Hayastan : het oude Armenië - Muze-f

Hayastan : het oude Armenië
Een mythe
Het gebeurde of het gebeurde niet dat God op een dag de volkeren van de
wereld bijeenriep om het land van de vijf continenten onder hen te verdelen.
Te midden van de enorme mensenschare bevond zich ook het kleine maar
dappere volk van de Armenen. Deze Armenen nu waren zo druk met elkaar in
gesprek, over het weer, over de vrouwen, over de mannen, over wat al niet,
dat zij keer op keer hun beurt voorbij lieten gaan. En zo kwam het dat aan het
einde van de dag, toen God aan alle volkeren een stuk land had toegewezen,
tenslotte de Armenen zich bogen voor Zijn aangezicht. En de oudste der
Armenen richtte zich op en sprak: ‘Heer, heel de dag hebben wij ons onledig
gehouden met dwaze zwetserijen, zodat alle volkeren die na ons kwamen
konden voordringen zonder dat wij het merkten’. En God sprak tot de Armenen
en zei: ‘Als het woord voor u belangrijker is dan het land, dan is er heden recht
geschied. Want al het goede en vruchtbare land heb ik vergeven aan volkeren
die het op hun waarde weten te schatten’. Dat gezegd hebbende raapte God
met een machtig gebaar een handvol kiezels bijeen en wierp die in een kale
vlakte. Toen bulderde zijn stem: ‘Daar, in de bergen, waar in de winter de
koude het gewas doet doodvriezen en waar in de zomer de zon zo zinderend
heet is dat al het groen verschroeit, daar zullen de Armenen wonen’. En zo
geschiedde. En het verhaal gaat verder.
Toen God de aarde, de bomen, de bloemen en de dieren schiep toen bleef het
kaal in Armenië en onbewoond. Tot God een zondvloed over de aarde deed
komen en toen pas, toen het water zakte, beleefde Armenië haar eerste lente.
Want kleine beetjes vruchtbare modder van elders bleven achter in de dalen,
zodat aangespoelde zaden er konden ontkiemen en uitgroeien tot planten. En
de dieren uit de Ark van Noach, die op de berg Ararat midden in het oude
Armenië (Gen: 8 : 4) was gestrand, deden zich aan de planten te goed. En
sommige keerden niet terug en dienden zo tot voedsel voor de eerste mensen
die zich vestigden in het gebergte dat zo lang door God vergeten was.
Vanaf hier verspreidden Noachs zonen Sem, Cham en Jafeth zich vervolgens
over de aarde. Zo werden ze de stamvader van respectievelijk de Semitische,
de Afrikaanse en de Indo-Europese volkeren. Onder de nakomelingen van
Jafeth bevond zich Hayk, een achterachterkleinzoon van Noach. Hij bleef
uiteindelijk in de buurt van de berg Ararat wonen en werd zo de legendarische
stamvader van de Armeniërs. En zij noemden hun land Hayastan, land van
Hayk. En het verhaal gaat verder.
1
Nog weer later stuurde God de aartsengel Gabriel naar de aarde om de
Armeense landbouwers de kunst van de irrigatie te leren. En hij gaf hun
opdracht om kanalen te graven vanaf de rivieren naar het rotsachtige land om
hun land te kunnen bevloeien. Het gebeurde niet lang daarna dat de Armenen
een kanaal groeven, van de rivier Ildaruni naar de heuvels rond Erebuni, dat nu
Jerevan heet en dat de hoofdstad der Armenen is, en dat vruchtbare
wijngaarden ontstonden waar eerst slechts distels wilden groeien. En dit
gebeurde in de tijd van koning Russa de Tweede. (Karel Reinier Glastra van
Loon ‘De liefde komt altijd te laat’, in: Vannacht is de wereld gek geworden
(Amsterdam, 1997) 191-202
Dit zijn heel oude mythes over het ontstaan van Armenië. Zeker is dat dit land
een heel oude geschiedenis kent en dat er al meer dan 2500 jaar verre
voorouders van de huidige Armenen in het gebied rond de mythische berg
Ararat hebben geleefd. In 2007 kwam een fascinerend boek uit geschreven
door Frank Westerman getiteld ‘Ararat’ , waarbij hij deze multidisciplinair
belicht: bijbels, historisch, geologisch, natuurkundig, anthropologisch om
tenslotte deze meer dan 5000 meter hoge dubbelvulkaan zelf te beklimmen!
