B en W-nummer 15.0533; Onderwerp besluit d.d. 9-6-2015 Preventieplan Schuldhulpverlening Besluiten: 1. Het preventieplan schuldverlening vast te stellen met daarin maatregelen voor schuldpreventie rond de volgende thema’s: a. voorlichting en financiële opvoeding, b. vroegsignalering, c. nazorg; 2. de reactie van het college op het advies van de Adviesraad op het preventieplan vast te stellen, waarbij het advies om de sociale wijkteams te betrekken bij het project vroegsignalering wordt overgenomen; 3. bijgaande brief aan de raad vast te stellen waarin de raad wordt geïnformeerd over het preventieplan schuldhulpverlening. Perssamenvatting: Het college van Burgemeester en Wethouders heeft het preventieplan schuldhulpverlening vastgesteld. In dit plan worden de maatregelen uiteengezet die het college wil nemen ter preventie van de schuldproblematiek. De activiteiten concentreren zich rond drie thema’s: 1. Voorlichting en financiële opvoeding; 2. Vroegsignalering; 3. Nazorg. Schuldpreventieplan gemeente Leiden 1. Inleiding Schulden vormen een groot maatschappelijk probleem. Uit landelijke cijfers blijkt dat het aantal mensen met schulden steeds verder toeneemt, evenals de hoogte van de schuld. Uit cijfers van de NVVK1 komt naar voren dat in 2012 84.500 mensen zich hebben gemeld voor een vorm van schuldhulpverlening, tegen 89.000 in 2013. De gemiddelde schuld stijgt elk jaar en bedroeg in 2013 € 33.700. Gezien deze ontwikkelingen vindt het college van de gemeente Leiden het belangrijk om in te zetten op interventies die deze problematiek kunnen voorkomen dan wel verminderen. De Stadsbank Leiden is actief op het gebied van schuldhulpverlening (curatief), schuldpreventie en nazorg (preventief). Er zijn in onze stad ook andere partijen actief op het gebied van de schuldenproblematiek. Denk hierbij onder andere maatschappelijk werk, Schuldhulpmaatje, Humanitas. Ook in het onderwijs is er aandacht voor de schuldenproblematiek. Wij zullen in overleg met hen kijken hoe we in samenhang het preventievraagstuk en de daarbij behorende activiteiten kunnen gaan oppakken en inzetten. Dit plan richt zich op de preventieve kant. In de visie van het college richt preventie zich op het voorkomen van schulden en het financieel weerbaar maken van alle inwoners van de stad. Daarbij wordt aangesloten bij de eigen kracht van inwoners. Het college vindt samenwerking met de betrokken partners in de stad, zoals onder andere woningcorporaties, zorgverzekeraars, maatschappelijk werk en sociale wijkteams noodzakelijk. Schulden staan namelijk nooit op zichzelf. Het hebben van financiële problemen belemmert mensen in hun dagelijks functioneren. Het bemoeilijkt het vinden en behouden van een baan, belemmert het aangaan en onderhouden van sociale contacten en leidt tot dagelijkse zorgen. Het college vindt het belangrijk dat burgers in staat zijn om een gezonde financiële huishouding te voeren. Niet alleen in hun eigen belang, maar ook in dat van de maatschappij. Om dit te bereiken moet men inzicht krijgen in het eigen financiële handelen. Het is belangrijk dat dit tijdig gebeurt om te voorkomen dat er (grotere) schulden ontstaan. Ook is het belangrijk om mensen die een schuldsaneringstraject achter de rug hebben daarna te blijven ondersteunen om terugval te voorkomen. Mensen die behoren tot specifieke risicogroepen lopen een grotere kans om problematische schulden te ontwikkelen. We denken hierbij bijvoorbeeld aan mensen met een kleine betalingsachterstand bij meerdere schuldeisers. Schuldpreventie en nazorg richten zich op drie verschillende doelgroepen: 1 Mensen die