Blauwdruk Kanker en Werk

Blauwdruk Kanker en Werk
bij emotionele ziekte
TEKST
Nuchter houvast
Dick Zoet
Kanker is een ziekte vol emoties. Gelukkig is er de laatste jaren meer openheid ontstaan, zodat de gevoelig­
heden rond deze ziekte beter besproken kunnen worden. Kankerpatiënten blijven meer en meer ‘normaal’
functioneren en zelfs hun werk uitvoeren. Kanker en werk sluiten elkaar niet langer uit. Om de patiënt zo snel
en zo goed mogelijk naar werk terug te begeleiden is recent de Blauwdruk Kanker en Werk opgesteld.
16
Steeds meer mensen krijgen te maken met
van de beleving, de minder objectiveerbare
tegenaan en behandelen we patiënten als
kanker. Jaarlijks wordt in Nederland bij
zaken rondom kanker. Daardoor konden
chronisch zieken. En dat vergt een andere
ongeveer 14.000 werknemers de diagnose
we onvoldoende adviseren en reageren op
aanpak, zeker in relatie met werk.”
kanker gesteld en dat aantal neemt in de
bepaalde vragen en problemen”, weet
loop der jaren toe, zo luidt de verwachting.
Mariëlle A-Tjak, bedrijfsarts bij Reaned.
Altijd uniek Het gevaar in regels, wetten en
Gelukkig staat daar tegenover dat er ook
“De ziekte wordt meer en meer als een
protocollen is dat ze ertoe neigen voorbij te
een groeiend aantal patiënten hiervan
chronisch probleem bekeken en dat vergt,
gaan aan individuele en specifieke situaties.
geneest dan wel een langere levensverwach-
ook binnen de medische wereld, een
En zoals we weten, geen mens is gelijk.
ting – dan voorheen – heeft. Parallel aan die
bewustwordingsproces. Kankerpatiënten
“Bij alles wat wij als artsen doen, worden de
ontwikkeling zijn we meer en meer tot het
genezen gelukkig steeds vaker, maar de
generieke bevindingen – zoals vastgelegd in
inzicht gekomen, dat werk voor kanker­
gevolgen van de ziekte zijn langdurig, zowel protocollen of blauwdrukken – vertaald
patiënten niet uitsluitend een belasting,
privé als op het werk. Er moeten dus wegen
naar de individuele patiënt. Het is altijd een
maar ook een belangrijke stabiliserende
worden gevonden om daar, met alle betrok-
unieke situatie. Niettemin is het nuttig om
factor kan zijn. Niettemin ervaren veel
ken partijen, zo goed mogelijk mee om te
gebruik te maken van de consensus; die
patiënten problemen bij de terugkeer naar
gaan. Daarom is het een goede zaak dat
vormt een kapstok voor je optreden in voor-
werk. Dit heeft deels te maken met een
de blauwdruk is verschenen.”
komende gevallen. Je maakt gebruik van de
gebrek aan aandacht vanuit de medische
Die mening wordt gedeeld door Alfons
ervaringen, de kennis en de expertise van
wereld en de arbozorg; deels ook met de
Klarenbeek, verzekeringsarts bij UWV.
een grote groep deskundigen. Tegelijkertijd
gebrekkige communicatie over dit gevoelige “Het was ook echt nodig dat deze blauw-
moeten we natuurlijk vaststellen dat artsen
onderwerp. Om in deze enige houvast te
druk is opgesteld”, oordeelt hij. “Er was
onderling verschillen – zowel qua persoon-
bieden, is de Blauwdruk Kanker en Werk
grote behoefte aan duidelijkheid over hoe
lijkheid als qua rol binnen het geheel der
opgesteld. Met deze blauwdruk kunnen de
om te gaan met dat complexe probleem.
medische wereld – en dat je dus ook een
factoren werk en werkhervatting systema-
Een probleem dat zich steeds frequenter
persoonlijke vertaalslag vanuit deze blauw-
tisch bij multidisciplinaire richtlijnen over
voordoet en dus een grondige aanpak ver-
druk dient te maken. Deze blauwdruk is
kanker betrokken worden.
dient. Twintig jaar geleden was de situatie
niet meer of minder dan een houvast”,
compleet anders; als er in die tijd de diag-
aldus A-Tjak.