In de Bijbel in het Oude Testament wordt het legendarische oude rijk van
Ararat ook op verschillende plaatsen genoemd. Zie bv.: Gen 8:4 http://owl.li/yuysp (het verhaal van de ark van Noach)
N.B. Het is bekend dat het verhaal van de zondvloed in wezen al veel ouder is en al in de tijd van de
Babyloniërs verteld werd. Maar de Bijbel voegt er een nieuwe dimensie aan toe: de overstroming
Gods is een openbaring aan Israel. Hij roept de mensen op om zich te bekeren. God sluit zijn verbond
met de mensen en met de aarde. In Gen 8:22 wordt de veelkleurige regenboog een teken van Gods
verbond genoemd met de aarde (www.bijbelseplaatsen.nl)
Zie voor het Rijk van Ararat ook de volgende links:
Koningen 19:37 - http://owl.li/yuxaf Het verhaal van de twee zonen van Sanherib, Koning van
Assyrië die vluchtten naar het land van Ararat, nadat zij hun vader in Ninivé hadden vermoord, toen
hij zich neerboog in de tempel voor zijn god.
Jesaja 37:38 - http://owl.li/yuxm6
(idem)
Jeremia 51:27 - http://owl.li/yuxyY
Gomer en Togarmah
Ezechiël 27:14 - http://owl.li/yuxNR
Ezechiël 38:6 - http://owl.li/yuxUK
2
Oudste geschiedenis
Bewerkte stenen die in het oude Armenië gevonden zijn wijzen er op dat er al
sprake was van menselijk leven zo’n 600.000 tot 800.000 geleden. Al ca. 12.000
jaar voor Chr. hoorde de vruchtbare Araratvallei tot de bakermat van de
landbouw, gevolgd door de domesticatie van vee en huisdieren.
(www.strafael.nl). Rotstekeningen van wilde dieren en heiligdommen rond het
Sevanmeer kunnen worden gedateerd op 5000-3000 v. Chr. Deze tekeningen
waren gemaakt door mensen met een heidense godsdienst die sterk gericht
was op de verering van planeten en de zon. In de negende eeuw voor Christus
verenigden zich een aantal volkeren, vermoedelijk om beter tegen het
gevaarlijke Assyrië uit het Zuiden te kunnen strijden. Dit was het rijk van Urartu
( ca900-585 voor Christus (genoemd naar de Ararat). Hier woonden mensen die
verwant waren aan de Chorieten, die tussen 2000-1700 een machtige vijand
vormden van de Israëlieten), genoemd ook zo in de Bijbel (Gen. 36 en Deut. 2).
Het volk van de Urartu was een tijdlang heel succesvol en onder hun koningen
slaagden ze er in grote delen van omliggende landen te veroveren.
Volgens Herodotus komen de oorspronkelijke Armeniërs rond de achtste eeuw
vanuit Phrygië (Midden-Turkije) naar het land van Ararat. Deze mensen spraken
een Indo-Europese taal en zij vermengden zich met de bevolking die daar al
leefde, terwijl ze hen ook hun taal oplegden. (Overigens is het Armeens een
heel eigen taal. Taalkundig kun je zeggen dat het Armeens en het Nederlands ook een Indo-Europese taal - achterneven van elkaar zijn!)
De godsdienst van die oude Armeniërs kende een veelgodendom en leek wel
wat op die van naburige Perzischtalige volkeren met een sterk dualisme tussen
goed en kwaad, waarin het aan de mens is om het goede te kiezen (invloed van
het zoroastrisme).
Het rijk van Urartu werd tenslotte vernietigd door de Scythen in 585 v. Chr.
