over-‐the-‐counter

Baat het niet…, schaadt het wel? Geneesmiddelen bij kinderen OVER-­‐THE-­‐COUNTER : VRIJ TE KOOP… LAAT HET NIET ZIJN BELOOP MARC RAES, KINDERARTS JESSA ZIEKENHUIS, HASSELT STUDIEDAG KINDERVERPLEEGKUNDIGEN 24 MAART 2014 -­‐ NVKVV, OOSTENDE Over-­‐the-­‐counter (OTC) producten DefiniVe Soorten Reglementering Cijfers & verbruik InformaVe OTC producten bij kinderen •  Conclusies • 
• 
• 
• 
• 
• 
Over-­‐the-­‐counter (OTC) producten Defini;e Soorten Reglementering Cijfers & verbruik InformaVe OTC producten bij kinderen •  Conclusies • 
• 
• 
• 
• 
• 
OTC producten: definiVe •  “FarmaceuVsche specialiteit” in vrije verkoop, zonder voorschri_: “over de toonbank”. •  Niet terugbetaald door RIZIV Over-­‐the-­‐counter (OTC) producten DefiniVe Soorten Reglementering Cijfers & verbruik InformaVe OTC producten bij kinderen •  Conclusies • 
• 
• 
• 
• 
• 
OTC producten : soorten OTC-­‐geneesmiddelen OTC-­‐NIET-­‐geneesmiddelen Apothekersblad 10/2006 Over-­‐the-­‐counter (OTC) producten DefiniVe Soorten Reglementering Cijfers & verbruik InformaVe OTC producten bij kinderen •  Conclusies • 
• 
• 
• 
• 
• 
OTC producten: reglementering •  “FarmaceuVsche specialiteit” in vrije verkoop, zonder voorschri_ •  Niet terugbetaald door RIZIV •  Prijsbepaling via Prijzendienst van de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie à Ministerie Financiën + Min Sociale zaken •  Geneesmiddelen : –  RegistraVe door Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) •  Niet-­‐geneesmiddelen (= geen therapeuVsche indicaVe) –  NoVficaVe bij de overheid (“noVficaVeverplichVng”) •  België : enkel verkrijgbaar via apotheek •  Februari 2009: via internet –  Via publieke apotheek –  Goedgekeurd in België OTC producten: reglementering •  “FarmaceuVsche specialiteit” in vrije verkoop, zonder voorschri_ •  Niet terugbetaald door RIZIV •  Prijsbepaling via Prijzendienst van de Federale Overheidsdienst (FOD) Economie à Ministerie Financiën + Min Sociale zaken •  Geneesmiddelen : –  RegistraVe door Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) •  Niet-­‐geneesmiddelen (= geen therapeuVsche indicaVe) –  NoVficaVe bij de overheid (“noVficaVeverplichVng”) •  België : enkel verkrijgbaar via apotheek •  Februari 2009: via internet –  Via publieke apotheek –  Goedgekeurd in België Uw online apotheek Newpharma biedt tal van voordelen: Meer dan 30.000 producten en 750 merken Gecontroleerde producten, up-­‐to-­‐date gehouden door professionnals De vertrouwelijkheid van uw gegevens is gewaarborgd Levering in België GRATIS in ajaalpunt vanaf 39 € of aan huis, op kantoor, etc. vanaf 49 € Beveiligde online betaling Een echte online apotheek die vermeld is aan het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) Over-­‐the-­‐counter (OTC) producten DefiniVe Soorten Reglementering Cijfers & verbruik InformaVe OTC producten bij kinderen •  Conclusies • 
• 
• 
• 
• 
• 
