vdocuments.mx eindwerk-bert-maes-zware-metalen-en-ziekten

Zware metalen en ziekten
Kruidenbereidingen die u beschermen
Bert Maes
Academiejaar 2011-2012
Eindwerk verdedigd op 16 oktober 2012
tot het bekomen van het diploma Herborist
Campus Leuven
2
Zware metalen en ziekten
Kruidenbereidingen die u beschermen
Bert Maes
3
SCHEMATISCH OVERZICHT VAN DE PROBLEMATIEK
Afbeelding 1. De Poort Neuro-consulting, 2010.
4
If you are alive in 2011, no matter what your age, you have been part of one of the
largest and worst experiments in history. No matter how carefully you eat or drink or
watch your exposure to toxins, your body has chemicals in it that do not belong there
and have the potential to make you ill, even fatally ill. If we don't wish our descendants
to live in a world riddled by disease, genetic damage and drastically shortened life spans,
we need to begin now.
--- John DeCock, milieuactivist en schrijver
In the last 50 years, we have learned how to create and unleash thousands of new
synthetic chemicals into our homes, workplaces, schools and playgrounds; in the next 50
years we will learn the gravity of what we have done. I anticipate that future generations
of scientists will look back with disbelief at a culture that permitted poisoning men,
women and children.
---
Stephen J. Genuis, Faculteit Geneeskunde, Universiteit van Alberta, Canada
It is the inability to see the effects of chronic, low-level toxicities on human health that
has been, and remains, our greatest failing as intelligent beings.
---
Dr. Boyd Haley, gepensioneerd professor aan de Universiteit van Kentucky, VS
Hoewel de auteur zich inspant om informatie te verschaffen die actueel en juist is, kan geen garantie gegeven worden dat al die
informatie adequaat juist en volledig is, noch dat ze alomvattend is. De auteur, noch de vzw Europese Academie voor
natuurlijke gezondheidszorg, kan in geen enkel geval aansprakelijk worden gesteld als gevolg van het gebruik van de
informatie die in dit eindwerk voorkomt of als gevolg van de afwezigheid van specifieke informatie. De eventueel vermelde
adviezen en handelingen worden volledig op eigen verantwoordelijkheid toegepast. Bij het uitblijven van resultaat of bij
eventueel ernstige klachten, dient men zich onmiddellijk te richten tot een professionele hulpverlener of een arts.
0
WOORD VOORAF
Twee slangen gekronkeld rond een staf met vleugels. Het is een van de belangrijke
symbolen van de geneeskunde.
De versie van het U.S. Department of Energy (2008) die op de omslag van dit eindwerk
prijkt, toont die slangen. Voor mij zijn zij symbool van wezens die er altijd in slagen te
gedijen in zeer gevarieerde – zelfs vijandige – omgevingen. De spiraalvormige beweging
vertegenwoordigt de stroom van energie en de dubbele helix van het DNA. Beiden zijn
sleutels tot het leven. En de vleugels symboliseren balans. When the energy flow in an
individual is out of balance, ‘dis-ease’ results, zeggen heel wat alternatieve geneeswijzen.
Zware metalen beïnvloeden vanwege hun giftigheid, hun alomtegenwoordigheid en hun
chemische karakteristieken de energiestroom in ons lichaam en de werking van ons DNA.
We kunnen ons lichaam weer in balans brengen als we ons wapenen tegen zware
metalen uit onze omgeving.
Momenteel werk ik in de metaalsector waar metaal ultraprecies wordt verwerkt tot de
meest uiteenlopende auto-, chirurgie- huishoudapparatuur- of luchtvaartonderdelen.
Resten van olieën, oplosmiddelen, zuren, aluminium en staal, worden daarbij in het
grondwater geloosd of in de lucht losgelaten. Deze bevatten zware metalen. Niet voor
niets was de metaalindustrie in 2003 verantwoordelijk voor 26% van de
cadmiumemissies en 28% van de looduitstoot in Europa (WHO, 2007).
Omdat ik zelf direct in contact kom met zware metalen, heb ik de studie tot herborist aan
de Europese Academie voor natuurlijke gezondheidszorg aangevat. Op basis van de 2
jaar lopende opleiding kan ik nu kruidenbereidingen aanbevelen die de invloed van zware
metalen op onze gezondheid minimaliseren.
Ik hoop dat dit eindwerk op een of andere manier bijdraagt tot gezondheid en hoop van
de lezer. Dat meer mensen de zeer reële problemen van zware metalen begrijpen in
relatie tot hun gezondheid, evenals de natuurlijke preventieve kruidenremedies voor hun
welzijn.
Verwezenlijkingen als dit werk hangen steeds af van de bijdrage van anderen, zoals
ouders, vrienden en collega’s. Mijn dank gaat uit naar hen.
Al mijn docenten hebben informatie omgezet in kennis en kennis in wijsheid. Ik bedank
hen hiervoor uit de grond van mijn hart.
Mijn speciale dank aan Caroline Van Steenbergen voor haar briljante vertaal- en
eindredactiewerk en mijn eeuwige dank aan Chantal Pawelec. Zij wakkert mijn liefde
steeds aan. En die liefde verwerk ik in mijn kruidenbereidingen.
1
INHOUDSOPGAVE
Inleiding: Zware metalen, genen en ziekten ........................................................ 3
Hoofdstuk 1: Zware metalen en hun invloed op DNA ........................................... 6
Hoofdstuk 2: Zware metalen en hun aanwezigheid in onze samenleving .......... 10
2.1. Aanwezigheid en gevolgen van arseen ............................................................ 12
2.2. Aanwezigheid en gevolgen van lood ................................................................ 15
2.3. Aanwezigheid en gevolgen van kwik................................................................ 18
2.4. Aanwezigheid en gevolgen van cadmium ......................................................... 21
Hoofdstuk 3: Klassieke ontgifting ....................................................................... 23
3.1. De werking van onze organen ........................................................................ 23
3.2. Wat is chelatie? ............................................................................................. 25
Hoofdstuk 4: Inhoudsstoffen en kruiden ............................................................ 28
4.1. Onderzoeksmethode ...................................................................................... 28
4.2. De juiste inhoudsstoffen................................................................................. 29
4.3. De juiste kruiden ........................................................................................... 38
4.3.1. Fenegriek-zaad ....................................................................................... 38
4.3.2. Knoflook-bol ........................................................................................... 39
4.3.3. Venkel-zaad............................................................................................ 40
4.3.4. Ginkgo-blad ............................................................................................ 41
4.3.5. Hondsroos-vrucht .................................................................................... 42
4.3.6. Mariadistel-zaad...................................................................................... 43
4.3.7. Rode zonnehoed-kruid ............................................................................. 44
4.3.8. Rooibos-kruid ......................................................................................... 45
4.3.9. Gerst-gras .............................................................................................. 46
4.3.10. Tarwe-gras ........................................................................................... 47
4.3.11. Rozenwortel-wortel................................................................................ 48
Hoofdstuk 5: Kruidenbereidingen ....................................................................... 51
5.1. Herbbert Resist Kruidenthee van fenegriek-zaad en venkel-zaad ....................... 51
5.2. Herbbert Resist Kruidendecoct van rooibos-kruid en hondsroos-vrucht............... 53
5.3. Herbbert Resist Tinctuur A van ginkgo-blad, rode zonnehoed-kruid, mariadistelzaad en rozenwortel-wortel ........................................................................... 54
5.4. Herbbert Resist Tinctuur B van knoflook-bol .................................................... 58
5.5. Herbbert Resist Tinctuur C van gerst-gras en tarwe-gras .................................. 60
Besluit ................................................................................................................. 63
Lijst van geraadpleegde werken ......................................................................... 65
Bijlage 1: Een preventief 7-puntenplan .............................................................. 74
Bijlage 2: De bijsluiters bij de kruidenbereidingen ............................................ 78
2
INLEIDING: ZWARE METALEN, GENEN EN ZIEKTEN
Bepaalde medische deskundigen geloven dat zware metalen, petrochemicaliën en straling
de wortel of hoofdfactor zijn van alle moderne, chronische ziekten (Watson, 2009). Ze
noemen blootstelling aan zware metalen een “miasme” - een begrip van Samuel
Hahnemann, de grondlegger van de homeopathie, voor een vreemde, vijandige,
onzichtbare kracht waartegen de levenskracht alleen niet opkan.
Hoewel het een ongewone diagnose is, “heavy metal toxicity may be the greatest
undiagnosed medical condition in the industrialized world,” volgens Dr. Rashid A. Buttar,
medisch directeur van het Center for Advanced Medicine and Clinical Research (Buttar,
2009).
Gebaseerd op 20 jaar onderzoek, tonen Edwards en Myers (2008) aan dat er een sterk
verband bestaat tussen blootstelling aan zware metalen, veranderingen in
genen en ziekten. Chemicaliën als cadmium, lood, arseen en kwik die in het milieu
gebracht worden door menselijke activiteit, bevorderen volgens hen ziekte door
genexpressie te wijzigen. Zelfs een lage blootstellingsgraad aan zware metalen in de
lucht die we inademen, in het water dat we drinken, in het eten dat we eten, in de kleren
die we dragen, in het materiaal dat we gebruiken in onze werkomgeving, kan onze genen
wijzigen, met ernstige gevolgen, zoals ik later zal aantonen.
Toch
moeten
we
hierbij
realistisch blijven, en ons niet
laten
meeslepen
of
panikeren: zware metalen op
zich veroorzaken geen zware
ziekten. Er zijn duizend-en-één
oorzaken waardoor we ziek
kunnen
worden,
en
vele
factoren
kunnen
ziektesymptomen beïnvloeden,
bijvoorbeeld stress, leeftijd,
geslacht,
ontwikkelingsstadium, tijdstip en duurtijd,
biologisch
ritme,
en
voedingstoestand.
Afbeelding 2 bewerkt uit Bell, 1982
Aan de andere kant zeggen klinische ecologisten (Bell, 1982) dat een lage
blootstellingsgraad schade kan berokkenen aan grotere lagen van de bevolking dan velen
erkennen.
“Toxicity and deficiency states often receive insufficient attention as common source
causes of chronic disease in the developed world,” zegt Stephen J. Genuis (2012) van de
faculteit geneeskunde aan de Universiteit van Alberta, Canada.
“People get sick because of vulnerable genetics interacting with nutritional deficiency and
toxicity in their environment. Almost all human diseases result from the interaction
of genetic susceptibility and environmental biochemical factors. Nutrients and
3
toxicity, however, remain blind spots in the contemporary conventional approach to illhealth,” stelt Genuis.
Afbeelding 3.1. Determinanten van ziekten, Genuis, 2012.
Afbeelding 3.2. Determinanten van ziekten zoals gezien
in de klinische praktijk in de westerse wereld, Genuis, 2012.
“All diseases have a genetic component, whether inherited or resulting from the body's
response to environmental stresses like viruses or toxins,” voegt Francis S. Collins toe,
Directeur van het National Human Genome Research Institute (Mansfeld, 2011). De
interacties van omgevingsfactoren met genen hebben een bepalend effect op
ziekten (Duff, 2007).
Aangezien zware metalen als toxische stoffen in onze omgeving mutaties veroorzaken in
onze genen (zie verder), spelen zij een grote rol als bijdrage aan ziekte.
Voorzorgen nemen
Wat het bovenstaande en de rest van deze studie duidelijk maakt, is dat noch medische
noch milieustudies geavanceerd genoeg zijn om volledig te begrijpen hoe zware metalen
bijdragen tot ziekten.
Daarom is het nuttig om voorzorgsmaatregelen te nemen.
Daarbij ben ik ervan overtuigd dat we zelf de optimale barrière kunnen creëren
tegen zware metalen door middel van kruiden.
Kruiden zijn immers levende entiteiten die zonlicht opnemen via fotosynthese. Wanneer
wij kruiden nuttigen, nemen we de energie van de zon op als elektronen. Deze
elektronen worden dan gebruikt om ons de brandstof en energie te geven om de
invloeden van zware metalen op onze gezondheid te voorkomen en te beperken.
De vragen die ik in dit eindwerk beantwoord zijn:
Hoofdstuk 1.
Hoe brengen zware metalen veranderingen teweeg in ons
DNA (desoxyribonucleïnezuur – Engels: DeoxyriboNucleic Acid) en –
in dat proces – hoe dragen zij bij tot ziekten?
4
Hoofdstuk 2.
Hoe aanwezig zijn de zware metalen arseen, lood, kwik en
cadmium in onze samenleving en welke ziekten zijn daaraan
verbonden?
Hoofdstuk 3.
Hoe gaan onze organen om met vergiftiging door zware metalen?
En als het lichaam de toxische invloed niet meer kan dragen, hoe
gaat de medische wereld daarmee om?
Hoofdstuk 4.
Wat zijn de juiste inhoudsstoffen en daarbij de juiste kruiden
die ons beschermen tegen zware metalen?
Hoofdstuk 5.
Welke kruidenbereidingen doen dienst als preventie tegen
zware metalen? Die voorstellen zijn gebaseerd op de kennis die ik
verworven heb in de opleiding als herborist aan de Europese
Academie voor Natuurlijke Gezondheidszorg.
Maar het volgende moet duidelijk zijn:
Geen enkele bewering in dit werkstuk moet beschouwd worden als een aanspraak tot
genezing, behandeling of absolute preventie van om het even welke ziekte. Ik benadruk
eerder de preventie van de vervuilingsstroom naar onze cellen, met het oog op de
volksgezondheid, niet op behandeling.
De suggesties die ik aanbreng, zijn niet bedoeld om de huisarts te vervangen. Als u
twijfelt aan uw gezondheid of al medische klachten heeft, raadpleeg dan altijd uw
gekwalificeerde arts voor u de kruidenbereidingen die aan bod komen gebruikt. Hij kan
bepalen of er al dan niet medische behandeling nodig is.
5
HOOFDSTUK 1: ZWARE METALEN EN HUN INVLOED OP DNA
Zware metalen zijn metaalhoudende elementen die een hoog atomisch gewicht hebben
en minstens vijf keer dichter zijn dan water. Ze kunnen niet gemetaboliseerd worden
door het lichaam, waardoor ze zich opstapelen.
Zware metalen zijn natuurlijk en algemeen voorkomende elementen in de aardkorst en
ons dieet. Sommige van deze metalen zijn essentieel voor dieren en planten, en
noodzakelijk voor een goede gezondheid en voor onze biochemische processen.
Van twaalf metalen is geweten dat ze essentieel zijn voor de mens: sodium, magnesium,
kalium, calcium, chroom, mangaan, ijzer, kobalt, koper, zink, seleen en molybdeen. IJzer
voorkomt bijvoorbeeld bloedarmoede en magnesium en koper zijn noodzakelijk voor een
goede stofwisseling. Zink is een belangrijke factor voor verschillende enzymereacties in
het menselijke lichaam.
Maar de 90,000 chemicaliën die overal voorkomen in onze moderne wereld door
antropogene industriële bronnen hebben wellicht meer invloed hebben dan we denken
(Ranheim, 2008).
Volgens het EMEP (European Monitoring and Evaluation Program) en het ATSDR (Agency
for Toxic Substances and Disease Registry) zijn er vier bijzonder schadelijke nietessentiële metalen: cadmium, lood, arseen en kwik. Zij kunnen verwoestende
effecten hebben op de menselijke gezondheid, zelfs in erg lage concentraties.
Deze chemicaliën worden nogal algemeen gebruikt in onze dagelijkse omgeving. Ze zijn
een bijproduct van chemische rafinaderijen, plasticfabrieken, pesticidefabrieken,
cementfabrieken, rubberfabrieken, rioolwaterbehandelingsbedrijven, asfaltbedrijven,
grootschalige weigronden voor varkens en vee, landbouwgronden die zwaar besproeid
worden met pesticiden, en de metaalsector.
Epigenetica: blootstelling aan giftige stoffen verandert het DNA
De membranen van onze triljoenen individuele cellen zijn bezaaid met receptoren. Deze
receptoren zijn als nano-antennes die stoffen uit hun milieu opvangen. Die worden zo tot
in de celkern geleid. Die stoffen kunnen echter ook zware metalen zijn die via deze weg
het DNA bereiken.
Genen worden beschadigd, geactiveerd of versterkt door blootstelling aan dergelijke
vervuiling met zware metalen. Meervoudige blootstelling aan zware metalen in het
drinkwater, de bodem en de lucht, verhoogt de kwetsbaarheid van DNA en dragen bij tot
genetische schade, waardoor het risico op abnormaliteiten in de cel en ziekte toeneemt.
De epigenetica toont aan dat milieuvervuiling genen “aan” en “uit” schakelt,
waardoor ziekten veroorzaakt worden. Zware metalen beïnvloeden de complexe
chemische processen die nodig zijn om de genen te groeperen en te activeren of te
deactiveren. Milieuveranderingen hebben een uitwerking op de complexe verpakking van
de genen (Brown, 2008). Als genetische veranderingen gelijk zouden zijn aan aanpassing
van een liedjestekst, zouden epigenetische veranderingen gelijk zijn aan prutsen aan het
volume (Anthes, 2010).
6
Novina & Sharp (2004), Robertson (2005), Brown (2008) en Lee et al (2009) beschrijven
de mechanismes die kunnen uitleggen hoe zware metalen epigenetische
veranderingen teweegbrengen.
Proces 1: DNA-hypomethylatie
DNA-methylatie gaat om het toevoegen van een methylgroep aan de DNA-ringen.
Methylatie is essentieel om DNA in goede arbeidsomstandigheden te houden, omdat het
onnodige genen uitschakelt en abnormale DNA-splitsing voorkomt. Zware metalen
verminderen echter de methylatie en als gevolg daarvan activeren zij onnodige genen die
betrokken zijn o.a. in de ontwikkeling van kanker en tumoren.
Proces 2: histon-modificatie
Er is een tweede element dat van belang lijkt te zijn in epigenetische processen:
histonen. Histonen zijn kleine eiwitten. DNA is gewikkeld rond die histon-eiwitten. Zij
zorgen ervoor dat DNA vast zit en zorgvuldig verpakt blijft om in de celkern te passen.
Hoe losser de verpakking (o.a. onder invloed van zware metalen), hoe makkelijker het is
voor onnodige genen om geactiveerd te worden; hoe dichter de verpakking, hoe meer
onnodige genen het zwijgen opgelegd worden.
Proces 3: vrije radicalen, gelinkt met DNA hypomethylatie
Studies melden dat milieuvervuiling een bombardement van agressief geworden vrije
radicalen kan uitlokken, die zich op levende cellen storten, de celwanden en
levensnoodzakelijke eiwitten aanvallen, hun genetische code veranderen en dus ons
genetisch materiaal aantasten. Wanneer de DNA-programmeercode door vrije radicalen
wordt veranderd, ontstaan zogenaamde mutaties. Hoe meer van dergelijke mutaties er
plaatsvinden, hoe groter de kans op ontstaan van abnormale cellen. Dit maakt het pad
vrij voor ziekten.
Het is de lever die de strijd aanbindt met vrije radicalen, door middel van glutathion
(GSH). GSH voorkomt de cellulaire opname van zware metalen. Wanneer er lange
blootstelling aan chemicaliën is, kan dit leiden tot depletie van intracellulaire GSH. Er is
sluitend bewijs dat depletie van GSH leidt tot DNA hypomethylatie (Lee et al, 2009).
Glutathion bespreek ik verder uitgebreider.
In 2009 stelden onderzoekers van het toegepaste biotechnologiedepartement van de
Universiteit van Milaan 63 gezonde individuen een week aan het werk in een
loodverwerkingsvestiging dichtbij Milaan, Italië. Al na drie dagen toonden bloedstalen aan
dat er significante wijzigingen plaats hadden gevonden in vier genen die te maken
hebben met tumoronderdrukking. Milieufactoren hebben maar drie dagen nodig om
genen te herprogrammeren, wat een uitwerking heeft op zowel de ontwikkeling als
frequentie van ziekten (Baccarelli, 2009).
MAAR: De veranderingen die in het DNA vastgesteld werden, waren omkeerbaar. Door
een snelle tussenkomst kunnen voeding en kruiden epigenetische fenomenen zoals DNAmethylatie
en
histon-modificaties
terugdraaien
of
wijzigen,
waardoor
de
gezondheidsrisico’s van de blootstelling verkleind worden (Choi & Friso, 2010).
7
Afbeelding 4. Brown, 2008.
8
Voorlopig denk ik dat we kunnen stellen dat het risico op ziekten het beste
voorspeld kan worden door zware metalen ook in overweging te nemen. De
afbeelding hieronder toont aan dat genetische instabiliteit kan voortkomen uit een waaier
van verschillende milieufactoren: geneesmiddelen, pesticiden, hormonen, zware metalen
en voeding kunnen allemaal het risico op ziekten wijzigen en de gezondheid beïnvloeden.
“Environmental factors should be accorded greater weight in models of disease
causation,” besluit Peter D. Gluckman (2008).
Afbeelding 5. Samenvatting van gen-regulerende mechanismen beïnvloedt door milieufactoren,
en gerelateerde ziekten. Edwards & Myers, 2008.
9
HOOFDSTUK 2: ZWARE METALEN EN HUN AANWEZIGHEID IN
ONZE SAMENLEVING
In de huidige industriële samenleving kan niemand ontsnappen aan blootstelling
aan giftige zware metalen. Hun bereik gaat tot in de cellen van elke persoon op deze
planeet. Er is “nowhere to hide” (Genuis, 2009).
In 1998 en 2006 heeft de Europese Commissie protocollen aangenomen over zware
metalen, om hun uitstoot te verminderen tot onder hun niveaus in 1990. Dat was
succesvol. In de periode van 1990 tot 2003 tonen de niveaus van Europese vervuiling
met lood, kwik en cadmium een stabiele afnemende trend aan (World Health
Organization, 2007). Maar het gebruik van zware metalen neemt toe in minder
ontwikkelde landen. De zware industrie in de ontwikkelingslanden leidt tot de
accumulatie van hoge contentraties aan zware metalen in rivieren, meren en gronden
over de hele wereld. De risico’s verdwijnen dus niet, integendeel zelfs.
Zware metalen kunnen zich ver uitspreiden, over honderden of zelfs duizenden
kilometers. In 2006 verspreidde de afzetting van lood van het Verenigd Koninkrijk zich
over Denemarken, Noord-Duitsland en het zuidwesten van Noorwegen, terwijl in België
de uitstoot van cadmium Nederland, bijna heel Denemarken en Duitsland en delen van
Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk aantastte (WHO, 2007).
Afbeelding 6.1. Afzetting van lood uit Britse bronnen in 2003.
Afbeelding 6.1. Afzetting van cadmium uit Belgische
bronnen in 2003. WHO, 2007.
Een andere reden waarom we voorzorgen moeten nemen is omdat de Belgische
bodem, volgens het Forum of European Geological Surveys, een van de zwaarste
concentraties van zware metalen in Europa bevat. Samen met Luik en Huy, zijn
andere regio’s Attiki (GR), Darlington (UK), Coventry (UK), Sunderland (UK), Kozani
(GR), Grevena (GR), Hartlepool & Stockton (UK), Aachen (DE) en Liguria (Italy). Jammer
genoeg worden metalen bijna niet afgebroken. Ze blijven lang aanwezig in ons leefmilieu
(Rodriguez, 2010).
Ik zal de aanwezigheid en bronnen van cadmium, lood, arseen en kwik, en ook de risico’s
op ziekte, bespreken in de vier volgende hoofdstukdelen.
10
Concentraties van zware metalen arseen, cadmium, koper, kwik, lood, zink in de
bodem
Afbeelding 7. Rodriguez, 2010
11
2.1. Aanwezigheid en gevolgen van arseen
Arseen is de meest algemene oorzaak van acute vergiftiging met zware metalen
bij volwassenen en is de nummer 1 op de Substance Priority List, een lijst met
gevaarlijke substanties van het Agency for Toxic Substances and Disease Registry
(ATSDR) gebaseerd op toxiciteit en de kans op contact. Het ATSDR is een openbare
gezondheidsinstantie uit de VS die blootstellingen en ziekten die te maken hebben met
giftige substanties, wil voorkomen.
Afbeelding 8. ATSDR, 2011
Hoewel arseen maar kort in het lichaam aanwezig blijft, wordt het metaal na opname
verspreid naar bijna alle organen. Bij blootstelling beschadigt arseen gemakkelijk de
mitochondria in menselijke cellen op zijn weg, de kleine organellen binnenin elke cel die
verantwoordelijk zijn voor de energieproductie in het menselijke lichaam. Elke stoornis in
de actie van mitochondria leidt tot de dood van de cel. Er is bewijs opgedoken dat dit
leidt tot verhoogd risico op cardiovasculaire gebreken en verhoogd sterftecijfer bij
jongvolwassenen volgens een Zweedse studie (Wiglea, 2011).