Daarna namen koningen van de Armeense dynastie de Orontiden voor eeuwen
de macht over. Later kwam Armenië sterk onder invloed van de Griekse
cultuur, toen Alexander de Grote de Perzen versloeg. Onder de Armeense
koning Tigranes de Grote, heerser van 95- 55 v. Chr., groeide het land uit tot
een enorm rijk tot aan de Zwarte en Kaspische Zee toe en wist zelfs de Syriërs
te overwinnen. Maar vervolgens in 66 v. chr. maakte Pompeius een einde aan
alle dromen en werd Armenië een vazalstaat van Rome.
Daarna varieerde de status van redelijk zelfstandig koninkrijk tot een deel van
het Romeinse rijk of Perzië. Soms ook werd Armenië opgedeeld tussen
verschillende rijken zoals later het geval was bij Byzantium en de Arabieren (na
de 7e eeuw).
3
Apostolische Armeense Kerk
Het vroege Christendom zou in Armenië al in de eerste eeuw gebracht zijn door
de apostelen (Judas-Thaddeus (volgens sommigen behorend tot de familie van
Jezus) en Bartholomeus, die beiden op de vlucht waren voor de machthebbers
van het Romeinse rijk. Daarom noemt de orthodoxe kerk van Armenië zich
apostolisch: dat betekent gesticht door een apostel, een directe leerling van
Jezus zelf. Het staat dan wel vast dat in de eerste eeuwen na Christus enige
groepen Christenen een redelijk veilig heenkomen in Armenië vonden, maar
het was wel altijd een kleine minderheid.
Koning Tiridates IVe (238-314 na Chr.) zou er in 301 al voor zorgen dat het
Armeens apostolische geloof tot staatsgodsdienst werd verheven. Eerste
bisschop en heilige van de Armeense kerk werd Gregorius de Verlichter (Grieks
doop = verlichting). Deze wordt nog altijd vereerd. In 406 kreeg Armenië haar
eigen alfabet, thans bestaande uit 38 letters, waarvan een deel geheel eigen
tekens met een religieuze dimensie, ontworpen door de Armeense monnik
Mesrob Mashtots. Dat betekende dat men nu een eigen schrijftaal kende en
ook de liturgie kon in het Armeens plaatsvinden. Het vormde de basis van het
Armeense nationaal besef, een onderlinge verbondenheid met alle Armeniërs
over de hele wereld verspreid door de eeuwen heen en het begin van de
Armeense literatuur. Hiermee werd dit land de meest oostelijke en oudste
christelijke natie ter wereld. Zie verder:
http://www.oecumene.nl/kalender/zondag-v-d-oosterse-kerken/42-13-mei2001-christus-is-verrezen-sta-op-met-hem (Interview met Vader Manuel,
Armeens- orthodox priester). Maar de Armenen hadden wel eigen opvattingen
over de invulling van het Christendom en dat leidde tot een conflict met
Byzantium, waarmee ze dan ook voortdurend streden. Juist in de tijd van de
invasie van de Seldsjoeken (10e eeuw) dwongen de Byzantijnen hen hun een
deel van hun land af te staan. Veel Armenen verhuisden toen naar het ZuidWesten en stichten het zogenaamde ‘Klein Armenië’ in de oude Romeinse
provincie Silicia (Kilikia), gelegen aan de Zuid-Oost kust in Klein-Azië.
Kruistochten en daarna
Het spreekt vanzelf dat de Armenen ten tijde van de Kruistochten intensieve
contacten onderhielden met de kruisvaarders, over en weer. Boudewijn van
Vlaanderen stichtte zelfs een graafschap (1098-1144) in Silicia met als
hoofdstad Edessa (nu Urfa). Eén van zijn opvolgers liet zich ook ‘koning van
Armenië’ noemen.
4
In die oude tijd lag de hoofdstad van Armenië Ani ook wel genoemd ‘stad van
de duizend kerken’ in het uiterste puntje van Oost-Anatolië, dichtbij de huidige
grens. Uit opgravingen is gebleken dat er in de hoogtijdagen wel 100.000
mensen gewoond hebben. Overal stonden de prachtigste gebouwen. De
Seldsjoeken verwoestten de stad Ani in 1064. De Gregorius Kathedraal die
beroemd was om haar bijzondere architectuur, werd vervolgens met behulp
van onder andere ervaren Armeense steenhouwers omgebouwd tot een
moskee (Marsden, Armenië, 113).
