KLEINE SCHEURTJES IN HET GESTEENTE BOREN NAAR

HET VERSCHIL TUSSEN FRACKING
EN SCHALIEGASWINNING
Er bestaat veel onduidelijkheid over fracking. Veelal wordt het in een adem genoemd met
schaliegaswinning. In werkelijkheid gaat het hier om twee verschillende dingen. Wat is fracking
eigenlijk en waar komt die verwarring met schaliegaswinning dan vandaan?
KLEINE SCHEURTJES IN HET
GESTEENTE
Fracken is een techniek waarbij vloeistof onder
hoge druk in gashoudend gesteente wordt
gepompt. Hierdoor ontstaat een kleine scheur
waardoor het gas gemakkelijker naar de boorput
stroomt. NAM past deze techniek al sinds de
jaren 50 succesvol toe bij het op gang brengen
van de gasproductie van nieuwe velden of voor
het stimuleren van de productie in bestaande
gasvelden. De techniek wordt door NAM
toegepast bij het boren naar conventioneel gas.
Frackvloeistof in bestaande
productiebuis
scheur
gashoudende laag
scheur
BOREN NAAR
CONVENTIONEEL GAS
OF NAAR SCHALIEGAS
‘ONCONVENTIONEEL‘
NAM boort alleen naar conventioneel
gas, dit wordt ook wel het makkelijk
winbare gas genoemd. Dit gas zit op
ongeveer 3 kilometer diepte gevangen
onder een dikke laag kleisteen of
zout. Soms is fracken nodig om
de opbrengst uit de gasvelden op
die diepte te optimaliseren. In die
gevallen is een enkele frack vaak
voldoende.
Schaliegas is onconventioneel gas,
wat niet makkelijk te winnen is. Bij het
boren naar schaliegas wordt fracken
ook toegepast. Omdat schaliegas
op een andere manier in de bodem
‘gevangen’ zit dan conventioneel gas
zijn soms wel tientallen putten, met
tientallen fracks per put nodig om
succesvol te zijn. In Nederland wordt
geen schaliegas gewonnen.
GEBRUIK VAN
CHEMICALIËN
Fracking bij conventionele
gaswinning. Afbeelding is
niet op schaal.
Fracking bij
schaliegaswinning.
Afbeelding is niet op
schaal.
De vloeistof die voor het fracken wordt gebruikt
bestaat voor 90% uit water, voor 8 % uit
keramiekkorrels en voor 2% uit chemicaliën. Deze
chemicaliën zijn ondermeer nodig om wrijving
te verminderen, bacteriegroei te voorkomen
en roest in de leiding tegen te gaan. De kleine
keramiekkorrels worden met de vloeistof mee
gepompt en houden de ondergrondse scheurtjes
open. Nogmaals, NAM boort niet naar
schaliegas en gebruikt de frackingtechniek al
meer dan 50 jaar alleen bij de conventionele
gaswinning, zonder enig incident.
FRACKING BIJ CONVENTIONELE GASWINNING
FRACKING BIJ SCHALIEGASWINNING
Fracks zijn nodig om gas te winnen.
Tientallen boringen en meerdere fracks per boring nodig.
Horizontaal boren; bestrijkt groot gebied.
Grote hoeveelheden water (enkele duizenden m3), chemicalien en keramiekkorrels.
Continu boor en frack activiteiten (meerdere jaren)
Regelmatig opnieuw fracken.
Nog niet gedaan in Nederland.
Frack is nodig om gaswinning te optimaliseren of op gang te brengen.
Een enkele / een paar frack(s).
Meestal verticaal boorgat.
Relatief weinig water (ca 300 m3), chemicalien en keramiekkorrels.
ca 6-8 weken werkzaamheden; daadwerkelijke frack duurt ca 1 uur.
50 jaar ervaring zonder incidenten.