Blootstelling op langere termijn aan arseen in drinkwater verhoogt het risico op lagere
IQ-scores bij kinderen, huid-, long-, blaas- en nierkanker, hypertensie en
cardiovasculaire ziekten, alsook diabetes, onvruchtbaarheid (van Halem, 2009 &
Wiglea, 2011).
Bronnen van arseen
In 2006 werd blootstelling aan arseen via drinkwater gecontroleerd door Europese
onderzoekers. De Europese richtlijn voor arseen in drinkwater is 10 µg L−1. Met 14.7 µg
L−1 in Hongarije, hebben de niveaus van drinkwater de standaard van de Europese Unie
de laatste jaren overschreden (Hough, 2010).
12
De verspreiding van met arseen vervuild bronwater wordt aangetoond door de rode
vlakken op de afbeelding hieronder. Volgens de WHO is arseenvergiftiging het tweede
belangrijkste aan drinkwater gerelateerde gezondheidsrisico.
Afbeelding 9. van Halem, 2009.
De blootstelling blijft niet beperkt tot drinkwater alleen. Het metaal arseen wordt
tegenwoordig wereldwijd veel gebruikt; het is zelfs aanwezig in fruitsappen (in januari
2012 ontdekte Consumer Reports USA via 3000 deelnemers dat appelsapdrinkers
gemiddeld 19% hogere hoeveelheden arseen in hun urine hadden. (Consumer Union,
2012)). Arseen wordt veel gebruikt in insecticiden, verven, keramische producten,
houtconserveermiddelen, droogmiddelen voor katoen, smog, sigarettenrook enzovoort.
Het is een bijproduct bij het smelten van koper, zink, lood, glas en bij aardwarmteelektriciteitscentrales (Pouls, 2005).
Er worden ook hoge arseenniveaus gemeten in vis en zeevruchten, voedingsproducten
op basis van algen, alsook granen en graanproducten, met bijzonder hoge concentraties
in rijst en op rijst gebaseerde producten, waaronder bruine rijststroop, rijstbloem, of
rijstvlokken gebruikt in granenrepen, energierepen en “energy shots” (Consumer Union,
2012). Samenstellingen die arseen bevatten worden gebruikt in veevoeding als een
groeiversneller voor varkens en kippen. Ondanks de hoge giftigheid ervan, is arseen ook
een veel voorkomende vervuilende stof in geneesmiddelen (Bohrer, 2005).
Uit onderzoek blijkt dat de hoeveelheden arseen, lood en cadmium in Europese
babyvoeding alarmerend hoog zijn. Onderzoekers ontdekten dat baby's die twee keer
per dag babyvoeding kregen, vijftig keer meer arseen binnen kregen dan baby’s die
borstvoeding kregen. Zweedse onderzoekers kwamen tot de conclusie dat kinderen tot
150 keer meer zware metalen binnen kregen wanneer ze voedsel uit potjes begonnen te
eten. De zwaarste concentraties zitten blijkbaar in potjes met rijst, omdat rijst meer
zware metalen opslaat. Maar voorlopig verandert Kind en Gezin zijn voedingsadviezen
niet (Kind en Gezin, 2011).
13
Locaties
Hoge Arseenwaarden in de bodem (>12.1 mg kg-1) komen voor in Portugal en WestSpanje, de Pyreneeën, Britannië en Poitou in Frankrijk, de gordel van het Centraal
Massief tot de Jura en Zwitserland, Zuidwest-Engeland, een uitgebreid gebied in ZuidBelgië en bepaalde regio’s in Slowakije, Slovenië en Kroatië en West-Griekenland.
Afbeelding 10. Rodriguez, 2010
14
2.2. Aanwezigheid en gevolgen van lood
Lood staat op nummer 2 van de Substance Priority List. Dit betekent dat blootstelling aan
lood een aanzienlijk risico voor de publieke gezondheid inhoudt.
Lood wordt opgestapeld in het skelet doorheen het leven, met een halveringstijd van
20–30 jaar (Järup, 2003). Door ziekte of zwangerschap komt het lood uit de beenderen
zelfs opnieuw in de bloedstroom terecht.
Blootstelling aan lood als foetus en de kindertijd, wordt in verband gebracht met de
achteruitgang van cognitieve functies op lange termijn: tekortkomingen in fijne
motoriek (slechte oog-hand-coördinatie), taal, geheugen (Schwartz, 2000), lezen,
concentratie, slechte schoolresultaten, verminderde reactietijd en vertraagde reflexen,
problemen met impulscontrole en verminderde intellectuele capaciteit (Järup, 2003).
“Lead poisoning is a preventable tragedy that dramatically impacts a child’s ability to
learn and has a significant cost for schools and our society,’’ volgens US senator Jack
Reed (Abel, 2011).
Gegevens tonen aan dat in de Verenigde staten een geschatte 1.7 miljoen
kinderen van 1-5 jaar een bloedwaarde hebben die hoger is dan 10 mcg/dL (Soghoian,
2011). Volgens nieuwe richtlijnen over loodvergiftiging van de USA Centers for Disease
Control and Prevention (2012), zullen kinderen nu als risicolopend beschouwd worden als
ze meer dan 5 microgram per deciliter lood in hun bloed hebben. Dat is de helft van de
vorige drempel. Tegelijkertijd worden in Amerika 90% van programma’s om
loodvergiftiging tegen te gaan geschrapt (Young, 2012).
Het is geweten dat elke stijging met 10 microgram in het bloed een gemiddelde daling
van 5.5% in het IQ van een kind zal teweegbrengen (International College of Integrative
Medicine, 2011). Hoge hoeveelheden lood in het lichaam zijn ook in verband gebracht
met autisme (autistische kinderen tonen een duidelijk verlaagde hoeveelheid glutathion
(Mutter, 2005). Veelbelovende behandelingen van autisme omvatten metaalontgifting).
Hetzelfde geldt voor jongerenmisdaad en volwassen crimineel gedrag: prenatale
blootstelling aan lood is significant verbonden met antisociaal gedrag bij kinderen en
adolescenten (Dietrich, 2001).
Dr. Ana Navas-Acien, arts-epidemioloog aan de John Hopkins Bloomberg School of Public
Health, heeft onderzoek gedaan naar de gezondheidsrisico's van zeer lage blootstelling
aan lood. Zelfs op een niveau lager dan 5 microgram per deciliter bleken volwassenen
een verhoogde bloeddruk te hebben, een verminderde nierfunctie, en een
verhoogd aantal hartklachten (Wheeler, 2012).
Bronnen van lood
In 1990 was 85% van de loodemissie afkomstig van de wegtransportsector door
loodbrandstoffen. In 2003 verminderde de bijdrage ervan tot 6%, door het verbod op
lood in brandstof (WHO, 2007). Maar pas op 27 oktober 2011 heeft men kunnen
aankondigen dat 175 landen lood uit hun benzine hebben gebannen. “Now, vehicle fuel in
nearly every country in the world – with the exception of a handful of nations like
Myanmar and North Korea – is lead-free.” Dit zou 1.2 jaarlijks miljoen levens redden en
$2.4 triljoen vrijmaken aan gezondheids- sociale en economische winsten (Lehner,
2011).
15
In de meeste huizen gebouwd vóór 1940 werden loden buizen gebruikt. In nieuwere
huizen –gebouwd tussen 1940 en 1986– zijn koperen buizen gebruikt. Maar zelfs met
nieuwere buizen in huis is de kans zeer groot dat deze gesoldeerd werden met 50% lood.
Door de stijgende bezorgdheid over de hoeveelheid lood in het water, werd het gebruik
van loden soldeer verboden in 1986.
Maar miljoenen Amerikanen drinken nog water dat is verontreinigd met gevaarlijke doses
lood. Daar zijn tussen 3,3 en 6,4 miljoen waterleidingen gemaakt van lood. Het probleem
komt voort uit watermaatschappijen die delen van slechte waterleidingen vervangen.
Fragmenten van gecorrodeerd lood komen bij de vervanging in het drinkwater terecht.
Bruce Lanphear, professor aan de Simon Fraser University in Vancouver schat dat bij
kinderen ongeveer 20% van hun blootstelling aan lood ontstaat doordat zij water drinken
van de badkamerkraan of keukenkraan. “It’s scary and the magnitude of this problem is
huge,” zegt Dr Jeffrey K. Griffiths, professor geneeskunde en volksgezondheid aan de
Tufts University Massachusetts (Kaplan, 2012).
Miljoenen huizen hebben bovendien nog oppervlakten bedekt met oude verf.
Volwassenen en kinderen worden nog steeds blootgesteld via verwering en afbrokkeling.
Eenvoudigweg over oude verf op loodbasis heen verven kan kleine deeltjes die lood
bevatten vrijlaten in de lucht. Verf op loodbasis zou verwijderd moeten worden van elk
oppervlak.
Ondanks het verbod blijft lood een hardnekkige milieuvervuiler. Vandaag zijn
metaalvervaardiging en ijzer- en staalproductie de belangrijkste bronnen van
loodvervuiling, samen met gebruik van zware metalen in batterijen, munitie, PVC
plastic, cementproductie, de behuizing van röntgenapparaten, lood-geglazuurd
keramiek, pesticiden, producten uit de luchtvaartindustrie, bouwmaterialen,
geïsoleerde kabels en bedrading, huishoudapparaten, laboratoriumuitrusting,
inpakmateriaal, reflectoren, papierindustrie, printinkt, glasindustrie, waterzuivering in
de textielindustrie, dakbedekking, vuurwerk (naar schatting komt 90 ton lood vrij
tijdens een uur of twee vuurwerk (Tuberose.com)), lippenstift inclusief L’Oreal,
Maybelline, Christian Dior, Shiseido, Cover Girl, Lancôme en Revlon (The Campaign for
Safe Cosmetics, 2011) en speelgoed. Vergif dat de hersenen schade toebrengt in
kinderspeelgoed: het klinkt als een slechte horrorfilm, maar het is de realiteit.
Voedsel kan evenzeer een grote bijdrage leveren in blootstelling aan lood:
graanproducten, aardappelen, weekdieren en wijn (door het gebruik van
loodarsenaat als schimmeldodend middel in wijngaarden) en het gebruik van lood in
verpakkingen van ingeblikt voedsel. Lood werd gevonden in de melk van koeien die
graasden op vervuild weiland dichtbij industriezones. Een onderschatte bron van lood is
passief roken. De tabaksbladeren nemen lood op en vervolgens inhaleert men dus lood
via de rook van sigaretten.
Locaties
Bepaalde bodems bevatten veel lood (>24.9 mg kg-1). Op de kaart zijn grote gebieden
te zien van Portugal en Spanje, Frankrijk, Italië, Kroatië, Slovenië, Slowakije, Engeland
en – belangrijk voor onze regio – de gordel die van België doorheen Duitsland en Polen
tot aan de Tsjechische Republiek reikt. Kritische hoeveelheden lood in de bodem worden
16
overschreden in grote delen van Centraal- en Zuidoost-Europa, waar de afzetting hoog
is. Resultaten lijken pH-afhankelijk te zijn. Het verschil in pH is een factor die het verschil
in de concentratie van zware metalen veroorzaakt (Reinds et al, 2008).
Afbeelding 11. Concentratie van lood in de bodem. Van Halem, 2009.
17
2.3. Aanwezigheid en gevolgen van kwik
Kwik is een van de meest giftige zware metalen ter wereld (nummer drie op ATSDR's
"Top 20 Lijst") en kan de “vonk” zijn die het vuur van verschillende chronische
ziekten aansteekt. Kwik komt tussen in de primaire processen van de cel door de
celmembranen, enzymefunctie, intracellulaire signaalverbindingen, en de zenuwimpulsen
aan te vallen (Sharpe, 2012).
Commissies van deskundigen hebben besloten dat lage blootstelling aan kwik
samenhangt met tekortkomingen in fijne motoriek en taal (Wiglea, 2008). Ze hebben
voldoende bewijs gevonden dat hoge blootstelling aan kwik verbonden is met cognitieve
tekortkomingen bij kinderen van drie jaar of ouder, en gehoor- en visuele problemen.
De overheid van de VS schat dat meer dan 15% van de kinderen die geboren worden in
de VS dit risico zouden kunnen lopen. Volgens een studie uit 2005 wordt het IQ van
316.000 tot 367.000 kinderen per jaar omlaag gehaald door blootstelling aan kwik
(Leonard, 2010)
Volgens andere deskundigen leidt blootstelling aan kwik tot neurologische schade
verbonden met multiple sclerose, ALS, Alzheimer, Parkinson en autisme (Muttera, 2010).
Hoewel al deze ziekten complexe en meervoudige oorzaken hebben en hoewel sommige
onderzoeken de rol van kwik hierin kunnen overschatten, is het risico dat dit gebeurt
relatief klein in verhouding tot het gevaar dat deze verhouding niet gezien zou worden of
dat tot een foutieve negatieve conclusie gekomen zou worden.
Volgens de observaties van de medische onderzoeker Dr. Yoshiaki Omura bevatten alle
kankercellen kwik. Hij denkt dat één van de redenen waarom kanker terugkeert, is dat
overblijvend kwik na operaties, chemotherapie of bestraling een pathologische omgeving
schept. Kwik in het weefsel onderdrukt het immuunsysteem. Dit maakt de groei van
schimmels en bacteriën mogelijk, hetgeen dan toxines voortbrengt die het lichaam
verder beschadigen en verzuren (Emerson, 2009)
Onderzoek uit 2012 in Environment International Journal toont aan dat vrouwen met
hogere niveaus van blootstelling aan kwik (5 microgram kwik per liter bloed, een niveau
dat door veel instanties beschouwd wordt als veilig voor de meeste mensen) meer dan
twee keer zoveel kans hebben op autoimmuunstoornissen zoals artritis en lupus
(PreventDisease.com, 2012).
Bronnen van kwik
In 1990 kwam de grootste bijdrage aan het totaal van kwikemmissies van de sector
openbare elektriciteit en warmteproductie (ongeveer 29%). In 2003 werd de sector
“andere productie-industrieën en bouw” de grootste bron van uitstoot (ongeveer 31%).
Deze sector omvat o.a. de papier- en lampenindustrie. De sector openbare elektriciteit en
warmteproductie werd de tweede grootste bron (ongeveer 29%) (Reinds, 2008).
De algemene bevolking is in de eerste plaats aan kwik blootgesteld via vis. Kwik in
meren komt de voedselketen binnen via organismen die in het bezinksel leven en verder
via consumptie door hogere organismen. Aangezien er in het bijzonder een risico bestaat
voor de foetus, zouden zwangere vrouwen moeten vermijden om vis te eten zoals tonijn,
Atlantische zalm, snoek, snoekbaars, baars, haai en zwaardvis (Pugliese, 2007).
18
Kwik komt ook voor in oor- en neusdruppels en – nog controversieel en in debat –
tandvullingen en vaccins. Zo wordt beweerd dat kwik uit tandvullingen verschillend
ziekten kan veroorzaken die met het centrale zenuwstelsel te maken hebben. Daarom is
het waarschijnlijk slim om voorzorgsmaatregelen te nemen.
Kwik komt voor in landbouwkundige onkruidverdelgers en schimmelverdelgers op
graan. Het maakt deel uit van printerinkt, thermometers en thermostaten. 99 procent
van de geschatte 310.000 kwikthermostaten die elk jaar buiten dienst worden gesteld in
New York, komen terecht in het vuilnis, waardoor ze uiteindelijk onze lucht en ons water
vergiftigen (New York Public Interest Research Group, 2011). Kwik wordt gebruikt in
sommige verven, condooms met glijmiddel, mascara, anticonceptiegels en latex
(Georgiou, 2009). In maart 2012 heeft de USA Food and Drug Administration in minstens
7 staten huidcrèmes (die veroudering tegengaan) en schoonheidslotions en
antisceptische zepen gevonden die vervuild waren met kwik (Young, 2012).
Locaties
Kwik wordt over de aardbol verspreid door de wind en slaat terug neer via regen, waarbij
het zich verzamelt in watervoedselketens en vis in meren.
In de vorm van gas heeft kwik een lange atmosferische levensduur (ongeveer 1 jaar) die
wereldwijd getransporteerd kan worden. Jammer genoeg is het zo dat, ondanks de 57%
afname in het niveau van Europese uitstoot van kwik na 1990, twee derde van de
uitstoot in Europa getransporteerd wordt vanuit de groeiende economieën uit
Oost-Azië (WHO, 2007 & Kirby, 2011).
Afbeelding 12. Uitstoot van kwik in de atmosfeer in 2000. Tarrasón, 2008.
In Europa vinden we de hoogste kwikwaarden in de bodem van Zuid-Spanje, de
westelijke Pyreneeën, Noord- en Centraal-Italië, West-Slovenië, Kroatië, WestOostenrijk, Polen, Hongarije, Oost-Slowakije, Zwitserland, Engeland, Ierland en WestSchotland en een heel gebied van Nederland over een deel van België tot bijna volledig
Duitsland.
19
Overstijgingen van kritische waarden komen voor in grote gebieden binnen Europa en
Rusland en in de Nieuwe Onafhankelijke Staten (vroegere leden van de Sovjetunie). We
zien bijzonder lage waarden in gebieden met arme, zanderige bodems, waar weinig
organisch materiaal aanwezig is. In gebieden met rijke organische bodems, zijn de
hoeveelheden hoog (Reinds et al, 2008).
Afbeelding 13. Concentratie van kwik in de bodem. Van Halem, 2009.
20
2.4. Aanwezigheid en gevolgen van cadmium
Het artsenblad The Lancet publiceerde in 1999 een onderzoek van een groep Leuvense
onderzoekers die sinds 1985 een groep bewoners volgden in de Belgische kempen. De
grond daar is ernstig vervuild, want tot het begin van de jaren ‘70 is er jaarlijks zo’n 120
ton cadmium geloosd door voormalige zinkfabrieken. Volgens de onderzoekers bevordert
cadmium het proces van botontkalking en zorgt daarmee voor een verhoogd risico op
botbreuken (Oppedijk, 2003)
In september 2011 publiceerde het Steunpunt Milieu en Gezondheid een studie na 4 jaar
biomonitoring bij 197 jongeren van 14 en 15 jaar die wonen rond het industriegebied van
Genk-Zuid. Wat betreft zware metalen is wonen in Genk-Zuid geassocieerd met
significant hogere blootstelling aan cadmium (18% hoger in urine) en arseen (32% hoger
in urine). Ook DNA-schade blijkt aanzienlijk (26%) en significant hoger in Genk-Zuid
dan in de Vlaamse referentiepopulatie (Steunpunt Milieu en gezondheid, 2011).
Kinderen met hogere cadmiumniveaus (tussen 0.18 en 14.94 µg/L) in hun urine hebben
drie keer zo veel kans om leerproblemen te ontwikkelen, volgens een onderzoek in
2012 door Dr. Robert Wright, Harvard University onderzoeker. “The links to learning
disabilities and special education were found at commonplace levels previously thought
to be benign.” (Wright, 2012).
Blootstelling aan cadmium in de algemene bevolking wordt in verband gebracht met
voortplantingsproblemen, nierstenen (herbs2000.com) en verhoogd risico op
kanker in de longen, het baarmoederslijmvlies, de blaas en de borst. Onderzoek uit
2012 wees uit dat vrouwen die hogere niveaus van cadmium opnemen in hun voedsel,
een groter risico lopen op borstkanker dan zij die minder industriële chemicaliën
opnemen via hun voeding - voornamelijk volle granen, aardappelen en schaaldieren
(Healy, 2012).
Cadmium kan het immuunsysteem verzwakken. Het kan een verlaagde productie van
T-cellen veroorzaken, welke het lichaam beschermen door vreemde indringers en
kankercellen te vernietigen (Balch, 2010).
Bronnen van cadmium
In 1990 kwam de grootste bijdrage aan de totale uitstoot van cadmium van de
afvalverbrandingssector (ongeveer 20%), gevolgd door metaalproductie en openbare
elektriciteit en warmteproductie. In 2003 nam de metaalproductie de leiding (ongeveer
26%), met hoge uitstoot van cadmium in de productie van zinkproducten, ijzer, staal,
cement, metalen platen, gravering en soldering, en zee- en ruimtevaartoepassingen
(omdat cadmiumbekleding een zeer goede weerstand biedt tegen corrosie) (WHO, 2007).
Cadmium werd in grote hoeveelheden waargenomen in snelwegstof, drinkwater,
verschillende soorten pesticiden en dus ook in granen en groenten (vooral wilde
paddestoelen), in (reservoirs met) schelpdieren en kreeften, zeewier, noten, granen,
geraffineerde voeding, koffie, thee, rijst, frisdranken, in vlees en dierlijke organen,
nikkel-cadmiumbatterijen (algemeen gebruikt in gsm’s, laptops en speelgoed),
tuingereedschappen zoals tuinslangen en tuinhandschoenen (HealthyStuff.org, 2012),
21
eyeliners
en
concealers
(Nieuwsblad, 2012), motorolie
petroleumproducten, alsook tabaksproducten (Pouls, 2005).
en
geraffineerde
Locaties
In de belangrijkste industriële en landbouwzones worden hoge cadmiumniveaus
opgemeten. Hoge cadmiumwaarden (>0.15 mg kg-1) worden waargenomen in gebieden
van België tot Duitsland, grote delen van Frankrijk, Griekenland, Italië, Slovenië, Kroatië,
de Tsjechische Republiek, Ierland, Engeland en Polen.
Afbeelding 14. Concentratie van cadmium in de bodem. Van Halem, 2009.
22
HOOFDSTUK 3: KLASSIEKE ONTGIFTING
3.1. De werking van onze organen
Uit het voorgaande blijkt dat milieugiffen ons lichaam binnensluipen en daar grote schade
kunnen aanrichten.
Natuurlijk zijn onze cellen en genen niet zomaar aan deze belastingen overgeleverd.
Ieder van ons beschikt over speciale ontgiftingssystemen. Voor een groot gedeelte zorgt
het lichaam er zelf voor dat het de toxische stoffen verwijdert via diverse organen en
systemen (Dries: cursus kruidenkennis).
•
De nieren filteren het bloed. Het bloed wordt door fijne bloedvaatjes geperst. Elke
dag wordt er 1500 liter bloed ter reiniging door de nieren getransporteerd. In dit
proces worden afvalstoffen zoals zouten en kleurstoffen, afbraakproducten van
eiwitten, en schadelijke stoffen uit het milieu afgevoerd via de urine.
•
De huid zorgt als uitscheidingsorgaan voor afvoer van toxines zoals lood en kwik via
transpiratie. De onderste huidlaag (leder- en onderhuid) is rijk aan bindweefsel. Hier
worden vocht en zuren opgeslagen. Wie tijdens het sporten of in de sauna hevig
transpireert, ontgift en ontzuurt via de huid.
•
Toxische stoffen worden door de luchtwegen opgenomen, bijvoorbeeld cadmium uit
sigarettenrook. De toxische stof komt zo terecht in de fijnste longblaasjes en stroomt
in het bloed. Wie tijdens het sporten diep en snel ademhaalt, verbetert hiermee
zijn/haar ontgifting doordat de giffen sneller weer worden afgegeven naar buiten.
•
De uitscheiding via de darmen begint bij de maag met de eiwitsplitsing, vervolgens
worden de voedingsstoffen verder gesplitst langs de dunne darm met behulp van de
galvloeistof en de alvleesklierenzymen, die hier binnenvloeien. De slijmvliezen van
de dunne darm nemen ze op en geven ze door aan het bloed. Regelmatige,
dagelijkse ontlasting, bevrijdt het lichaam van gifstoffen. Bij verstopping kan er een
omgekeerde vergiftiging plaatsvinden, omdat het lichaam de toxines niet kwijtraakt.
•
De lever is een zeer complex orgaan dat betrokken is bij diverse processen in het
lichaam. Via de poortader komen voedingsstoffen die in de darmen werden
opgenomen in de duizenden milimeterkleine leverkwabjes terecht. Daar filtert de
lever het bloed. Alles wat het lichaam niet nodig heeft, wordt bewerkt en voorbereid
om uitgescheiden te worden. In de eerste fase neutraliseert een groep van enzymen
(cytochroom P-450) bepaalde vetoplosbare gifstoffen en zet die om in een
wateroplosbare vorm, zodat de nieren ze kunnen verwerken. Sommige giftstoffen,
echter, kunnen in de eerste fase maar gedeeltelijk worden afgebroken. In een
tweede fase hechten enzymen in de lever chemicaliën vast aan zwavel of
zwavelhoudende aminozuren zodat ze geneutraliseerd worden en door galvocht langs
de dunne darm of urine kunnen worden uitgescheiden.