De 11e eeuw in Armenië wordt dan ook wel de zilveren eeuw genoemd.
Ondanks alle oorlogen en onrust werden toen in de buurt van het Sevanmeer
in afgelegen valleien of op hoge rotsen de mooiste oude kloosters en kerken
zoals Goshavank, Hagartsin, Hagbat en Sanahin gebouwd.
Ook de eerste Chatsjkars de typisch traditioneel Armeense gedenktekens
dateren uit deze tijd, de specifiek christelijke uit de 12e tot 14e eeuw. Deze
typische bouwconstructies hadden later weer invloed op zowel de Europese
(Byzantium) als de Mohammedaanse bouwkunst. Na de zilveren eeuw volgde
de inval van de Mongolen en was het voorlopig gedaan met de duizendjarige
Armeense beschaving. Omstreeks 1400 kwamen de Ottomaanse Turken aan de
macht en in feite is de verspreiding van de Armeense cultuur over Europa en
daarbuiten toen al begonnen ( Marsden, Armenië, 227).
In het boek van Philip Marsden wordt het wezenlijke van de Armeense
volksziel heel mooi onder woorden gebracht:
‘Geen ander volk is zo achtervolgd geweest door de demonen van de wanorde
als de Armenen met hun eeuwen van invasies, ballingschap, massamoorden,
aardbevingen. Ze hebben voortdurend gepoogd hun wereld die constant in
beweging was in getallen vast te leggen en zichzelf tot rust te brengen met
vaste patronen. Alles wat ze tot stand gebracht hebben – in de kunst, de
wetenschap, zelfs in de handel - , zijn pogingen om deze demonen te ketenen.
Hun reactie op de chaos is zich in te graven, steeds verder in te graven in de
zakenwereld, dieper in de mysteries, dieper in kennis, in de hoop dat ze ergens
op een vaste ondergrond zullen stuiten’ (Marsden, Armenië, 117).
Osmaanse Rijk
In de tijd van het Osmaanse rijk vormden Armeniërs een van de religieuze
minderheden ( zogenaamde millets). Ze woonden als handels- en
ambachtslieden over het hele land verspreid, maar met een vrij grote
concentratie rond Istanbul, waar ook de patriarch van hun kerk zetelde.
5
Sommige overheersers , ook de Islamitische, waren vrij tolerant ten opzichte
van de Armeense christenen en joden, door anderen werden ze meedogenloos
vervolgd en gedood. Ook toen al vonden de Armeniërs soms een veiliger
heenkomen in andere delen van Europa. Zij vervulden een belangrijke rol in de
economie van de vijftiende tot achttiende eeuw als handelaars, kooplui en
bankiers. Zo hadden ze ook contacten met de VOC en bemiddelden tussen de
Nederlanden, het Perzische rijk en het Ottomaanse rijk.
In 1828 werd het oosten van Armenië, toen een deel van het Perzische rijk
veroverd door de Russen, waaronder de hoofdstad Jerevan. Het meer
westelijke gedeelte bleef deel uitmaken van het Ottomaanse rijk, wat echter
gaandeweg steeds meer uit elkaar begon te vallen.
Wat er daarna gebeurde was verschrikkelijk en traumatisch: het Armeense volk
verloor haar bakermat en historische stamland, het door God gegeven land
rond de berg Ararat. Tot de dag van vandaag beschouwen zij zichzelf als een
inheems volk van Anatolië (Oost-Turkije) en daarom juist vinden de Armeniërs
die ballingschap zo moeilijk te verdragen. ( zie ook: Marsden, Armenië, 120)
genocide
In wezen dus is het doden van de Armeense bevolking al veel eerder begonnen
dan het beruchte jaar 1915. Dat moorden begon zeer serieuze trekken aan te
nemen in de loop van de 19e eeuw. In het Ottomaanse rijk werden de
Armeniërs op zijn hoogst behandeld als tweederangs burgers die een hoge
belasting moesten betalen en niet alle rechten hadden zoals de Turken, omdat
ze als ‘christenhonden’ beschouwd werden (zie o.a. Balakian, ‘Het land van
mijn grootmoeder’, 180 e.v. )
Op 24 april 1915 werden in Istanbul 200 intellectuelen omgebracht. Dat wordt
nu algemeen gezien als het beginpunt van de grote genocide. Maar het was in
feite al jarenlang aan de gang. Zo werden in 1894-1896 meer dan
tweehonderduizend mensen gedood in West-Armenië. Alleen al rond Erzurum,
toentertijd al een flinke bloeiende stad, waar een grote meerderheid aan
Armeniërs leefden, vond in 1895 een pogrom plaats en in 1915 werden 40.000
Armenen vandaar uit gedeporteerd naar Deir el Zor. Minder dan 200 mensen
overleefden dat.