OTC producten : soorten & verbruik Belgische cijfers •  Apothekers •  Wetenschappelijk InsVtuut Volksgezondheid (WIV) •  Feed the AdverVsing Community with Trends (ACT) •  SocialisVsche mutualiteit de Voorzorg provincie Antwerpen à onderzoeksrapport naar zelfmedicaVe bij 0-­‐ tot en met 6-­‐jarigen (5 juni 2013) OTC producten : soorten & verbruik Belgische cijfers Apothekersblad 10/2006 “Zelfzorgproducten (geregistreerd + niet geregistreerd als geneesmiddel) maken 36.67% uit van het totaal aantal afgeleverde verpakkingen”
OTC producten : soorten & verbruik Belgische cijfers •  Apothekers •  Wetenschappelijk InsVtuut Volksgezondheid (WIV) •  Feed the AdverVsing Community with Trends (ACT) •  SocialisVsche mutualiteit de Voorzorg provincie Antwerpen à onderzoeksrapport naar zelfmedicaVe bij 0-­‐ tot en met 6-­‐jarigen (5 juni 2013) OTC producten : soorten & verbruik Belgische cijfers •  Apothekers •  Wetenschappelijk InsVtuut Volksgezondheid (WIV) •  Feed the AdverVsing Community with Trends (ACT) à adverteerders en mediabureaus •  SocialisVsche mutualiteit de Voorzorg provincie Antwerpen à onderzoeksrapport naar zelfmedicaVe bij 0-­‐ tot en met 6-­‐jarigen (5 juni 2013) Over-­‐the-­‐counter (OTC) producten DefiniVe Soorten Reglementering Cijfers & verbruik Informa;e OTC producten bij kinderen •  Conclusies • 
• 
• 
• 
• 
• 
OTC producten: informaVe OTC producten: informaVe Over-­‐the-­‐counter (OTC) producten DefiniVe Soorten Reglementering Cijfers & verbruik InformaVe OTC producten bij kinderen •  Conclusies • 
• 
• 
• 
• 
• 
OTC producten bij kinderen : •  Belgische cijfers –  Gebruik –  InformaVe –  Beweegredenen •  Soorten •  Voor-­‐ en nadelen •  Raadgevingen en wetgeving in België OTC producten bij kinderen : Belgische cijfers ? OTC producten bij kinderen : Belgische cijfers •  Wetenschappelijk InsVtuut Volksgezondheid (WIV) •  Feed the AdverVsing Community with Trends (ACT) •  Socialis;sche mutualiteit de Voorzorg provincie Antwerpen à onderzoeksrapport naar zelfmedica;e bij 0-­‐ tot en met 6-­‐jarigen (5 juni 2013) 5 juni 2013 2. Methode In maart 2013 werd er in de provincie Antwerpen zowel een on-­‐ als offline bevraging gehouden. • Offline: een 800-­‐tal ouders van 0-­‐tot en met 6-­‐jarige kinderen hebben de enquête schri_elijk ingevuld. Deze ouders maakten bij het invullen van de enquête gebruik van volgende dienstverleningen die door De VoorZorg georganiseerd worden: de consultaVebureaus, inloopteams, onthaalouders, kinderdagverblijven en thuisopvang zieke kinderen. • Online: een 1 100-­‐tal ouders van kinderen van 0 tot en met 6 jaar werden bereikt per e-­‐mail, zij vulden de enquête online in. 5 juni 2013 Vier op vijf ouders gee_ zijn kind wel eens een geneesmiddel dat niet werd voorgeschreven door een arts. 30 % van hen doet dat zeer geregeld, dit wil zeggen dagelijks of wekelijks, 53 % doet dat sporadisch. Liefst vier op de Ven ouders vragen zelden of nooit informaVe of advies over geneesmiddelen zonder voorschri_. Dat blijkt uit ons onderzoek bij 1 922 ouders van jonge kinderen (0 tot en met 6 jaar). Het gebruik van voornoemde geneesmiddelen is echter niet zonder gezondheidsrisico’s. 5 juni 2013 90 % van de ouders zijn neutraal tot posi;ef over de effecten van producten zonder voorschrib op de gezondheid van kinderen. 