preek over lukas 4:14-21

Preek over Lukas 4:14-21
- Capelle, 8 januari 2012
- Kees van Dusseldorp
- viering HA (formulier I)
liturgie:
votum en groet
Ps.70
wetslezing
Ps.34:5,6
gebed
lezen: Luk.4:14-30
tekst: Luk.4:19
Ld.21:5,6,7
formulier I*
refrein Gz.128**
tijdens viering:
Gz.123
Ps.72
lofverheffing
gebed
collecte
Gz.111
zegen
Gemeente van Christus,
** het genadejaar van de Heer begint bij Jezus Christus **
‘Het genadejaar van de Heer.’ We zijn een week op weg in 2012. Veel mensen hebben je de
beste wensen gedaan. Of je een gezegend 2012 toegewenst. Zal het een genadejaar worden?
Misschien verlang je ernaar. Na alles wat er gebeurd is, nu eens een rustig jaar. Na alle
verdriet, nu eens een goed jaar. Na alle onzekerheid en zorg, nu eens een fijn haar. Na alle
sombere economische voorspellingen zou een jaar met meevallers wel prettig zijn. Kan 2012
een genadejaar van de Heer voor je worden?
‘Het genadejaar van de Heer.’ De Israelieten kenden zo’n jaar. Het jubeljaar. Ieder vijftigste
jaar: feestjaar voor Gods volk, aangekondigd met bazuinen. Iedere inwoner kreeg zijn vrijheid
en zijn erfdeel terug. Een jaar om te ontspannen. God zou zorgen voor eten. Een heilig jaar.
Om op adem te komen en te onthaasten. Om te genieten van wat God geeft en tevreden te zijn
met genoeg. Om te doen wat goed is en blij maakt. Een jaar onder Gods genade. Stel je voor
dat 2012 zo’n jubeljaar zou zijn. Het zou ons goed doen. En onze wereld erbij.
‘Het genadejaar van de Heer.’ ‘Vandaag hebben jullie deze schrifttekst in vervulling horen
gaan’, zei Jezus. Eens in de synagoge van Nazaret. Even simpel als krachtig. Het ging niet om
een jubeljaar. Het ging om Gods genadetijd, die begint bij de Christus. De tijd van vrede op
aarde en Gods welbehagen voor de mensen. De tijd van bevrijding en herstel, van troost en
heling. De Heer laat zijn genade merken. Dat is de tijd waarin wij ook vandaag leven. Het
genadejaar van de Heer: de tijd van Gods welbehagen. Begonnen bij de Heer Jezus. Tot
vandaag nog niet beëindigd. Wil je het leren zien? Wil je een gezegend jaar? Let dan op de
Heer Jezus! Vier vandaag het avondmaal. Zoek de verbondenheid met Christus.
** Hij is de gezalfde **
Het is alsof de gordijnen opengaan en Hij midden op het toneel staat: Jezus de Christus. Zo
presenteert Lukas het in zijn beschrijving. Het eerste publieke optreden, dat hij ons vertelt is
de zelfpresentatie van Jezus in zijn moederdorp. Vanaf dat eerste begin is volstrekt helder wie
Jezus is en wil zijn: de gezalfde van God. ‘De Geest van de Heer rust op mij’, zegt Hij. ‘Hij
heeft mij gezalfd, ik ben gezonden.’ Door God geroepen. Met de kracht van de Geest vervuld.
Hij maakt van alle wereldjaren echte genadetijd.
Er zijn veel vragen te stellen. Hoe Jezus Christus op dit moment ons regeert en beschermt.
Hoe het heil dat Hij gebracht heeft, zich verhoudt tot het lijden dat zoveel mensen moeten
dragen. Over de doorwerking van zijn blijdschap en vrede naar het dagelijks leven. Door die
vragen lijkt de Heer Jezus soms pas aan het eind te staan. Je komt in geloof uiteindelijk bij
Hem uit. Maar je mag dat ook eens omdraaien. En bij de Heer Jezus beginnen. Hij is door
God aangesteld. Om Hem kun je niet heen. Soms zoek je naar de effecten van zijn werk in je
leven. Maar altijd mag je leven vanuit je band aan Hem. Het avondmaal vormt een startschot.
Eerst bij Hem, en dan weer de wereld in. Omdat God Hem heeft aangesteld.
Hij presenteert zich als de Christus, de gezalfde. Hij had er eigenlijk geen woorden voor nodig
na de lezing uit Jes. Hij ging weer zitten. Dat zei genoeg. De beloofde vreugdebode die het
genadejaar van de Heer afkondigt en bewerkt. De kracht van de Geest is niet te ontkennen in
zijn woorden en daden. Hij is in staat Gods werk uit te voeren. Al Gods beloften worden door
Hem vervuld. Hij is Gods inzet om de eindtijd tot genadetijd te maken. De gezalfde.
