkheid.
Verantwoordelijkheid
De liefde voor zijn familie en zorg voor zijn moeder, daarin is Jezus een krachtig voorbeeld.
Hij zorgt voor zijn moeder, terwijl hij doet de wil van zijn Vader. Hij verbindt. We zijn aan
elkaar gegeven. Het evangelie omarmen betekent zeker ook in diepe verbondenheid met
medegelovigen leven. Herstel van gemeenschap met anderen. 1 Johannes schrijft dezelfde
man over Gods familie: Bedenk toch hoe groot de liefde is die God de Vader ons heeft
geschonken! Wij worden kinderen van God genoemd en dat zijn we ook. Geliefde broeders
en zusters, wij zijn nu al kinderen van God. 4:19v.Wij hebben lief omdat God ons heeft
liefgehad (zowel Maria als de leerling zien bij’t kruis op naar hun Verlosser, de Gekruisigde
Koning) Als iemand zegt: ‘Ik heb God lief,’ maar hij haat zijn broeder of zuster, is hij een
leugenaar,… wie God liefheeft, moet ook de ander liefhebben.’ Aan de voet van het kruis is
De Zeven kruiswoorden (3) ‘Vrouw, dat is je zoon… Dat is je moeder.
3
er voor de christen in Leidsche Rijn een grote verantwoordelijkheid, juist voor de ander
die herstel nodig heeft, relaties mist, buitengesloten wordt op welke manier dan ook.
Neem jij, en door jou RW, dan verantwoordelijkheid voor de ander? Ik vermoed dat er
honderden, misschien wel duizend mensen (jong/oud, gekleurd of blank, kansarm of
schatrijk) leven in LR zonder geestelijk gezin. Verder dan HourPower, geestelijke wezen en
eenzamen….in Jezus naam! Breng ze thuis! Aartsbisschop Camara van Brazilië had sterk
gevoel dat de allerarmsten zijn familie waren. Als hij hoorde dat een van hen onschuldig
was gearresteerd belde hij de politiechef: ‘Ik heb gehoord dat u mijn broer hebt
gearresteerd.’ En dan kwamen er verontschuldigingen: Excellentie, onze excuses, we
wisten niet dat het uw broer was. Kom hem alstublieft ophalen.’ Tijdens het ophalen
vroeg de agent: Hij heeft een andere achternaam dan u, excellentie. Camara antwoordde
dat elke arme zijn broer of zus was. Voor wie kom jij persoonlijk op als kwetsbaren worden
buitengesloten? Deel jij echt radicaal uit van je duizenden euro’s? Of zwijg je liever en
meng je je met de massa? Jezus kruiswoorden klinken vandaag en roepen je op je
verantwoordelijkehid te nemen. Jezus zegt: Doe je ogen open en kijk. Deze man of vrouw
is jouw familie, het evangelie schept nieuwe betrekkingen van vrede en verantwoordelijk,
Liefdevolle verbondenheid
Henk Bouma reikt in Utrecht uit naar verschillende culturen in Kanaleneiland. Ik was
vorige week op bezoek bij Abdel en Jolanda met hem. Hij vertelde toen: Gods grote
bevrijdingsverhaal startte in een monoculturele tuin en zal in fantastische heerlijkheid van
multiculturele stad (Nieuw Jeruzalem) eindigen volgens het boek Openbaring. Wat op’t
hoogtepunt van de geschiedenis gebeurd door een liefhebbende en lijdende koning Jezus
is dit: onderaan het kruis schept hij liefdevolle verbondenheid. Ondanks verschillen in
achtergrond, geslacht, ras of kerklidmaatschap. Jezus’ laatste woorden, zijn allerlaatste
daad aan mensen voor zijn sterven ishet roepen van een nieuwe gemeenschap van
liefdevolle verbondenheid. Zoals Jezus het zijn moeder verteld als haar oudste kind, zo
vertellen wij het aan onze ouders, kinderen, wijkgenoten…
De Zeven kruiswoorden (3) ‘Vrouw, dat is je zoon… Dat is je moeder.
4