PowerPoint-presentatie - Walraad Verkeersadvisering BV

Verkeersveiligheid
Ir Adriaan Walraad MBA
Docent verkeersveiligheid NHTV
Allround beleidsmedewerker mobiliteitsstrategie BRU
Consultant Walraad Verkeersadvisering BV
...welkom!...
Terugblik
Belangrijkste begrippen
Vragen
Programma van vandaag
Geschiedenis
theorie
On August 17, 1896, Bridget Driscoll, became the first road fatality
in the world.
The crash occurred on a terrace in the grounds of Crystal Palace in
London, when Bridget stepped off the kerb and into the history
books when she was the first pedestrian to be killed by a car.
The car was owned by the Anglo-French Motor Car Company
who were offering demonstration rides to the public.
While the driver was reported to be doing 4 mph, witnesses
described her as being hit by a car travelling at "tremendous speed".
The driver at the time of the crash was Arthur Edsell, an
employee of the company.He had been driving for only 3 weeks
(no driving tests or licenses existed at that time).
He had apparently tampered with the belt, causing the car to go
at twice the intended speed. He was also said to have been
talking to the young lady passenger beside him at the time.
At the inquest, after six-hours of deliberation, the jury returned a
verdict of "Accidental Death".
No prosecution was proposed or brought against the driver or the
company
In summing up, the Coroner is reported to have remarked:
”I trust that this sort of nonsense will never happen again"
Three Years Later
The first FATAL involving a vehicle occupant death.
On February 25, 1899, Edwin Sewell, an employee of the fledgling
Daimler Company, lost control of the motorised `wagonette'
vehicle he was demonstrating to prospective buyers while speeding
down the steep incline of Grove Hill Road in Harrow, north west
London.
Both he and front-seat passenger Major James Miller died from
head injuries after the car's wheels collapsed under the pressure of
braking at 20mph, considerably more than the vehicle's
recommended maximum speed.
Een stukje geschiedenis
1900-1920: Elk ongeval is uniek
1920-1950: brokkenmakers en pechvogels
1940-1960: echt onderzoek
1960-1980: systeembenadering
1980-1990: de mens als dominante schakel
1990- nu: naar een preventieve benadering
van verkeersveiligheid
Een stukje geschiedenis
brokkenmaker
pechvogel
De een maakt meer
brokken dan de ander,
menselijke fouten
Omstandigheden bepalen
onveiligheid.
Gericht op individueel
gedrag/ juridische schuld
Gericht op groep, risico en
lotgevallen
Verzekering op basis van
‘no claim’
Verzekering voor iedereen
gelijk
Iemand rijdt dronken
rechtdoor over rotonde
Iemand die 7000 km/jaar of
70.000km/jaar rijdt
Een stukje geschiedenis
Haddon Pre-crashVoor het ongeval
matrix
CrashTijdens het ongeval
Post-crash
Na het ongeval
Mens
Fysieke toestand
Mentale toestand
Risicogroepen
Ervaring
Gedrag
Fysieke toestand
Fouten maken
Gedrag
Fysieke toestand
Mentale toestand
Gedrag
Ervaring
Voertuig
Technische
kenmerken
Mechanische
conditie
Rijtoestand
Passieve veiligheid
Toestand voertuig
Botsobjecten
Uitwijkmogelijkheden
Beveiligen
Weg en
Geometrie
omgeving Omgeving
Een stukje geschiedenis
Systeembenadering: fasenmodel Asmussen
Hoe vroeger in de keten hoe beter!
Vervoersfase
Verkeersfase
Ontmoetingsfase
Botsfase
Letsel- en schadefase
Behandeling en revalidatie
Preventief versus curatief
vervoersconcept
verkeerssituatie
incidentsituatie
ongevalssituatie
letselsituatie
herstelsituatie
Door met Duurzaam Veilig
 (mono-)Functionaliteit van wegen
 Homogeniteit massa/snelheid/richting
 Herkenbaarbaarheid van vormgeving (druk-rustig) en
voorspelbaarheid van wegverloop (druk)
 Vergevingsgezindheid van omgeving en van
weggebruikers onderling
 Statusonderkenning door verkeersdeelnemer
Maximale snelheden
 Wegen met mogelijke conflicten tussen auto’s en
onbeschermde verkeersdeelnemers: 30km/u
 Kruisingen met dwarsconflicten tussen auto’s:
50km/u
 Wegen met frontale conflicten tussen auto’s: 70km/u
 Wegen waarop frontale of zijdelingse conflicten
tussen verkeersdeelnemers onmogelijk zijn:
100km/u
Enkele
pychologische theorieen
Psychologie versus sociologie
Cognitieve dissonantie- zelfbeeld
Compensatiegedrag
Veronderstelling van Risico-homeostase
Hulpgedrag en gedeelde
verantwoordelijkheid
Mens is niet altijd bezig met ‘het goede’!
