KINDER- EN TIENER INSPRAAK bij inrichting van publieke ruimte Vandaag... 1. Planning van een inspraaktraject 2. Identificeren en betrekken van sleutelfiguren 3. Inhoudelijke opbouw van sessies + belangenbehartiging VOORAF Twee benaderingen van 'inspraak' en 'participatie': 1. 'Beleidsinspraak': in wezen top-down = denken vanuit beleidsproces + : (relatief) snel iets verwezenlijken, impact op kinderen/jongeren mee sturen - : niet noodzakelijk relevant voor kinderen/jongeren 'liggen ze er wel wakker van'? meer 'consultatie' dan 'participatie' 2. 'Participatie van onderuit': in wezen down-top = denken vanuit processen die je met kinderen/jongeren aflegt +: vertrekt werkelijk vanuit leefwereld van kinderen/jongeren - : kan lang duren voor iets verwezenlijkt wordt wellicht voor 'volgende generatie' VOORAF Twee benaderingen van 'inspraak' en 'participatie': 1. 'Beleidsinspraak': in wezen top-down = denken vanuit beleidsproces vandaag + : (relatief) snel iets verwezenlijken, impact op kinderen/jongeren mee sturen - : niet noodzakelijk relevant voor kinderen/jongeren 'liggen ze er wel wakker van'? meer 'consultatie' dan 'participatie' 2. 'Participatie van onderuit': in wezen down-top = denken vanuit processen die je met kinderen/jongeren aflegt +: vertrekt werkelijk vanuit leefwereld van kinderen/jongeren - : kan lang duren voor iets verwezenlijkt wordt wellicht voor 'volgende generatie' VOORAF Twee benaderingen van 'inspraak' en 'participatie': 1. 'Beleidsinspraak': in wezen top-down = denken vanuit beleidsproces + : (relatief) snel iets verwezenlijken, impact op kinderen/jongeren mee sturen - : niet noodzakelijk relevant voor kinderen/jongeren 'liggen ze er wel wakker van'? meer 'consultatie' dan 'participatie' 2. 'Participatie van onderuit': in wezen down-top = denken vanuit processen die je met kinderen/jongeren aflegt +: vertrekt werkelijk vanuit leefwereld van kinderen/jongeren - : kan lang duren voor iets verwezenlijkt wordt wellicht voor 'volgende generatie' 1 PLANNING VAN EEN INSPRAAKTRAJECT Ontwerpproces: Ontwerpproces: Vaak… Ontwerpproces: Inspraaktraject kinderen: (feestelijke) actie met kinderen - Laat in proces - Geïsoleerd - Geen impact op de besluitvorming Vaak… Ontwerpproces: Inspraaktraject kinderen: 'jeugd doet wat zotjes' - Geïsoleerd - Weinig impact op de besluitvorming - Vooral toestellen > Inspraaksessies op sleutelmomenten Ideaal: Ontwerpproces en inspraaktraject vallen samen > Inspraaksessies op sleutelmomenten Ontwerpproces: Inspraaktraject Kinderen: Participatiesessies met kinderen: Gebruikerskennis van kinderen leren kennen EN inbrengen in de besluitvorming > Inspraaksessies op sleutelmomenten Programma van eisen Ontwerpproces: Toetsing voorontwerp Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. > Inspraaksessies op sleutelmomenten Programma van eisen Ontwerpproces: Toetsing voorontwerp Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. > Inspraaksessies op sleutelmomenten Programma van eisen Ontwerpproces: Inspraaktraject Kinderen: Toetsing voorontwerp Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. 1 2 Participatiesessies met kinderen: Gebruikerskennis van kinderen leren kennen EN inbrengen in de besluitvorming > Inspraaksessies op sleutelmomenten Programma van eisen Ontwerpproces: Toetsing voorontwerp Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. Inspraaktraject Volwassenen: Inspraaktraject Kinderen: 1 2 Participatiesessies met kinderen: Gebruikerskennis van kinderen leren kennen EN inbrengen in de besluitvorming 2 IDENTIFICEREN EN BETREKKEN VAN SLEUTELFIGUREN > Belangrijkste ‘sleutelfiguren’ identificeren Meestal: Ontwerper (intern of extern bureau) $ Schepen (RO, grondzaken, groen,...) Projectleider (Dienst RO, technische dienst, groendienst,...) Medewerkers van schepen / projectleider die kunnen 'linken' Inspraakbegeleiders > Belangenbehartiging en 'druk zetten': Netwerking ('alle hens aan dek') Schepen RO Gecoro Projectleider Ontwerper > Belangenbehartiging en 'druk zetten': Netwerking ('alle hens aan dek') Kinderen en jongeren Jeugdwerk Sportorganisaties Scholen, buurtcomités Observaties Informele contacten Formele Inspraak Jeugdraad Jeugddienst Informeel Advies Brief Informeel Advies Brief Gecoro Advies Vergadering Informele contacten Schepen Jeugd Informeel Advies Brief Schepen RO Projectleider Ontwerper $ > Inspraaksessies op sleutelmomenten Programma van eisen Ontwerpproces: Toetsing voorontwerp Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. $ Inspraaktraject Kinderen: Participatiesessies met kinderen: 1 2 > Inspraaksessies op sleutelmomenten Programma van eisen Ontwerpproces: Toetsing voorontwerp Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. $ belangenbehartigers Inspraaktraject Kinderen: Participatiesessies met kinderen: 1 2 > Inspelen