** Zijn werk is bevrijdend **
‘Je bent vrij.’ Dat is heel kort de boodschap van de gezalfde uit Jesaja’s profetie. Jezus maakt
het tot zijn programma als de Christus. Dit is het hart van zijn werk. Hierom is Hij gekomen.
Om mensen te bevrijden. Je gevangenschap is afgelopen. Boeien van bezorgheid, spanning en
verdriet vallen weg. De ban van uitzichtloosheid en verslaving is gebroken. Je bent gered. Je
bent vrij. Het wordt op Gods gezag uitgeroepen. Dan ben je vrij. Je recht je rug, je heft je
hoofd op, je gaat waar je wilt, je kunt weer lachen. Alsof je het leven terugkrijgt.
‘Je bent vrij.’ Jezus maakte het zichtbaar. Bezetenen worden bevrijd van demonen. Zieken
worden bevrijd van hun kwalen. Zondaren worden bevrijd van hun schulden. Het zijn
evenzovele illustraties van Gods genade. Tekenen van Gods koninkrijk. Want bovenaan staat
de prediking, het onderwijs van Gods Gezalfde. De verkondiging van het genadejaar van de
Heer, dat de tijd van Gods genade is begonnen. Bij Christus. Het is de tijd waarin wij leven.
Vandaag meestal zonder de bijzondere genezingen, die Jezus’ boodschap onderstreepten en
zijn kracht van de Geest bewezen. Maar de boodschap en de verkondiging zijn gebleven.
‘Je bent vrij.’ Dat klinkt ook hier in de kerk voortdurend. Als het evangelie van Jezus
Christus. Ook over jouw leven wordt het afgekondigd. Juist vandaag in het avondmaal. ‘Je
bent vrij.’ Vrij door Christus van alles wat je bindt en belemmert om God te dienen. Bevrijd
van alles wat je gevangen houdt en waarin je verstrikt bent geraakt. Gered van de ban van
zonde en dood. Met de belofte van volkomen herstel en genezing van alle ellende. Maar nu al
verlost van de schuld van de zonde, en bevrijd van de macht van de zonde. De schuld is
betaald door het bloed van Christus. De macht is verbroken door de Geest van Christus. Je
krijgt het straks persoonlijk bevestigd: ‘… om al onze zonden volkomen te verzoenen.’
** er treedt scheiding op **
Woorden van genade komen uit Jezus’ mond. Hij presenteert zichzelf als degene die Gods
genade brengt. Die nieuwe blijdschap en vrijheid brengt voor de mensen. Die de deur naar
Gods Koninkrijk opent. Geweldig nieuws. Een feest om bij Hem te horen, om als gemeente
de verbondenheid met Hem te vieren aan de avondmaalstafel. Wie zou niet blij zijn en
enthousiast reageren bij zoveel goeds? Wie zou niet willen leven onder Gods zegen?
En toch… De joden in Nazaret beginnen heftig te protesteren. Ze willen Hem in het ravijn
duwen. Ze weigeren Hem als uitdeler van Gods genade. Lukas vertelt juist dit als eerste
publieke optreden van Jezus. Hier wordt duidelijk hoe het verder zal gaan met Jezus, de
Gezalfde. Het wordt een weg van afwijzing en lijden, die tot zijn kruisiging leidt. En denk niet
dat het de domme joden van toen waren. Want het zit in niemands hart, om je aan één persoon
te geven. Om Gods genade te geloven, terwijl er zoveel tegenstemmen in je leven klinken.
Om vast te houden dat je in Gods Koninkrijk leeft, hoewel de wereld een ander beeld geeft.
Laat dat voor ons een waarschuwing zijn. Dat je Gods zegen verspeelt door Christus’ woord
af te wijzen. Dat je buiten Gods Rijk blijft als je het avondmaal niet van harte meeviert. Dat
het geen goed jaar voor je wordt, als je niet helemaal voor de Heer Jezus gaat. We leven in de
genadetijd van de Heer, bewegen ons in zijn Koninkrijk. Dat wordt door veel dingen en
mensen weersproken. Maar het is juist het lijden van onze Heer, dat de deur naar Gods Rijk
heeft opengezet. De deur naar Gods genade staat open. Hier aan het avondmaal blijkt dat.
Aanvaard dan Jezus als de Christus. Leer de wereld te zien door zijn ogen. Geef gehoor aan
zijn aanspraak. En kijk naar jezelf zoals Hij dat doet. Leef van zijn genade. Amen.