nog geen schulden hebben maar die mogelijk schulden kunnen ontwikkelen Doel preventie: het voorkomen van schulden Mensen die behoren tot specifieke risicogroepen en mogelijk schulden gaan ontwikkelen Nederlandse vereniging van Kredietbanken 1 Doel preventie: het vroegtijdig signaleren van schulden Mensen die problematische schulden hebben (gehad) en die het risico lopen terug te vallen Doel preventie: het voorkomen van terugval tijdens en recidive na een schuldregeling Met schuldpreventie worden interventies bedoeld die gericht zijn op het overdragen van kennis en vaardigheden zodat geen problematische schulden ontstaan en de financiële zelfredzaamheid van burgers wordt vergroot. Hierbij is zowel materiële als immateriële preventie van belang. Materiële schuldpreventie draagt ertoe bij dat mensen beschikken over voldoende middelen om gezond financieel gedrag te vertonen. Immateriële schuldpreventie omvat alle interventies die gericht zijn op gedragsbeïnvloeding. Met de activiteiten op het gebied van preventie die in de afgelopen jaren al opgezet zijn, werd op jaarbasis een groep van naar schatting 850 inwoners bereikt. Het is de ambitie om deze groep met de nieuwe maatregelen erbij uit te breiden tot zeker 1600 personen. Hierbij zijn de samenwerking met de sociale wijkteams en het project vroegsignalering voorlopig buiten beschouwing gelaten. Deze projecten verkeren nog in een beginstadium waardoor een schatting van het bereik ervan momenteel niet mogelijk is. In november 2014 heeft de Stadsbank Leiden een seminar georganiseerd waarop vertegenwoordigers van allerlei organisaties uit de stad gevraagd werd naar hun input over schuldpreventie. De uitkomsten van dit seminar zijn in dit plan verwerkt. De nadruk ligt hierbij op drie aandachtsgebieden: 1. Financiële opvoeding en voorlichting. 2. Vroegsignalering. 3. Nazorg. 2. Financiën De Stadsbank heeft een jaarlijks budget van ongeveer 1,5 miljoen euro. In de afgelopen jaren werd hiervan bij benadering € 10.000 direct besteed aan schuldpreventie. Voor 2015 en de jaren daarna is in het collegeakkoord een extra budget van € 200.000 vrijgemaakt voor het voorkomen en aanpakken van schulden en het intensiveren van het aanbod. 2 3. Preventieactiviteiten van de Stadsbank Leiden De preventieactiviteiten van Stadsbank Leiden concentreren zich rond drie sporen: financiële opvoeding en voorlichting, vroegsignalering en nazorg. 3.1 Activiteiten in het kader van financiële opvoeding en voorlichting Hieronder wordt verstaan: Inzicht geven en bewustmaken in financieel gedrag met als doel het voorkomen van schulden. Het besef dat het nodig is om evenwicht te brengen en te houden tussen inkomsten en uitgaven. Verantwoord om te leren gaan met geld, zoals het nakomen van financiële verplichtingen en reserveren voor onvoorziene uitgaven. Hierna volgt per activiteit een beschrijving. 1. Peer to peer aanpak bij jongeren op het MBO – nieuw- Beschrijving Jongeren hebben vaak niet genoeg financiële kennis. Ze sparen niet, lenen geld en geven geld uit zonder na te denken over de gevolgen. Om deze jongeren te bereiken wil de Stadsbank peer-education inzetten. Hiervoor hebben wij Diversion benaderd. Zij hebben het lesprogramma Money Ways ontwikkeld, waarbij jongeren les krijgen van leeftijdgenoten. Dit lesprogramma bestaat uit drie delen, het betreft niet alleen financiële educatie maar ook het uitwisselen van ervaringen en het doorbreken van taboes. De docenten worden vervolgens geïnstrueerd hoe ze jongeren met financiële problemen verder het beste kunnen ondersteunen. Doelstelling Het zoveel mogelijk voorkomen van problematische schulden bij MBO studenten. Evaluatie Eens per half jaar evalueren met de peer coaches over de volgende vragen: - Welke hulpvragen waren er? - Welke hulp is er geboden? - Hoeveel studenten hebben het lesprogramma gevolg? - Is er inzet van de Stadsbank nodig bij financiële problemen van jongeren en zo ja welke inzet is noodzakelijk? 