Ons lichaam beschikt dus over fantastische ontgiftingsinstallaties en kan zo heel wat
vreemde stoffen de baas. Maar ergens houdt het incasseringsvermogen op1. Niet ieder
mens ontgift even goed. Sommige mensen kunnen de belasting met schadelijke stoffen
1
“It takes the human species about 20,000 years to genetically adapt to a new environmental toxicant, so we have no specific
defences against the 65,000 new chemicals that have been produced in our factories over the past few centuries and the 500 to
1000 new ones that are added each year in the USA alone.” (Grant, 1967)
23
goed aan en andere mensen worden ernstig ziek. Bij hen accumuleert het lichaam giftige
stoffen sneller dan het ze kan elimineren. De ‘afvalemmer’ is dan vol.
Wanneer de ontgiftingsorganen langdurig overbelast zijn, slaat het lichaam de
milieugiffen op. Deze afvalsubstanties zetten zich dan als slakken in het lichaam vast.
Dat gebeurt hetzij in het vetweefsel (inclusief de hersenen, zenuwen en ruggenmerg),
hetzij in het bindweefsel. In beide gevallen initiëren ze allerlei ernstige problemen, zoals
beschreven het voorgaande hoofdstuk.
Afbeelding 15. Ontgiftingsmechanismen. Mydetoxfood.com, 2012.
24
3.2. Wat is chelatie?
Chelatie is het verwijderen van de ongewenste metalen uit het lichaam door toediening
van een element met chelerende eigenschappen. Het woord chelatie is afgeleid van het
Griekse woord χηλή, chelè, wat klauw betekent (zoals die van een schorpioen of krab).
Het concept is gebaseerd op de observatie dat bepaalde moleculen met negatief geladen
'nijptang' positief geladen zware metalen binden of aantrekken, ze vastgrijpen (vandaar
de chelè of klauw), en ze verwijderen uit het lichaam.
Klassieke chelatie is een proces dat de chemische synthetische stoffen EDTA, DMPS
en/of DMSA gebruikt om zware metalen uit het lichaam te scheiden. Ik heb niet de
ruimte om hier gedetailleerd op in te gaan, dus ik beperk me tot de problemen
verbonden met deze vormen:
•
Het synthetische proces voegt meer giftige stoffen toe aan de toch al zware
chemische belasting van het lichaam
•
EDTA, DMSA en DMPS maken geen onderscheid tussen goede en slechte metalen - zij
spoelen ook essentiële metalen weg, met inbegrip van zink, mangaan en koper. EDTA
bijvoorbeeld veroorzaakt een tijdelijke afname van 30-40% zink in het plasma
(Sircus, 2011). In synthetische chelatie, moeten deze mineralen moeten bijgevuld
door het nemen van supplementen. Maar de soorten orale mineralen die de meeste
artsen vandaag de dag gebruiken bestaan niet in een vorm die gemakkelijk door het
lichaam opgenomen wordt.
•
Tal van negatieve bijwerkingen zijn geassocieerd met elk van deze chelatoren. Ze
zetten de nieren, lever en het maag-darm-systeem onder veel stress. Dat maakt
synthetische chelatie potentieel gevaarlijk (Dratch, 2005).
•
De vrees bestaat dat de metaalionen die worden uitgescheiden, heropgenomen
worden in de darmen. Het gebeurt dat oude gifstoffen door elkaar worden geschud en
zich aan het eind van het chelatieprogramma net zo gemakkelijk weer nestelen. Dr.
Chris Shade stelt dat DMSA wel een behoorlijke daling van lood in het bloed
veroorzaakt. Maar zodra we stoppen met DMSA, stijgt het loodgehalte in het
bloed weer, aangezien de cel begint met het loslaten van de materialen in het bloed
(Shade, 2011).
•
Een standaardchelatiekuur bestaat uit 20 tot 30 infuusbehandelingen van elk drie uur.
De totale kosten van deze behandeling, inclusief testen en consulten, bedraagt
ongeveer €3000 (€120 per infuus - prijspeil 2005). De nodige investering in tijd en
geld is dus zeer aanzienlijk (Pouls, 2005).
Het is dus best de zware metalen te mobiliseren en te elimineren met natuurlijke
producten, op een voorzichtige, langzame manier, zodat we voorkomen dat het lichaam
de metalen reaborsbeert of dat het lichaam overspoeld wordt.
“Toxicologists have noted that synthetic chelators carry risks of harm, should be used
only in cases of acute metal poisoning, or as a last resort. Natural methods should be
exhausted first.” (Georgiou, 2007).
Metaalchelatie is in mijn ogen een serieuze zaak. “No one on planet earth is operating at
optimal levels without doing something about the toxic metals. Thus the conclusion I
25
draw is that chelation appears a lifetime necessity for all,” zegt Garry Gordon, een
specialist op het gebied van ontgifting van zware metalen en chelatietherapie (Sircus,
2011). Ontgifting is een reis die een leven lang gaat duren. Dit is een van de
belangrijkste redenen waarom we moeten werken met natuurlijke, niet giftige stoffen.
Wat we nodig hebben is een unieke combinatie van natuurlijke kruidenoplossingen om een breed scala aan giftige zware metalen te verwijderen, zodat ze
gemakkelijk kunnen worden uitgescheiden via meerdere routes in het lichaam.
Deze kruiden moeten de natuurlijke afweermechanismen van ons lichaam stimuleren en
versterken om om te gaan met giftige metalen en chemicaliën.
26
Inhoudsstoffen schema
Energy Metabolism - Eigen schema op
Afbeelding 16. Energie metabolisme - Eigen schema op basis van Stryer (1995), Goto (2007), & Office of Science Outreach Indiana University (2010).
27
HOOFDSTUK 4: INHOUDSSTOFFEN EN KRUIDEN
4.1. Onderzoeksmethode
Om de kruiden te bepalen die preventief werken bij de gezondheidsrisico’s die gepaard
gaan met blootstelling aan zware metalen heb ik door duizenden studies gezocht. Ik ben
op zoek gegaan naar de actieve stoffen die die giffen helpen verwijderen uit ons lichaam,
die de ontgiftingsorganen ondersteunen en die ons immuunsysteem versterken.
Ik heb gebruik gemaakt van drie databases:
1.
BioInfoBank Library van het BioInfoBank Institute (2012)
De bibliotheek van de BioInfoBank is een fantastische bron voor herboristen. Het
bevat miljarden
wetenschappelijke
artikelen met korte en bondige
samenvattingen. Ze zijn allemaal gemakkelijk te vinden via de uitgebreide
zoekmogelijkheden. BioInfoBank bevat dus een schat aan open informatie in
continue expansie.
Doorheen deze database heb ik honderden uren gezocht, om de inhoudstoffen te
vinden die preventief werken tegen zware metalen.
2.
Vervolgens heb ik de gevonden inhoudstoffen één voor één ingevoerd in een tweede
database: Dr. Duke's Phytochemical and Ethnobotanical Databases. (Duke,
1998)
Deze database is ontwikkeld door James A. Duke, een Amerikaanse botanist geboren
in 1929. Hij ontwikkelde deze voor het U.S. departement van landbouw op basis van
samenwerking met meer dan duizend wetenschappers wereldwijd en hun
gepubliceerde en ongepubliceerde data over planten.
Dr Duke’s database laat het toe om na te gaan welke inhoudsstof in welke
vrucht, boom of kruid voorkomt. Bovendien worden ‘parts per million’
aangegeven, dus is het mogelijk te bepalen welke kruiden de grootste hoeveelheid
van een bepaalde inhoudstof bevatten.
Ik heb ervoor gekozen enkel rekening te houden met de kruiden die meer dan
10.000 parts per million van een bepaalde inhoudstof in zich dragen, ervanuit
gaande dat dat de absolute minimale ondergrens is om preventief te kunnen werken
tegen zware metalen.
3.
Het bleek dat hoofdzakelijk aminozuren de toxiciteit van zware metalen in ons
lichaam beïnvloeden. Aminozuren maken het minder giftig en zijn een aanvullende
bron van energie voor groei en ontwikkeling. Hoe meer aminozuren een cel heeft,
hoe meer energie het lichaam heeft om te vechten tegen zware metalen, hoe sterker
het immuunsysteem.
Dus heb ik onderzoek gedaan naar de wegen van ons menselijk metabolisme en
welke rol de aminozuren uit de bevindingen in de BioInfoBank Library in ons lichaam
precies spelen. Om dat na te gaan heb ik gebruik gemaakt van de database van
Susumu Goto (2007). Dr. Goto is professor aan the Institute for Chemical Research,
Kyoto Universiteit Japan.
28
Hij heeft briljante schema’s opgesteld die aantonen hoe bijvoorbeeld methionine tot
stand komt en welke taak deze stof opneemt in ons lichaam. Daaruit blijkt: een
verminderde beschikbaarheid van aminozuren kan diverse klinische aandoeningen
veroorzaken.
Op basis van deze drie databases kon ik het volgende verwezenlijken:
•
•
•
Een overzicht maken van alle relevante inhoudstoffen die helpen om te ontgiften
van zware metalen (bladzijde 29 tot 33)
Alle kruiden benoemen die de grootste hoeveelheden, van deze inhoudstoffen
bevatten (bladzijde 34 tot 48)
Op basis daarvan kon ik eenvoudig kruidenbereidingen ontwikkelen. (bladzijde 49
tot 61)
4.2. De juiste inhoudsstoffen
Uit het schema op bladzijde 27 blijkt dat er heel wat aminozuren bijdragen tot de
productie van energie.
Aminozuren zijn de primaire bouwstenen die waarschijnlijk het leven zelf gecreëerd
hebben. Er wordt gezegd dat zij de bron van het leven zijn. Sporen van glycine, alanine,
en glutamaat werden gevonden in een meteoriet die Australië trof in 1969. Een fossiel
van 500 miljoen jaar oud bleek aminozuren zoals alanine te bevatten (Ajinomoto, 2008).
DNA is het levensgeheugen, aminozuren zijn de werklui die opdrachten van dat
geheugen uitvoeren. Zonder aminozuren gebeurt er eigenlijk niets vanbinnen. Zonder
hen zou het leven onmiddellijk ophouden.
De productie van energie is het resultaat van activiteit in wat de Krebs cyclus wordt
genoemd. Uit een groot aantal onderzoeken blijkt dat het cellulaire energiemetabolisme
via glucoseproductie en –transport wordt bemoeilijkt door kwik, cadmium, arseen en lood
afzonderlijk of in combinatie met elkaar (Tsuruoka, 2000, Iturri, 1986, Boot, 1995,
Passerini, 1979).
Als de hoeveelheid beschikbare glucose verhoogt, daalt de toxiciteit van de metalen
(Gadd, 2001). Dit wil dus zeggen dat zware metalen cruciale intracellulaire paden
betrokken bij het glucosemetabolisme blokkeren en dus de beschikbaarheid van ATP adenosinetrifosfaat, een molecule die de motor is van bijna ieder cellulair proces reduceren. Zware metalen verminderen de stroom van energie door het hele
lichaam (Fabbri, 2003, & Diagnose-me.com, 2012).
Zware metalen zijn bovendien allemaal mitochondriale giffen, giffen voor de
krachtcentrales van onze cellen. Het is in de binnenste mitochondriale membranen dat
glucose, vetten en eiwitten met zuurstof reageren om energie vrij te maken en ATP te
vormen. De ATP wordt vervolgens gebruikt om energie te leveren aan bijna alle delen
van ons lichaam.
Net als een batterij moetde mens elke dag opgeladen worden. Wanneer we kruiden
gebruiken, nemen we de energie van de zon in ons op. Deze elektronen worden
29
vervolgens gebruikt om ATP te produceren. Wanneer we onze hoeveelheid elektronen
verhogen, bouwen we een ATP-overschot op en een sterkere levenskracht.
Het probleem is dat zware metalen mitochondriale membranen en mitochondriaal DNA
beschadigen, resulterend in verminderde productie van ATP, de belangrijkste bron
van energie voor de meeste functies van ons lichaam.
Het mooie is dat de inhoudsstoffen uit kruiden de opname van glucose in onze
cellen stimuleren (Stacchiotti, 2009, & Salinthone, 2008). Zij brengen de activiteiten
van glucoseproductie tot bijna normaal niveau (Ramanathan, 2002). DUS: stijging van
aminozuren en dus van glucose gaat de effecten tegen van oxidatieve stress
veroorzaakt door zware metalen (Damelin, 2001).
Eerder heb ik al het concept van receptoren als nano-antennes op onze celmembranen
aangehaald. Aminozuren zetten zich vast op deze receptoren, om informatie te geven
aan het DNA omtrent de noodzaak van nieuwe proteïnen, belissingen over celdeling
enzovoort. Hoe meer aminozuren rond onze cellen aanwezig zijn, hoe minder
zware metalen de kans krijgen om via die receptoren de cel binnen te dringen.
Bovendien, stelt Candace Pert (1999): “The concentration of peptides [een keten van
aminozuren] it takes to occupy the receptors is astoundingly low. An effective
concentration was equivalent to an aspirin tablet dissolved in the amount of water
contained in a railway tanker car.”
De inhoudsstoffen met een specifieke rol in het tegengaan van de zware
metalen toxiciteit.
Alanine is een van de belangrijkste aminozuren vrijgegeven door de spieren als
onderdeel van het circulerende energiemetabolisme in het lichaam. Alanine kan snel
worden omgezet in de lever tot bruikbare glucose. Het is dus een belangrijk element en
regulator in het glucosemetabolisme.
Methionine bindt aan metalen en verbetert de mobilisatie en de uitscheiding van
cadmium (Stein, 1987, & Patrick, 2003). Toename van methionine voorkomt en keert
cognitieve stoornissen geïnduceerd door lood om (Fan, 2010) en doet het arseengehalte
in lichaamsweefsel significant dalen (Nandi, 2005, & Zhong, 2008). Probleem is dat
methionine onder invloed van lood en kwik daalt (Halatcheva, 1980). Dus extra inname
van methionine is een goede ondersteuning tegen zware metalen. Adelle Davis ziet
methionine als “one of the body’s most powerful detoxifying agents to eliminate toxic
metals loads” (Chaitow, 1985).
Choline voorkomt lood-geïnduceerde cognitieve stoornissen, en keert cognitieve
tekorten om (Fan, 2010). Een tekort aan choline tijdens de embryonale periode
verandert de foetale ontwikkeling van de hersenen (Choi, 2010).
Een lage dosis glutamaat is efficiënt om een grote hoeveelheid lood en cadmium te
binden (Siao, 2009). Glutamaat is een essentieel onderdeel van glutathion. Glutathion
(GSH) is een klein eiwit gemaakt in de levercellen uit drie aminozuren: cysteïne, glycine
en glutamaat, en is in het lichaam een van de belangrijkste middelen voor de
bescherming tegen oxidatieve schade. Het bevrijdt de cellen van giftige stoffen doordat
het giffen wateroplosbaar maakt en ze zo via de celmembranen uit de cel duwt.
Wetenschappers schatten dat een glutathionreductie van 30% voldoende is om cellulaire
30
disfunctie te veroorzaken (Jockers, 2011). Glutathione zorgt bovendien voor opbouw en
regeneratie van levercelmembranen, zodat de inwendig gevoelige functie-eenheden van
de lever beschermd worden.
Wetenschappers speculeren dat glutathion essentieel was voor de ontwikkeling van het
leven op aarde. Een miljard jaar voordat leven verscheen, was de atmosfeer op aarde
giftig voor het leven zoals dat nu bestaat. Om zich te beschermen tegen de
zwavelhoudende gassen en koolstof, maakten zij glutathion. “Now that our polluted
environment is gaining chemical characteristics similar to the primordial period,
glutathione is again serving to make life possible”. (Braverman, 2003)
Glycine wordt geproduceerd in de lever uit serine en threonine. Glycine beschermt
tegen cadmiumtoxiciteit en tegen kwik (Pabitra Bikash, 2011, & Divine, 1999). Glycine
stimuleert het glutathion metabolisme.
Asparaginezuur bevordert cellulaire energie en een robuuste stofiwisseling, door een
belangrijke rol te spelen in de aanmaak van arginine, methionine, threonine, leucine
en isoleucine. “Aspartic acid may be a significant immunostimulant and can protect
against some of the damaging effects of radiation” (Braverman, 2003).
Leucine en isoleucine zijn betrokken bij stress, energie en spiermetabolisme.
Stresssituaties als chirurgie, trauma's, infecties, leverfalen, koorts, enzovoort benodigen
leucine aangezien het het hergebruik van de aminozuren in vele organen stimuleert.
Leucine is “a great producer of energy under many kinds of severe stress.” (Braverman,
2003)
“The moderate reduction of dietary threonine produces a profound depression of the
immune response or antibody production against tumor growth in mice,” zegt Braverman
(2003). Threonine bevordert de immuunfunctie van de cel (Chaitow, 1985).
Arginine verbetert de afweermechanismen bij ernstig gewonde of zieke patiënten
(Barbul, 1980). Wetenschappers van het Cancer Center van de Universiteit van Colorado
bewezen dat T-cellen sterk afhankelijk zijn van arginine voor hun activering en functie
(Phillip, 2011). Volgens Philpott is arginine bekend om zijn rol als ‘booster’ van het
immuunsysteem (Chaitow, 1985).
Valine is gekend als een nuttige aanvullende therapie bij leverproblemen (Braverman,
2003). Borrmann beschrijft valine als nuttig in de spieren, mentale en emotionele
stoornissen en bij slapeloosheid en nervositeit. (Chaitow, 1985)
Vitamine C (ascorbinezuur) doet arseen in weefsel dalen, vermindert de opstapeling
van cadmium en voorkomt oxidatieve stress (Kadirvel, 2003 & 2007, Kumar, 2009,
Nagyova, 1994, Ronojoy, 2004). Aanvulling van vitamine C bleek ook effectief te zijn om
kwik in weefsel op het bijna basale niveau te brengen (Chatterjee, 1975). Vermoedelijk
heeft de natuur ascorbinezuur honderden miljoenen jaren geleden bedacht om de
toxiciteit van de snel toenemende zuurstofconcentratie (van fotosynthese door blauwgroene algen) in de atmosfeer van de aarde tegen te gaan. Zuurstof zou leven vernietigd
hebben, als er geen antioxidanten beschikbaar waren om de dieren te beschermen.
Ascorbinezuur is een antioxidant bij uitstek.
31
Quercetine vermindert problemen door blootstelling aan lood en geneest zelfs
cognitieve stoornissen veroorzaakt door lood (Hu, 2008). Het voorkomt cadmiumgeïnduceerde DNA-beschadiging (Błasiak, 2001). Quercetine doet hetzelfde bij DNAschade en oxidatieve stress veroorzaakt door kwik (Blaylock, 2003, Wagner, 2010,
Franco, 2007). Quercetine bleek gunstiger zijn dan monotherapie met synthetische
chelators bij arseen (Mishra, 2008).
Allicine in knoflook-bol vermindert lood en de accumulatie van cadmium in de lever,
nieren, hart, hersenen, botten en bloed (Senapati, 2001, Massadeh, 2007). 50 jaar
geleden onderzocht een Bulgaarse wetenschapper genaamd Petkov de waarde van
knoflook-bol bij werknemers in een loodfabriek. Hij heeft aangetoond dat het aantal
werknemers met tekenen van loodvergiftiging daalde met 83 procent binnen een tot drie
maanden inname van een knoflooksupplement (Flynn, 1993). Allicine beschermt ook
tegen en verlaagt de giftigheid van kwik in de lever, hersenen, nieren, milt en in het
bloed (Shenawy, 2008, & Lee, 1999). Bovendien beschermt het tegen arseen
(Chowdhury, 2007).
Kalium helpt bij het ontgiften, verbetering van de functie van de nieren en haalt de
energie
uit
vetten,
eiwitten
en
koolhydraten
(Organicfacts.net,
2011, &
Guide2herbalremedies.com, 2011). Probleem is dat kwik en lood intracellulaire
kaliumgehalte in intacte cellen verlagen – hetgeen leidt tot verval van de celstructuur
(Kierold, 2000). Een verhoogde opname van kalium is dus zeer gunstig.
Zwavel is een van de belangrijkste elementen in cysteïne, methionine en cystine en dus
van essentieel belang in het gehele energie-en glutathionmetabolisme. Te weinig
zwavelaminozuren versterkt cadmium-, kwik-en arseen-geïnduceerde toxiciteit (Son,
2001). De concentratie van de zwavel bevattende aminozuren neemt aanzienlijk af onder
invloed van lood (Halatcheva, 1980). Zwavel in broccoli en andere kruisbloemige
groenten zoals spruitjes, kool, en bloemkool kan de sleutel tot genezing zijn in een aantal
genetische ziekten. Een klinische studie uitgebracht in januari 2012 kwam tot de
conclusie dat kruisbloemige groenten in staat zijn om menselijke genen te manipuleren.
Het geheime ingrediënt is zwavel omdat het ontgifting activeert. Zwavel kan genetische
ziekten corrigeren (Pravel, 2012).
Mariadistel-zaad is het enige kruid dat niet alleen de lever effectief stimuleert, maar ook
ondersteuning biedt bij herstel van de lever. Met name silymarine – een extract uit
mariadistelzaden verhoogt de beschermende werking van glutathion, helpt
celmembranen van de lever te stabiliseren, herstelt de levercellen, verhindert het
binnendringen van giffen in de levercellen, bespoedigt de vorming van nieuwe levercellen
en beschermt de lever zo tegen schade door gifstoffen. Zowel preventieve als curatieve
activiteit van silymarine tegen celbeschadiging geïnduceerd door verschillende
cytotoxische stoffen is bevestigd (Laekeman, 2003). Orale behandeling met silymarine
biedt een beschermende werking tegen arseen-geïnduceerde cytotoxiciteit (Jain, 2011).
Voorbehandeling van cellen met silymarine voorkomt celbeschadiging door cadmium, en
vermindert de invloed van kwik (Kim, 2003 & 2006). Bij loodvergiftiging wordt
structurele beschadiging van cellen significant voorkomen (Barbarino, 2004).
De interactie van verschillende inhoudstoffen van rode zonnehoed-kruid, inclusief de
esters cichoreizuur en echinacoside stimuleren het immuunsysteem om
binnendringende organismen aan te vallen. Het Institute for Biomedical Research van de
32
Kaunas University of Medicine, toont aan dat omdat Echinacea purpurea het
immuunsysteem stimuleert, het kruid de negatieve effecten van cadmium op de
levercellen vermindert en de herstellende activiteit van de levercellen verhoogt
(Smalinskiene, 2007).
De anti-oxidante en chelerende activiteit van flavonoïden in rooibos-kruid, waaronder
aspalathine, werd in 2009 geëvalueerd. De conclusie was dat aspalathine de meest
potente beschermer was tegen radicalen, gevolgd door quercetine (Snijman, 2009).
Aspalathine is een unieke inhoudsstof van rooibos-kruid. En rooibos-kruid verbetert de
leverontgifting, en stimuleert glutathion-niveaus.
Salidroside uit rozenwortel-wortel beschermt leverweefsel tegen oxidatieve stress (Wu,
2009). Het hepatoprotectieve mechanisme van salidroside lijkt gerelateerd te zijn aan
haar anti-oxidante activiteit. Salidroside zou zelfs de groei van menselijke kankercellen
kunnen remmen (ScienceAlerts.com, 2010).
Andere belangrijke actieve bestanddelen
Onderstaande inhoudsstoffen blijken ook van belang te zijn in het verwijderen van zware
metalen uit ons lichaam, maar deze stoffen zijn volgens mijn criterium (hoger dan
10,000 ppm) in onvoldoende hoeveelheden te vinden in kruiden.
Het gaat met name om cysteine, histidine, vitamine E, carnitine, naringenine, pectine,
co-enzyme Q10, alfa-liponzuur, selenium, foliumzuur en zink.
Feiten of fictie?
Veel detox producten hebben schitterende namen: Toxinout, Ultra Colon Cleanse, Magic
Metal, Ultimate Cleanse, Total Body Purifier en ga zo maar door (zie DetoxReviews.com).
