Na twee maanden behandeling met de cocktail waren de muizenlongen vrij van mycobacteriën. R207910 bleef dagenlang nawerken, zelfs wanneer de stof slechts één keer per week aan de muizen werd toegediend. De eerste onderzoeken bij gezonde menselijke vrijwilligers tonen aan dat het antibioticum veilig is. De volgende stap is het testen van R207910 bij mensen met actieve pulmonale tuberculose. R207910 is ontwikkeld door Janssen Pharmaceutica in het Belgische Beerse, dat onderdeel is van het Amerikaanse bedrijf Johnson & Johnson. (Afbeelding: tbc-longen, SciencePhotoLibrary.) Libië trekt doodstraf in Libië zal 5 Bulgaarse verpleegkundigen en 1 Palestijnse arts niet executeren. Dit maakte de zoon van de Libische leider Kaddafi bekend in The New York Times (9 december 2004). De 6 waren vorig jaar tot de doodstraf veroordeeld voor het opzettelijk toedienen van vervuilde bloedproducten aan kinderen. Over het proces berichtten wij eerder in deze rubriek (2003:1979). Seif al-Islam Kaddafi zegt in het dagblad dat Libië geen doodstraf meer wil en dat daarom binnenkort een wet wordt aangenomen waarin doodstraf nog maar bij uitzondering mogelijk wordt. Ook zei hij dat de 5 verpleegkundigen aan Bulgarije zullen worden uitgeleverd in ruil voor de vrijlating van de Libische man die in Schotland een levenslange gevangenisstraf uitzit voor zijn aandeel in het neerhalen van het Pan Amvliegtuig boven Lockerbie in 1988. Hij zei niet wat er met de Palestijnse arts gaat gebeuren. De 6 gezondheidswerkers werden in 1999 aangeklaagd voor het opzettelijk injecteren van HIV bij meer dan 400 kinderen in een ziekenhuis in Benghazi. Ondanks internationale verklaringen dat de infectie mogelijk verspreid werd door hergebruik van injectienaalden en dat de verspreiding van HIV al begonnen was voordat de gezondheidswerkers in het ziekenhuis arriveerden, werden zij door de rechtbank veroordeeld tot executie door een vuurpeloton. Later liet Libië weten de doodstraf te willen herzien als de Bulgaarse regering een schadever- goeding wil betalen. Bulgarije weigerde, omdat betaling een schuldbekentenis zou inhouden. Kaddafi’s zoon trad daarbij op als mediator tussen zijn land en het Westen. Volgens het dagblad zal Libië de gezondheidswerkers niet zomaar terugsturen, omdat dan de integriteit van de Libische rechtspraak ondermijnd wordt. Kaddafi zou naast uitlevering van de Libiër ook een levenslange medische verzorging voor de HIV-besmette kinderen willen afdwingen. Eicel bevrucht zonder sperma Onderzoekers van de Britse Cardiff University hebben een enzym ontdekt dat menselijke eicellen kan aanzetten om zich te gedragen alsof ze bevrucht zijn. Het enzym, fosfolipase C-zèta (PLC-zèta), wordt geproduceerd door sperma en stimuleert eicellen om te delen. De menselijke eicellen die worden behandeld met PLC-zèta delen 4 tot 5 dagen, totdat er 50 tot 100 cellen zijn – het blastocyststadium. In bevruchte embryo’s is dit het stadium waarin stamcellen geoogst kunnen worden. Ook bij onbevruchte ‘embryo’s’ levert de blastocyste in theorie stamcellen. Maar omdat deze stamcellen parthenogenetisch (afkomstig van alleen de eicel) zijn, kunnen ze volgens de onderzoekers niet als een potentieel levend wezen gezien worden. Dit zou een van de grootste ethische problemen van het stamcelonderzoek wegnemen. De door PLC-zèta ‘bedotte’ eicellen bevatten twee sets chromosomen, beide afkomstig van de moeder. Dit komt doordat de eicel tot aan de bevruchting ‘blijft hangen’ in de metafase van meiose II. Na bevruchting gaat de meiose door en wordt binnen twee uur de extra set chromosomen afgestoten. De onderzoekers gebruikten een chemische behandeling om die afstoting te Ned Tijdschr Geneeskd 2005 1 januari;149(1) voorkomen. De bedotte eicellen bleken net als natuurlijk bevruchte eicellen elke 20 tot 30 min golven van calciumionen te produceren. PLC-zèta zou ook vrouwen kunnen helpen zwanger te worden door in-vitrofertilisatie (IVF). Bij een van de IVF-technieken wordt het sperma in het laboratorium direct in een eicel geïnjecteerd, waarna de bevruchte eicel in de baarmoeder wordt geplaatst. Soms weigert de bevruchte eicel te delen, mogelijk doordat het sperma inactief PLCzèta bevat. Toevoeging van het enzym zou de deling kunnen starten. (Bron: Reproduction 2004;128:697-702.) (Afbeelding: blastocyste, SciencePhotoLibrary.) Verpleegkundigen als chirurg De Britse regering heeft aangekondigd verpleegkundigen te gaan opleiden voor het zelfstandig uitvoeren van operaties. Een revolutionair idee met als doel de enorme wachtlijsten binnen het noodlijdende Britse zorgstelsel, de National Health Service, korter te maken. De Britse minister van Volksgezondheid, John Reid, doet wanhopige pogingen het aantal operaties op te voeren om zo de belofte van de regering waar te maken dat in 2008 niemand langer dan 18 weken op een ingreep hoeft te wachten na verwijzing door een huisarts. Maar het voornemen stuit op groot ongenoegen bij de Britse artsen. Zij vinden dat dergelijke plannen het publiek misleiden en de veiligheid van patiënten in gevaar brengen. Een woordvoerder van de organisatie van orthopedisch artsen noemde het ‘belachelijk dat een volgens de plannen getrainde verpleegkundige een operatie zou mogen uitvoeren zonder dat er een echte chirurg in de buurt is.’ Voorzitter Paul Miller van de British Medical Organisation heeft grote twijfels over de opleiding van 2 jaar die de regering wil voorstellen. ‘Het duurt momenteel minimaal 12 en gemiddeld 15 tot 20 jaar voor iemand een gekwalificeerd chirurg is’, aldus Miller in The Independent (6 december 2004). Verpleegkundigen, fysiotherapeuten en operatieassistenten zouden volgens de regering na hun korte opleiding herniaoperaties, sterilisaties bij mannen en kijkope- 45