5 juni 2013 5 juni 2013 Vier op de vijf ouders (83%) geven hun baby's en kinderen tot zes jaar geneesmiddelen zonder voorschrib. Bijna een op de drie doet dat zelfs zeer geregeld. Dat blijkt uit onderzoek van het socialis;sche ziekenfonds De Voorzorg-­‐Antwerpen. OTC producten bij kinderen : cijfers & soorten ? OTC producten bij kinderen : cijfers & soorten 5 juni 2013 De meest voorkomende klachten die met producten zonder voorschrib behandeld worden bij het kind zijn pijn en koorts (39 %), gevolgd door verkoudheid en hoesten (29 %). 5 juni 2013 -­‐ 
-­‐ 
-­‐ 
-­‐ 
Hoest/ verkoudheid Analge:ca An:pyre:ca Allergie (an:-­‐
histaminica) -­‐  Gastrointes:nale medica:e -­‐  An:-­‐wagenziekte -­‐  Vitaminen/
mineralen De meest voorkomende klachten die met producten zonder voorschrib behandeld worden bij het kind zijn pijn en koorts (39 %), gevolgd door verkoudheid en hoesten (29 %). OTC producten bij kinderen : voor-­‐ en nadelen "83% van de ouders gebruikt wel eens een geneesmiddel dat niet door een dokter werd voorgeschreven", zegt Sylvia Pardon, directeur PrevenVe en Welzijn van De Voorzorg. "Een op de drie doet dat heel geregeld, van één keer in de maand tot minstens één keer per dag. De hel_ van hen gee_ bovendien meer dan één geneesmiddel, zonder voorschri_, op één en dezelfde dag. Uit ons onderzoek blijkt ook dat liefst vier op de ;en ouders zelden of nooit informa;e inwinnen over medica;e zonder voorschrib. Nochtans kan dit serieuze gevolgen hebben. Jonge kinderen mogen bijvoorbeeld geen aspirine nemen, omdat dit kan leiden tot het syndroom van Reye, met mogelijk hersen-­‐ en leverbeschadiging tot gevolg." Kestoma;ne* Imonogas* : BCFI: “geen posologie, omdat aan doeltreffendheid wordt getwijfeld” OTC producten bij kinderen : raadgevingen in België OTC producten bij kinderen : wetgeving in België Het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten (FAGG) raadt hoestgeneesmiddelen en neusdruppels af voor kinderen. Hoestgeneesmiddelen • De geneesmiddelen die één van onderstaande acVeve bestanddelen bevaven, worden afgeraden bij kinderen jonger dan 6 jaar: (lijst) -­‐ AnVtussiva: dextromethorfaan, pentoxyverine, levodropropizine, noscapine, cloperasVne, folcodine en codeïne en zijn derivaten (dihydrocodeïne, ethylmorfine en thebacon); -­‐ ExpectoranVa: guaifenesine. • De geneesmiddelen die codeïne of één van zijn derivaten (ethylmorfine, dihydrocodeïne en thebacon) bevaven, zullen alleen nog verkrijgbaar zijn op voorschri_ van een arts, ook voor volwassenen. 21 december 2011 OTC producten bij kinderen : wetgeving in België NIEUWS Hoestmiddelen en neusdruppels : beperk het gebruik 30 april 2013 Vanaf 1 mei 2013 gaan eindelijk nieuwe maatregelen in om het oneigenlijk gebruik van hoestmiddelen en neusdruppels bij kleine kinderen tegen te gaan, iets waar wij al;jd al voor hebben gepleit. OTC producten bij kinderen : wetgeving in België 19/07/2013 OTC producten bij kinderen : wetgeving in België 19/07/2013 Test-­‐Aankoop geeb 573 (/4000) geneesmiddelen een slecht rapport 17 februari 2014 Meer dan één op de ;en medicijnen werkt amper of houdt een te groot risico in voor de pa;ënt. Test-­‐