De bedrijven achter deze producten gebruiken vaak beweringen alsof ze gesteund zijn op
gedegen wetenschappelijk onderzoek, maar eigenlijk weinig of geen wetenschappelijke
basis hebben. De meesten van hen bestaan uit laxativa en wat vezels. Het lijkt mij een
vrij simplistisch beeld van wat ontgiften zou moeten zijn.
Weinig bedrijven zijn in staat om enig bewijs voor hun beweringen te bieden. “Most
detoxification regimes rely on little research,” stelt de Harvard Medical School (2008).
Heel vaak is ‘detox’ niet meer dan productmarketing (Tuff, 2009). De Amerikaanse
Food and Drug Administration (FDA) gaat zeer recent al zo ver dat ze google gevraagd
hebben om bedrijven die reclame maken voor “detox” of “chelation” uit hun AdWordszoekresultaten te schrappen (Adams, 2012).
Het is dus moeilijk om feiten te onderscheiden van fabels binnen het gebied van
ontgiftingstherapieën.
Maar dit betekent helemaal niet dat de hele idee en de praktijk van ontgifting moet
worden afgewezen. Maar wel moet het gebeuren met een goede wetenschappelijke
achtergrond. Dat is de reden waarom ik zoveel tijd heb gespendeerd aan het onderzoek
naar de juiste inhoudsstoffen en de planten met de meeste van deze stoffen.
Er is een ongelooflijke hoeveelheid kruiden die vaak worden gebruikt om te ontgiften, en
de werking van de dikke darm, lever, nieren, huid, spijsvertering te ondersteunen.
33
In dit deel wil ik echter focussen op de kruiden die voor ontgifting van zware metalen in
mijn studie van wetenschappelijke literatuur via de BioInfoBank Institute naar voor
kwamen, én daarbij nog specifieker die kruiden met de meeste en beste inhoudsstoffen
om zware metalen te neutraliseren.
Nogmaals: het aanbod aan kruiden die ontgiften is ontzettend groot. Dus ik heb me
bewust moeten beperken. Ik heb niet de bedoeling om volledig te zijn, doch te werken
op basis van wetenschappelijk ondersteunde studies, specifiek voor zware metalen.
34
max ppm
max ppm
max ppm
max ppm
KALIUM
Z 10200
BO 14830
B 23971
K 39700
Z 19400
B 12000
Z 11394
V 21000
2
ASPARAGINEZUUR
Z 29790
Z 20111
Z 14815
3
ARGININE
Z 27115
BO 30316
4
GLUTAMAAT
Z 43870
BO 19320
5
LEUCINE
Z 19327
ma x ppm
max ppm
Roz
enw
ort e
Rho
l
diol
a ro
L.
sea
Tarw
e
Trit gras
icum
aest
ivum
L.
Ger
st gr
as
Hor
deu
m
vulg
are
L.
Roo
ibos
Asp
ala
Line thus
aris
(Bu
rm.f
.) R
Dah
.
lgr
max ppm
max ppm
max ppm
max ppm
S 44000
S 43500
W 10000
S 38000
S 63000
Z 11475
Z 32427
S 26000
BL 13000
V 25000
6
VITAMINE C
7
VALINE
Z 12120
8
ALANINE
Z 11220
9
GLYCINE
Z 14366
10
ISOLEUCINE
Z 13650
11
SERINE
Z 13365
12
THREONINE
BO 10000
13
METHIONINE
BO 9900
14
CHOLINE
15
QUERCETINE
16
ZWAVEL
BO 10570
17
ALLICINE
BO 27800
19
SILYMARINE
20
ASPALATHINE
21
ECHINACOSIDE
W 17000
22
CICHOREIZUUR
W 21000
BL 31000
23
SALIDROSIDE
CODE
Mar
iadi
stel
Sily
bu
mar m
ianu
m(
Gae
L.)
rt n.
Rod
e
zon
neh
oed
Ech
inac
ea
pur
pur
Moe ea (L.)
nch
Hon
ds
Ros roos
a ca
nina
L.
loba
L.
Gink
go B
i
Ven
kel
Foe
nic
vulg ulum
are
Mill
.
Look
Alliu
ms
ativ
L.
um
Fen
eg
Trig riek
on
foen ella
umgra
ecum
L.
max ppm
1
B 10000
Z 10037
Z 12144
Z 13500
B 21000
Z 10000
B 15000
W 13128
BO = bol
S = scheut
B =blad
W=wortel
V=vrucht
Z = zaad
35
EO = etherische olie
K = knol
Fenegriek-zaad
Knoflook-bol
Venkel-zaad
Ginkgo-blad
Hondsroos-vrucht
Mariadistel-zaad
36
Rode zonnehoed-kruid
Rooibos-kruid
Tarwe-gras
Rozenwortel-wortel
37
Gerst-gras
4.3. De juiste kruiden
4.3.1. Fenegriek-zaad
Naam:
Trigonella foenum-graecum L.
Familie:
Fabaceae - Vlinderbloemigen
Beschrijving:
Eénjarige met 3-tallige klaverachtige bladeren die aan de rand
fijngetand zijn en bovenaan wollig behaard. De enkele, geelwitte en
aan de basis paarsgetinte bloempjes worden snel gevolgd door lange
gesnavelde peulen met geelbruine tot roodbruine vierhoekige zaden
(Verhelst, 2010).
Verspreid ing & bodem:
Inheems in het Mediterraans gebied, Ukraine, India en China.
Verkiest goed gedraineerde, matig rijke, licht zure tot neutrale grond
op een warme, beschutte plaats in de zon (Verhelst, 2010)
Gebruikte delen:
het zaad
Inhoudstoffen:
Slijmstoffen, lysine, tryptofaan, choline, apigenine, quercetine,
arginine, histidine, vitamine C (Verhelst, 2010, & Van Hellemont,
1988)
Geneeskracht:
"Na heel wat proefnemingen zijn wij tot de slotsom gekomen dat het
zaad van fenegriek het beste algemene herstelmiddel vormt. Het
geeft het organisme massieve dosissen stoffen in zeer verteerbare
vorm,” vertelt Prof. Bouts (1973). Fenegriekzaden worden volgens
Van Hellemont (1988) omwille van de bitterstoffen, de eiwitten, de
vetten en de koolhydraten aangewend als versterkend middel.
Bovendien bevorderen saponinen en bitterstoffen het herstel na
ziekte omdat saponinen de opname van voedingsstoffen verhogen
en bitterstoffen de secretie van de spijsverteringsorganen stimuleren.
Volgens Jan Dries (1983) activeert fenegriek-zaad
de
afweerstoffen. Onderzoek toont aan dat de leverbeschermende
activiteiten van fenegriek-zaad vergelijkbaar zijn met die van
mariadistel-zaad (Palmquist, 2011). Tot grote verbazing van de
onderzoeker, is een extract van fenegriek-zaad nuttig bevonden
zowel in de preventie als de behandeling van kanker.
Contra-indicaties:
Omdat de gegevens over giftigheid voor embryo en foetus elkaar
tegenspreken, kan fenegriek-zaad uit voorzorg beter niet worden
gebruikt door zwangere vrouwen of vrouwen die borstvoeding geven.
In hoge dosis (100g per dag) kan fenegriek-zaad lichte maag-
38
darmklachten veroorzaken bijvoorbeeld diarree en winderigheid. Dus
niet gebruiken bij voorgeschiedenis van maagaandoeningen.
Fenegriek-zaad heeft een bloedverdunnend en bloedsuikerverlagend
effect (Verhelst, 2010).
[! Voor de uitgebreide contra-indicaties, nevenw erkingen en adviezen van alle beschreven
kruiden verw ijs ik ook naar de bijsluiters in bijlage 2.]
4.3.2. Knoflook-bol
Naam:
Allium sativum L.
Familie:
Liliaceae (Alliaceae) - Lelieachtigen
Beschrijving:
Kruid met een uivormige bol die is opgebouwd uit zo’n 4 à 20 spits
toelopende, dicht aaneengedrukte en daardoor 3- tot 4-kantige
teentjes. De bol in zijn geheel is omsloten door 2 tot 5 lagen witte tot
roodbruine schubvormige bladeren. Bovengronds draagt de bol
platte, lijnvormige, 30 tot 60 cm lange en 2,5cm brede, grasachtige
bladeren die bovenaan spits toelopen. Bovenaan de stengel
verschijnen groenwitte tot roze, bolvormige schermen met 5 à 7
bleke bloempjes per scherm. (Verhelst, 2010)
Verspreid ing & bodem:
Knoflook is waarschijnlijk afkomstig uit de steppen van Centraal-Azië.
Hij bereikte via nomaden het Midden-Oosten. Van daaruit veroverde
knoflook de rest van de wereld. Verkiest een heel voedzame, goed
doorwaterde, fijnkorrelige, lichte, goed omgespitte grond die niet te
zandig mag zijn. Staat het liefst in de volle zon en groeit bij voorkeur
in warme klimaten. (Verhelst, 2010)
Gebruikte delen:
het zaad
Inhoudstoffen:
Knoflook-bol
bevat
een
bijzonder
hoog
gehalte
aan
zwavelverbindingen (1,1-3,5% van het versgewicht) in vergelijking
met andere voedselgewassen. De belangrijkste zwavelcomponenten
in knoflook-bol zijn allicine, cysteine, alliine, methionine, en thiamine.
Uit onderzoek blijkt dat eliminatie van allicine de volledige
antibacteriële en schimmeldodende werking van knoflook-bol
tenietdoet. Arginine is het meest voorkomende aminozuur in
knoflook-bol (Verhelst, 2010).
Geneeskracht:
Heilzaam bij aderverkalking, hoge bloeddruk, hoge cholesterol,
chronische bronchitis, darmontgifting, dikke darmontsteking, pijnlijk
ledigen van de blaas, waterzucht, eczeem, keelontsteking,
39
amandelontsteking, verstopping (Verhelst, 2010, & Dries, 1983).
Knoflook-bol werkt weerstandverhogend, is een tonicum bij
zwakte, bevordert eetlust en maagwerking, is ontgiftend en
bloedzuiverend door verhogen van glutathion die toxische
stoffen inactiveert (Verhelst, 2010).
Knoflook-bol verhoogt ook de uitscheiding van zware metalen.
Volgens Petkov is knoflook-bol een tegengif voor chronische
loodvergiftiging (Flynn, 1993). Ook de toxische effecten van arseen
worden aanzienlijk verminderd door inname van knoflook-bol extract.
(Lawson, 1996). Knoflook-bol heeft verrassend goede beschermende
effecten tegen cadmium en kwik. Het effect zou zelfs vergelijkbaar
zijn met DMSA. Echter, knoflook-bol is NIET effectief als een curatief
middel bij zware metalen vergiftiging (Cha, 1987).
Contra-indicaties:
Voor mensen met een gevoelige maag of maagzweer leidt verse
knoflook tot irritatie van de slijmvliezen, met brandend maagzuur tot
gevolg. Niet combineren met bloedverdunners, niet bij actieve
bloedingen, niet bij een operatie. Niet geven aan kinderen onder 12
jaar, bij verminderde schildklierwerking of bij borstvoeding (Verhelst,
2010).
Opmerking:
Dagelijkse
kleine
hoeveelheden
knoflook-bol
hebben
ontegensprekelijk een zeer belangrijke plaats bij de preventie van
schade door zware metalen. Maar een therapeutisch (genezend)
effect kan er niet verwacht worden. Daarvoor is gefermenteerde
knoflook-bol nodig in de vorm van een Aged Garlic extract (Verhelst,
2010).
4.3.3. Venkel-zaad
Naam:
Foeniculum vulgare Mill.
Familie:
Apiaceae – Schermbloemigen
Beschrijving:
Tot 2 meter hoge, twee- of meerjarige plant met een grote,
spoelvormige wortel. Heeft een blauwgroene, gegroefde, en sterk
vertakte stengel. Zeer fijn gevederde, groene bladeren. Onderaan
vertonen de bladstelen vlezige opgezwollen en eetbare bladscheden.
Van juli tot oktober verschijnen op het einde van de stengels kleine
bloemetjes in schermen. Ze leveren naar anijs geurende, dubbele
splitvruchten (Verhelst, 2010).
40
Verspreid ing & bodem:
Inheems in het Middellandse Zeegebied in Europa en Klein-Azië en
oostwaarts tot in Indië. Houdt van goed doorlatende, lemige en
voedzame grond; in de volle zon. Vind je in het wild vooral op droge,
onbebouwde en ruderale terreinen, op rotsen en hellingen in
kustgebieden.
Gebruikte delen:
vooral de vruchten, soms de knol
Inhoudstoffen:
9-18% vette olie. 20% aminozuren. Verder ook flavonoïden zoals
rutine, kaempherol en quercetine (Verhelst, 2010).
Geneeskracht:
gunstig
bij
astma,
hoest,
darmontsteking,
darmkrampen,
leverkwalen, bevordert de eetlust, spijsvertering, leverregeneratie en
melksecretie, werkt ontstekingswerend, heilzaam bij miltkwalen,
blaasaandoeningen, is aansterkend, en zeer geschikt bij
vermoeidheidsverschijnselen (Dries, 1983, & Verhelst, 2010),
doodt enkele bacterieën en virussen.
Contra-indicaties:
niet voor zwangere vrouwen (stimuleert de baarmoeder), niet bij
maag- en darmaandoeningen zoals reflux en spastische colon.
4.3.4. Ginkgo-blad
Naam:
Ginkgo biloba L.
Familie:
Ginkgoaceae (Ginkgo biloba is hiervan de enige overlevende)
Beschrijving:
Loofboom die tot 35 à 40 meter hoog en tot meer dan 2000 jaar oud
kan worden. Hij heeft een grijsbruine, kurkachtige schors. Zijn
waaiervormige, groene en langgesteelde bladeren zijn bovenaan
ingesneden. Vanaf de leeftijd van 20 à 30 jaar, begint het ginkgoblad te bloeien: van april tot juni. Hetzij met hangende, aarvormige,
geelgroene katjes bij de mannelijke boom, hetzij met kleine, gele
bloempjes bij de vrouwelijke boom (Verhelst, 2010).
Verspreid ing & bodem:
Treft men in het wild alleen aan in enkele Oost-Chinese provincies.
Ginkgo-blad is nu vooral een cultuurplant. Gedijt het best in diepe,
vruchtbare, goeddoorlatende eventueel wat zandige grond van
gematigde klimaten, in de volle zon of lichte schaduw, graag beschut
tegen harde wind (Verhelst, 2010).
Gebruikte delen:
Het blad
41
Inhoudstoffen:
Flavonoïden
kaempferol
en
quercetine,
bilobetine,
ginkgetin,
catechine (Verhelst, 2010).
Geneeskracht:
Verwijd de bloedvaten en de bloeddoorstroming bijvoorbeeld naar
de hersenen en gaat zo vergeetachtigheid en gebrek aan
concentratie tegen. Verbetert ook de doorbloeding naar de benen. Is
een anti-oxidans, stabiliseert celmembranen, beschermt
hersenweefsel tegen toxische zuurstofradicalen, met een beter
geheugen, concentratievermogen, opmerkzaamheid en verbaal
expressievermogen tot gevolg (Verhelst, 2010). Beschermt de
hersenen, longen, lever en nieren tegen kwik (Sener, 2006).
Contra-indicaties:
niet gebruiken bij zwangerschap, niet gebruiken bij moeilijke
menstruatie of maagaandoeningen. Werkt bloedverdunnend.
Verdere informatie:
De fenomenale kracht van de ginkgo werd bewezen door het feit dat
na de atoombom op Hiroshima het volgende voorjaar (1946), enkele
honderden meter nabij het ontploffingscentrum, twee volledig
platgebrande ginkgo’s terug gingen ontspruiten. Een ervan wordt de
“drager van de hoop” genoemd en staat in het Syukkeien park,
Hiroshima. De sterke weerstand tegen allerlei negatieve invloeden is
al een indirect bewijs van de grote anti-oxidanten-capaciteit van deze
boom (Verhelst, 2010).
4.3.5. Hondsroos-vrucht
Naam:
Rosa canina L.
Familie:
Rosacaea - Rozenfamilie
Beschrijving:
Tot 5 meter groot wordende heester met een krachtige wortelbundel
opgebouwd uit lange, vezelige wortels. Heeft veel dunne, vertakte
stammetjes. De bladeren zijn samengesteld met 5 à 7 eironde tot
ellptische deelblaadjes met een gezaagde rand. In juni en juli groeien
witte tot roze bloemen (2 tot 8 cm groot) met 5 kroonblaadjes, veel
meeldraden,
driehoekige
kelkbladen.
De
rozenbottels
zijn
schijnvruchten die eerst oranjegeel zijn en bij rijpheid (augustusoktober) glanzend vuurrood (Verhelst, 2010).
Verspreid ing & bodem:
inheems in gematigd en zuidelijk Europa, Noord-Afrika en West- en
Centraal-Azië. Hondsroos-vrucht verkiest een kalkrijke grond in het
zonlicht. Ze houdt niet van zure grond en staat niet graag met de
voeten in het water. Ze wordt vooral aangetroffen langs bosranden,
42
struikgewas, in heggen, in niet te natte loofbossen, in duinen, op
berg- en steenhellingen en langs wegen (Verhelst, 2010).
Gebruikte delen:
De schijnvrucht (rozebottel), niet te rijp geplukt in de maanden
augustus/september.
Inhoudstoffen:
Tijdens de Tweede Wereldoorlog ontdekten Britse wetenschappers
dat rozebottels meer vitamine C bevat dan citrusvruchten (Organic
Herbs Medicine Cabinet, g.d.). De vruchten van hondsroos zijn
sindsdien bevestigd als een van de rijkste bronnen van vitamine C.
Looistoffen. Flanavolen rutine, quercetine, kaemferol, catechine. 1115% pectine, vitamine E (Verhelst, 2010).
Geneeskracht:
vitamine
C-aanvullend,
immuunstimulerend,
antioxidant,
ontstekingswerend, preventief bij verkoudheid, maagversterkend,
spijsverteringsbevorderend, bloedsuikerverlagend, bloedzuiverend,
urinedrijvend, mild laxerend. Omwille van het vitaminegehalte wordt
het aangewend als versterkend middel (Verhelst, 2010).
Contra-indicaties:
geen gekend
4.3.6. Mariadistel-zaad
Naam:
Silybum marianum (L.) Gaertn.
Familie:
Asteraceae - Composietenfamilie
Beschrijving:
Eén- of tweejarige distel met een dikke penwortel. Aan de basis
vertoont deze tot 1m à 3m groot wordende plant een rozet van
langwerpige, diep ingesneden, kreukelige groene bladeren die aan de
rand gelige stekels dragen en uitgesproken melkwitte vlekken tot
strepen op de nerven. De stevige, bruingroen behaarde stengel
draagt in juli-augustus een roodpurperen bloem die wordt beschermd
door schutbladeren met een lange stekelpunt. Op het einde van de
zomer kan men dan de zaadhoofden oogsten, waarin glanzend bruine
gemarmerde zaden met een witte, zijde-achtige vruchtpluis zitten
(Verhelst, 2010).
Verspreid ing & bodem:
Inheems in Zuid- en Midden Europa, Noord-Afrika, Klein-Azië en de
Zuiderse staten van GOS. Via onbebouwde terreinen en wegranden
noordwaarts uitgezwermd naar West-Europa. Houdt van zonnige
droogte op rotsachtige, goed doorlatende, arme tot matig vruchtbare
bodems. In het wild meest aangetroffen langs wegbermen, op
43
ruderale
terreinen,
mesthopen,
braakliggende
akkers
en
in
verwilderde moestuinen (Verhelst, 2010).
Gebruikte delen:
de zaden uit de gedroogde en leeggeklopte zaadhoofden, zonder het
vruchtpluis
Inhoudstoffen:
Flavanolignanen: 3 stoffen met de verzamelnaam silymarine. Bevat
26-28% eiwit, gemaakt uit onder andere quercetine, naringine, en
apigenine. (Van Hellemont, 1988)
Geneeskracht:
Zorgt er vooral voor dat toxines niet door de levercelmembranen
passeren: antioxidante werking, verhoogde detoxificatie door de
lever, stabiliseert celmembranen, vangen een gebrek aan
glutathion op: tot 35% toename van glutathion. Bevordert
algemene spijsvertering. Beschermt nieren tegen toxische stoffen
(Verhelst, 2010).
Zowel preventief als curatief activiteit is bevestigd bij dieren
bedwelmd met giftige stoffen van paddestoelen, medicijnen, of zware
metalen (Laekeman, 2003).
Contra-indicaties:
Niet geven aan zwangere vrouwen en aan kinderen onder de 6 jaar.
4.3.7. Rode zonnehoed-kruid
Naam:
Echinacea purpurea (L.) Moench
Familie:
Asteraceae - Composietenfamilie
Beschrijving:
Rode zonnehoed-kruid is een plant van 70-100cm hoog met een
korte zware wortelstok met bijwortels. De plant heeft een rozet van
generfde, donkergroene, breed eivormige (tot 20 bij 15cm) en
behaarde bladeren. De stengel is ruw en behaard, met lancetvormige
bladeren. Vanaf het tweede jaar verschijnen er purperkleurige
composietbloemen tot 10cm doorsnede, met een twintigtal
lavendelkleurige tot purperen lintbloemen en een bloembodem van
purperbruine buisbloemen (Verhelst, 2010).
Verspreid ing & bodem:
houdt van een goed doorvoede, humusrijke, kalk- en mineraalrijke,
goed gedraineerde grond in de volle zon. Is sterk droogtebestendig
en vooral in zand, zandleem of leem te treffen. Kan niet in de
schaduw groeien (Verhelst, 2010).
Gebruikte delen:
het bovengrondse deel in volle bloei
44
Inhoudstoffen:
De synergie van polysacchariden met de esters cichoreizuur en
echinacoside, en alkalamiden, polyacetylenen en glycoproteïnen
zorgen voor de geneeskrachtige werking van het kruid (Verhelst,
2010).
Geneeskracht:
Indianen gebruiken rode zonnehoed-kruid al meer dan 400 jaar voor
infecties, slangenbeten en wonden, en als een algemene
‘allesgenezer’ (University of Maryland Medical Center, 2011).
Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat het kruid het
immuunsysteem gezond en sterk houdt, en beschermt tegen
aanvallen van virussen, zoals griep, maar het lijkt ook tumorgroei te
vertragen
(Luisa,
2012).
Rode
zonnehoed-kruid
activeert
immuuncellen bij menselijke proefpersonen binnen 24 uur na
inname, en het effect blijft gedurende ten minste 7 dagen bestaan
(brush, 2006). Rode zonnehoed-kruid is een goede bron van
natuurlijke antioxidanten en kan worden gebruikt om schadelijke
effecten veroorzaakt door vrije radicalen te voorkomen (Pellati,
2004).
Contra-indicaties:
Niet gebruiken bij immunosuppressiva, transplantatie-organen, MS,
AIDS, kanker, leukemie of andere auto-immuunziekten.
4.3.8. Rooibos-kruid
Naam:
Aspalathus Linearis (Burm.f.) R. Dahlgr.
Familie:
Fabaceae - Vlinderbloemigen
Beschrijving:
éen
tot
anderhalve
meter
hoge
heersterachtige
struik,
met
ondergronds een fijn vertakt wortelsysteem en bovengronds een
centrale hoofdstam en net boven het bodemoppervlak verschillende,
even sterke zijtakken en vele dunne zijtakjes, die scherpe, zachte,
naaldvormige, groene bladeren dragen. Vanaf oktober bloeit ze met
kleine, gele vlinderbloemen. Na 18 maanden kan rooibos geoogst
worden (Verhelst, 2010).
Verspreid ing & bodem:
Rooibos groeit in een specifiek mediterraans struikenland (fijnbos),
een goed gedraineerde, ruwe, zanderige maar vochthoudende bodem
van hellingen. Rooibos heeft een warme, zonnige positie nodig en
groeit niet in de schaduw (Verhelst, 2010).
Gebruikte delen:
Bovengrondse deel van de plant vanaf 35cm boven de grond, zijnde
de fijne twijgen met naaldvormige bladeren. De twijgjes worden
45
gebonden en versneden tot 5mm lengtes. Nadien worden ze geplet,
bevochtigd en in hoopjes van 15-20cm in de buitenlucht bij 30-35°C
gelegd. (Verhelst, 2010)
Inhoudstoffen:
Flavonoïden: quercetine, rutine, luteoline, aspalathine (uniek voor
rooibos), vitamine C, een andere flavonoide in rooibos-kruid is
chrysoeriol (luteolin 3'-methyl ether). Deze is gekend om zijn
antioxidante, anti-inflammatoire, antitumor, antimicrobiële en
antivirale eigenschappen (Health Information Encyclopedia, g.d.,
Verhelst, 2010, & Lawrence Review of Natural Products, 1990).