Vanaf het moment dat het Turkse rijk ten onder ging (ook wel de zieke man van
Europa) genoemd ontwikkelde er zich een nieuw hevig nationalisme
(vergelijkbaar met het latere Fascisme en Nationaal-Socialisme in Italië en
Duitsland) onder de Jong-Turken).
6
Juist aan de vooravond van de genocide beleefden de Armeense literatuur en
cultuur een renaissance. Armeense schrijvers combineerden hun eigen oude
tradities met elementen uit de Europese verlichting en romantiek. Het
nationaal besef groeide. Er kwam nieuwe belangstelling voor hun eigen
geschiedenis en architectuur door de opgravingen bij de oude ruinestad Ani.
Armeense dichters, schrijvers en intellectuelen waren daarom de eersten die
als staatsvijand van de Turkse regering werden gezien (Balakian, 269-271).
Veel Armenen, die al vroeg democratische denkbeelden aanhingen, hoopten
toen nog dat er betere tijden zouden aanbreken en dat ze zich zouden kunnen
emanciperen binnen het Turkse rijk. De genocide jegens hen had uiteindelijk
plaats deels uit angst dat zij te veel zouden samenspannen met de vijand (lees:
andere christelijke naties) en deels uit jaloezie, omdat het hen economisch zo
goed ging. De Turken hadden zo hun eigen methoden. Eerst zorgden ze ervoor
dat ca 800.000 Islamitische vluchtelingen tussen de Armeense christenen
gingen wonen. Andere bevolkingsgroepen zoals de Koerden, die allerlei
voorrechten kregen, werden opgehitst en als milities ingezet tegen de
Armeniërs. In 1914 kwam Turkije eigenlijk tegen haar zin in de eerste
wereldoorlog terecht. Onder de Jong-Turkse premier Enver Pasha begon een
grote veldtocht tegen de Russen, die de Turken door gebrek aan voorbereiding,
honger en kou verloren. Bijna geheel het leger, 80.000 man sterk verloor het
leven. Onmiddellijk daarna begon de deportatie en de vernietiging van het
Armeense volk. Er zijn in die barre periode volgens schattingen tussen de een
en anderhalf miljoen Armeniërs vermoord. Dat is bijna niet voor te stellen: ca
de helft van de huidige bevolking die daar nu nog leeft. (In vergelijking: in
Nederland woonden omstreeks de eerste wereldoorlog ca 6 miljoen mensen).
Lees meer: www.ejbron.wordpress.com (De sytematische uitroeiing van de
christenen in Turkije / E.J. Bron)
Hieruit een aantal data:
- In 1843 werden door de Koerdische stamleider Bedirxan Beg bij bloedbaden
minstens 10.000 christelijke Armeniërs en Nestorianen in Asita (Hosut) in Sandžak
Hakkaria vermoord. Vrouwen en kinderen werden deel als slaven verkocht.
- Van 1894-1896 werden bij anti-Armeense pogroms 50.000 tot 80.000 Armeense
christenen vermoord. De slachtoffers waren Armeens-apostolische mannen
(apostolisch = zich beroepend op de apostelen).
- In 1909 werden tijdens pan-islamitische (pro-islamitische), anti-Armeense
pogroms in Adana en de provincie Kilikië 30.000 Armeense christenen vermoord.
7
Tot 1910 eisten de daaropvolgende epidemieën en een hongersnood onder de slecht
verzorgde overlevenden van het bloedbad nog eens 20.000 slachtoffers.