Aankoop eist dat hun gebruik ingeperkt wordt of dat ze zelfs uit de rekken worden gehaald. Test-­‐Aankoop beoordeelt 4000 geneesmiddelen Er zijn maar liefst 7000 geneesmiddelen op de markt in ons land. Deze zijn echter niet allemaal even nuzg. De waarde van sommige producten is betwistbaar, en een aantal geneesmiddelen zijn zelfs ronduit af te raden! De consument is zich hiervan niet bewust. Zo slikt de gemiddelde Belg dus heel wat geneesmiddelen zonder dat hij de nodige informaVe hee_ om de voor-­‐ en de nadelen ervan goed in te schaven. Test-­‐Aankoop geeb 573 (/4000) geneesmiddelen een slecht rapport 17 februari 2014 Voor de studie baseerde het team zich op het Belgisch Centrum voor FarmacotherapeuVsche InformaVe (BCFI), dat wetenschappelijke kennis over geneesmiddelen verzamelt. Test-­‐Aankoop raadpleegde ook Nederlandse en Franse vakVjdschri_en voor apothekers, en papers met grootschalige internaVonale analyses. Tenslove legde Test-­‐Aankoop alle bevindingen voor aan twee externe artsen, onder wie Marc Bogaert, professor emeritus farmacologie (UGent) en ere-­‐vast secretaris van de Koninklijke Academie voor Geneeskunde. Bogaert beaamt dat er heel wat geneesmiddelen op de markt zijn die best uit de rekken gehaald worden. ‘Vroeger waren de voorwaarden om een middel op de markt te brengen veel minder streng dan vandaag. Dat wil niet zeggen dat alle oude middelen slecht zijn. Maar er is wel een groep waarvan we ons moeten afvragen waarom ze nog verkocht worden, en zeker als intussen betere alternaVeven beschikbaar zijn.’ Test-­‐Aankoop geeb 573 (/4000) geneesmiddelen een slecht rapport 17 februari 2014 Zelfzorg is niet zonder zorgen Heel wat mensen grijpen voor banale klachten te snel naar geneesmiddelen, terwijl zo’n kwaaltjes vaak vanzelf over gaan. Op onze lijst van geneesmiddelen met een slecht rapport prijkt er heel wat medicaVe die zonder voorschrib vrij te koop is in de apotheek. Daarmee corrigeert Test-­‐Aankoop onmiddellijk de hardnekkige misvazng als zouden deze producten onschuldig en zonder bijwerkingen zijn. Van 33% van de 900 geëvalueerde geneesmiddelen die vrij te verkrijgen zijn betwisten de experten het nut, en 8% ervan moet gewoon van de markt. Test-­‐Aankoop biedt op haar website een dossier rond zelfzorg met prakVsch advies voor klachten zoals hoofdpijn, diarree, brandend maagzuur en andere klachten. Men vindt er ook voor elke klacht de geneesmiddelen die het expertenteam aanraadt, en medicaVe die u beter mijdt. Over-­‐the-­‐counter (OTC) producten DefiniVe Soorten Reglementering Cijfers & verbruik InformaVe OTC producten bij kinderen •  Conclusies • 
• 
• 
• 
• 
• 
OTC producten : conclusies •  OTC producten: zonder voorschri_, niet terugbetaald –  Geneesmiddelen: registraVe FAGG –  Niet-­‐ geneesmiddelen: noVficaVe •  37 % van totaal afgeleverde verpakkingen (20 % van omzet apotheek) –  Banale infecVes: 85 % zelfmedicaVe •  InformaVe –  Apothekers –  Artsen •  Nut van OTC medicaVe –  33 % betwistbaar nut •  Kinderen – 
– 
– 
– 
4/5 van ouders : zelfmedicaVe 4/10 van ouders: zonder “deskundige” informaVe Niet zonder gevaren: interacVe, complicaVes Wetgeving (<-­‐> firma’s) OTC producten Vragen ???