Geneeskracht:
Immuunstimulerend, verbetert de functie van de B- en T-cellen,
vangt zuurstofradicalen (anti-oxidant). Rooibos thee beschermt
DNA tegen schade en mutaties, voornamelijk door quercetine
(Baba,
2009)
en
beschermt
zo
tegen
milieugiffen,
voedingsadditieven, zware metalen
en zelfs kanker via
chemoprotectieve eigenschappen (Marnewick, 2008). De consumptie
van rooibosthee kan worden aanbevolen als een effectieve
hepatoprotector bij patiënten met leverziekten (Kucharská, 2004).
Contra-indicaties:
Vrij van nevenwerkingen. Contra-indicaties zijn niet bekend.
4.3.9. Gerst-gras
Naam:
Hordeum vulgare L.
Familie:
Poaceae - Grassenfamilie
Beschrijving:
Een grassoort met 50-200cm lange stengels die op het einde een
typische aar als bloeiwijze vertonen. Heeft een lichtgroen blad en
bloeit met 6 rijen bloemen tot 10cm lange aren. Bij rijpheid zijn de
zaden bedekt met hulzen met naalden (Verhelst, 2010).
Verspreid ing & bodem:
Verkiest een goeddoorlatende, vochtige, kalkhoudende en vruchtbare
grond in de zon. Is een van de meest winterharde graangewassen die
zelfs in Alaska, Siberië en de Himalaya geteeld worden (Verhelst,
2010).
Gebruikte delen:
Gerst-gras: de gekiemde gerst waarvan de groene scheuten tussen
de 20-30cm worden afgesneden (Verhelst, 2010).
Inhoudstoffen:
Gerst-gras bevat choline, vitamine E, vitamine C, foliumzuur,
chlorofyl, alle essentiële aminozuren alanine, arginine, cysteine,
glutamine, leucine, histidine, methionine,... (Verhelst, 2010)
46
Geneeskracht:
Versterkend, vitaliserend, immunostimulerend, bevordert
het
zelfgenezend vermogen van het organisme. Slaat heel wat zonneenergie op, en daarmee sterk
ontgiftend. P4D1, een
ontstekingswerend
component,
bevordert
DNA-herstel.
Neutraliseert kankerverwekkende stoffen (Verhelst, 2010).
Contra-indicaties:
Niet gekend. Kan bloedsuikerverlagend zijn en bloedverdunnend.
Bevat geen gluten.
Verdere informatie:
Ideaal in combinatie met tarwe-gras antioxidans, voor een ontgiftend
effect, voor meer energie.
4.3.10. Tarwe-gras
Naam:
Triticum aestivum L.
Familie:
Poaceae - Grassenfamilie
Beschrijving:
Een grassoort die ongeveer 120cm groot wordt. Heeft lange, slanke
bladeren, holle stengels en aartjes die bestaan uit een wisselend
aantal bloempjes en kelkkafjes van wisselende lengte (Verhelst,
2010).
Verspreid ing & bodem:
tarwe kan in de meeste gematigde streken groeien en is niet
vorstgevoelig. Verkiest een goed bewerkte, goed gedraineerde,
vochtige, onkruidvrije grond in de zon (Verhelst, 2010).
Gebruikte delen:
Tarwe-gras: de gekiemde tarwe waarvan de jonge scheuten geoogst
worden.
Inhoudstoffen:
Bevat chlorofyl, vitamine E, vitamine C, tal van eiwitten. Tarwe-gras
levert tot zeventien aminozuren, waarbij acht essentiële aminozuren
voor celvernieuwing (Verhelst, 2010).
Geneeskracht:
Versterkend, vitaliserend, immunostimulerend, bevordert het
zelfgenezend vermogen van het organisme. Topbron van vitamine
C, foliumzuur, chlorofyl (die heel wat zonne-energie opslaat). P4D1,
een ontstekingswerend component, bevordert DNA-herstel.
Neutraliseert kankerverwekkende stoffen. Verhoogt niveaus van
GSH en vitamine C (Verhelst, 2010, & Sethi, 2010).
Contra-indicaties:
Niet gekend. Kan bloedsuikerverlagend zijn en bloedverdunnend.
Bevat geen gluten.
47
Verdere informatie:
In combinatie met gerst-gras antioxidans, voor een ontgiftend effect,
voor meer energie. In de jaren 1900 ontdekte Edmund Bordeaux
Szekely een oude bijbelse manuscript dat beschrijft dat tarwe-gras
de perfecte voeding is voor de mens; "the medicinal grass",
volgens Ann Wigmore (1940). Ze bestudeerde grassen en
concludeerde dat er 4700 soorten gras wereldwijd zijn en dat ze
allemaal goed zijn voor de mens. Zo eten ook honden en katten gras
als ze zich ziek voelen (Parker, 2007).
4.3.11. Rozenwortel-wortel
Naam:
Rhodiola rosea L.
Familie:
Crassulaceae - Vetplantenfamilie
Beschrijving:
Tot 70 cm hoge en 30 cm brede plant met geschubde stengels en
vlezige elliptische bladeren. Aan het begin van de zomer verschijnen
met roze knoppen volgepakte schermen, die openbloeien tot kleine
stervormige bloemen met kastanjebruine tot vaalpaarse kleur
(mannelijk) of rode, roze of geel (vrouwelijk). Ondergronds is er een
naar rozen geurende, diep reikende penwortel, die net onder de
grond horizontaal verlopende zijtakken vertoont, waar de jaarlijkse
scheuten uit groeien (Verhelst, 2010).
Verspreid ing & bodem:
Verkiest droge en hooggelegen toendra’s, hellingen, rotswanden en
vochtige kliffen. Bij voorkeur in de volle schaduw op een niet te
sterke gedraineerde, vochtige en licht zurige grond met een laag
gehalte aan organische stoffen (verhelst, 2010).
Gebruikte delen:
De wortel
Inhoudstoffen:
De fenolglycoside salidroside, P-tyrosol,
alcoholglycosiden (Verhelst, 2010).
Geneeskracht:
Verhoogt het aanpassingsvermogen aan chemische, fysieke,
biologische en psychologische stressoren, zonder normale biologische
parameters te verstoren. Verhoogt de stressbestendigheid, de
zuurstofvoorziening, het prestatievermogen (door afname van de
perceptie van inspanning) en de recuperatie (Verhelst, 2010, &
Noreen, 2012). Verhoogt de aanmaak van ATP en verlaagt
vermoeidheid (Abidov, 2003, & Darbinyan, 2000). Werkt
versterkend en immunostimulerend. Verhoogt de efficiëntie van de
intracellulaire
DNA-herstelmechanismen
(Huang,
2007).
Een
significante bescherming werd geobserveerd tegen intoxicatie met
cadmium (Boon-Niermeijer, 2000).
48
koffiezuur,
kaneel-
Contra-indicaties:
Kan aanleiding geven tot milde allergische reacties (huiduitslag). Kan
in de eerste weken aanleiding geven tot levendige dromen (geen
nachtmerries). Niet geven bij manisch-depressiviteit of manieën,
zwangere en zogende vrouwen.
49
ALCOHOL
max ppm
max ppm
max ppm
max ppm
max ppm
infuus
tinctuur
infuus
tinctuur
decoct
infuus
tinctuur
max ppm
max ppm
max ppm
Roz
en
Rho wortel
diola
rose
L.
a
Tarw
e
Trit gras
icu
aest m
ivum
L.
Gers
tg
Hord ras
eum
vulg
are
L.
Roo
ibo
Aspa s
la
Line thus
ar
(Bur is
m
Dah .f.) R.
lgr
Mar
iadis
tel
Sily
bu
mari m
anu
m (L
Gae
.)
rtn.
Rod
e
zon
neho
ed
Ech
ina
purp cea
u
Moe rea (L.)
nch
L.
Hon
ds
Rosa roos
canin
a
Gink
go B
iloba
L.
Ven
ke
Foen l
ic
vulg ulum
are M
ill.
Loo
k
Alliu
m sa
tivum
L.
Fen
eg
Trig riek
on
foen ella
umgrae
cum
L.
Oplosbaarheid
WATER
max ppm
max ppm
max ppm
tinctuur
tinctuur
tinctuur
tinctuur
tinctuur
= heeft grootste hoeveelheid
1
2
KALIUM
JA
ASPARAGINEZ
JA, MATIG
UUR
infuus
infuus
tinctuur
JA, BIJ
100°C
infuus
tinctuur
LEUCINE
JA, BIJ
100°C
infuus
6
VITAMINE C
JA, BIJ
100°C
7
VALINE
JA, BIJ
65°C
infuus
8
ALANINE
JA, BIJ
100°C
infuus
9
GLYCINE
JA, BIJ
100°C
infuus
ISOLEUCINE
JA, BIJ
100°C
infuus
11
SERINE
JA, BIJ
100°C
infuus
12
THREONINE
JA
13
METHIONINE
14
CHOLINE
15
QUERCETINE
JA
16
ZWAVEL
JA, MATIG
tinctuur
17
ALLICINE
JA, MATIG
JA
tinctuur
19
SILYMARINE
JA, AMPER
JA
20
ASPALATHINE
JA
3
ARGININE
4
GLUTAMAAT
5
10
JA, MATIG
infuus
tinctuur
infuus
JA
decoct
decoct
infuus
infuus
tinctuur
tinctuur
JA
JA
tinctuur
JA
tinctuur
infuus
tinctuur
tinctuur
decoct
21 ECHINACOSIDE JA, WARM JA, KOUD
tinctuur
22 CICHOREIZUUR JA, WARM JA, KOUD
tinctuur
23
SALIDROSIDE
JA
tinctuur
JA
50
HOOFDSTUK 5: KRUIDENBEREIDINGEN
In de voorbije hoofdstukken heeft u de aanwezigheid en invloed van zware metalen
ontdekt, heeft u inkijk gekregen in wetenschappelijk onderzoek naar de actieve
bestanddelen die u beschermen tegen zware metalen, en u weet nu ook welke kruiden uw
gezondheid zullen dienen in de preventie van kwalen door zware metalen.
Nu komt uiteraard het sluitstuk: hoe kunnen we die inhoudsstoffen via kruiden opnemen in
ons lichaam? Ik bespreek 4 kruidenbereidingen: een kruidenthee, een kruidendecoct en
twee tinctuurcomplexen en een enkelvoudige tinctuur.
5.1. Herbbert Resist Kruidenthee van fenegriek-zaad en venkel-zaad
Gecombineerd bevatten fenegriek-zaad en venkel-zaad zeer belangrijke inhoudsstoffen ter
preventie
van
gezondheidsklachten
door
zware
metalen,
namelijk
kalium,
asparaginezuur, arginine, glutamaat, leucine, vitamine C, valine, alanine, glycine,
isoleucine, serine en choline.
Fenegriek-zaad bevat van alle kruiden opgenomen in dit eindwerk de grootste
hoeveelheden asparagine, valine, alanine, glycine, isoleucine, serine en choline. Venkelzaad vult dit verder aan met kalium en glutamaat.
Kalium houdt cellen intact, asparagine bevordert cellulaire energie, arginine versterkt het
immuunsysteem, glutamaat bindt zware metalen, leucine en isoleucine zijn belangrijke
producenten van energie, vitamine C doet de toxiciteit van verschillende metalen teniet,
valine houdt de lever sterk, alanine is belangrijk in de glucosestofwisseling, glycine
stimuleert GSH via serine, en choline is een buffer tegen lood en arseen.
Fenegriek-zaad heeft een aanbevolen therapeutische dagdosis van 6 gram. Er zijn 2
belangrijke bereidingsvormen:
1. Het is mogelijk 2 gram zaad te verpulveren en eetlepelsgewijs 3 maal per dag in te
nemen.
2. Een andere optie is een kruidenthee van 6g verpulverde fenegriek-zaad
Omdat veel mensen verpulverd zaad innemen niet zo aangenaam vinden, en de meeste
van de nodige inhoudsstoffen wateroplosbaar zijn (The Merck Index, 2001), opteer ik hier
een kruidenthee te adviseren.
Venkel-zaad heeft een aanbevolen therapeutische dagdosis van 5-7 gram. Ook hier is een
kruidenthee aangewezen.
Door fenegriek-zaad en venkel-zaad in een kruidenthee te gebruiken, brengen we
meerdere goede eigenschappen samen in een kruidenbereiding, en verbreden we dus het
werkingsspectrum.
51
Een kruidenthee is geneeskrachtig water, de geneeskracht van het kruid gaat over in het
water. Deze kruidenthee bereidt men als volgt (Dries: cursus kruidenkennis, cursus
kruidenadviezen):
•
•
•
Voeg 50 gram gedroogd venkelzaad en 50 gram gedroogd fenegriekzaad samen
Neem van dit mengsel 6 gram per kop, breng dit in een zakje
Kook water (150 ml per kop) en wacht even tot het water is afgekoeld tot 85 °C.
•
•
•
Giet het water over de kruiden
Laat dit 10 minuten afgedekt trekken.
Haal het zakje uit het water en laat afgedekt afkoelen tot 37°C.
Drink hiervan 2 tassen per dag.
Enkele tips bij het drinken van kruidenthee:
•
Sloksgewijs drinken: een kleine hoeveelheid in de mond nemen, en in de mond
laten rondgaan, zodat er een aanraking met de smaakpapillen en de
mondslijmvliezen tot stand komt en er vrij snel een eerste absorptie plaatsvindt.
De mondslijmvliezen staan in verbinding met het bloedvatensysteem en de
zenuwuiteinden van het zenuwstelsel. Via de bloedbaan komen de inhoudsstoffen
in het extracellulair vocht terecht en komt zo de cel binnen om op het diepste
niveau te werken. Daarom moet men thee traag drinken en lang in de mond
houden.
•
Men bereikt het beste resultaat als de kruidenthee in een lege of bijna lege maag
terechtkomt, dan bereiken de inhoudstoffen het makkelijkst de bloedbanen.
Daarom gebruikt men een kruidenthee in de ochtend op nuchtere maag en vóór de
maaltijden of 2 à 3 uren na het eten.
•
De kruidenthee kan het best op lichaamstemperatuur van 37 °C gedronken
worden. Er is dan geen afkoeling of opwarming in het lichaam nodig, waardoor we
minimale energie van ons lichaam vragen.
Herbbert Resist Kruidenthee
helpt de weerstand tegen zware metalen te versterken
Fenegriek & venkel
100g
Bereiding >> Bert Maes (Herbbert) –18 augustus 2012 ( 0497 97 41 44)
Gebruik >> Schep per tas 6 gram in een papieren theefilterzakje, voeg daarbij 150 m l water van
85 °C, laat dit 10 m inuten afgedekt trekken, haal het zakje uit de tas en laat de thee afgedekt
afkoelen tot 37 °C. Drink hiervan dagelijks 2 tassen.
Ingrediënten >> 50% Trigonella foenum-graecum L., 50% Foeniculum vulgare Mill.
52
[! In bijlage 2 kan u de uitgebreide bijsluiter vinden met indicaties, bijw erkingen en
aanvullende adviezen.]
5.2. Herbbert Resist Kruidendecoct van rooibos-kruid en hondsroos-vrucht
Dit is een alternatief voor de kruidenthee van fenegriek-zaad en venkel-zaad. Omdat
evenwichtig leven per definitie afwisseling betekent, kan de bovenstaande kruidenthee een
paar dagen gedronken worden en dan enkele dagen dit afkooksel.
Gecombineerd bevatten rooibos-kruid en hondsroos-vrucht kalium, heel veel vitamine C
en aspalathine. Hondsroos-vrucht bevat de hoogste hoeveelheden vitamine C in kruiden,
en aspalathine is een uniek bestanddeel van rooibos-kruid.
Zoals we eerder zagen verbetert kalium de functie van de nieren, de energie-opname en
de celstructuren, vangt aspalathine vrije radicalen en verhoogt het glutathioneniveau in de
lever, en is vitamine C effectief bij ontgifting van arseen, cadmium en kwik.
Hondsroos-vrucht heeft een aanbevolen therapeutische dagdosis van 15 gram. Voor
rooibos-kruid geldt 10 gram.
Om bepaalde inhoudsstoffen uit de delen van de plant te krijgen, is het noodzakelijk deze
te koken. Concreet is bij hondsroos-vrucht en rooibos-kruid het vitamine C en anti-oxidant
gehalte maximaal na een kooktijd van 10 minuten. Een decoct is hier efficiënter dan een
kruidenthee.
Werkwijze (Verhelst,2010, & Van Hellemont, 1988):
1. Verpulver de gedroogde rozenbottels en weeg af tot 60 gram
2. Voeg daarbij 40 gram biologische rooibos-kruid
3. Neem van dit mengsel 5 gram, breng het in een papieren theezakje en leg het in
een pannetje.
4. overgiet met koud water en breng het mengsel aan de kook.
5. Laat het 10 minuten sudderen.
6. Haal het zakje uit de pan.
7. Indien nodig: zeef de vloeistof om de irriterende haartjes van de rozenbottel te
verwijderen
8. Laat dit afgedekt afkoelen tot 37°C.
Drink hiervan 5 tassen per dag.
De bovenvermelde tips bij het drinken van kruidenthee gelden hier ook.
53
Herbbert Resist Kruidendecoct
helpt de weerstand tegen zware metalen te versterken
Rozebottel & rooibos
100g
Bereiding >> Bert Maes (Herbbert) –18 augustus 2012 ( 0497 97 41 44)
Gebruik >> Schep per tas 5 gram in een papieren theefilterzakje, leg het in een kookpot,
overgiet met 150 m l koud water per tas, breng aan de kook en laat 10 min afgedekt sudderen,
haal het zakje uit de pot en laat de thee afkoelen tot 37 °C. Drink hiervan dagelijks 5 tassen.
Ingrediënten >> 60% Rosa canina L., 40% Aspalathus linearis (Burm .f.) R. Dahlgr.
[! In bijlage 2 kan u de uitgebreide bijsluiter vinden met indicaties, bijw erkingen en
aanvullende adviezen.]
5.3. Herbbert Resist Tinctuur A van ginkgo-blad, rode zonnehoed-kruid,
mariadistel-zaad en rozenwortel-wortel
Gecombineerd geven
deze
kruiden het lichaam kalium, asparaginezuur,
arginine,
quercetine, silymarine, echinacoside, cichoreizuur en salidroside.
Ginkgo-blad brengt de hoogste hoeveelheid quercetine aan. Rode zonnehoed-kruid is
uniek voor het immuunsysteem dankzij echinacoside en cichoreizuur. Enkel mariadistelzaad heeft het leverbeschermende silymarine. En rozenwortel-wortel heeft het speciale
energiegevende salidroside.
Kalium activeert de nieren, asparaginezuur is een belangrijke stimulans van het
immuunsysteem, arginine verbetert onze afweermechanismen, quercetine werkt beter dan
enkelvoudige synthetische chelatoren, silymarine beschermt de ontgiftingsfunctie van de
lever, echinacoside en cichoreizuur stimuleren het immuunsysteem en salidroside
beschermt tegen vrije radicalen.
6 van de 8 inhoudsstoffen zijn extraheerbaar met alcohol. Allen zijn ze extraheerbaar door
een mengeling van water en alcohol (The Merck Index, 2001). Een tinctuur is dus de beste
bereidingsvorm.
De geneeskrachtige werking van de kruiden worden overgebracht op alcohol. Het voordeel
is lange houdbaarheid en het beperkt gebruik van slecht enkele druppels meerdere keren
per dag.
Als basis nemen we 96% vol alcohol. We moeten de alcohol aanlengen met water tot we
het juiste alcoholpercentage bekomen, afhankelijk van de oplosbaarheid van de werkzame
bestanddelen in het kruid. We maken hiertoe eerst 4 enkelvoudige tincturen, en voegen
die na de bereiding dan samen om elkaar aan te vullen en te versterken.
54
1.
Tinctuur van ginkgo-blad (Dries, cursus kruidenkennis; van Leemput, 2010)
De inhoudsstoffen van ginkgo-blad extraheert u door middel van 60% alcohol. 100ml
tinctuur bereid je volgens een handige formule:
De gewenste hoeveelheid tinctuur x het gewenste alcoholpercentage
96 (het alcoholpercentage van de grondstof)
Het resultaat dat je krijgt is de hoeveelheid alcohol (in liter) die je voor de tinctuur
gebruikt.
Voor ginkgo-blad:
0,1 x 60
=0,0625 (afgerond naar 63 ml)
96
63 ml alcohol vullen we aan met 37 ml gedemineraliseerd water zodat we 100ml tinctuur
krijgen.
Bij ginkgo-blad is het gewicht eenvijfde van de hoeveelheid oplosmiddel. Als we dus 100
ml tinctuur willen maken, gebruiken we 100ml alcoholwaterextract en 20g gedroogd
ginkgo-blad.
•
•
•
•
•
•
koffiemolen want door de warmte worden de inhoudsstoffen zeer kwetsbaar).
Breng die onmiddellijk in een pot die goed afsluit.
Gieten er de alcoholwatermengeling bij.
Sluit de pot goed af en bewaar die minstens 3 weken op een donkere, warme
plaats.
Schud de pot 1 maal per dag kort en krachtig, zodat de vloeistof en de kruiden
•
goed op elkaar inwerken.
Giet daarna het mengsel door een neteldoek die je op een zeef legt. Pers de ginkgo
zo goed mogelijk uit.
Laat de resulterende vloeistof 12 tot 48 uur rusten (decanteren) in een gesloten
bokaal op een donkere, koele plaats.
Filter de vloeistof nog eens door een koffiefilter.
•
•
En breng over in donkere, bruine flesjes.
Bewaar op een donkere, koele plaats.
•
•
2.
Meet 63ml alcohol af en voeg daar 37 ml gedemineraliseerd water aan toe.
Maak de 20g ginkgo-blad heel fijn (niet in een keukenrobot, hakmolen of
Tinctuur van mariadistel-zaad (Dries, cursus kruidenkennis; van Leemput, 2010, &
Moore, 1996)
De inhoudsstoffen van mariadistel-zaad extraheert u door middel van 70% alcohol. 100ml
tinctuur bereid je volgens een handige formule:
55
0,1 x 70
=0,0729 (afgerond naar 73 ml)
96
73 ml alcohol vullen we aan met 27 ml gedemineraliseerd water zodat we 100ml tinctuur
krijgen.
Bij mariadistel-zaad is het gewicht eenderde van de hoeveelheid oplosmiddel. Als we dus
100 ml tinctuur willen maken, gebruiken we 100ml alcoholwaterextract en 33g gedroogd
mariadistel-zaad.
•
•
Meet 73ml alcohol af en voeg daar 27 ml gedemineraliseerd water aan toe.
Vijzel het mariadistel-zaad fijn.
•
•
•
Breng die onmiddellijk in een pot die goed afsluit.
Gieten er de alcoholwatermengeling bij.
Sluit de pot goed af en bewaar die minstens 3 weken op een donkere, warme
plaats.
Schud de pot 1 maal per dag kort en krachtig, zodat de vloeistof en de kruiden
goed op elkaar inwerken.
•
•
Giet daarna het mengsel door een neteldoek die je op een zeef legt. Pers het zaad
zo goed mogelijk uit.
Laat de resulterende vloeistof 12 tot 48 uur rusten (decanteren) in een gesloten
bokaal op een donkere, koele plaats. Zo zinken de resten. Een goede tinctuur moet
vrij zijn van sedimenten.
Filter de vloeistof nog eens door een koffiefilter.
•
•
En breng over in donkere, bruine flesjes.
Bewaar op een donkere, koele plaats.
•
•
3.
Tinctuur van rode zonnehoed-kruid (Dries, cursus kruidenkennis; van Leemput,
2010, & Moore, 1996)
De inhoudsstoffen van rode zonnehoed-kruid extraheert u door middel van 70% alcohol.
100ml tinctuur bereid je volgens een handige formule:
0,1 x 70
=0,0729 (afgerond naar 73 ml)
96
73 ml alcohol vullen we aan met 27 ml gedemineraliseerd water zodat we 100ml tinctuur
krijgen.
Bij rode zonnehoed-kruid is het gewicht eenvijfde van de hoeveelheid oplosmiddel. Als we
dus 100 ml tinctuur willen maken, gebruiken we 100ml alcoholwaterextract en gedroogd
20g rode zonnehoed-kruid.