2. Workshop aan ouders met schoolgaande kinderen – nieuw 3 Beschrijving Workshop in de sociale wijkteams organiseren voor ouders met schoolgaande kinderen. Het is een taak van de ouders om hun kinderen financiële vaardigheden bij te brengen. De workshop leert ouders hoe ze kun kinderen bewust om kunnen laten gaan met geld. Onderwerpen die onder andere aan bod komen zijn: welke inkomsten heeft een gezin, hoe besteden we het geld in ons gezin, hoe ga je om met zak- en of kleedgeld en hoe kun je sparen voor dure nieuwe spullen? Doelstelling Ouders financiële vaardigheden bijbrengen, zodat ze deze kennis kunnen inzetten bij de opvoeding van hun kinderen. 1 workshop per wijkteam geven. Evaluatie Door middel van een enquête aan de deelnemers vragen of de workshop toegevoegde waarde heeft. 3. Outreachende aanpak naar klanten met een bijstandsuitkering (onder voorbehoud i.v.m. privacy schending) – nieuw - Beschrijving De Stadsbank heeft geconstateerd dat maar 11% van de klanten van de Stadsbank een bijstandsuitkering heeft. De gemeente Leiden krijgt jaarlijks 1200 informatieverzoeken van de deurwaarder. Door een informatieverzoek wordt er geïnformeerd naar de mogelijkheid van beslag op de uitkering inclusief vakantiegeld. Gezien het aantal informatieverzoeken is gebleken dat de schuldenproblematiek onder deze doelgroep hoog is. De Stadsbank wil klanten voor wie informatieverzoeken binnenkomen telefonisch benaderen en vragen of ze advies willen over hun schuldenproblematiek. Doelstelling 20 % meer aanmeldingen schuldhulpverlening door bijstandsgerechtigden. 4. Budgetcursussen aan volwassenen en jongeren 4 Beschrijving De Stadsbank biedt gratis budgetcursussen aan voor inwoners van Leiden en Leiderdorp. Klanten van de Stadsbank kunnen worden verplicht tot deelname. Intensivering hiervan wordt nog verder onderzocht. De jongeren die in beeld zijn bij Project JA krijgen allen verplicht een budgetcursus aangeboden. Een gastles van de Stadsbank is onderdeel van de budgetcursus. Doelstelling Inzicht geven in de inkomsten en uitgaven. Bewustwording bereiken welke vaste lasten er betaald moeten worden. Leren verantwoorde keuzes te maken zodat inkomsten en uitgaven in balans blijven. Als er evenwicht is in de inkomsten en uitgaven is de kans op het maken van schulden kleiner. Vier tot zes budgetcursussen per jaar. Voor 2015 zijn er 4 budgetcursussen ingekocht bij ROC Leiden. Evaluatie Door middel van een evaluatieformulier aan het einde van de budgetcursus bij de deelnemers toetsen of ze bovenstaande kunnen toepassen in de praktijk. 5. Presentaties aan ketenpartners in de stad Beschrijving Tijdens deze presentaties worden de medewerkers van de maatschappelijke organisaties in de stad op de hoogte gesteld van de werkwijze van de Stadsbank, zodat zij hun klanten beter en in een eerder stadium kunnen doorverwijzen naar de Stadsbank. Doelstelling Werkwijze bekend maken onder de ketenpartners en de samenwerking versterken. Positionering als partner in de stad en op de sociale kaart. 1 x per jaar 8 ketenpartners spreken. Evaluatie Gemaakte werkafspraken en de samenwerking evalueren met de Stadsbank en dit met de ketenpartners bespreken. Werkafspraken blijven bijschaven en blijven bespreken met de ketenpartners. 