Biodiverse groendaken Alain De Vocht Onderzoekscoördinator PXL BIO-Research Hogeschool PXL – Elfde-Liniestraat 24 – B-3500 Hasselt www.pxl.be - www.pxl.be/facebook Biodiverse Groendaken • Waarom ? • Welke biodiversiteit ? • Dragen groendaken bij tot een hogere biodiversiteit? Waarom biodiverse groendaken? • Verstedelijking: verlies aan habitat • Verlies aan habitat: Oorzaak nr. 1 uitsterven van soorten Waarom biodiverse groendaken? • Verlies aan biodiversiteit in steden/dorpen opvangen door natuur in tuinen en wegbermen Groene verbindingen in woongebieden Waarom biodiverse groendaken? • Toename van extensieve groendaken in stedelijke omgeving • Nut naar waterbeheer, energiebesparing • Biodiversiteit? – Vaak gepromoot op websites – Beperkte wetenschappelijke onder bouwing Welke biodiversiteit? • Commerciële natuurdaken – Nieuw substraat : pH-H2O > 8,2 – Beplanting : sedums-grassoorten-kruiden • Veel niet-streekeigen soorten • Zelfde natuurdak voor heel Noord-west Europa? • Gebiedsvreemde plantensoorten Welke biodiversiteit? • Streekgebonden Welke biodiversiteit? • Natuurbehoudswaarde : zeldzaamheid, trend, soortenaantal, streekeigen, • Biodiverse groendaken : doelhabitats verschillend per ecoregio/ecodistrict • Fauna gerichte groendaken – Bijen (stadsimkers) – Loopkevers/spinnen : Rode lijst soorten – Vogels? Bijdrage aan biodiversiteit? Zes hypotheses • empirische toetsing aan literatuurgegevens • 1.824 groendaken waarvan 146 link met biodiversiteit (Williams et al. 2014) 1. Groendaken herbergen een grotere dichtheid en soortenrijkdom dan gewone daken – Ja, uiteraard hogere abundantie en diversiteit Bijdrage aan biodiversiteit? 2. Groendaken herbergen een gelijkaardige soortenrijkheid als vergelijkbare biotopen op de grond – Weinig studies, beperkt te onderbouwen – Bijen, meestal minder. Soms meer rode lijstsoorten – Ja, beleidgestuurd: habitat mitigatie Bijdrage aan biodiversiteit? 3. Groendaken ontworpen voor inheems soorten herbergen een grotere soortendiversiteit dan standaard groendaken – Variatie in substraat(dikte) : groter biodiversiteit – Weinig vergelijkingen met klassieke sedumgroendaken – Inheemse plantensoorten: binding met fauna Waardplanten Slangenkruid (Echium vulgare) – Slangenkruidbij – Slangenkruidbladroller – Slangenkruidbodemwants – Slangenkruidboktor Bijdrage aan biodiversiteit? 4. Groendaken kunnen bijdragen tot de bescherming van zeldzame soorten – Soms zeldzame soorten, meestal courante – Gevaar van ecologische val (Kievit op groendaken in Zwitserland) Bijdrage aan biodiversiteit? 5. Groendaken zijn aanvaardbare replica’s van ecologische levensgemeenschappen op grondniveau – Duitsland-Zwitserland: compensatie voor verlies – Herstelbaarheid beperkt, niet overschatten – Weinig wetenschappelijke onderbouwing Foto 15: Sedum-Kraut-Moos Dachbegrünung. © w Foto 16: Dactylorhiza incarnata Bestand. © www.n Bijdrage aan biodiversiteit? 6. Groendaken kunnen de dispersie van soorten in het verstedelijkt landschap bevorderen – Stapstenen – Voornamelijk mobiele, vliegende soorten – Hoogte; hoe hoger het groendak, hoe minder solitaire bijen nestelen – Vlinders (Nl) – Onderzoek nodig om hypothese te testen Besluit • Duidelijke doelen stellen • Natuurlijke habitats creëren • Substraat is basis: geen eenheidsworst • De lat hoog durven leggen • Meer onderzoek nodig naar effectiviteit op vlak van biodiversiteit