•
•
Meet 73ml alcohol af en voeg daar 27 ml gedemineraliseerd water aan toe.
Maak de rode zonnehoed-kruid klein, maar overdrijf niet aangezien te veel verlies
van lichtenergie de werking de inhoudsstoffen verlaagt.
56
•
Breng die onmiddellijk in een pot die goed afsluit.
•
•
Gieten er de alcoholwatermengeling bij.
Sluit de pot goed af en bewaar die minstens 3 weken op een donkere, warme
plaats.
Schud de pot 1 maal per dag kort en krachtig, Dagelijks schudden bevordert de
kwaliteit van de extractie.
Giet daarna het mengsel door een neteldoek die je op een zeef legt. Pers het rode
•
•
•
•
•
•
4.
zonnehoed-kruid zo goed mogelijk uit.
Laat de resulterende vloeistof 12 tot 48 uur rusten (decanteren) in een gesloten
bokaal op een donkere, koele plaats.
Filter de vloeistof nog eens door een koffiefilter.
En breng over in donkere, bruine flesjes.
Bewaar op een donkere, koele plaats.
Tinctuur van rozenwortel-wortel (Dries, cursus kruidenkennis & Verhelst, 2010)
De inhoudsstoffen van rozenwortel-wortel extraheert u door middel van 40% alcohol.
100ml tinctuur bereid je volgens een handige formule:
0,1 x 40
=0,0417 (afgerond naar 42 ml)
96
42 ml alcohol vullen we aan met 58 ml gedemineraliseerd water zodat we 100ml tinctuur
krijgen.
Bij rozenwortel-wortel is het gewicht eenvijfde van de hoeveelheid oplosmiddel. Als we dus
100 ml tinctuur willen maken, gebruiken we 100ml alcoholwaterextract en gedroogd 20g
rozenwortel-wortel.
•
•
Meet 42ml alcohol af en voeg daar 58ml gedemineraliseerd water aan toe.
Maak de rozenwortel-wortel klein, maar overdrijf niet aangezien te veel verlies van
lichtenergie de werking de inhoudsstoffen verlaagt.
•
•
•
Breng die onmiddellijk in een pot die goed afsluit.
Gieten er de alcoholwatermengeling bij.
Sluit de pot goed af en bewaar die minstens 3 weken op een donkere, warme
plaats.
Schud de pot 1 maal per dag kort en krachtig, zodat de kruidendeeltjes zich met
oplosmiddel volzuigen zodat de inhoudsstoffen er letterlijk uitgespoeld worden.
•
•
•
•
Giet daarna het mengsel door die je op een zeef legt. Pers rozenwortel-wortel zo
goed mogelijk uit.
Laat de resulterende vloeistof 12 tot 48 uur rusten (decanteren) in een gesloten
bokaal op een donkere, koele plaats. Een goede tinctuur moet vrij zijn van
sedimenten.
Filter de vloeistof nog eens door een koffiefilter.
57
•
En breng over in donkere, bruine flesjes om negatieve invloed van licht te
verhinderen.
•
Bewaar op een donkere, koele plaats.
Nu maken we van deze enkelvoudige tinctuur een meervoudige tinctuur.
Omdat de aanbevolen therapeutische dagdosis van elke individuele tinctuur ongeveer 3
maal 30 druppels per dag bedraagt, kunnen we gelijke delen van elke tinctuur
overbrengen in een nieuw donkerbruin flesje.
Herbbert Resist Tinctuur A
te gebruiken ter bescherming tegen zware metalen
Ginkgo, rode zonnehoed, mariadistel & rozenwortel
200ml
Bereiding >> Bert Maes (Herbbert) –18 augustus 2012 ( 0497 97 41 44)
Gebruik >> 30 druppels per keer, 3 m aal per dag druppelen in een kwart glas water of
vruchtensap. Even in de mond circuleren en doorslikken.
Ingrediënten >> Alcohol, aqua, 1/4e Ginkgo biloba L., 1/4e Echinacea purpurea (L.) Moench,
1/4e Silybum marianum (L.) Gaertn., 1/4e Rhodiola rosea L.
[! In bijlage 2 kan u de uitgebreide bijsluiter vinden met indicaties, bijw erkingen en
aanvullende adviezen.]
Een
aantal
van
deze
individuele
tincturen
(waaronder
rode
zonnehoed-kruid
en
rozenwortel-wortel) mogen niet langer dan 3 weken na elkaar gebruikt worden. Best is na
die 3 weken een stop in te lassen van 2 weken.
Die 2 weken kunnen de volgende twee tincturen gebruikt worden.
5.4. Herbbert Resist Tinctuur B van knoflook-bol (Dries, cursus kruidenkennis, & van
Leemput, 2010)
Ik heb deze niet toegevoegd aan het voorgaande tinctuurcomplex omdat knoflook de
adem en de huid doet geuren.
Deze onaangename geur kan verminderd worden door tegelijkertijd melk, peterselie,
spirulina, chlorella, gerst-gras, tarwe-gras, pepermunt, menthol, chlorofyl, kervel of
kruidnagel te gebruiken.
Concreet beveel ik dus aan deze knoflooktinctuur te combineren met de tinctuur van
gerst-gras en tarwe-gras in deel 5.5. Met name 3 maal daags 25 druppels knoflooktinctuur
samen met 3 maal daags 100 druppels gerst- & tarwegrastinctuur.
58
Knoflook-bol
heeft
binnen
de
besproken
kruiden
de
meeste
arginine, threonine,
methionine, zwavel en allicine. Arginine verbetert onze afweermechanismen, threonine
bevordert de immuunfunctie van de cellen, methionine is een van de beste
detoxificatiestoffen om zware metalen te elimineren, zwavel is van het hoogste belang in
het energie- en glutathionmetabolisme, en allicine beschermt tegen lood, cadmium, kwik
en arseen.
De inhoudsstoffen van knoflook-bol extraheert u door middel van 60% alcohol. 100ml
tinctuur bereid je volgens een handige formule:
De gewenste hoeveelheid tinctuur x het gewenste alcoholpercentage
96 (het alcoholpercentage van de grondstof)
Het resultaat dat je krijgt is de hoeveelheid alcohol (in liter) die je voor de tinctuur
gebruikt.
Voor knoflook-bol:
0,1 x 60
=0,0625 (afgerond naar 63 ml)
96
63 ml alcohol vullen we aan met 37 ml gedemineraliseerd water zodat we 100ml tinctuur
krijgen.
Bij knoflook-bol is het gewicht eenvijfde van de hoeveelheid oplosmiddel. Als we dus 100
ml tinctuur willen maken, gebruiken we 100ml alcoholwaterextract en 20g verse knoflookbol.
•
•
Meet 63 ml alcohol af en voeg daar 37 ml gedemineraliseerd water aan toe.
Wrijf of stamp de 20g knoflook-bol heel fijn in een vijzel (niet in een keukenrobot,
hakmolen of koffiemolen want door de warmte worden de inhoudsstoffen zeer
kwetsbaar).
•
Breng die onmiddellijk in een pot die goed afsluit (bijvoorbeeld een wekpot). Zo
vermijdt u dat de alcohol verdampt en dat de pot tijdens het schudden lekt.
Gieten er de alcoholwatermengeling bij.
Sluit de pot goed af en bewaar die minstens 3 weken op een donkere, warme
plaats.
Schud de pot 1 maal per dag kort en krachtig, zodat de vloeistof en de kruiden
•
•
•
•
goed op elkaar inwerken, en de kruidendeeltjes zich dus met oplosmiddel volzuigen
zodat de inhoudsstoffen er letterlijk uitgespoeld worden. Dagelijks schudden
bevordert dus de kwaliteit van de extractie.
Giet daarna het mengsel door een neteldoek die je op een zeef legt. Pers de
knoflook-bol zo goed mogelijk uit. Dat kan door middel van de onderkant van een
lepel of een houten blokje.
59
•
•
•
•
Laat de resulterende vloeistof 12 tot 48 uur rusten (decanteren) in een gesloten
bokaal op een donkere, koele plaats. Zo zinken de resten. Een goede tinctuur moet
vrij zijn van sedimenten.
Filter de vloeistof nog eens door een koffiefilter.
En breng over in donkere, bruine flesjes om negatieve invloed van licht te
verhinderen.
Bewaar op een donkere, koele plaats.
Herbbert Resist Tinctuur B
te gebruiken ter bescherming tegen zware metalen
Knoflook
100ml
Bereiding >> Bert Maes (Herbbert) –18 augustus 2012 ( 0497 97 41 44)
Gebruik >> 30 druppels per keer, 3 maal per dag druppelen in een kwart glas water of
vruchtensap. Even in de mond circuleren en doorslikken. Best combineren m et Herbbert
Resist Tinctuur C van gerst-gras en tarwe-gras om de knoflookgeur te minimaliseren.
Ingrediënten >> Alcohol, aqua, Allium sativum L.
[! In bijlage 2 kan u de uitgebreide bijsluiter vinden met indicaties, bijw erkingen en
aanvullende adviezen.]
5.5. Herbbert Resist Tinctuur C van gerst-gras en tarwe-gras (Dries, cursus
kruidenkennis, & Verhelst, 2010)
Gecombineerd bevatten tarwe-gras en gerst-gras een grote hoeveelheid kalium,
glutamaat, leucine en methionine. Van alle besproken kruiden bevat gerst-gras het meeste
kalium. Tarwe-gras bevat de grootste hoeveelheid glutamaat en leucine.
Kalium behoudt de stevigheid van celstructuren, glutamaat behoudt de kwaliteit van de
celfuncties, leucine produceert meer energie onder invloed van lichamelijke stress door
zware metalen, en methionine is een van de belangrijkste agenten tegen zware metalen.
Gras is een fantastisch gewas. Kijk naar de spierbouw van graseters als paarden, koeien,
schapen, geiten en dergelijke. En het is heel eenvoudig zelf tarwe-gras en gerst-gras te
kweken. Ga dus zelf aan de slag!
Tarwe- en gerst-gras groeien op bijna alles. Maar een van de boeiendste manieren lijkt me
om de bodem waarin je het laat groeien te verrijken met natuurlijk mineralen en
sporenelementen. Het gras zal beter resistent zijn tegen ziekten en plagen, het zal groter
en gezonder worden, en via consumptie krijg je zelf ook al het goede van de mineralen
binnen.
60
Het unieke aan gras is dat het 100% van alle mineralen uit de bodem in zich opneemt.
Ongeraffineerd zeezout uit natuurvoedingswinkels bevat 84 elementen. Door te werken
met een oplossing op basis van zeezout, geef je je tarwe-gras en gerst-gras de meest
complete vorm van mineralen en sporenelementen (Donkers, g.d.).
1. Gebruik een afgestreken theelepel zeezout op een liter bronwater van hoge
kwaliteit.
2. Laat de tarwe- en gerst-graszaadjes apart 24 uur weken in de zoutoplossing.
3. Strooi 3 centimeter aarde in een kweekbak strooien.
4. Behandel deze met dezelfde zoutoplossing, zonder dat deze drassig wordt. Mocht
dit toch gebeuren, zet de aarde dan in de zon. Op deze manier droogt de aarde en
komt er ook zonne-energie in.
5. Strooi na 24 uur de zaadjes over de aarde op zo'n manier dat ze tegen elkaar
liggen maar niet over elkaar. Verspreid ze eventueel handmatig over het oppervlak.
6. Breng daarna een kleine toplaag aan zodat de zaadjes volledig bedekt zijn.
7. Met een plantensproeier gevuld met de zoutoplossing maak je deze toplaag licht
vochtig. De zaadjes hebben nu voldoende vocht en zeemineralen om te ontkiemen
en groeien.
8. De kweekbak in indirect zonlicht zetten, liefst buiten.
9. Binnen een dag gaan de zaadjes ontkiemen en vormen witte wortels met
weerhaken. De volgende dag of de dag daarna komen de eerste grasscheuten al uit
de toplaag.
10. Het principe is om de aarde vochtig te houden, maar niet te vochtig. In de praktijk
komt het erop neer dat je om de een tot twee dagen de toplaag licht vochtig houdt.
Op deze manier voorkom je schimmelvorming als gevolg van teveel vocht.
11. Als het gras ongeveer 20 centimeter hoog is (na 2-4 weken), wordt het tijd om te
oogsten. Je knipt dan het gras zo dicht mogelijk bij de grond af.
De nodige inhoudsstoffen van gerst- en tarwe-gras extraheer je normaal gezien door
middel van water. Maar omdat ik al een ruime hoeveelheid kruidenthee en -decoct
adviseer, zou ik bij deze kruiden kiezen voor een tinctuur met een laag alcoholpercentage,
ook om de bewaarbaarheid te verhogen. Verhelst (2010) vermeldt een percentage van
25% alcohol.
Bovendien bieden vloeibare extracten vaak sterkere medicinale doseringen van kruiden
dan capsules of thee. Tincturen verzekeren dat u het volledige spectrum van noodzakelijke
bestanddelen binnenkrijgt. En het vermijden van warmte zorgt voor het behoud van
enzymen.
100ml tinctuur bereidt u volgens een handige formule:
De gewenste hoeveelheid tinctuur x het gewenste alcoholpercentage
96 (het alcoholpercentage van de grondstof)
61
Voor gerst- en tarwe-gras:
0,1 x 25
=0,0260 (26 ml)
96
26 ml alcohol vullen we aan met 74 ml gedemineraliseerd water zodat we 100ml tinctuur
krijgen.
Bij tarwe-gras kies ik voor eenvierde gewicht van de hoeveelheid oplosmiddel. Als we dus
100 ml tinctuur willen maken, gebruiken we 100ml alcoholwaterextract en 25g vers tarwegras.
•
•
•
•
•
Meet 26ml alcohol af en voeg daar 74ml gedemineraliseerd water aan toe.
Maak het tarwe-gras heel fijn.
Breng die onmiddellijk in een pot die goed afsluit.
Gieten er de alcoholwatermengeling bij.
Sluit de pot goed af en bewaar die minstens 3 weken op een donkere, warme
plaats.
•
•
•
•
Schud de pot 1 maal per dag kort en krachtig.
Giet daarna het mengsel door een neteldoek die je op een zeef legt. Pers het gras
zo goed mogelijk uit.
Laat de resulterende vloeistof 12 tot 48 uur rusten in een gesloten bokaal op een
donkere, koele plaats. Zo zinken de resten.
Filter de vloeistof nog eens door een koffiefilter.
En breng over in donkere, bruine flesjes om negatieve invloed van licht te
•
verhinderen.
Bewaar op een donkere, koele plaats.
•
Volg dezelfde procedure voor het gerst-gras. En voeg beide tincturen daarna un gelijke
delen samen.
Herbbert Resist Tinctuur C
te gebruiken ter bescherming tegen zware metalen
Tarwe-gras & gerst-gras
200ml
Bereiding >> Bert Maes (Herbbert) –18 augustus 2012 ( 0497 97 41 44)
Gebruik >> 100 druppels per keer, 3 maal per dag druppelen in een kwart glas water of
vruchtensap. Even in de mond circuleren en doorslikken.
Ingrediënten >> Alcohol, aqua, 1/2e Triticum aestivum L., 1/2e Hordeum vulgare L.
[! In bijlage 2 kan u de uitgebreide bijsluiter vinden met indicaties, bijw erkingen en
aanvullende adviezen.]
62
BESLUIT
Hoe voorzichtig en bewust u ook eet, drinkt, consumeert of werkt, uw lichaam moet
voortdurend weerstand bieden tegen zware metalen. De Belgische bodem en de producten
in onze supermarkten bevatten soms minimale, soms zeer hoge concentraties aan zware
metalen.
Arseen, lood, kwik en cadmium hebben zeer reël potentieel u ziek te maken. Dat komt
doordat deze chemicaliën schade berokkenen aan uw DNA, het molecuul dat
verantwoordelijk is voor de ontwikkeling en het behoud van het leven. Zware metalen
schakelen genen die ziekten bevorderen aan of genen die ziekten afremmen uit of zorgen
voor DNA mutaties met een grotere kans tot abnormale cellen en dus risico op ziekten tot
gevolg. En dat kan allemaal gebeuren binnen de 3 dagen.
Vooral van groot belang is preventie. Dat wil zeggen: ons immuunsysteem in topconditie
houden. Dat is de nummer één prioriteit in gezondheid.
“There is a cure for almost all diseases: it is called a healthy immune system. Nourish your
defences properly, nothing can bother you. Genes may influence you if you allow your
body to deteriorate,” stelt Dr. Leigh Erin Connealy (Gianni, 2011).
Onze organen kunnen alle hulp gebruiken om weerstand te bieden tegen giftige zware
metalen als ze ons lichaam binnenraken. Synthetische middelen om het lichaam te
ondersteunen raad ik af. Natuurlijke methoden verdienen de absolute voorkeur.
Kruiden bevatten daartoe uitmuntende bestanddelen. Van 12 aminozuren tot de unieke
bestanddelen van knoflook, rode zonnehoed, mariadistel, gerst-gras, tarwe-gras of
rozenwortel. Stuk voor stuk zijn het versterkende, ontgiftende en beschermende
gaven van de natuur.
De kruiden die u beschermen tegen de invloed van zware metalen heb ik verwerkt in een
reeks van ‘Herbbert Resist’ kruidenbereidingen.
•
Herbbert Resist Kruidenthee van fenegriek-zaad en venkel-zaad
•
Herbbert Resist Kruidendecoct van rooibos-kruid en hondsroos-vrucht
•
Herbbert Resist Tinctuur A van ginkgo-blad, rode zonnehoed-kruid, mariadistelzaad en rozenwortel-wortel
•
Herbbert Resist Tinctuur B van knoflook-bol
•
Herbbert Resist Tinctuur C van gerst-gras en tarwe-gras
Voor een succesvolle bescherming tegen zware metalen, dienen een aantal factoren
gelijktijdig te worden aangepakt. Gezondheid kan alleen bereikt worden door gezond
voedsel (en studie van de kunst van het koken), zuiver water op kamertemperatuur, een
63
goede spijsvertering en darmwerking, zonneschijn, frisse lucht, voldoende rust en slaap en
voldoende activerende beweging. Ik verwijs tevens naar het ‘7-puntenplan’ in bijlage 1.
Voeg daarbij deze kruidenbereidingen en u heeft de meest efficiënte vorm van
ziektepreventie.
U hebt controle over uw gezondheid
Ontgifting van schadelijke stoffen heeft een groot potentieel om chronische ziekte te
voorkomen en gezondheid te vrijwaren. U hebt eigenlijk een enorme mate van controle
over uw gezondheid en dat van uw nageslacht.
U bent niet weerloos. U en uw genen zijn flexibeler dan u denkt. Kruiden zijn zeer krachtig
om uw genen te beschermen.
Als we geen actie ondernemen, gaan we langzaam de weg op van een ooit glorieuze
beschaving. Loodvergiftiging zou een belangrijke rol kunnen gespeeld in de ondergang van
het Romeinse Rijk.
De grote hoeveelheden wijn die werden geconsumeerd door de Romeinse aristocratie
werden sterk verontreinigd door lood. Suiker van lood (loodacetaat) werd toegevoegd aan
wijn als zoetstof. De aristocratie nam tussen 0,2 en 1,5 miligrams lood per dag in. Dit zal
ongetwijfeld een slopend effect gehad hebben
gemeenschap (Gilfillan, 1970).
op de leiders
van
de Romeinse
Gelukkig staan we nu verder. Al is – in het licht van de jaarlijks 1000 of 2000 nieuwe
chemicaliën – onze wijsheid nog niet erg geavanceerd.
64
LIJST VAN GERAADPLEEGDE WERKEN
Abel, D. (2011). Funding for lead poisoning prevention may be cut.
http://www.bostonglobe.com/m etro/2011/12/05/shrinking-safety-net-m eets-wider-toxicrisk/WGbJULM58HAIzf1v2zeSIJ/story.html
Abidov, M., et al. (2003). Effect of extracts from Rhodiola rosea and Rhodiola crenulata
(Crassulaceae) roots on ATP content in mitochondria of skeletal muscles. Bulletin of Experim ental
Biology and Medicine. http://lib.bioinfo.pl/pmid:15500079
Adams, M. (2012). Google com plies with FDA dem ands to secretly disable Adwords accounts of
nutritional detox com panies. Natural News. 8 augustus 2012.
http://www.naturalnews.com/036726_Google_Adwords_FDA_censorship.html
Agency for Toxic Substances and Disease Registry (2011). The Priority List of Hazardous Substances
That Will Be the Subject of Toxicological Profiles. http://www.atsdr.cdc.gov/SPL/index.html
Ajinom oto Co., Inc. (2008). Am ino acids account for 20% of the body.
http://www.ajinomoto.com/features/am ino/lets/more/index.htm l
Anthes, E. (2010). The Bad Daddy Factor. http://www.psm ag.com /health/the-bad-daddy-factor25764/
Baba, H., et al (2009). Studies of anti-inflamm atory effects of Rooibos tea in rats. Pediatrics
International. Maart 2009. http://lib.bioinfo.pl/pmid:19419525
Baccarelli, A. (2009). Reprogrammed Genes Due To Pollution Can Happen In As Little As 3 Days –
Study. Science 2.0.
http://www.science20.com/news_articles/reprogrammed_genes_due_pollution_can_happen_little
_3_days_study
Balch, P. (2010). Prescription for Nutritional Healing, Fifth Edition: A Practical A-to-Z Reference to
Drug-Free Remedies Using Vitam ins, Minerals, Herbs & Food Supplements. Avery Trade.
Barbarino, F., et al. (2004). Effect of silym arin on experim ental liver lesions. Annals of Internal
Medicine. http://lib.bioinfo.pl/pm id:7336095
Barbul, A., et al. (1980). Thym ic stimulatory actions of arginine. Journal of Parenteral and Enteral
Nutrition. http://lib.bioinfo.pl/pm id:6968836
Bates, C. (2011). Regular dusting 'is best way to protect children from toxic chemicals'. Daily Mail
UK. 16 juni 2011. http://www.dailymail.co.uk/health/article-2004118/Regular-dusting-best-wayprotect-children-toxic-chem icals.htm l
Bell, I. (1982). Clinical Ecology - A New Medical Approach to Environm ental Illness. Comm on
Knowledge Pr
BioInfoBank Institute (2012). BioInfoBank Library. http://lib.bioinfo.pl/
Błasiak, J. (2001). DNA-Damaging Effect of Cadmium and Protective Action of Quercetin. Polish
Journal of Environm ental Studies Vol. 10. http://www.pjoes.com /pdf/10.6/437-442.pdf
Blaylock, R. (2003). Natural Strategies For Cancer Patients. Kensington
Bohrer, D., et al. (2005). Arsenic species in solutions for parenteral nutrition.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:15715267
Boon-Nierm eijer, E., et al. (2000). Phyto-adaptogens protect against environm ental stress-induced
death of em bryos from the freshwater snail Lym naea stagnalis. Phytom edicine. Oktober 2000.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:11081990
Boot, J. (1995). Effects of SH-blocking com pounds on the energy metabolism in isolated rat
hepatocytes. Cell structure and function. Juni 1995. http://lib.bioinfo.pl/pm id:7586013
Bouts, P. (1973). Ik ben nooit moe. Uitgeverij De Vlijt
Braverman, E. (2003). The Healing Nutrients Within. Basic Health Publications, Inc.