In de periode van 1915-1917 werden honderduizenden naar Mesopotamië en Arabië
gedeporteerd, velen stierven tijdens de deportaties (verdrijvingen), enkelen vluchtten naar het
Russische deel van Armenië, na 1922 leefden er nog minder dan 100.000 Armeniërs in het
West-Armeense land. Ook vanaf 1915 werden de Ottomaanse Assyriërs het slachtoffer van
volkerenmoord.
Beroemd is het verhaal van de 5000 Armeniërs die gevlucht waren om aan de
bloedbaden te ontkomen naar Musa-Dagh, de Mozesberg in Syrië en daar 53
dagen weerstand boden tegen de Turken en tenslotte gered werden door de
geallieerden.
Lees meer: http://www.armenian-genocide.org/ Maar dit is slechts één
verhaal van de velen.
(zie ook: ‘Het gesteente van Ararat’, 129-132) en ‘Armenië / Philip Marsden
(Amsterdam, 1995), 11-23. Beide boeken geven veel gruwelijke details.
Romans over deze periode beschrijven de trauma’s van de overlevenden en
hun nazaten in bijna dichterlijke bewoordingen, in mythen en metaforen.
Gewone taal schiet hierin te kort. Zie Nancy Kricorian ‘Armeense ogen,
Amsterdam, 1998) en een ander prachtig voorbeeld is Peter Balakian, ‘Het land
van mijn grootmoeder: een Amerikaans dichter ontdekt zijn Armeense
geschiedenis ‘(Amsterdam, 1997).
N.B Eind 19e eeuw woonden in het Turkije van die dagen nog 25% christenen,
waarvan bijna 20% Armenen. Dat waren er in 1927 nog maar 258.000, dat is
nog geen twee procent en thans wonen er minder dan 100.000 Armenen, vnl.
in de omgeving van Istanbul.
Voor goede Nederlandse (historische) literatuur over de genocide met veel
feiten en discussies zie: www.armeensegenocide.info/literatuur.html
Een recent boek is verder nog van Anthonie Holslag, een Nederlands cultureel
anthroloog: ‘In het gesteente van Ararat : een onderzoek naar de relatie tussen
collectief geweld en identiteitsvorming in de Armeense gemeenschap’,
(Soesterberg, 2010). Dit boek handelt vooral over de weerslag die de genocide
had op latere generaties, op de diaspora in de wereld en de reacties op de
ontkenning van de genocide door de Turken. Die ontkenning staat bekend als
de Armeense kwestie. Zie ook: www.dorhoutmees.nl. Tot op de dag van
vandaag is deze kwestie niet opgelost.
8
De essentie van het boek van Holslag wordt in dit artikel weergegeven.
Recente geschiedenis
Mei 1918 werd een onafhankelijke Armeense Republiek uitgeroepen, die zich
bij Rusland aansloot in de strijd tegen de Turken, maar deze Republiek werd al
in 1920 ingelijfd bij de Sovjet-Unie. 70 jaar lang tot 1991 bleef Armenië in feite
een deel van die Sovjet-Unie, weliswaar vanaf 1936 als een afzonderlijke
Sovjetrepubliek met min of meer een eigen regering.
Als gevolg van de glasnost- (grotere openheid, individuele vrijheid en vrijheid
van meningsuiting) en de perestrojka (staatkundige en economische
hervormingen) onder Gorbatsjov begon het binnen alle staten van de SovjetUnie op alle manieren te rommelen. Daar kwam nog bij dat Gorbatsov
toenadering zocht tot het Westen, wat uiteindelijk tot de val van de Berlijnse
Muur leidde en de ontbinding van de voormalige Sovjet-Unie.
Armenië riep zijn eigen onafhankelijkheid uit in 1991. Helaas waren die eerste
jaren erg chaotisch: corruptie en anarchie door de politieke elite vierden
hoogtij. Er werd menigmaal gefraudeerd tijdens verkiezingen. Kortom het was
bepaald geen prettig land om in te wonen. In 1988 woedde er een
verschrikkelijke aardbeving en begon Armenië een oorlog met Azerbeidzjan om
de Armeense enclave Nagorno-Karabach die in feite nog altijd voortduurt. Dit
alles kostte veel geld zonder dat er veel voor in de plaats kwam.