5 6. Informatie op de website van de Stadsbank en in de Stadskrant Beschrijving De Stadsbank informeert over haar diensten en producten op de website en communiceert in de Stadskrant over haar activiteiten. Doelstelling De burger informeren over de producten en diensten van de Stadsbank. 1 x per half jaar een nieuwsartikel in de Stadskrant. Evaluatie Een keer per jaar half jaar bekijken of de informatie op onze website actueel is en indien nodig aanpassen. 7. Spreekuur voor studenten van de Hogeschool Leiden Beschrijving De Stadsbank houdt maandelijks spreekuur op de Hogeschool Leiden waar studenten terecht kunnen met hun vragen over financiën en budgetteren. Het spreekuur is op locatie en daarom laagdrempelig. Een advies aan een student is maatwerk en per geval wordt er bekeken welke producten en diensten ingezet kunnen worden. Doelstelling Het voorkomen van problematische schulden bij studenten en ondersteuning bieden bij het oplossen van schulden. Tussen de 30 en 40 HBO studenten spreken tijdens het spreekuur. Evaluatie 1 x per half jaar evalueren hoeveel studenten gebruik maken van het spreekuur. Een maand na het gegeven advies middels email bericht student vragen of hij baat heeft gehad bij het advies en eventueel een vervolgafspraak maken. 8. Gastlessen op scholen Beschrijving Gastdocent zijn waarbij informatie wordt gegeven over hoe de schuldhulpverlening in de gemeente Leiden is geregeld. Een gastles is onderdeel van de opleiding Sociaal Juridische 6 Dienstverlening (HBO). Doelstelling Studenten informeren over de werkwijze en mogelijkheden van de Stadsbank. 1 x per jaar een gastles verzorgen. Evaluatie Met de Hogeschool na afloop evalueren hoe de gastles ontvangen is. 9. Inhuren van Cazis, belastingadvies aan klanten in een schuldhulpverleningstraject Beschrijving Op doorverwijzing van de Stadsbank bekijkt de belastingconsulent: - of de inkomstenbelasting van de afgelopen 5 jaar correct is aangevraagd en/of - de klant alle toeslagen ontvangt waar hij of zij recht op heeft en waar klant de afgelopen twee jaar recht op had. Indien mogelijk vraagt de belastingadviseur alsnog toeslagen aan voor de klant. Doelstelling Optimalisering van de inkomsten. Per jaar minimaal 75 klanten door Cazis laten helpen. Evaluatie Per kwartaal geeft Cazis een overzicht van de behandelde klanten en de opbrengsten. (In de periode van september 2013 tot eind 2014 heeft Cazis 413 klanten gesproken en een besparing gerealiseerd van € 353.852,00. Dat komt neer op een gemiddelde besparing van € 856,78 per persoon) 7 3.2 Activiteiten in het kader van vroegsignalering Vroegsignalering houdt in dat de Stadsbank in een zo vroeg mogelijk stadium burgers met financiële problemen in beeld brengt. In samenwerking met ketenpartners worden in een eerder stadium achterstanden in huur, energie en ziektekosten opgespoord en aangepakt. Burgers kunnen vervolgens worden aangezet en gestimuleerd om gebruik te maken van de diverse hulp- en dienstverlenende organisaties. 1. Deelname aan de Sociale wijkteams – nieuw - Beschrijving Er is een Sociaal wijkteam, dat bestaat uit een kern van medewerkers die contact hebben met klanten en het veldwerk doen. Dit kernteam kan een appel doen op de kennis en expertise van de schuldhulpverleners. De Sociale wijkteams hebben nauwe contacten in de wijk, waardoor zij klanten met financiële problemen vroeger kunnen signaleren. Hierdoor worden klanten eerder doorverwezen naar de Stadsbank. Doelstelling Het vroeg signaleren van financiële problemen zodat de schuldenproblematiek opgepakt wordt en problematische schulden worden voorkomen. Evaluatie Twee maandelijks overleg met de schuldhulpverleners die gekoppeld zijn aan de wijkteams om de werkwijze, behaalde resultaten en de samenwerking te bespreken en waar nodig te verbeteren. 