Waar komt hepatitis A voor?

DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEN CLB
FOLDERS 1
Informatiefolder
Hepatitis A
Wat is hepatitis A?
Hepatitis betekent ontsteking van de lever. Hepatitis A is een besmettelijke vorm van
leverontsteking die veroorzaakt wordt door het hepatitis A-virus. Hepatitis A wordt ook wel
besmettelijke geelzucht genoemd, naar een van de typische ziektetekens.
Wat zijn de ziektetekens van hepatitis A?
Typisch begint hepatitis A met vermoeidheid, algemeen onwel zijn, koorts, misselijkheid,
diarree of verstopping, gebrek aan eetlust en buikpijn. Na enkele dagen kan geelzucht
optreden. De huid en het wit van de ogen worden dan gelig, de urine wordt donkerder en de
stoelgang bleker. Nadien volgt er een herstelperiode die enkele weken tot maanden kan
aanhouden. Vermoeidheid is dan de belangrijkste klacht.
Niet iedereen wordt even ziek door hepatitis A. De kans om meer last te hebben, neemt toe
met de leeftijd. Oudere kinderen zijn dus meestal zieker dan jongere kinderen en volwassenen
zijn meestal zieker dan kinderen. Bij volwassenen verloopt de ziekte soms zeer ernstig.
Hepatitis A verloopt bij kinderen vaak zeer mild zodat de ziekte niet altijd opgemerkt wordt.
Soms voelen kinderen zich alleen een beetje grieperig.
Hoe wordt hepatitis A overgedragen?
Hepatitis A-virussen worden uitgescheiden via de stoelgang van een patiënt. Op verschillende
manieren kunnen de virussen terechtkomen in de mond van iemand anders en zo hepatitis A
veroorzaken. Heel vaak wordt het virus overgedragen via de handen. Als iemand die besmet
is met het hepatitis A-virus de handen niet of niet goed wast na toiletbezoek, wordt het virus
verspreid in de omgeving (denk aan de toiletbril, de spoelknop, de deurklink, een handdoek of
een stuk zeep), kan het virus rechtstreeks doorgegeven worden aan anderen en kunnen
etenswaren besmet worden.
In landen met een slecht rioleringssysteem en een onzuivere drinkwatervoorziening kan het
virus gemakkelijk verspreid worden op grote schaal (via besmetting van voedsel of door
rechtstreeks contact met besmet water).
Hepatitis A kan ook overgedragen worden door bepaalde vormen van onbeschermd, seksueel
contact.
Hoe lang is iemand met hepatitis A besmettelijk?
Iemand met hepatitis A is besmettelijk tot ongeveer een week na het optreden van de
klachten. Hepatitis A kan ook al overgedragen worden vooraleer die persoon weet dat hij ziek
is. Het duurt namelijk gemiddeld een 4-tal weken voor iemand die besmet werd met het
juli 2010 – versie 0.1
DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEN CLB
FOLDERS 2
hepatitis A-virus, ziek wordt. Vanaf ongeveer een week voor het optreden van (eventuele)
klachten is een besmette persoon besmettelijk voor anderen.
Wie kan hepatitis A krijgen?
Iedereen die nog geen hepatitis A heeft gehad en niet gevaccineerd werd, kan de ziekte
krijgen. Wie hepatitis A heeft doorgemaakt, is voor de rest van zijn leven beschermd tegen
een nieuwe infectie.
Hepatitis A komt op elke leeftijd voor. In België komt hepatitis A het meeste voor bij
kinderen tussen 5 en 14 jaar.
Bepaalde personen lopen een groter risico om besmet te worden met het hepatitis A-virus:
 reizigers naar landen waar hepatitis A vaak voorkomt;
 gezinsleden van kinderen in kinderopvang en/of in school;
 personeel en bewoners van instellingen voor personen met een verstandelijke
handicap;
 verzorgers in kinderdagverblijven;
Waar komt hepatitis A voor?
Hepatitis A komt overal in de wereld voor. Omdat goede hygiëne een belangrijke rol speelt in
het voorkómen van verdere verspreiding, komt hepatitis A vaak voor in landen waar goede
hygiëne moeilijk te verwezenlijken is (o.a. Afrika, Azië, Zuid-Amerika). In
geïndustrialiseerde landen zoals België komt hepatitis A minder vaak voor. Omdat hepatitis A
bij kinderen vaak weinig klachten geeft en gemakkelijk wordt doorgeven, komen er geregeld
gegroepeerde infecties voor op scholen en in kinderdagverblijven.
Hoe wordt de diagnose van hepatitis A gesteld?
Via lichamelijk onderzoek en bloedonderzoek kan nagegaan worden of iemand besmet werd
met het hepatitis A-virus.
Hoe wordt hepatitis A behandeld?
Hepatitis A geneest zonder geneesmiddelen. Antibiotica hebben alleszins geen effect bij
virale infecties. Voldoende rusten is belangrijk. Alcohol, drugs en bepaalde geneesmiddelen
kunnen de lever extra belasten en worden daarom best vermeden.
Welke voorzorgsmaatregelen kan je nemen tegen hepatitis A?
Algemene hygiënemaatregelen:

Een goede, persoonlijke hygiëne vermindert de kans dat je wordt besmet met het
hepatitis A-virus of dat je het virus overdraagt. Geregeld je handen wassen, zeker
na toiletbezoek, voor bereiding van een maaltijd en voor je iets eet of drinkt is heel
juli 2010 – versie 0.1
DRAAIBOEK INFECTIEZIEKTEN CLB


FOLDERS 3
belangrijk. In scholen e.d. worden wegwerphanddoekjes en vloeibare zeep
aangeraden.
Bij het bereiden van een maaltijd is het heel belangrijk om etenswaren voldoende
te verhitten, rauwe en verhitte producten gescheiden te houden en proper te
werken. Voedsel moet ook steeds op een veilige temperatuur bewaard worden
(voldoende hoog of voldoende laag).
Op reis is voorzichtigheid geboden: geen ongekookt water (opletten met
ijsblokjes), enkel drank uit gesloten flessen, liefst voldoende verhit voedsel.
Vaccinatie:
Bescherming tegen hepatitis A kan verkregen worden met vaccinatie. Informeer hiervoor bij
uw huisarts of kinderarts. Vaccinatie kan vanaf de leeftijd van 1 jaar. Een tweede dosis is
voorzien 6 tot 12 maanden na een eerste dosis en zorgt voor een bescherming op lange
termijn.
Vaccinatie wordt aangeraden voor volgende personen:
 reizigers naar gebieden waar hepatitis A vaak voorkomt (o.a. Afrika, Azië, ZuidAmerika);
 kinderen en adolescenten van migranten die op reis naar land van oorsprong gaan;
 contactpersonen van een hepatitis A-patiënt;
 personeel en bewoners van instellingen voor personen met een verstandelijke
handicap;
 personen werkzaam in de voedselketen;
 mannen die seksueel contact hebben met mannen;
 levertransplantatiekandidaten;
 patiënten met chronisch leverlijden (waaronder hepatitis B & C patiënten);
 hemofiliepatiënten;
 personen die in nauw contact komen met een recent geadopteerd kind afkomstig
uit een land waar hepatitis A vaak voorkomt. De eerste dosis moet bij voorkeur
twee weken voor aankomst van het adoptiekind toegediend zijn.
Bijkomende hygiënemaatregelen wanneer iemand in het gezin hepatitis A heeft:
Gedurende twee weken na het optreden van de klachten, worden volgende maatregelen
aangeraden:
 goed de handen wassen na toiletgebruik, met vloeibare zeep, na het verschonen
van een luier, het helpen van een kind met de toiletgang, en vóór het (bereiden
van) eten;
 papieren wegwerpluiers gebruiken;
 tenminste dagelijkse reiniging van het toilet;
 dagelijks verschonen van handdoeken en eigen handdoek voor de patiënt;
 nagels kort houden.
Mag iemand met hepatitis A naar school?
Een kind met hepatitis A moet thuisblijven van school tot minstens een week na het optreden
van geelzucht. Bij vragen kan u steeds contact opnemen met de CLB-arts verbonden aan de
school van uw kind.
juli 2010 – versie 0.1