Prof. Herman Nys - Orde van Artsen: naar een grondige hervorming?

Orde van artsen: naar een
grondige hervorming?
Herman Nys
5 juni 2010
“ De Orde moet grondig hervormd worden”
Juridische argumenten
Afschaffen?
Geen doorslaggevende juridische argumenten voor een
afschaffing
Hervormen?
7 juridische argumenten:
-
Rechten van de patiënt
-
Recht op privé leven en vrijheid van mening
-
Contractuele vrijheid
-
Vrijheid van vereniging
-
Gelijke behandeling
-
Grondwet
-
Europees recht
De rechten van de patiënt
‘Zonder de positieve adviezen van de nationale raad
van de orde van geneesheren was er nu geen wet op de
patiëntenrechten’
Art.11 patiëntenrechtenwet : recht om klacht neer te
leggen bij een ombudsfunctie.
De nationale raad OG interpreteert de
onafhankelijkheid en onpartijdigheid van de
ombudsfunctie absoluut :
Rechten van de patiënt
“Het is dan ook uitgesloten dat de ombudsfunctie de
hoofdgeneesheer in kennis stelt van een ontvangen
klacht tegen een geneesheer of deze voor behandeling
aan hem overmaakt of hem bij de behandeling van de
klacht betrekt”. (advies van 21 mei 2005)
Respect voor de rechten van de patiënt brengt met zich
mee dat die onpartijdigheid/onafhankelijkheid ook
geldt voor de raden van de orde. Dat is nu niet het
geval
Recht op privéleven/ vrijheid van mening
van artsen
Art.6, 2° KB 79: tuchtsancties wegens ‘zware fouten
bedreven buiten de beroepsbedrijvigheid wanneer die
fouten de eer of de waardigheid van het beroep kunnen
aantasten’. Zware fout?
<-> Art. 19 KB 79: ‘ Geen enkele beslissing ter
voldoening van art. 6,2° mag gegrond worden op
redenen in verband met ras of op motieven van
godsdienstige, wijsgerige, politieke, taalkundige of
syndicale aard, noch op het feit dat de geneesheer
verbonden is aan een instelling die geneeskundige
verzorging verstrekt aan leden van een groepering of
aan een categorie van personen. Elke inmenging in die
Contractuele vrijheid
Raden van de orde hebben ook ‘preventieve’
bevoegdheid ( individuele maatregelen opleggen ter
voorkoming van tuchtmisdrijf)
Iedere overeenkomst onderling of met een derde moet
worden voorgelegd aan de raad van de orde (art.167
code) <-> contractuele vrijheid van de arts en andere
partij die vaak niet onder de bevoegdheid van de orde
valt
Vrijheid van vereniging
De raden van de orde brengen via hun adviezen en
richtlijnen de vrijheid van verenigingen ( bv
ziekenhuizen) om zelf het beleid van de vereniging te
bepalen, in het gedrang.
Bv. Leidraad voor medische directeurs in een
ziekenhuis (2008): “Zo verbindt hij er zich toe al het
mogelijke te doen ter naleving en ter bevordering van
de deontologie in het ziekenhuis. Daarom zal hij er ook
over waken om van het ziekenhuisbeheer te bekomen
dat de deontologie nageleefd wordt in de contracten
van de ziekenhuisartsen. Het behoort tevens tot zijn
Gelijke behandeling
Tuchtrecht via een orde voor de artsen en de
apothekers
Een zeer beperkt ( en nog virtueel) tuchtrecht via de
provinciale geneeskundige commissie voor tandartsen,
vroedvrouwen en kinesitherapeuten
Geen tuchtrecht voor andere WUG beroepen :
verpleegkundigen, paramedici
Welke objectieve rechtvaardiging bestaat er voor deze
ongelijke behandeling van WUG beroepen?
De Grondwet
Gezondheidsbeleid is een persoonsgebonden
bevoegdheid en daardoor de bevoegdheid van de
gemeenschappen ( art.128 §1 GW en art.5 Bijz.W.
8.8.80)
Tussen de vele uitzonderingen komt uitoefening van
de beroepen in gezondheidszorg niet voor.
Na dertig jaar tijd om de Bijz.Wet te respecteren en
hiermee rekening te houden bij het hervormen van de
orde
Europees Recht
Reeds erkend : orde is een ‘ondernemingsvereniging’
in de zin van de mededingswet. Beslissingen van de
raden van de orde die mededinging aantasten moeten
worden getoetst aan eisen van de mededingingswet ->
versoepeling reclameverbod.
Toekomst? Verbod ‘no cure no pay’-? verbod
ereloonverdeling (dichotomie)? Vestigingsverbod in
nabijheid vroegere collega? Associaties met niet
artsen? Verbod medisch-farmaceutische cumulatie?
Geen pleidooi voor verdergaande liberalisering; wel
modernisering : vraaggestuurd;
samenwerkingsverbanden : zorgtrajecten; klinische
Europees recht
Ontwerp-richtlijn rechten van de patiënt en
grensoverschrijdende zorg zal leiden tot stroomlijnen
van standaarden en praktijken ( ‘arts weet niet op
voorhand of patiënt een Belgische onderdaan is of niet
maar moet hem gelijk behandelen) ( lidstaten moeten
een buitenlandse patiënt op dezelfde manier
behandelen als een eigen onderdaan) -> de orde zal die
standaarden niet alleen meer kunnen bepalen
Slotbedenking
Aanpassen K.B. nr. 79 volstaat niet
Ook “belendende” wetgeving moet worden herzien:
-
-
KB nr. 78 : monopolies; overlappende en
tegenstrijdige bevoegdheden; archaische
visumplicht;
Ziekenhuiswet : een verouderd concept van
beddenhuis rond monospecialismen werkt
belemmerend voor samenwerking;