2. Project Vroegsignalering – nieuw (nog in ontwikkeling) - Beschrijving Project voor het vroeg opsporen van achterstanden in de betalingen van de vaste lasten. Het is de bedoeling om een centraal punt te creëren waarin gegevens van deze achterstanden in beeld worden gebracht. Aan de hand van de betalingsachterstanden kunnen de deelnemende partijen beslissen welk traject er voor een klant wordt ingezet. Het betreft een samenwerking tussen de gemeente Leiden, Stadsbank, maatschappelijk werk, woningcorporaties, de regionale zorgverzekeraar en het energiebedrijf. Bij de uitwerking hiervan zal bekeken worden of de sociaal wijkteams hierbij een rol kunnen 8 spelen. Doelstelling Preventieve aanpak om sneller te kunnen handelen bij achterstanden in de betalingen van de vaste lasten en hoge schulden te voorkomen. Evaluatie Nog onbekend. 3. Convenanten met woningcorporaties Beschrijving Er is een convenant afgesloten tussen diverse hulp- en dienstverlenende instanties en Leidse en Leiderdorpse woningcorporaties. Met de convenanten willen de partijen tijd, ruimte en samenwerking creëren om huisuitzettingen te voorkomen. De Stadsbank levert een plan van aanpak waarin staat beschreven hoe toekomstige huurpenningen betaald zullen worden en wat de mogelijkheden zijn voor het inlossen van de huurschuld. Doelstelling De Stadsbank wil overeenstemming bereiken met de woningcorporaties, zodat een geplande ontruiming geannuleerd kan worden en ingestemd wordt met de schuldhulpverlening. 75 % procent van de aanmeldingen met een geplande huisuitzetting kan op deze wijze voorkomen worden. Evaluatie 2x per jaar vinden er stuurgroep-vergaderingen plaats om de samenwerking en knelpunten te bespreken. Indien nodig worden afspraken bijgesteld. 4. Begeleiding door vrijwilligersorganisaties Beschrijving De focus ligt op het ordenen van de thuisadministratie, eventuele achterstanden in de betalingen en schulden komen dan aan het licht. Door mensen te ondersteunen bij het ordenen van papieren, budgetteren en tijdig betalen van de rekeningen, wordt financiële stabiliteit opgezet. Hierdoor ontstaat ruimte voor de aanpak van andere problemen. Door de inzet van de vrijwilligersorganisaties wordt het bereik van vroegsignalering vergroot en de kans op problematische schulden 9 kleiner. Als maatje of buddy gaat men samen met de klant mee om aanvragen of aanmeldingen bij instanties en organisaties te realiseren. De ondersteuning kan gedurende het hele traject gegeven worden. Doelstelling - bereik van vroegsignalering wordt vergroot; - problematische schuldsituaties en of terugval voorkomen; - concrete ondersteuning bieden aan mensen met (dreigende) financiële problemen; - concrete hulp met het op orde krijgen en houden van de financiën; - zelfredzaamheid van de klanten vergroten. Evaluatie We meten: - hoeveel klanten begeleiding verkrijgen van de vrijwilligersorganisaties; - hoeveel van die klanten succesvol begeleid worden zonder aanmelding bij schuldhulpverlening en; - hoeveel van die klanten wel aangemeld worden bij schuldhulpverlening en van begin tot eind begeleiding verkrijgen. Hieruit kan afgeleid worden of door de inzet van de begeleiding uitval wordt verkleind. 5. Aanwezigheid zorgnetwerkoverleg in Leiden en Leiderdorp Beschrijving In het zorgnetwerkoverleg worden casussen besproken waarbij een integrale aanpak het streven is en klant centraal staat. De schuldhulpverleningsexpertise heeft hierbij een signalerende en adviserende functie. Doelstelling In het zorgnetwerkoverleg staat samenwerking en het contact houden met de ketenpartners centraal. 