Aanvullende maatregelen aanpak overvalcriminaliteit

EMBARGO dinsdag 9 feb 18.00 uur
Aanvullende maatregelen aanpak overvalcriminaliteit
De politie gaat gebruik maken van quick response teams om het aantal overvallen terug te
dringen. Verder zal er meer gebruik worden gemaakt van helikopters om overvallers op
heterdaad aan te kunnen houden en van innovatieve maatregelen zoals de DNA-spray. Het
openbaar ministerie zal vaker gebruik maken van snelrecht en slachtoffers wijzen op de
mogelijkheden van schadevergoeding. Het bedrijfsleven zal fors inzetten op het gebruik van
pinnen en het nemen van preventieve maatregelen door het bedrijfsleven. Gemeenten spelen
een belangrijke rol in het coördineren van de activiteiten. Via winkelstraatmanagers en
toezichthouders komt er extra aandacht voor de aanpak van overvalcriminaliteit. Verder
hebben minister Hirsch Ballin (Justitie) en staatssecretaris Heemskerk (EZ) aangekondigd
extra geld beschikbaar te stellen voor bedrijven die in aanmerking willen komen voor een
subsidie om beveiligingsmaatregelen te nemen. Dit zijn de voornaamste conclusies van de
eerste landelijke bijeenkomst van de Taskforce overvalcriminaliteit zoals die vandaag door de
voorzitter van de Taskforce, burgemeester Aboutaleb, zijn gepresenteerd.
Het aantal overvallen is de laatste jaren gestegen van 2165 in 2007 naar 2898 in 2009. Deze
vorm van criminaliteit vormt voor slachtoffers een ingrijpende en bedreigende gebeurtenis.
Het kabinet wil het aantal overvallen met twintig procent terugdringen in de periode 20082010. Voor dit jaar betekent dat 1000 minder overvallen. De door het kabinet ingestelde
Taskforce Overvalcriminaliteit heeft tot taak het analyseren van problemen bij de bestrijding
van overvalcriminaliteit en het aandragen van oplossingen voor deze problemen. In de
taskforce worden de krachten van deze organisaties gebundeld, zodat zij gecoördineerd en in
overleg de overvalcriminaliteit kunnen aanpakken. Dit zal gebeuren door een combinatie van
preventieve en repressieve maatregelen.
Politie
Tijdens de eerste bijeenkomst werden de eerste initiatieven bekend gemaakt. De politie gaat
gebruik maken van snelle actieteams (quick response teams) die ingezet kunnen worden in die
gebieden waar veel overvallen plaatsvinden. Daar waar er sprake is van georganiseerde
misdaad zal het bovenregionale rechercheteams worden ingeschakeld. Uitgangspunt bij de
politie is het vergoten van de pakkans door de ‘heterdaadkracht’ te stimuleren. Daarbij is de
inzet om snel te reageren op meldingen van winkeliers om de dader direct aan te kunnen
houden. Het gebruik van helikopters, burgerparticipatie als sms-alert en (mobiele)
alarmsystemen kunnen daarbij van dienst zijn. Verder maakt de politie een top-100 van
landelijk opererende overvallers die regelmatig worden ‘bezocht’. Op lokaal niveau zal er
persoonsgericht toezicht plaatsvinden op bekende daders. Tevens wordt er in toenemende
mate gebruik gemaakt van nieuwe technologieën zoals de DNA-spray waarbij de overvaller
wordt besproeid met een onzichtbare spray waarin unieke kenmerken zijn verwerkt. Ook
bestaat er momenteel een systeem waarbij de door de ondernemer aangebrachte
beveiligingscamera na een alarmering doorgeschakeld kan worden naar de meldkamer.
Openbaar ministerie
Overvallers krijgen in de regel forse vrijheidsstraffen. Een ruime meerderheid van de
overvallers krijgen een vrijheidsstraf van meer dan een jaar. Het openbaar ministerie bestrijdt
dan ook het beeld dat er overvallers wegkomen met een taakstraf. Vaak is de buit beperkt,
maar de straf fors. Verder investeert het openbaar ministerie in themazittingen, snelrecht en
het ontnemen van criminele winsten (plukze). Via slachtoffergesprekken worden winkeliers
gewezen op de mogelijkheid om schadevergoeding te claimen tijdens de strafzaak. Het
openbaar ministerie heeft ook een taak in toepassen eventuele sancties als veroordeelden zich
niet houden aan eventuele aanvullende voorwaarden die zijn opgelegd. Als de reclassering
constateert dat betrokkene de voorwaarden overtreedt zal het openbaar ministerie direct
vervangende hechtenis vorderen.
Bedrijfsleven
Het bedrijfsleven investeert fors in het nemen van preventieve maatregelen. Dit jaar
zal er met name gewerkt worden aan het vergroten van het bewustzijn. Het nemen
van maatregelen zoals een kluis met een tijdslot, het trainen van medewerkers en het
aanbrengen van camera's en alarmsystemen zijn effectief. De taskforce heeft zich
als doel gesteld om tienduizenden bedrijven te bereiken met aanvullende informatie,
afgesloten met een landelijke week van de veiligheid in het najaar. Het stimuleren
van elektronisch betalen is een absoluut speerpunt. Via de Stichting Bevorderen
Efficiënt Betalen is hiervoor in totaal 24 miljoen euro beschikbaar. Initiatieven waarbij
gehele winkelcentra cashless gaan werken worden gestimuleerd. Er zijn inmiddels
projecten in Almere, Leidsenhage en Horst-aan-de-Maas. Omdat nog steeds veel
winkeliers geen pinapparatuur hebben worden er 10.000 extra informatiepakketten
verspreid om de voordelen van pinbetalingen te benadrukken en er zijn subsidies
beschikbaar voor de aanschaf van betaalautomaten.
Gemeenten
Gemeenten spelen een belangrijke rol in het coördineren van de activiteiten. Via
winkelstraatmanagers en toezichthouders komt er extra aandacht voor de aanpak van
overvalcriminaliteit. Via de veiligheidshuizen kan er toezicht en nazorg worden
georganiseerd, gericht op gedragsverandering bij de daders. Voorbeelden waarin gemeenten
financiële ondersteuning bieden aan getroffen winkeliers verdienen navolging.
Rijksoverheid
Om het nemen van beveiligingsmaatregelen te stimuleren stellen minister Hirsch Ballin van
Justitie en staatssecretaris Heemskerk van Economische Zaken extra geld beschikbaar. Het
gaat om een bedrag van 10 miljoen euro, dat in 2011 beschikbaar komt om de bestaande
regeling Veiligheid Kleine Bedrijven voor een jaar te verlengen. Dit bedrag is aanvullend aan
de 10 miljoen euro die voor 2010 beschikbaar is voor deze regeling. Daarnaast stelt minister
Hirsch Ballin in 2010 een bedrag van 3 miljoen euro beschikbaar voor slachtoffers van
overvallen.