Duurzaam Veilig:
Mens als maat der dingen
 Vormgeving aanpassen aan vermogens mens





Vereenvoudig verkeersproces, rijtaak eenvoudiger
Verbeter waarneming, beter in kunnen schatten
Inperken van mogelijkheden ongewenst gedrag
Inperking van risico’s verbonden aan ongewens gedrag
Bevorderen van gewenst gedrag
 Voertuigen aangepast aan mens en om te beschermen bij
ongevallen
 Maar: aandacht voor de fietser of voetganger ondergeschikt
 Voetganger is geen fietser
 Actueel: Airbag extern
 6.000.000 functieverlies of functiebeperking
1 jaar
Kruipen,
Ontdekkingstocht binnenshuis
2 jaar
Lopen,
Ontdekken van de omgeving dicht bij huis en opgenomen worden in kringen van
oudere kinderen
3 jaar
Rijden met een driewieler op de stoep,
ontdekken van de eigen woonstraat (100 meter links en rechts) het zelfstandig
aangaan van contacten met bewoners in de straat
4 jaar
Eerste fietspogingen
Op onderzoek uitgaan in andere straten van de buurt (een blokje om), spelen
met kinderen van dezelfde leeftijd, zelfstandig contact met de volwassen wereld
(bijvoorbeeld een boodschapje doen)
5 jaar
Op weg naar de kleuterschool (binnen een straal van 1 km)
Op bezoek bij vriendjes en vriendinnetjes van school
6 jaar
De weg naar school is vanzelfsprekend
Actieradius is nu de wijk of het dorp (lopend of fietsend)
7 jaar
Klein stadje wordt doorkruist, langere fietsexpedities worden ondernomen,
waardoor een groter gebied bereikbaar wordt. Gebruik van openbaar vervoer
binnen de eigen stad wordt normaal
10 jaar
De stad en buurgemeenten komen binnen bereik, sportplaats en zwembad
worden opgezocht. Fietsen in de hele streek is normaal, evenals gebruik van het
openbaar vervoer.
Menselijk gedrag ,
oefening en fouten maken
Swov-weergave model Fuller
 Taakeisen (T) Overige verkeersdeelnemers
(Weers)omstandigheden Weg Voertuig
 Taakbekwaamheid (B) Stress Afleiding Ziekte
Vermoeidheid Psychoatieve stoffen Psychische
condities Fysieke condities
 Competenties (C) Attitudes Inzicht Kennis
Vaardigheden Opleiding/training Ervaring
Persoonskenmerken
QuickTime™ en een
TIFF (LZW)-decompressor
zijn vereist om deze afbeelding weer te geven.
Menselijke fouten
Ongevals oorzaken
 Verkeerd waarnemen (Improper lookout) had veelal
betrekking op kruispunten waarbij men wel keek
maar de ander niet zag (er geen aandacht aan
besteedde), of helemaal faalde om te kijken in de
juiste richting.
 Onoplettendheid (Inattention) had vaak te maken
met het niet tijdig waarnemen van het stoppen of
afremmen van voorliggers.
 Afgeleid worden door zaken binnen de auto (Internal
distraction) spelen ook een rol van betekenis.
taakniveau
Rijtaak? Meerdere rijtaken!
in fo rm atieverwe rking
ta
strategisch
m a noeu vre
re ge l
w aarnem e n verw erken / ha ndelen
b eslissen
rd Х
e
en e
d
re
rd Х
u
Фbe
u
t
es
g
l
Х
ge
sc h
Фre
i
t
ma
o
t
Фa u
i
a ku
tv
ng
i
r
oe
Naar een gedragsmodel
weggebruiker
houding
kennis geloof emotie
subjectieve norm
ingeschatte controle
over eigen gedrag
intentie
wegomgeving
waarnemen
verkeersomgeving
verwerken
beslissen
handelen
voertuig
snelheid, koers, enz
waarneming
Verwachtingen: het belang van
selfexplaining roads
Opvallendheid
Absolute drempel
Relatieve drempel
Adaptatie
Niet-lineair verband inschatting snelheid
verwerking
Herkennen
Begrijpen
6 seconden regel
Onveilige handelingen
Moreel oordeel
 Fouten maken:
 Onbedoeld? Kunnen? Uitglijder/ vergeetachtigheid: vaak
automatisch gedag
 Bedoeld? Willen? Vergissing/ bewuste overtreding: vaak
regelgestuurd of beredeneerd gedrag
 Verkeersveiligheid zo min mogelijk afhankelijk van individuele
keuzes weggebruikers
 Voorkomen- tegen welke prijs
 Maatschappelijk rendabel?
 Disability adjusted life years (DALY)