1 x per maand in Leiden, 1 x per kwartaal in Leiderdorp. Evaluatie De GGD is de voorzitter van het overleg en zij houden 1 x per jaar een evaluatie. 10 11 3.3 Activiteiten in het kader van nazorg Nazorg omvat het geheel van activiteiten, dat plaatsvindt na beëindiging van een traject in de schuldhulpverlening en dat gericht is op het voorkomen van recidive. 1. Budgettraining in het kader van nazorg – nieuw - Beschrijving Budgettraining aan klanten van wie het schuldhulpverleningstraject in combinatie met budgetbeheer is beëindigd. Doelstelling 4 x per jaar. Voor 2015 zijn er 2 budgetcursussen ingekocht. Klanten kunnen weer zelfstandig hun financiën beheren. Tussen de 30 en 40 klanten, 30% volgen de budgettrainingen. Evaluatie Door middel van een evaluatieformulier aan het einde van de budgetcursus bij de deelnemers toetsen of ze het bovenstaande kunnen toepassen in de praktijk. 2. Nabellen klanten die uitstromen uit budgetbeheer – nieuw - Beschrijving Na afloop van het budgetbeheer wordt de klant uitgenodigd zelf contact op te nemen indien het weer mis dreigt te gaan. Binnen drie maanden na beëindiging van het budgetbeheer zal telefonisch contact worden opgenomen met voormalige klanten. Tijdens dit gesprek wordt gevraagd of er opnieuw betalingsachterstanden zijn ontstaan in de vaste lasten. Indien nodig kan een afspraak gemaakt worden om budgetadvies te krijgen. Doelstelling Aan de ongeveer 120 klanten die jaarlijks uitstromen uit budgetbeheer vragen of ze in staat zijn om hun financiën zelfstandig te beheren. Hierdoor voorkomen dat klanten weer in een problematische schuldensituatie terecht komen. Evaluatie Het aantal budgetgesprekken naar aanleiding van de telefoonactie geeft aan hoeveel mensen terugvallen en of de begeleiding naar uitstroom adequaat is. 12 3. Nabellen klanten na succesvolle beëindiging schuldregeling – nieuw - Beschrijving Na afloop van de schuldregeling wordt de klant uitgenodigd zelf contact op te nemen indien het weer mis dreigt te gaan. Binnen drie maanden na beëindiging van een succesvolle schuldregeling zal telefonisch contact worden opgenomen met voormalige klanten. Tijdens dit gesprek wordt gevraagd of er opnieuw betalingsachterstanden zijn ontstaan in de vaste lasten. Indien nodig kan een afspraak gemaakt worden om budgetadvies te krijgen. Doelstelling Bij de ongeveer 86 klanten die jaarlijks uitstromen uit de schuldregeling informeren of ze in staat zijn om zelfstandig hun financiën te beheren. Dit om te voorkomen dat ze weer in een problematische schuldensituatie terecht komen. Evaluatie Het aantal vervolg/adviesgesprekken meten om terugval op te sporen. 4. Begeleiding door vrijwilligersorganisaties Beschrijving Na afloop van het budgetbeheer of de schuldregeling kan de hulp van een vrijwilliger worden ingezet om te zorgen dat een klant niet terugvalt. Deze vrijwilliger ondersteunt de klant bij het op orde houden van de administratie en het voeren van een gezond financieel huishouden. Doelstelling - terugval voorkomen; - zelfredzaamheid van de klanten vergroten. Evaluatie We meten: - hoeveel klanten nazorg-begeleiding verkrijgen van de vrijwilligersorganisaties; - hoeveel van deze klanten zich weer aanmelden bij de Stadsbank. 