13-4-2011 1 HydroChip Nu en Straks Marco Jaspers 1 13-4-2011 Noodzaak: Europese Kaderrichtlijn Water Monitoring, onderhoud en verbetering van de ecologische kwaliteit van oppervlaktewateren verplicht Behoefte aan een krachtig en betrouwbaar instrument Gebaseerd op de samenstelling van indicator organismen 3 Doel van het project Ontwikkeling O ikk li van een op DNA gebaseerd b d meetsysteem waarmee snel de samenstelling van de diatomeeën populatie kan worden vastgesteld om op die manier de ecologische kwaliteit te kunnen vaststellen. 4 2 13-4-2011 Workflow Samples array development array development and analysis DNA isolation DNA isolation sample analysis array development Microbial flora analysis by 454 sequencing Automated selection microarray probes analysis multi-well chip printing microtiter format DNA isolation and labeling multi-well hybridization scan results for data interpretation Data analysis and interpretation 5 Voorbeeld van een research chip 3 13-4-2011 DNA targets Eukaryoten (waaronder diatomeeën en meeste algen): 18s rRNA gen: aanwezig in alle eukaryoten, sterk geconserveerd, veel gebruikt voor taxonomie Prokaryoten o a yo e (bac (bacteriën): e ë ) 16s rRNA gen: aanwezig in alle bacteriën, sterk geconserveerd, veel gebruikt voor taxonomie, interessant voor blauwalgen Van Diatomee naar Ecologische Kwaliteit Sample preparation DNA Isolatie DNA labelling Binding Trofiegraad Vertaalslag Data Analyse 8 4 13-4-2011 1e generatie research chip •75 probes voor diatomeeën •Vergelijking trofiegraad: hydrochip en klassiek •44 fytobenthos samples (19 locaties locaties, 11 watertypes) 9 2e generatie research chip (ongoing) •150 probes met 90% abundantie (Herman van Dam) •Koppeling klassieke en hydrochip analyse •Isolatie van diatomeeën gevolgd door DNA sequentie analyse 10 5 13-4-2011 Van researchchip naar eerste praktijkchip 11 DNA bindingspatroon (Legionella chip) 12 6 13-4-2011 Toekomst: Opschaling in aantal samples mogelijk Toekomst: Opschaling naar verschillende type indicatororganismen mogelijk Naast diatomeeën Waterplanten Macro evertebraten Blauwalgen Meerdere indicatoren geven mogelijk een gedetailleerder beeld van de ecologische kwaliteit 7 13-4-2011 Verdere toekomst: Lab on a Chip Automatisering en miniaturisering van: - monstervoorbewerking - DNA isolatie en labelling - DNA binding op chip en detectie - Analyse en interpretatie Mogelijkheid tot online monitoring van waterkwaliteit Voordelen Hydrochip in de toekomst: Objectiever want gestandaardiseerde en op termijn geautomatiseerde methode Analyse van groot aantal relevante organismen in ecosysteem Snel resultaat: dus snel sturing op basis van analyse resultaten mogelijk Intensievere analyses mogelijk (meer tijdstippen, meer locaties etc) Goedkoper dan huidige analyses 8 13-4-2011 Partners: STOWA: Bas vd Wal, Tessa vd Wijngaart TNO: Frank Schuren, Holger Cremer, Timme Donders, Jordy Coolen, Jolanda Kool, Heleen Koolmees Vitens: Bendert de Graaf, Adrie Atsma, Wouter v Delft Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier Gert van Ee Waternet Ron vd Oost 18 9