op gevoeligheden Verschillende types ontwerper/projectleider te onderscheiden Zij hebben meestal eigen gevoeligheden en dada's. Bijv.: 1. ‘Drukke pragmaticus’ - geneigd om in te gaan op vragen, als het niet te veel ‘gedoe’ vraagt > hapklare en overzichtelijke info geven 2. ‘Designer’ - vindt vooral het (strakke) beeld belangrijk - houdt soms vast aan eigen ideeën, concepten > gevoel geven dat hij het zelf uitgevonden heeft, aan hem de eer laten 3. ‘Groene’ - vindt vooral ecologische belangrijk > zo veel mogelijk linken leggen met groen > zo weinig mogelijk uitspraken doen over echt gevoelige zones > Inspelen op gevoeligheden Verschillende types ontwerper/projectleider te onderscheiden Zij hebben meestal eigen gevoeligheden 4. ‘Sociaal geëngageerde’: - vindt inspraak, rechtvaardigheid belangrijk > inspraak in de verf zetten, stem van kinderen naar voorgrond brengen 5. ‘Artiest’ - werkt zeer intuïtief, op basis van inspiratie > vooral inspiratie geven, niet voorschrijven, rechtstreeks in contact met kinderen proberen te brengen 6. ‘The boss’ - wil zelf touwtjes in handen houden > gevoel geven dat hij het zelf allemaal beslist heeft, eer aan hem/haar laten ... > Inspelen op gevoeligheden Verschillende types ontwerper/projectleider te onderscheiden Zij hebben meestal eigen gevoeligheden 7. ‘De regelbewaker’ - vindt alles goed, zolang het niet ingaat tegen veiligheidsregels, procedures,... > Regelmatig vragen: Is dit volgens de regels? 8. ‘(Ex-)Jeugdwerker’ - hebben spontane sympathie voor (speels) gedrag van kinderen > zonder veel moeite mee te krijgen 9. ‘Onderwijzer’ - hebben ervaring met werken met kinderen en vinden kinderen belangrijk, maar doen dit vanuit sterk een pedagogische/beschermende reflex, zijn liever zelf aan het woord dan dat ze kunnen luisteren > gebruik maken van hun netwerk, henzelf een rol van observator geven INHOUDELIJKE OPBOUW VAN SESSIES EN BELANGENBEHARTIGING 3 Sleutelmoment 1 Kinderparticipatiesessie 1: Opmaak van een programma van eisen Sleutelmoment 2 Kinderparticipatiesessie 2: Toetsing van een voorontwerp Kinderparticipatiesessie 1 : Opmaak van een programma van eisen Programma van eisen Ontwerpproces: Participatiesessies met kinderen: Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. Inspraaktraject Volwassenen: Inspraaktraject Kinderen: Toetsing voorontwerp 1 Kinderparticipatiesessie 1 : Opmaak van een programma van eisen 1. Kernvragen om te stellen aan kinderen > Concreet maken voor elk project: eigen hypotheses/inschattingen over interessante plekken Kinderparticipatiesessie 1 : Opmaak van een programma van eisen 2. Voorleggen / toetsen van volwassenenthema’s: bijv. water, mobiliteit, veiligheid, sociale veiligheid, overlast,... > Dit is ook strategisch: om eventueel in te gaan tegen vanzelfsprekendheden van volwassenen Kinderparticipatiesessie 1: Opmaak van een programma van eisen > Settings om perspectief van kinderen in beeld te brengen: < op het terrein in focusgroepen > Kinderparticipatiesessie 1 : Opmaak van een programma van eisen Programma van eisen Ontwerpproces: Participatiesessies met kinderen: Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. Inspraaktraject Volwassenen: Inspraaktraject Kinderen: Toetsing voorontwerp 1a 1b Kinderparticipatiesessie 1: Impact op de besluitvorming > Ontwerper, schepen, projectverantwoordelijke zijn aanwezig Kinderparticipatiesessie 1: Impact op de besluitvorming > Goed observeren wat kinderen/jongeren doen > Goed registreren wat kinderen/jongeren zeggen >>> opmaak van een nota met programma van eisen Kinderparticipatiesessie 1: Impact op de besluitvorming >>> opmaak van een nota met programma van eisen: SWOT: knelpunten en potenties voor kinderen Kinderparticipatiesessie 1: Impact op de besluitvorming > ruimtelijke vertaling ‘gebruikskaart’ ‘gebruiksschema’s’ Kinderparticipatiesessie 1: Impact op de besluitvorming >>> Ruimtelijk vertalen: structuurschetsen, plannen Kinderparticipatiesessie :2 Toetsing van een voorontwerp Programma van eisen Ontwerpproces: Inspraaktraject Kinderen: Participatiesessies met kinderen: Toetsing voorontwerp Definitief ontwerp ontwerper……………………………………….. 2 Kinderparticipatiesessie :2 Toetsing van een voorontwerp > Technieken: > Ontwerp uitleggen: uittekenen of uitzetten op het terrein Kinderparticipatiesessie :2 Toetsing van een voorontwerp > Technieken: > Ontwerp uitleggen: uittekenen of uitzetten op het terrein Kinderparticipatiesessie 2: Toetsing van een voorontwerp > Technieken: > inleefoefening: ‘in kaarten of ontwerpen kruipen’ Kinderparticipatiesessie 2: Toetsing van een voorontwerp > Ontwerp uitleggen: uittekenen of uitzetten op het terrein Meer lezen… www.k-s.be do it yourself Programma van eisen Toetsing voorontwerp Ontwerpproces: Inspraaktraject Kinderen: Inspraaktechniek $ Definitief ontwerp