13 Burgemeester en Wethouders Retouradres: Postbus 9100, 2300 PC Leiden Gemeente Leiden Bezoekadres Stadhuis Aan de leden van de gemeenteraad Stadhuisplein 1 Postadres Postbus 9100 2300 PC Leiden Telefoon 14071 E-Mail [email protected] Website www.leiden.nl/gemeente 10 juni 2015 Ons kenmerk Z/15/181063 Onderwerp Preventieplan schuldhulpverlening Datum N. Zwierstra Doorkiesnummer 5167562 Contactpersoon Geachte leden van de raad, Voor u ligt het Preventieplan schuldhulpverlening. Wij hechten grote waarde aan de preventie van schulden. Het effect van schulden op het leven en functioneren van mensen is heel groot. Uit landelijke cijfers blijkt dat het aantal mensen met schulden steeds verder toeneemt, evenals de hoogte van de schuld. Gezien deze ontwikkelingen vinden wij het belangrijk om in te zetten op interventies die deze problematiek kunnen voorkomen, dan wel verminderen. De Stadsbank Leiden is actief op het gebied van schuldhulpverlening (curatief), schuldpreventie en nazorg (preventief). Er zijn in onze stad ook andere partijen actief op het gebied van de schuldenproblematiek. Denk hierbij onder andere maatschappelijk werk, Schuldhulpmaatje, Humanitas. Ook in het onderwijs is er aandacht voor de schuldenproblematiek. Wij zullen in overleg met hen kijken hoe we in samenhang het preventievraagstuk en de daarbij behorende activiteiten kunnen gaan oppakken en inzetten. In onze visie richt preventie zich op het voorkomen van schulden en het financieel weerbaar(der) maken van de inwoners van de stad. Daarbij wordt aangesloten bij de eigen kracht van inwoners. Wij vinden samenwerking met de betrokken partners in de stad, zoals woningcorporaties, zorgverzekeraars, maatschappelijk werk en sociale wijkteams noodzakelijk. Schulden staan namelijk zelden op zichzelf. Mensen met financiële problemen ervaren dit als een belemmering in hun dagelijks leven. Het bemoeilijkt het vinden en behouden van een baan, belemmert het aangaan en onderhouden van sociale contacten en leidt tot dagelijkse zorgen. Wij vinden het daarom belangrijk dat burgers in staat zijn om een gezonde financiële huishouding te voeren. Om dit te bereiken moet men inzicht krijgen in het eigen financiële handelen. Het is belangrijk dat dit tijdig gebeurt om te voorkomen dat er (grotere) schulden ontstaan. Er zijn verschillende situaties aan te wijzen waarin preventieve maatregelen effectief kunnen zijn: om te voorkomen dat (grotere) schulden ontstaan en om na afronding van een schuldregeling het ontstaan van nieuwe schulden tegen te gaan. In dit preventieplan worden deze maatregelen besproken. Met de activiteiten op het gebied van preventie die wij in de afgelopen jaren al opgezet hadden bereikten wij op jaarbasis een groep van naar schatting 850 inwoners. Met de nieuwe maatregelen erbij willen wij deze groep uitbreiden tot zeker 1600. Hierbij zijn de samenwerking met de sociale wijkteams en het project vroegsignalering voorlopig buiten beschouwing gelaten. Deze projecten verkeren nog in een beginstadium waardoor een schatting van het bereik ervan momenteel niet mogelijk is. Een groot deel van de activiteiten die in het plan besproken wordt, is voortgekomen uit een seminar dat het college in november 2014 heeft gehouden met verschillende vertegenwoordigers van organisaties uit de stad. Zij hebben input geleverd voor het plan dat voor u ligt. De Adviesraad Werk en Inkomen Leiden en Leiderdorp heeft een advies uitgebracht over het plan. Eén aanbeveling die uit dit advies is voortgekomen is verwerkt in het plan. De uitvoering van de nieuwe preventieactiviteiten is inmiddels van start gegaan. Eind 2015 zal een eerste evaluatiemoment plaatsvinden, waarvan wij u ook op de hoogte zullen stellen. Hoogachtend, Burgemeester en Wethouders van Leiden, de Secretaris, de Burgemeester, 2