Historisch personage

Historisch personage: Vasco da Gama
Vasco da Gama was een portugees ontdekkingsreiziger.
Hij werd geboren in de portugese gemeente Sines (dit is
een gemeente van het portugese Sétubal) in 1469 en
stierf in Cochin een grote Indiase stad op 24 december
1524. Da Gama was de leider van de eerste expeditie
vanuit Portugal naar Indië.
Jeugd
Over Vasco’s jeugd is niet veel info verzameld. We
weten dat hij uit een adelijke familie komt met vele
connecties binnen het koningshuis. Zijn vader heette
Estevão da Gama en was gouverneur van Sines en
Silves (Slives was een gemeente van het Portugese Faro)
en zijn moeder Isabel Sodré. Op school studeerde Vasco
astronomie en navigatie. Wanneer hij 15 was werd hij
zeiler en op zijn 23e marineofficier . zijn eerste reis naar
india was op zijn 28e .
De eerste reis.
In 1479 vertrok hij in opdracht van Koning Emmanuël vanuit Lissabon. Deze wilde de ontdekkingen
na Columbus uitbreiden. Oorspronkelijk werd Vasco’s vader gevraagd voor deze expeditie, maar deze
overleed kort voor het vertrek. Het was de bedoeling om de reis van Bartholomeus Diaz en Diogo
Cão verder te zetten vanuit Indië omdat deze werd onderbroken . Beiden hadden door een gebrek
aan vitaminerijk voedsel scheurbuik gekregen .
Toen werd Vasco voor deze reis gevraagd en stemde in. Hj vertrok met 3 schepen: het vlaggenschip
Sao Gabriel (onder leiding van zijn broer Paolo) , zusterschip São Raffaël en Berrio. Er gingen zo’n 118
personen mee. Meestal waren deze gevangenen en moesten ze vuile en gevaarlijke klusjes doen.
Het was de grote droom van de Portugezen om via Afrika in Indië te geraken voor de goedkopere
specerijenhandel.
Lieselot De Vleeschouwer
1PAV- Historische personage
Page 1
De schepen vertrokken richting zuiden om de
stromingen te ontwijken.
Op 22 november 1479 leggen de schepen voor de
eerste keer weer aan bij Kaap de goede Hoop
(zuidwestelijkste punt van Afrika nabij Kaapstad.
Deze wordt ten onrechte beschouwd als de
overgang tussen Indische en Atlantische oceaan. )
in de Sint-Helenabaai. Op 25 november legde hij
opnieuw aan in de mosselbaai. Op 16 december
legden de vloten aan op het verste punt dat
Bartholomeus Diaz ooit bereikte. Op 25
december legden ze opnieuw aan, aan wat hij
toen Kerstland noemde, maar oospronkelijk Terra
Natalis heette en nu Natal.
Op 11 januari kwamen ze aan bij de koperrivier
Op 25 januari legden ze aan bij de kilimanerivier,
waar ze een maand bleven. Vele
bemanningsleden lieten daar het leven omdat
scheurbuik toen uitbrak.
Het gebied waar ze aankwamen wat de Islamitische cultuur. Daar werden ze echter niet hartelijk
verwelkomd omdat de Portugezen natuurlijke vijanden waren van de moslims. Toen ze later in
Mombassa aankwamen probeerden de Arabieren de Portugese schepen om te brengen.
In de volgende haven Malindi (nu Kenya) werden de vloten vriendelijk ontvangen . De heerser van
Malindi dacht echter dat da Gama een bondgenoot tegen Mombassa zou kunnen zijn. Deze wees
hem de weg over de Indische Oceaan.
Op 20 mei 1498 bereikten de vloten hun eindbestemming: Calicut (India)
Na 3 maanden gingen ze terug naar Afrika via Goa. Opnieuw brak scheurbuik uit en beval da Gama
om de vloot São Raffaël te verbranden omdat de bemanning te hard was uitgedund.
Via Natal voeren ze opnieuw naar Kaap de goede Hoop waar ze arriveerden op 20 maart dat jaar.
Het schip waar da Gama op zat voer eerst naar Azores waar zijn broer Paolo overleden was.
De Berrio kwam op 10 juli in de Taag (rivier die voorbij Lissabon in de Atlantische Oceaan uitmondt)
aan en op 9 september de São Gabriel. Koning Emmanuël beloonde hem met veel jaargeld en wilde
hem ook Sines cadeau doen, maar omdat dit bezit was van Santiago en deze geen afstand wilden
doen, bleef het in hun bezit.