Chronisch probleem “In de praktijk merk-
nose kanker werd gesteld, was ‘het boek
“Het goede aan deze blauwdruk is dat je
ten wij als artsen, dat we te weinig wisten
dicht’. Nu kijken we daar heel anders
hem kunt hanteren voor alle voorkomende
advisie Juni ’09
Actueel
varianten van kanker”, stelt Klarenbeek
een bedrijfsarts is die communicatie veel
handvatten om dat zo goed mogelijk
vast. “Ik werk op dit moment mee aan de
belangrijker dan de medisch-technische
voor elkaar te krijgen. Natuurlijk ben je
opstelling van een protocol voor darm­
kant”, meent A-Tjak. Dat ligt compleet
afhankelijk van de bereidheid en inzet van
kanker en daartoe maken we graag gebruik
anders in het geval van verzekeringsartsen.
patiënten en werkgevers – en die variëren
van de bevindingen zoals die in de blauw-
Zij komen meestal pas na afloop van de
behoorlijk, weet ik uit ervaring –, maar toch
druk zijn vervat. Er is al veel vooronderzoek wettelijke ziekteperiode in aanraking met
kun je aan de hand van de blauwdruk dat
gedaan, dus dat hoeft allemaal niet opnieuw de patiënt en hebben dus geen directe
proces zo goed mogelijk begeleiden. En dat
te gebeuren. In die zin kan de blauwdruk
bemoeienis met de pro­blematiek tussen
is pure winst”, concludeert A-Tjak. “Een van
dus ook als ‘pionierswerk’ worden gezien.
kanker en werk. “Deze blauwdruk is feitelijk de prettige inzichten die het opstellen van
De opstelling ervan geeft een enorme ‘push’ niet voor verzekeringsartsen geschreven”,
deze blauwdruk heeft opgeleverd, is dat je
aan de samenstelling van protocollen voor
concludeert Klarenbeek dan ook. “Maar
niet pas moet gaan kijken of en hoe de
de verschillende soorten kanker.”
dat neemt niet weg dat ook voor hen dit
patiënt weer moet werken, maar dat je
een belangrijk document is. Als verzeke-
tijdens de therapie daarmee al aan de slag
Communicatie “Als bedrijfsarts speel je
ringsarts kom je natuurlijk op een later
kunt”, meent Klarenbeek. “Uiteraard moet
een cruciale rol in de problematiek rond
tijdstip in aanraking met de problematiek,
wel per individueel geval worden bekeken
kanker en werk. De behandelend arts
maar je kunt dan, aan de hand van de
of werken in die specifieke situatie ook
concentreert zich – en dat is terecht – veel
blauwdruk, goed vaststellen of alle procedu- mogelijk is en of de therapie niet teveel
meer op de medisch-technische kant en de
res op de juiste weg bewandeld zijn. In die
schade daarvoor berokkent. Wat dat betreft
privéomstandigheden. Als bedrijfsartsen
zin profiteren ook wij er behoorlijk van.”
is er veel verschoven, maar dat geldt ook
concentreren we ons op de rol en de wense-
ten aanzien van bijvoorbeeld hartinfarcten.
lijkheid van werk voor de patiënt, hoe gaan
Solide houvast “Voor veel patiënten is
Voortschrijdend inzicht heeft ertoe geleid
patiënt en collega’s daarmee om en hoe
het van groot belang om zoveel mogelijk
dat we mensen veel eerder en sneller in hun
kunnen we het ‘probleem’ in voor­komende
‘normaal’ te blijven functioneren. En dat
reguliere leefomstandigheden terug kunnen
gevallen hanteerbaar krijgen. D
­ at is vooral
betekent dat ze, waar mogelijk, willen
brengen. De blauwdruk vormt daarbij een
een kwestie van praten, overleggen. Voor
blijven werken. Deze blauwdruk geeft
solide houvast.” <
De Blauwdruk Kanker en Werk vindt u op de website www.nvab-online.nl
advisie Juni ’09
17