Brown, V. (2008). Environm ent Becom es Heredity. http://www.psmag.com /scienceenvironm ent/environment-becomes-heredity-4425/
Brush, J., et al. (2006). The effect of Echinacea purpurea, Astragalus m em branaceus and Glycyrrhiza
glabra on CD69 expression and imm une cell activation in humans. Phytotherapy Research. Juni
2006. http://lib.bioinfo.pl/pmid:16807880
65
Buttar, R. (2009). Chronic Heavy Metal Toxicity. The Medical Series.
http://www.themedicalseries.com/chronic-heavy-m etal-toxicity.htm l
Center for Disease Control and Prevention. (2012). Announcem ent: Response to the Advisory
Committee on Childhood Lead Poisoning Prevention Report, Low Level Lead Exposure Harm s
Children: A Renewed Call for Primary Prevention.
http://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/mm 6120a6.htm
Cha, C. (1987). A study on the effect of garlic to the heavy metal poisoning of rat. Journal of Korean
Medical Science. Decem ber 1987. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pm c/articles/PMC3053644/
Chaitow, L. (1985). Am ino Acids in Therapy: A Guide to the Therapeutic Application of Protein
Constituents. Healing Arts Press
Chatterjee, G., & Pal, D. (1975). Metabolism of L-ascorbic acid in rats under in vivo administration of
mercury: effect of L-ascorbic acid supplementation. International Journal for Vitam in and
Nutrition Research. http://lib.bioinfo.pl/pmid:1184293
Choi, S-W., & Friso, S. (2010). Epigenetics: A New Bridge between Nutrition and Health. Advances in
Nutrition, Am erican Society for Nutrition. http://advances.nutrition.org/content/1/1/8.full.pdf
Chowdhury, R., et al. (2007).In vitro and in vivo reduction of sodium arsenite induced toxicity by
aqueous garlic extract. Food and Chemical Toxicology. http://lib.bioinfo.pl/pmid:17983699
Consum er Union (2011). New study focuses on arsenic in rice. Consum er Reports Magazine:
December 2011. http://news.consumerreports.org/safety/2011/12/new-study-focuses-onarsenic-in-rice.html
Consum er Union (2012). Arsenic in your juice. Consum er Reports Magazine: January 2012.
http://www.consum erreports.org/cro/consumer-reports-magazine-january-2012/arsenic-in-yourjuice/index.htm
Consum er Union (2012). New study finds arsenic in infant form ula, cereal bars. Consumer Reports
Magazine: February 2012. http://news.consumerreports.org/health/2012/02/new-study-findsarsenic-in-infant-formula-cereal-bars.html
Cropley, J., et al. (2012). The penetrance of an epigenetic trait in mice is progressively yet reversibly
increased by selection and environm ent. Proceedings of the Royal Society B. 8 februari 2012.
http://rspb.royalsocietypublishing.org/content/early/2012/02/02/rspb.2011.2646.short?rss=1
Dam elin, L., & Alexander, J. (2001). Metal-induced hormesis requires cPKC-dependent glucose
transport and lowered respiration. Human & Experimental Toxicology. Juli 2001.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:11530833
Darbinyan, V., et al. (2000). Rhodiola rosea in stress induced fatigue--a double blind cross-over
study of a standardized extract SHR-5 with a repeated low-dose regimen on the mental
perform ance of healthy physicians during night duty. Phytomedicine. Oktober 2000.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:11081987
De Poort Neuro-consulting (2010).http://www.de-poort.be/cgi-bin/Foto.pl?id=222
Diagnose-Me.com (2012). Heavy Metal Toxicity: Overview. http://www.diagnoseme.com /sym ptoms-of/heavy-m etal-toxicity.htm l
Dietrich, K. (2001). Early exposure to lead and juvenile delinquency.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:11792521
Divine, K., et al. (1999). Glutathione, album in, cysteine, and cys-gly effects on toxicity and
accumulation of mercuric chloride in LLC-PK1 cells. Journal of Toxicology and Environm ental
Health, Part A. http://lib.bioinfo.pl/pmid:10494917
Donkers, M. (g.d.) Zeemineralen en graangrassen. http://www.fonteine.com/zeemineralen.htm l
Donkers, M. (g.d.) Zeemineralen: de ideale manier om de landbouwgrond te voorzien van alle
grondstoffen. http://www.uitdaging.net/gezond/zee_mineralen.htm l
Dratch, H. (2005). Health News:The Chelation Therapy Controversy.
http://blogcritics.org/scitech/article/health-newsthe-chelation-therapy-controversy/page3/#ixzz1Jak7Xpzn
Dries, J. (1983). Een praktisch kruidenboekje - 250 kwalen; 165 kruiden; 100 recepten. Nieuw
Leven
Dries, J. (1997). The Dries Cancer Diet: A Practical Guide to the Use of Fresh Fruit and Raw
Vegetables in the Treatment of Cancer. Element
66
Dries, J. (g.d.). Kruidenadviezen. Arinus
Dries, J. (g.d.). Kruidenkennis deel 1 en deel 2. Arinus
Duff, G. (2007). Influence of genetics on disease susceptibility and progression. Nutrition Reviews.
http://www.ncbi.nlm .nih.gov/pubm ed/18240545
Duke, J. (1998). Dr. Duke's Phytochem ical and Ethnobotanical Databases. http://www.arsgrin.gov/duke/
Edwards, T., & Myers, J.P. (2008). Environmental exposures and gene regulation in disease etiology.
http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S141381232008000100030&lng=en&nrm =iso&tlng=en
Em erson, G. (2009). Mercury. http://www.drgregemerson.com /fact-file/m ercury
Fabbri, E., et al. (2003). Cd2+ and Hg2+ affect glucose release and cAMP-dependent transduction
pathway in isolated eel hepatocytes. Aquatic Toxicology. Januari 2003.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:12413794
Fan, G., et al (2010). Methionine Choline Reverses Lead-induced Cognitive and N-Methyl-DAspartate Receptor Subunit 1 Deficits. Toxicology. April 2010.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:20381573
Flynn, J. (1993). Treating lead poisoning - an alternative therapist's view.
http://www.lead.org.au/lanv1n1/lanv1n1-10.html
Franco, J., et al. (2007). Mercurial-Induced Hydrogen Peroxide Generation in Mouse Brain
Mitochondria: Protective Effects of Quercetin. Chem ical Research in Toxicology.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:17944542
Gadd, G., et al. (2001). Nutritional influence on fungal colony growth and biom ass distribution in
response to toxic m etals. FEMS Microbiology Letters. Novem ber 2001.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:11731141
Genuis, S. (2009). Nowhere to hide: Chem ical toxicants and the unborn child. Reproductive
Toxicology 28. http://204.12.117.149/files/dmfile/Chem icaltoxicantsandtheunborn2009.pdf
Genuis, S. (2010). Elim ination of persistent toxicants from the hum an body. Human & Experim ental
Toxicology. http://het.sagepub.com /content/30/1/3.full.pdf+html
Genuis, S. (2012). What's Out There Making Us Sick? Journal of Environmental and Public Health.
http://www.hindawi.com /journals/jeph/2012/605137/
Georgiou, G. (2007). Natural Heavy Metal Chelators: Do They Work? Explore! Volume 16, Num ber 6.
http://www.detoxm etals.com/content/HMD RESEARCH/BNJ.pdf
Georgiou, G. (2009). Curing the Incurable With Holistic Medicine: The DaVinci Secret Revealed.
Belfast: WHS Holdings Ltd
Gianni, K. (2011). Healing Cancer World Summ it. 25 oktober 2011.
http://www.renegadehealth.com /cancer/blog/
Gilfillan, S. (1970). Rom an culture and dysgenic lead poisoning. Edinburgh: The Mankind Quarterly.)
Gluckm an, P., Hanson, M., Cooper, C., & Thornburg, K. (2008). Effect of In Utero and Early-Life
Conditions on Adult Health and Disease. The New England Journal of Medicine.
www.pinniped.net/gluckman2008.pdf
Goto, S. (2007). Comparative pathway maps (ana - syn). http://goto.kuicr.kyotou.ac.jp/SpringSeminar/pathway/pathway.html.
Grant, M. (1967). Handbook of preventive medicine and public health. Kim pton
Guide2herbalremedies.com (2011). Herbal Minerals: Potassium .
http://guide2herbalrem edies.com/herbal-m inerals-potassium/
Halatcheva, L., & Nikolova, P. (1980). The effect of heavy metals (lead, m anganese, m ercury) on the
concentration of free am ino acids in the liver of rats. Archives of Toxicology Supplement.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:6933936
Harvard Medical School (2008). The dubious practice of detox.
http://www.health.harvard.edu/healthbeat/HEALTHbeat_072208.htm
Health Information Encyclopedia (g.d.). Red bush tea red aspalathus. http://www.draligus.net/4659red-bush-tea-red-aspalathus.html
67
HealthyStuff.org (2012). Study finds lead, cadm ium , BPA and phthalates in gardening products. 3
mei 2012. http://www.ecocenter.org/press-release/2012/study-finds-lead-cadm ium -bpa-andphthalates-gardening-products
Healy, M. (2012). Cadm ium in diet is linked to higher breast cancer risk. Los Angeles Times.
http://articles.latim es.com/2012/m ar/15/health/la-he-cadm ium -breast-cancer-20120315
Herbs2000.com . Kidney Stones. http://www.herbs2000.com/disorders/kidney_stones.htm
Hough, F., et al. (2010). Lifetim e exposure to arsenic in residential drinking water in Central Europe.
International Archives Occupational and Environmental Health.
http://www.ncbi.nlm .nih.gov/pubm ed/20401490
Hu, P., et al. (2008). Quercetin relieves chronic lead exposure-induced impairment of synaptic
plasticity in rat dentate gyrus in vivo. Naunyn-Schm iedeberg's Archives of Pharmacology. Mei
2008. http://lib.bioinfo.pl/pmid:18458876
Huang, S., et al. (2007). Attenuation of Long-Term Rhodiola rosea Supplementation on Exhaustive
Swimming-Evoked Oxidative Stress in the Rat. Chinese Journal of Physiology.
http://www.cps.org.tw/docs/52-5_7.pdf
International College of Integrative Medicine (2011). Why is it Important to Learn About Heavy Metal
Toxicology? http://www.facebook.com/notes/integrative-m edicine/why-is-it-im portant-to-learnabout-heavy-metal-toxicology/10150213551527995
Iturri, S., & Peña, A. (1986). Heavy metal-induced inhibition of active transport in the rat small
intestine in vitro. Interaction with other ions. Comparative Biochem istry and Physiology - Part C.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:2874953
Jain, A., et al (2011). Therapeutic efficacy of silym arin and naringenin in reducing arsenic-induced
hepatic dam age in young rats. Ecotoxicology and Environm ental Safety.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:20719385
Järup, L. (2003). Hazards of heavy metal contamination. British Medical Bulletin.
http://bmb.oxfordjournals.org/content/68/1/167.full#F2
Jockers, D. (2011). Glutathione is the m aster super antioxidant of the body. Natural News. 14
september 2011. http://www.naturalnews.com/033569_glutathione_antioxidants.html
Kadirvel, R., et al. (2003). Ascorbic acid and alpha-tocopherol as potent m odulators on arsenic
induced toxicity in m itochondria. The Journal of Nutritional Biochem istry. Juli 2003.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:18375637
Kadirvel, R., et al. (2007). Supplem entation of ascorbic acid and {alpha}-tocopherol prevents
arsenic-induced protein oxidation and DNA dam age induced by arsenic in rats. Hum an &
Experim ental Toxicology. Decem ber 2007. http://lib.bioinfo.pl/pmid:18375637
Kaplan, S. (2012). Toxic Taps: Lead is still the problem . Am erican University School of
Communication. 8 augustus 2012. http://investigativereportingworkshop.org/investigations/toxictaps/story/toxic-taps-lead-is-still-the-problem/
Kim, J., & Sharma, R. (2003). Cytotoxicity of inorganic mercury in murine T and B lym phoma cell
lines: involvement of reactive oxygen species, Ca(2+) hom eostasis, and cytokine gene
expression. Toxicology in Vitro. http://lib.bioinfo.pl/pmid:12849721
Kim, J., & Sharma, R. (2006). Cadmium -induced Apoptosis in Murine Macrophages is Antagonized by
Antioxidants and Caspase Inhibitors. Journal of Toxicology and Environmental Health, Part A.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:16728380
Kind en Gezin (2011). Alarmerend veel zware metalen in babyvoeding.
http://www.kindengezin.be/nieuws-en-actualiteit/2011/20110415-pb-alarm erend-veel-zwaremetalen-in-babyvoeding.jsp
Kirby, D. (2011). Made in China: Our Toxic, Im ported Air Pollution. Discover Magazine. April 2011
issue. http://discovermagazine.com /2011/apr/18-m ade-in-china-our-toxic-imported-airpollution/article_view?b_start:int=0&-C
Kucharská, J., et al. (2004). Regeneration of coenzyme Q9 redox state and inhibition of oxidative
stress by Rooibos tea (Aspalathus linearis) adm inistration in carbon tetrachloride liver dam age.
Physiological Research. http://lib.bioinfo.pl/pmid:15479130
68
Kum ar, P. (2009). Ascorbic acid, garlic extract and taurine alleviate cadmium-induced oxidative
stress in freshwater catfish. Juni 2009. Science of the Total Environment.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:19552941
Laekeman, G., De Coster, S., & De Meyer, K. (2003). St. Mary's Thistle: an overview. Journal de
Pharmacie de Belgique. http://lib.bioinfo.pl/pmid:12722542
Lawson, H., & Koch, L. (1996). Garlic: The Science and Therapeutic Application of Allium Sativum L.
and Related Species: 2nd Edition. Williams & Wilkins
Lee, D., Jacobs, D., & Porta, M. (2009). Hypothesis: a Unifying Mechanism for Nutrition and
Chemicals as Lifelong Modulators of DNA Hypomethylation. Environmental Health Perspectives.
volume 117, number 12. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubm ed/20049195
Lee, J., Kang, S., & Roh, J. (1999). Protective effects of garlic juice against em bryotoxicity of
methylm ercuric chloride adm inistered to pregnant Fischer 344 rats. Yonsei Medical Journal.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:10565261
Lehner, P. (2011). Global Phase-out of Lead in Gasoline Succeeds: Major Victory for Kids' Health.
http://switchboard.nrdc.org/blogs/plehner/global_phase-out_of_lead_in_ga.htm l
Leonard, A. (2010). The Story of Stuff: How Our Obsession with Stuff Is Trashing the Planet, Our
Communities, and Our Health-and a Vision for Change. Free Press.
Luisa, C. (2012). Top 5 best herbs for treating the flu. Natural News. 2 februari 2012.
http://www.naturalnews.com/034851_flu_herbal_remedies_cures.html
Mansfield, B. (2011). Medicine and the New Genetics. US Office of Biological and Environmental
Research, Human Genome Program.
http://www.ornl.gov/sci/techresources/Hum an_Genome/medicine/m edicine.shtml
Marnewick, J., et al. (2008). Chem oprotective properties of rooibos (Aspalathus linearis), honeybush
(Cyclopia interm edia) herbal and green and black (Cam ellia sinensis) teas against cancer
prom otion induced by fumonisin B(1) in rat liver. Food and Chemical Toxicology. Novem ber 2008.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:19041360
Massadeh, A., et al. (2007). Garlic (Allium sativum L.) as a Potential Antidote for Cadm ium and Lead
Intoxication: Cadmium and Lead Distribution and Analysis in Different Mice Organs. Biological
Trace Element Research. http://lib.bioinfo.pl/pm id:17916975
McLaughlin, M. (2012). Babies born into poverty are damaged forever before birth. The Scotsm an.
24 januari 2012. http://www.scotsm an.com /thescotsman/scotland/babies_born_into_poverty_are_dam aged_forever_before_birth_1_2072713
Mishra, D., & Flora, S. (2008). Quercetin Administration During Chelation Therapy Protects ArsenicInduced Oxidative Stress in Mice. Biological Trace Elem ent Research.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:18183357
Moore, M. (1996). Herbal tinctures in clinical practice 3.0.
http://www.swsbm.com /ManualsMM/HerbTinct3.txt
Mutter J. et al. (2005). Mercury and autism : Accelerating Evidence?
http://lib.bioinfo.pl/pmid:16264412
Muttera, J. (2010). Does Inorganic Mercury Play a Role in Alzheimer’s Disease?
http://www.iaom t.org/news/files/files347/Mercury%20and%20Alzheim er%202010%20J%20AD.p
df
Mydetoxfood.com (2012). Heavy Metal Toxicity: A Guide to Metal Detoxification.
http://m ydetoxfood.com /heavy-metal-toxicity-a-guide-to-m etal-detoxification/
Nagyova, A., Galbavy, S., & Ginter, E. (1994). Histopathological evidence of vitamin C protection
against Cd-nephrotoxicity in guinea pigs. Experimental and Toxicologic Pathology. Maart 1994.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:8086781
Nandi, D., Partra, R., & Swarup, D. (2005). Effect of cysteine, methionine, ascorbic acid and
thiamine on arsenic-induced oxidative stress and biochemical alterations in rats. Toxicology. Juli
2005. http://lib.bioinfo.pl/pmid:15863245
New York Public Interest Research Group (2011). NY group: Thermostats source of mercury
pollution. The Wall Street Journal.
http://online.wsj.com/article/APa2cbc03ed37f4eb282ebd81f36c0eeea.html
69
Nieuwsblad (2012). Waarom je make-up gevaarlijk is.
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=DMF20120224_023&_section=16126721
Noreen, E., et al (2012). The Effects of an Acute Dose of Rhodiola Rosea on Endurance Exercise
Perform ance. Journal of Strength and Conditioning Research. Mei 2012.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:22643145
Novina, C., & Sharp, P. (2004). The RNAi revolution. Nature. Volum e 430, juli 2004.
Office of Science Outreach Indiana University (2010). Metabolic Pathways.
http://www.indiana.edu/~oso/Fructose/EnergyMetabolism.png
Oomen, A.G., et al. (2008). Exposure to chemicals via house dust.
http://www.rivm.nl/bibliotheek/rapporten/609021064.pdf
Oppedijk, R. (2003). Veilig eten kan dat nog? Kosm os Uitgevers
Organic Herbs Medicine Cabinet (g.d.). Rose hips. http://www.dickcontino.com /rosehips.htm
Organicfacts.net (2011). Health Benefits of Potassium. http://www.organicfacts.net/healthbenefits/minerals/health-benefits-of-potassium.htm l
Pabitra Bikash, P., et al. (2011). Modulation of mercury-induced m itochondria-dependent apoptosis
by glycine in hepatocytes. Amino Acids. Maart 2011. http://lib.bioinfo.pl/pm id:21373768
Palmquist, R. (2011). Fenugreek: A Food And A Medicine. http://www.huffingtonpost.com /richardpalm quist-dvm/fenugreek-a-food-and-a-me_b_868534.htm l
Parker, S. (2007). History of Wheatgrass. http://altmed.creighton.edu/wheatgrass/history.htm
Passerini, L., & Welbourne, T. (1979). Organic mercurial diuresis: inhibition of glutamine utilization
in the acidotic rat. Canadian Journal of Physiology and Pharmacology. Maart 1979.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:445225
Passos, C., et al. (2003). Eating tropical fruit reduces m ercury exposure from fish consumption in
the Brazilian Am azon. Environm ental Research nr 93.
http://www.geotop.ca/pdf/lucotteM/Passos_et_al_2003.pdf
Patrick, L. (2003). Toxic m etals and antioxidants: Part II. The role of antioxidants in arsenic and
cadm ium toxicity. Alternative Medicine Review. April 2003. http://lib.bioinfo.pl/pmid:12777158
Pellati, F., et al. (2004). Analysis of phenolic compounds and radical scavenging activity of Echinacea
spp. Journal of Pharmaceutical and Biom edical Analysis. http://lib.bioinfo.pl/pm id:15063463
Pert, C. (1999). Molecules of Emotion: The Science behind Mind-Body Medicine. Simon & Schuster
Phillip, J. (2011). Arginine lowers total body inflammation to help fight brain cancer. Natural News. 4
december 2011. http://www.naturalnews.com/034315_arginine_inflammation_brain_cancer.html
Pouls, G. (2005). The Chelation Controversy: How to Safely Detoxify Your Body. California: Basic
Health Publication.
Pravel, D. (2012). Sulfur in broccoli and other cruciferous vegetables m ay hold the key to healing
genetic diseases. Natural News. 16 februari 2012.
http://www.naturalnews.com/034984_broccoli_sulfur_disease_prevention.html
PreventDisease.com (2012). Researchers Show Mercury Exposure Doubles Risk of Autoimm une
Disorders. http://preventdisease.com/news/12/032612_Researchers-Show-Mercury-ExposureDoubles-Risk-of-Autoimmune-Disorders.shtml
Pugliese, G. (2007). Toxins: Heavy Metals and Your Home.
http://www.diseaseproof.com/archives/toxins-toxins-heavy-metals-and-your-home.htm l
Ram anathan, K. (2002). Effects of ascorbic acid and alpha-tocopherol on arsenic-induced oxidative
stress. Hum an & Experimental Toxicology. December 2002. http://lib.bioinfo.pl/pm id:12540038
Ranheim, P. (2008). Chem ical Sensitivity. American Academy of Environm ental Medicine.
http://www.aaemonline.org/chemicalsensitivitypost.htm l
Reinds, G., Ilyin, I., Groenenberg, B-J., Hettelingh, J-P. (2008). Critical and Present Loads of
Cadmium, Lead and Mercury and their Exceedances, for Europe and Northern Asia.
http://www.rivm.nl/thema/images/CCE08_Chapter_7_tcm61-41910.pdf
Robertson, K. (2005). DNA methylation and human disease. Nature Reviews Genetics. Volume 6,
Augustus 2005
Rodriguez, L., Hengl, T., & Reuter, H.I., (2010) Heavy metals in European soils: a geostatistical
analysis of the FOREGS Geochemical database. http://eusoils.jrc.ec.europa.eu/foregshm c/
70
Ronojoy, G., et al. (2004). Vitamin C and vitamin E protect the rat testes from cadmium-induced
reactive oxygen species. Molecules and Cells. Februari 2004. http://lib.bioinfo.pl/pm id:15055539
Salinthone, S., et al. (2008). Lipoic Acid: a novel therapeutic approach for multiple sclerosis and
other chronic inflammatory diseases of the CNS. Endocrine, Metabolic & Immune Disorders - Drug
Targets. http://lib.bioinfo.pl/pm id:18537699
Salvador, L. (2011). Scientists Uncover New Pandemic. The Environmental Illness Resource. 10
januari 2011. http://www.ei-resource.org/colum ns/multiple-chemical-sensitivity/scientistsuncover-new-pandemic/
Schwartz, B. (2000). Past adult lead exposure is associated with longitudinal decline in cognitive
function. Neurology. http://lib.bioinfo.pl/pm id:11071492
Sciencealerts.com (2010). A prelim inary study: the anti-proliferation effect of salidroside on different
hum an cancer cell lines.
http://sciencealerts.com /stories/1015768/A_prelim inary_study_the_antiproliferation_effect_of_sa
lidroside_on_different_hum an_cancer_cell_lines.htm l
Senapati, S., et al. (2001). Effect of garlic (Allium sativum L.) extract on tissue lead level in rats.
Journal of Ethnopharmacology. http://lib.bioinfo.pl/pmid:11448543
Sener, G., et al. (2006). Ginkgo biloba extract protects against mercury(II)-induced oxidative tissue
damage in rats. Food and Chem ical Toxicology. Augustus 2006.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:17267089
Sethi, J., et al. (2010). Antioxidant effect of Triticum aestivium (wheat grass) in high-fat dietinduced oxidative stress in rabbits. Methods & Findings in Experimental & Clinical Pharm acology.
http://www.ncbi.nlm .nih.gov/pubm ed/20508870
Shade, S. (2011). Mercury Heavy Metals Toxins.
http://www.youtube.com/watch?list=PL9772D116E8D7D4EA&feature=player_embedded&v=MTr
AX16EjCA
Sharpe, M., Livingston, A., & Baskin, D. Thimerosal-Derived Ethylm ercury Is a Mitochondrial Toxin in
Hum an Astrocytes: Possible Role of Fenton Chemistry in the Oxidation and Breakage of mtDNA.
http://www.ncbi.nlm .nih.gov/pubm ed/22811707
Shenawy, S., & Hassan, N. (2008). Comparative evaluation of the protective effect of selenium and
garlic against liver and kidney damage induced by m ercury chloride in the rats. Pharmacological
Reports. http://lib.bioinfo.pl/pm id:18443381
Siao, F., et al. (2009). In Vitro Binding of Heavy Metals by an Edible Biopolymer Poly(gammaglutamic acid). Journal of Agricultural and Food Chemistry. http://lib.bioinfo.pl/pmid:19128012
Sircus, M. (2011). Essentials of Natural Chelation. Dr. Sircus’ Blog.
http://blog.imva.info/m edicine/essentials-natural-chelation#_edn3
Sm alinskiene, A., et al. (2007). Assessment of the effect of Echinacea purpurea (L.) Moench on
apoptotic and m itotic activity of liver cells during intoxication by cadmium. Annals of the New
York Academy of Sciences. http://lib.bioinfo.pl/pmid:17404071
Snijman, P., et al. (2009). Antioxidant activity of the dihydrochalcones Aspalathin and Nothofagin
and their corresponding flavones in relation to other Rooibos ( Aspalathus linearis ) Flavonoids,
Epigallocatechin Gallate, and Trolox. Journal of Agricultural and Food Chem istry.
http://www.hubmed.org/display.cgi?uids=19722573
Soghoian, S. (2011). Heavy Metal Toxicity. http://emedicine.medscape.com/article/814960overview
Son, M., et al. (2001). Potentiation of arsenic-induced cytotoxicity by sulfur am ino acid deprivation
(SAAD) through activation of ERK1/2, p38 kinase and JNK1: the distinct role of JNK1 in SAADpotentiated mercury toxicity. Toxicology Letters. April 2001. http://lib.bioinfo.pl/pm id:11312036
Stacchiotti, A., et al. (2009). Stress proteins and oxidative dam age in a renal derived cell line
exposed to inorganic mercury and lead. Toxicology. Augustus 2009.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:19720107
Stein, A., et al. (1987). Utilization of m ethionine as a sulfhydryl source for metallothionein synthesis
in rat primary hepatocyte cultures. Toxicology and Applied Pharmacology.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:3824386
71
Steunpunt Milieu en gezondheid (2011). VLAAMS HUMAAN BIOMONITORINGSPROGRAMMA 20072011. http://www.m ilieu-engezondheid.be/onderzoek/luik%2021/hotspots/genkzuid/resultaten/STP%20MG%20Resultatenra
pport%20Genk-Zuid%20-%20definitief.pdf
Stryer, L. (1995). Biochem istry - fourth edition. New York: W. H. Freeman and Company
Tarrasón, L., & Gusev, A. (2008). Towards the development of a comm on EMEP global modeling
fram ework. http://www.emep.int/publ/reports/2008/em ep_technical_1_2008.pdf
The Campaign for Safe Cosmetics (2011). Lead in Lipstick.
http://safecosm etics.org/article.php?id=223
The Merck Index (2001). An encyclopedia of chemicals, drugs, and biologicals, 2001. Merck Research
Laboratories.