Lieselot De Vleeschouwer
1PAV- Historische personage
Page 2
De tweede reis
in 1502 vertrok Vasco opnieuw
naar India omdat hij Indische
waren met geweld in handen
moest zien te krijgen. Deze wilden
ze niet afstaan. Tijdens die reis
werden Afrikanen tot betaling van
de schattingen gedwongen,
Arabische schepen verbrand en
vernietigd. Door onenigheid tussen
volkeren werden deze keer meer
schepen meegenomen. Dat zorgde
later voor bloederige taferelen.
Wanneer Vasco opnieuw bij de
moslims terecht kwam ontstond
een grote wraakactie. Hij voer
voorbij een schip met Pelgrims
waaronder vrouwen en kinderen.
Da Gama plunderde het schip en
stak het daarna in brand.
Na zijn vertrek in 1503 vanuit India bleven duidelijk sporen van verwoesting achter.
In 1507 kwam hij opnieuw aan in Lissabon en in 1519 werd hij benoemd tot graaf van Vuidigueira. In
hetzelfde jaar dat Vasco stierf (24/12/1524) werd hij vice/onderkoning van India. Na zijn overlijden
werd hij overgebracht naar Portugal.
De gevolgen
Van de tweede reis had da Gama specerijen meegebracht. Deze waren toen al een pak goedkoper
dan dat je ze van andere handelaars kocht, omdat deze extra tol moesten betalen op de tolwegen.
Doordat Vasco geen tol moest betalen werd het geld dat hij verloren was met de reis meteen ook
terugverdiend. Vooral omdat hij de specerijen had gestolen.
Zijn route was lichtelijk anders dan die van Diogo Cão en Bartholomeus Diaz. In plaats van via de
westkust van Afrika te gaan, nam hij de route langs de westkust van Latijns-Amerika. Zo ontweek hij
de stromingen van de Golf van Guinee.
Deze route wordt nog dikwijls gebruikt door zeevaarders.
Lieselot De Vleeschouwer
1PAV- Historische personage
Page 3
Het overlijden
in 1524 vertrok Vasco opnieuw naar India, waar een
Portugese kolonie was gevestigd. Hij ging naar daar met
de bedoeling om corruptie (machtsverstrengeling,
omkoperij) te bestrijden, maar stierf enkele maanden
later aan een tot nu nog onbekende ziekte in Cochin. Hij
lag in India begraven, maar werd in 1539 overgebracht
naar Portugal , waar zijn tombe werd geplaatst in de
‘Mosteiro dos Jeronimos’
Het nalatenschap
De reis van Vasco da Gama was is een mijlpaal in de
geschiedenis omdat gebleken is dat men van
Europa naar India kan varen. Da Gama toonde aan
dat het wereldbeeld volgens Grieks geograaf
Ptolemaeus foutief was. Deze beweerde dat de
Indische Oceaan door land omgeven was. Dit werd
na 1000 jaar ontkracht.
Europa zouden in Azië koloniale rijken gesticht
hebben, maar dit was niet het geval. Portugal kon
Azië niet overheersen ondanks zijn superieure
status op zee.
In Lissabon is in 1998, zo’n 500 jaar na de ontdekking van de route naar India, de Vasco da Gamabrug
naar hem vernoemd. Ook de Torre Vasco da Gama (toren in een nieuwe wijk ten oosten in Lissabon,
werd gebouwd in de expo ’98) is naar hem vernoemd.
Lieselot De Vleeschouwer
1PAV- Historische personage
Page 4
Bronnenlijst





Historiek. net, Vasco da Gama, (http://historiek.net/index.php/Ontdekkingsreizigers/Vascoda-Gama-1469-1524.html) , geraadpleegd op 24 maart 2012
Scholieren. com, ontdekkingsreizen, (http://www.scholieren.com/werkstukken/436) ,
geraadpleegd op 24 maart 2012
Boeggolven en radiogolven, Vasco da Gama ,
(http://sites.google.com/site/radiogolvenenboeggolven/Home/ontdekkingsreizen/portugese
-ontdekkingsreizigers/vasco-da-gama) , geraadpleegd op 24 maart 2012
Worldwidebase, Vasco da Gama,
(http://www.worldwidebase.com/bekendepersonen/vasco_da_gama.shtml), geraadpleegd
op 25 maart 2012
Webquest, Vasco da Gama, (http://ontdekkingsreizigers4stwa.wikispaces.com/Vasco+da+Gama), geraadpleegd op 25 maart 2012
Lieselot De Vleeschouwer
1PAV- Historische personage
Page 5
Extra
 http://www.spellenclub13.be/recensies/Vasco%20da%20Gama.htm
 Vasco da Gama het spelbord.
 Stripverhaal: Vasco da Gama
Lieselot De Vleeschouwer
1PAV- Historische personage
Page 6