Aardrijkskunde in de bovenbouw

Aardrijkskunde in de
bovenbouw
Vaardigheden en werkwijzen
Vaardigheden en werkwijzen







Geografisch wereldbeeld
Kaart als hulpmiddel
Aardrijkskundige werkwijzen
Aardrijkskundige vragen
Hoofd- en deelvragen
Meningsvorming
Stappenplan geografisch onderzoek
Wereldbeeld
Vragen stellen:
 Beschrijvend
 Verklarend
 Voorspellen
 Waardeoordeel adhv argumenten
Voorbeelden:
Geografisch beeld controleren:
Kenmerken:
- ligging
- landschappelijke kenmerken
- bevolkingskenmerken
- interne en externe relaties
Ligging
Absolute ligging
b.v. Nijmegen: 52ºNB, 6ºOL
 Relatieve ligging
b.v. Nijmegen ligt vlakbij de stuwwallen, langs
de waal

Landschappelijke kenmerken
Fysisch milieu
versus
zandlandschap met
zeeklimaat
ingerichte ruimte.
weidevelden met kleine
wegen
Bevolkingskenmerken




Cultureel
Demografisch
Economisch
Politiek
Hoe doen mensen?
samenstelling bevolking?
lalala… geld!
uitoefenen en spreiden
macht
Interne en externe relaties


Intern: dwarsverbanden binnen regio
bv – Hatert – Centrum
bv – Kandinsky – HBO en Universiteit
Extern: verbanden met andere regio’s
bv – samenwerking Arnhem-Nijmegen
bv – Gewassen uit Groningen gegeten in
Amsterdam
Aardrijkskundige werkwijzen






Wisselen van ruimtelijke schaal
Veranderen van analyseniveau
Kijken vanuit verschillende dimensies
Vergelijken verschijnselen/gebieden
Relaties leggen verschijnselen/gebieden
Redeneren vanuit het bijzondere / algemene
Schaalniveau





Mondiaal – le monde
Continentaal – werelddeel
Nationaal – landelijk
Regionaal – provincie, streek of landsdeel
Lokaal - plaatselijk
Analyseniveau
Deelgebieden en deelverschijnselen
Geleding: bv - Nijmegen  centrum,
industrieterrein, Goffertpark…
Aggregatie: bv - Herkennen Marokko als
deelgebied van Afrika
Verschillende dimensies (aspecten)




Fysische  natuurlijke processen van
invloed op een gebied
Sociaal-culturele dimensie  wijze van
samenleven
Politieke  invloed van overheden en
belangengroepen
Economische  invloed van de wijze
waarom mensen produceren en consumeren
Vergelijken verschijnselen/gebieden


Vergelijk bv Communisme in oost-Europa en
China
Vergelijk zandlandschap
cultuurland
natuurgebied
Relaties leggen
Is er samenhang binnen een gebied of tussen
gebieden?
bv - Leidt de oorlog in
Darfur tot grotere toestroom
vluchtelingen naar Egypte?
Redeneren vanuit het bijzondere en het
algemene

Inductief redeneren = van bijzonder naar
algemeen
vele bijzonderheden  algemeenheid
bv - uitstoot kolencentrales  zure regen
Redeneren vanuit het bijzondere en het
algemene

Deductief redeneren = van algemeen naar
bijzonder
algemene regel toepassen op bijzonder
gebied