Het uiteenvallen van de Sovjet-Unie had rampzalige economische gevolgen: de
industriesector stortte in en Armenië verloor veel Sovjet handelspartners. De
uitgebreide sociale voorzieningen uit de communistische periode, waar men op
terug kon vallen waren niet meer vanzelfsprekend. Veel mensen leefden onder
de armoedegrens en de werkeloosheid steeg enorm. Hoewel in de loop van de
jaren ’90 de economische situatie wel wat verbeterde o.a. door financiële hulp
van Rusland en de voortdurende geldstromen van de diaspora is er anno 2014
nog altijd veel armoede en werkeloosheid in het huidige Armenië te vinden
(www.atlcom.nl/Kaukasus /armenie.htm), zoals ook uit een documentaire
bleek die het afgelopen jaar werd uitgezonden http://www.npo.nl/de-bergenachter-sotsji-5/23-02-2014/VPWON_1204101
9
Armenië geografisch
Armenië is een klein bergachtig land in de Zuidelijke Kaukasus, gelegen tussen
38 en 42 graden noorderbreedte en 43 en 47 oosterlengte. De
hoogteverschillen zijn aanzienlijk: gebergten van meer dan 4000 meter tot de
laagvlakten die niet meer dan 390 meter boven de zeepspiegel liggen. Het land
ligt ineengeklemd tussen Turkije in het westen, Georgië in het noorden,
Azerbeidzjan in het oosten en Iran in het zuiden. Er wonen thans nog ca 3
miljoen inwoners, waarvan in de hoofdstad Jerevan meer dan 1 miljoen
mensen. De oppervlakte bedraagt slechts 29.743 km2 (dat is ongeveer
driekwart van Nederland). De bevolkingsdichtheid is 108 inwoners per
vierkante kilometer. De bevolking bestaat bijna voor 98% uit Armeniërs.
Land en Klimaat.
Het land Armenië heeft een echt landklimaat, maar door de grote
hoogteverschillen is het in zeven verschillende klimaatzones te verdelen,
waarbij zelfs het steppeklimaat voorkomt. Er is sprake van een korte lente,
waarbij alles in bloei staat. De zomers zijn er droog en zonnig en duren vanaf de
maand juni tot midden september. De temperaturen kunnen variëren en flink
oplopen van 22 tot tegen de 40 graden. De herfst duurt lang en staat bekend
om zijn prachtige herfstkleuren. De winters zijn streng met veel sneeuw, in de
buurt van Jerevan kan geskied worden en het kan er ca 15 graden onder nul
worden. (zie voor meer informatie over het huidige Armenië:
www.en.wikipedia.org/wiki/Armenia)
Websites over Armenië om verder te lezen en met toeristische informatie:
http://www.britannica.com/EBchecked/topic/619349/Urartu
http://nl.wikipedia.org/wiki/Urartu
http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_kings_of_Urartu
http://www.armeniapedia.org/wiki/Armenian_History
http://www.armenian-history.com/
www.literatuurplein.nl/wereldkaart
www.landenwebnet.nl
10
www.ararat-nijmegen.nl
www.alvantsarik.org
www.landkaart.inf
www.ictumreizen.nl
www.scholieren.com
www.geschiedenis24.nl
En op facebook:
Ararat - Place Of Creation
https://www.facebook.com/AraratPlaceOfCreation?ref=stream
https://www.facebook.com/AraratPlaceOfCreation/photos/a.131317727061730.1073741829.13130
9017062601/290093274517507/?type=1&theater
Monarchy of Historical Armenia
https://www.facebook.com/pages/Monarchy-of-Historical-Armenia/218313743855?ref=stream
"1915 The Armenian Genocide" Film
https://www.facebook.com/pages/1915-The-Armenian-Genocide-Film/399432956737740?fref=nf
Tegen deze achtergrond nu begint het verhaal van de familie Mnatsian, die
begin jaren ‘90 besloot hun Armeense vaderland te verlaten en in februari 1994
voor het eerst voet op Nederlandse bodem zette.
11