Tsuruoka, S., et al. (2000). Acute effect of cadmium-m etallothionein on glucose and amino acid
transport across the apical m em brane of the rabbit proximal tubule perfused in vitro. Journal of
Pharmacology and Experimental Therapeutics. Februari 2000. http://lib.bioinfo.pl/pmid:10640317
Tuberose.com. Heavy Metal Toxicity. http://tuberose.com/Heavy_Metal_Toxicity.html
Tuff, A., & Ball, H. (2009). THE DETOX DOSSIER.
http://www.senseaboutscience.org/data/files/resources/48/Detox-Dossier-Embargoed-until0001-5th-jan-2009.pdf
U.S. Department of Energy (2008). Human Genome Program: Genomics and Its Im pact on Science
and Society. https://public.ornl.gov/site/gallery/originals/Caduceus_with_DNA_Helix__original.jpg
Udasin, S. (2012). Lack of training in environm ental health. Israeli researchers say doctors
nationwide are uninform ed about diseases caused by pollutants. The Jerusalem Post. 6 juli 2012.
http://www.jpost.com/Health/Article.aspx?ID=272992&R=R1
University of Maryland Medical Center (2011). Echinacea.
http://www.umm.edu/altmed/articles/echinacea-000239.htm
van Halem, D., Bakker, A., & van Dijk, J. (2009). Arsenic in drinking water: not just a problem for
Bangladesh. http://www.drink-water-eng-sci-discuss.net/2/51/2009/dwesd-2-51-2009-print.pdf
Van Hellem ont, J. (1988). Fytotherapeutisch compendium. Bohn Stafleu Van Loghum
van Leemput, G. (2010). Heilzame kruidenrecepten van broeder Guy. Meinem a
Verhelst, G. (2010). Groot Handboek Geneeskrachtige planten 4de druk. Mannavita
Virgolini, M., et al. (2008). Influence of low level m aternal Pb exposure and prenatal stress on
offspring stress challenge responsivity. Neurotoxicology. Novem ber 2008.
http://www.ncbi.nlm .nih.gov/pm c/articles/PMC2612940/
Wagner, C., et al. (2010). Com parative study of quercetin and its two glycoside derivatives
quercitrin and rutin against methylm ercury (MeHg)-induced ROS production in rat brain slices.
Archives of Toxicology. http://www.springerlink.com /content/jn1057425446h765/?MUD=MP
Watson, I. (2009). The Hom eopathic Miasm s: A Modern View. Cornwall: Cutting Edge Publications
Wheeler, T. (2012). New health issues tied to low-level lead exposure.
http://articles.baltim oresun.com /2012-07-13/health/bs-hs-low-level-lead-health-effects20120713_1_low-levels-lower-levels-exposure
Wiglea, D., Arbuckleb, T., Turnera, M, et al (2008). Epidem iologic Evidence of Relationships Between
Reproductive and Child Health Outcomes and Environm ental Chemical Contaminants. Journal of
Toxicology and Environm ental Health. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/18470797
World Health Organization (2007). Health risks of heavy metals from long-range transboundary air
pollution. http://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0007/78649/E91044.pdf
Worthington, V. (2001). Nutritional Quality of Organic Versus Conventional Fruits, Vegetables, and
Grains. The Journal of Alternative and Complementary Medicine. Volume 7, nummer 2.
http://journeytoforever.org/farm _library/worthington-organic.pdf
Wright, R., et al. (2012). Cadm ium Exposure and Neurodevelopmental Outcom es in U.S. Children.
Environmental Health Perspective.
http://ehp03.niehs.nih.gov/article/fetchObjectAttachment.action?uri=info%3Adoi%2F10.1289%2
Fehp.1104152&representation=PDF
72
Wu, Y., et al. (2009). Hepatoprotective effects of salidroside on fulminant hepatic failure induced by
D-galactosamine and lipopolysaccharide in m ice. Journal of Pharmacy and Pharmacology.
http://www.ncbi.nlm .nih.gov/pubm ed/19814871
Young, A. (2012). EPA, CDC officials testify to Senate on child lead poisoning. JC Online.
http://www.jconline.com /article/20120713/NEWS/307130018/EPA-CDC-officials-testify-Senatechild-lead-poisoning?nclick_check=1
Young, S. (2012). Skin products tainted with m ercury.
http://thechart.blogs.cnn.com/2012/03/06/skin-products-tainted-with-mercury/
Zhong, Y., et al. (2008). Effect of glutathione and methionine on the distribution and m ethylic
metabolism of arsenic speciation in mice exposed to arsenic through drinking water. Juli 2008.
http://lib.bioinfo.pl/pmid:18839517
Zierold, K. (2000). Heavy m etal cytotoxicity studied by electron probe X-ray m icroanalysis of
cultured rat hepatocytes. Toxicology in Vitro. http://lib.bioinfo.pl/pm id:11033068
Afbeeldingen op bladzijde 35-36
Fenegriek: http://raf.dessins.free.fr/2bgal/img/dessinsgravures%20flore/dessin%20couleur%20ancien%20de%20fleur%20-%20Trigonella%20foenum graecum.jpg
Knoflook: http://www.zum .de/stueber/oskamp/band7/screen/IMG_8372.jpg
Venkel: http://www.difossombrone.it/images/piantem edicinali/foeniculum _vulgare.jpg
Ginkgo: http://www.planetbotanic.ca/images/ginkgo8.jpg
Hondsroos: http://www.ayeshahauer.com/photos/RosaCanina.jpg
Mariadistel: http://www.theeshop.nl/images/kruiden/mariadistel.gif
Rode zonnehoed: http://www.lejca.si/rastline/e/im ages/botanical-echinacea_purpurea.jpg
Rooibos: http://www.nal.usda.gov/curtis/thum bs/344a.jpg
Gerstgras:
http://4.bp.blogspot.com /_RE9feh5Huqo/TPSFdL7BuuI/AAAAAAAADhU/DLyU8m 4w9Ik/s1600/Illu
stration_Hordeum_vulgare0B.jpg
Tarwegras:
http://upload.wikim edia.org/wikipedia/commons/7/73/Illustration_Triticum _aestivum1.jpg
Rozenwortel: http://www.flickr.com /photos/austin-hypnosis/277611699/
73
BIJLAGE 1: EEN PREVENTIEF 7-PUNTENPLAN
Genen schakelen zichzelf niet aan of uit. Iets in de omgeving veroorzaakt genactiviteit. We
hebben gezien hoe zware metalen uit het milieu onze cellen en onze genen beïnvloeden en
zo bijdragen tot ziekten.
In de eerste plaats zal er heel wat bereikt worden via wetgeving in verband met de
productie en uitstoot van schadelijke chemische stoffen in de omgeving. Onderzoekers en
politici zouden op zoek moeten gaan naar manieren om de duizenden niet-geteste
chemische stoffen die worden gebruikt in de voedsel- en watervoorziening te elimineren,
alsook zware metalen in andere consumentenproducten, aangezien zij grote uitwerking
hebben op het menselijk genoom. Als we niet worden blootgesteld aan chemicaliën,
zouden velen van ons geen ziekten ontwikkelen in de eerste plaats.
Maar we zijn zo ver niet. Toch, in afwachting tot actie, ben ik ervan overtuigd dat we
gezondheidsproblemen gerelateerd aan zware metalen zelf binnen enkele generaties de
wereld kunnen uithelpen. Genetische veranderingen hebben duizenden jaren nodig om
zich over de hele bevolking te verspreiden, epigenetische veranderingen daarentegen
hebben veel sneller impact.
In 2011 voedden onderzoekers van het Victor Chang Cardiac Research Institute gele
muizen een dieet rijk aan choline en methionine. Gele muizen ontwikkelen meestal
diabetes type II en obesitas. Zij zagen dat de nakomelingen van die muizen geen diabetes
en obesitas ontwikkelden over vijf generaties, als het voedingssupplement aangehouden
werd. Toen ze het dieet stopzetten, ontdekte de wetenschapers dat obesitas en diabetes
terug opdoken na twee generaties. De 6e generatie behield een herinnering aan het dieet.
Met de 7e generatie werd het epigenetische geheugen gewist (Cropley, 2012).
Wat het dieet deed was het onderdrukken van zwaarlijvigheid door een bepaald gen uit te
schakelen. Of meer in moleculaire termen: de juiste voeding verhoogt de hoeveelheid
methionine, die methylgroepen kunnen doneren aan DNA.
Met gebruik van de juiste levenstijl, voeding en kruiden kunnen wij onze genen
beschermen op epigenetisch niveau.
En het kan nog sneller gaan dan enkele generaties als meerdere personen dezelfde
stappen tegelijk nemen voor ze kinderen krijgen, zodat de epigenetische veranderingen
kunnen worden doorgegeven door hen allemaal.
74
De beste bescherming tegen ziekten die beïnvloed worden door zware metalen is volgens
mij kiezen voor:
1.
De juiste kruiden
In het kader van deze thesis pleit ik om dit te realiseren door een reeks beschermende
kruiden die schadelijke stoffen binden. Kruidenthee van fenegriek-zaad en venkel-zaad of
kruidendecoct van rooibos-kruid en hondsroos-vrucht in combinatie met een tinctuur van
ginkgo-blad, mariadistel-zaad, rode zonnehoed-kruid en rozenwortel-wortel of een tinctuur
van knoflook-bol, of van gerst- en tarwe-gras maken de cellen gezonder. Wanneer de
cellen een gezonde omgeving krijgen, werken ze optimaal. In een ongezonde omgeving
falen zij en wordt u ziek.
2.
De juiste voeding
Uit onderzoek in het Braziliaanse Amazonegebied blijkt dat die mensen die meer tropisch
fruit zoals ananas, mango, papaya, bananen, sinaasappels, mandarijnen, kokos, avocado
en passievrucht eten lagere kwikconcentraties in het haar hebben. De bio-actieve stoffen
en voedingsvezels die aanwezig zijn in tropisch fruit ondersteunen de binding, vervoer en
uitscheiding van kwik (Passos, 2003). Algemeen raad ik aan het advies van Jan Dries te
volgen (1997). Tropisch fruit bezorgt ons de hoogste kwaliteit van bloed, aangevuld met
veel verse groenten, noten, zaden en pitten. Zo bevatten waterkers, ajuin, mierikswortel,
bieslook, okkernoten, zonnebloempitten en pompoenzaden heel wat van de in dit eindwerk
vermeldde inhoudsstoffen.
Kies daarbij voor biologische voeding. Er komen minder zware metalen voor in biologische
gewassen dan in conventionele gewassen. De biologische versies bevatten vaker lagere
hoeveelheden lood, kwik en cadmium dan vergelijkbare conventionele gewassen
(Worthington, 2001).
3.
Beweging
Beweging is belangrijk om gifstoffen te verwijderen uit het lichaam. Beweging verbetert de
uitscheiding van opgeslagen toxines in de vetcellen via de longen en via transpiratie
(Genuis, 2010). Door 20 minuten beweging drie keer per week - van wandelen tot een
licht joggen, van fietsen tot zwemmen, liefst in de open lucht - activeren we onze
stofwisseling, tanken we zuurstof, spoelen we onze lichaamseigen 'aan-en afvoerleidingen’
goed door, en verzekeren we een goede aanvoer van voedingsstoffen naar alle delen van
het lichaam om toxines te neutraliseren.
75
4.
Sauna
Talrijke studies hebben bevestigd dat bezoek aan de sauna de uitscheiding van toxische
stoffen verbetert en de accumulatie van zware metalen in het lichaam vermindert (Genuis,
2010). Let wel: dit mag maximaal 30 minuten, met er net na een koele douche van 20 °C
en goed afdrogen, omdat de verwijdering van zweet reabsorptie van toxines voorkomt.
5.
Verlaag stress
Een studie van januari 2012 door de Schotse Universiteit van Glasgow, waarin 239
mensen uit zowel de armste als de meest welvarende gebieden van Glasgow waren
betrokken, bleek dat als gevolg van stressvolle omstandigheden, zwangere vrouwen in
arme gebieden meer kans maken om het DNA van hun kinderen negatief te beïnvloeden,
in de vorm van hypomethylatie. Senior onderzoeker dr. Paul Shiels en professor Carol
Tannahill concludeerden dat "de gezondheid van de baby's geboren in kansarme gebieden
beschadigd worden voor de rest van hun leven. Psychologische en sociologische stress
beïnvloedt genen." (McLaughlin, 2012)
Maar ook op individueel niveau moeten mensen overwegen om ontspanningstechnieken
aan hun dag toe te voegen. Stress moduleert de effecten van blootstelling aan lood
(Virgolini, 2008). Meditatie van slechts 15 minuten per dag, en een positieve mentale
toestand, verhoogt de productie van immuuncellen (Grant, 1967). Bovendien is een goede
ademhaling essentieel voor onze gezondheid Zonder goede ademhaling kunnen we onze
mitochondriën niet voldoende zuurstof leveren, waardoor ze niet de noodzakelijke ATP
kunnnen produceren voor maximale energie en een optimale gezondheid.
6.
Omgeving
Het is aangewezen de blootstelling aan zware metalen binnenshuis te beperken. Studies
tonen dat de concentratie van gifstoffen binnenhuis ligt 2 tot 6 maal zo hoog als buiten
(Salvador, 2011). Omdat mensen 80 procent van hun tijd binnenskamers doorbrengen,
zou het verbeteren van de luchtkwaliteit op kantoor of thuis door een goede verluchting
meer invloed hebben op de volksgezondheid dan het verminderen van de luchtvervuiling
buitenshuis.
Het is tevens belangrijk voldoende met nat te poetsen om opwaaiend huisstof te vermijden
en de zware metalen in huisstof (vooral lood) weg te spoelen (Oomen et al., 2008).
“Regular dusting is the best way to protect children from toxic chemicals” (Bates, 2011).
In ons drinkwater zijn heel wat zware metalen te vinden. Het is aangeraden een waterfilter
te installeren. De beste waterfilters maken gebruik van omgekeerde osmose. Omgekeerde
osmose is een scheidingsproces dat water onder hoge druk door een membraan duwt dat
ontworpen is om alleen zuiver water door te laten, terwijl het schadelijke stoffen
76
vasthoudt. Sommige van deze waterfilters kosten slechts €250. Als dat niet past het
budget is een Brita waterfilter alvast aan te raden. Maar dat systeem met ‘actieve kool’
daarin houdt niet alle zware metalen tegen.
Afbeelding 17. Vergelijking van waterzuiveringstechnologieën. Home-water-purifiers-and-filters.com
7.
Informatie
Mensen worden ziek mede door het gebrek aan informatie hoe verontreiniging van het
milieu de immuunrespons schaadt. Het is essentieel om u verder te informeren over de
elementen die ik in dit eindwerk aanreik.
Medische studenten in Israël, de Verenigde Staten en Europa zijn niet geïnformeerd over
de ziekten veroorzaakt door schadelijke stoffen, rapporteert een studie van de Israel Public
Health Coalition in juni 2012. "Our primary care physicians place little emphasis on
environmental health education and environmental toxicology,” zegt Stephanie Rieger van
de Haifa International School. Van de 25 universiteiten - 10 in Verenigde Staten, 10 in
Europa en 5 in Israël – waren er slechts 6 cursussen in verband met milieu en gezondheid
opgenomen in de programma’s van klinische geneeskunde (Udasin, 2012).
Omdat het publiek vertrouwt op huisartsen tot de verbetering van hun gezondheid en
welzijn, is het van het grootste belang dat deze personen "a more comprehensive
education in respect to environmental health” ontvangen. “Core education seems to be the
best device for informing primary care physicians and health workers about the risks and
illnesses associated with the environment,” schrijft Rieger.
77
BIJLAGE 2: DE BIJSLUITERS BIJ DE KRUIDENBEREIDINGEN
78
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER
Herbbert Resist Kruidenthee
Fenegriek (Trigonella foenum-graecum L.) & venkel (Foeniculum vulgare Mill.)
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit kruidenmiddel inneemt want er staat belangrijke informatie in voor u.
Gebruik deze kruidenbereiding altijd zorgvuldig zoals beschreven in deze bijsluiter, dan bereikt u het beste resultaat.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met Bert Maes (0497 97 41 44)
Raadpleeg uw arts als u last krijgt van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan of als zich niet in de bijsluiter vermelde negatieve
bijwerkingen voordoen.
1. WAARVOOR WORDT DIT MIDDEL GEBRUIKT?
Zware metalen zoals arseen, lood, kwik en cadmium zijn algemeen aanwezig in de lucht die we inademen, in het water dat we drinken, in
het eten dat we eten, in de kleren die we dragen, in het materiaal dat we gebruiken thuis en op het werk. Zware metalen worden in de
klinische praktijk zelden aangewezen als een van de oorzaken van ziektesymptomen. Nochtans gaat het om de giftigste stoffen op deze
aarde en komen we er zeer frequent mee in contact. Ze belasten ons lichaam en dragen bij tot onze gezondheidsklachten.
Herbbert Resist Kruidenthee helpt uw weerstand tegen zware metalen te versterken, verhoogt uw energie en ondersteunt u tot optimale
gezondheid. Dit kruidenmiddel is uitsluitend bedoeld voor preventief gebruik, niet voor curatieve doeleinden.
2. WANNEER MAG U DIT MIDDEL NIET GEBRUIKEN OF MOET U ER EXTRA VOORZICHTIG MEE ZIJN?
Niet gebruiken bij
allergie voor fenegriek
allergie voor venkel
zwangerschap
borstvoeding
aandoeningen die hormoonafhankelijk zijn of bij een voorgeschiedenis daarvan: borst-, baarmoeder-, baarmoederhals- of
eierstokkanker, endometriose, baarmoederfibromen, trombose of embolie.
de laatste 14 dagen voor een chirurgische of tandheelkundige ingreep
een actieve bloeding
kinderen onder de 2 jaar
Onder controle van een arts gebruiken bij
diabetes of neiging tot hypoglycemie
een voorgeschiedenis van bloedingen of bij een maagaandoening
diverticulitis, diverticulose, maag- of duodenumulcus, oesophale reflux, gastrointastinale aandoeningen, spastische colon, colitis
ulcerosa
Interacties met geneesmiddelen:
oraal ingenomen medicijnen, supplementen ook kruiden best een uur op afstand van deze kruidenthee innemen
niet combineren met bloedsuikerverlagende middelen of met insuline omdat deze kruidenthee bloedsuikerverlagend kan werken
kan het effect van cholesterolverlagende medicijnen vergroten
kan de werking van anticonceptiva, hormonale substitutie en steroïden beïnvloeden
kan bij gebruik van MAO-inhibitoren (bepaalde antidepressiva) bloeddrukstijging veroorzaken
niet combineren met bloedverdunnende medicijnen zoals warfarine, aspirine, ibuprofen...
voorzichtig zijn bij medicijnen tegen hartritmestoornissen, kaliumdrijvende of kaliumsparende middelen en anti-astmamedicijnen
3. HOE GEBRUIKT U DEZE KRUIDENTHEE?
Gebruik deze kruidenbereiding altijd precies zoals hieronder beschreven. Twijfelt u over het juiste gebruik? Neem dan contact op met Bert
Maes (0497 97 41 44).
De aanbevolen dosering is 2 tassen per dag. Het heeft vanuit het oogpunt van preventie geen zin om meer dan 2 tassen per dag van deze
kruidenthee te drinken.
Schep per tas 6 gram in een papieren theefilterzakje, voeg daarbij 150 ml water van 85 °C, laat dit 10 minuten afgedekt trekken, haal het
zakje uit de tas en laat de thee afgedekt afkoelen tot 37 °C. Laat bij elke slok de thee wat in uw mond circuleren alvorens door te slikken.
4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN
De kruidenthee heeft geen bijwerkingen bij de aangegeven dosis.
Een overdosis kan epileptiforme convulsies, beven, longoedeem, ademnood, onrusttoestanden en hallucinaties geven.
Het gebruik van fenegriek kan een karakteristieke geur aan de adem geven.
Bij langdurig gebruik: regelmatig borstcontrole, controleren of er geen veranderingen optreden in het menstruatiepatroon, zorg voor
een goed voorbehoedsmiddel tijdens het gebruik van fenegriek
5. UITERSTE GEBRUIKSDATUM EN SPECIALE VOORZORGSMAATREGELEN BIJ BEWAREN
Gebruik dit middel niet langer dan één jaar na de aangegeven bereidingsdatum. Die is te vinden op het etiket.
Bewaar de kruidenthee op een koele, droge en donkere plaats.
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER
Herbbert Resist Kruidendecoct
Hondsroos (Rosa canina L.) & rooibos (Aspalathus linearis (Burm.f.) R. Dahlgr.)
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit kruidenmiddel inneemt want er staat belangrijke informatie in voor u.
Gebruik deze kruidenbereiding altijd zorgvuldig zoals beschreven in deze bijsluiter, dan bereikt u het beste resultaat.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met Bert Maes (0497 97 41 44)
Raadpleeg uw arts als zich negatieve bijwerkingen voordoen.
1. WAARVOOR WORDT DIT MIDDEL GEBRUIKT?
Zware metalen zoals arseen, lood, kwik en cadmium zijn algemeen aanwezig in de lucht die we inademen, in het water dat we drinken, in
het eten dat we eten, in de kleren die we dragen, in het materiaal dat we gebruiken thuis en op het werk. Zware metalen worden in de
klinische praktijk zelden aangewezen als een van de oorzaken van ziektesymptomen. Nochtans gaat het om de giftigste stoffen op deze
aarde en komen we er zeer frequent mee in contact. Ze belasten ons lichaam en dragen bij tot onze gezondheidsklachten.
Herbbert Resist Kruidendecoct helpt uw weerstand tegen zware metalen te versterken, verhoogt uw energie en ondersteunt u tot optimale
gezondheid. Dit kruidenmiddel is uitsluitend bedoeld voor preventief gebruik, niet voor curatieve doeleinden.
2. WANNEER MAG U DIT MIDDEL NIET GEBRUIKEN OF MOET U ER EXTRA VOORZICHTIG MEE ZIJN?
Er zijn geen contra-indicaties of interacties met geneesmiddelen gekend.
3. HOE GEBRUIKT U DEZE KRUIDENDECOCT?
Gebruik deze kruidenbereiding altijd precies zoals hieronder beschreven. Twijfelt u over het juiste gebruik? Neem dan contact op met Bert
Maes (0497 97 41 44).
De aanbevolen dosering is 5 tassen per dag.
Schep per tas 5 gram in een papieren theefilterzakje, leg het in een kookpot, overgiet met 150 ml koud water per tas, breng aan de kook en
laat 10 min afgedekt sudderen, haal het zakje uit de pot en laat de thee afgedekt afkoelen tot 37 °C. Laat bij elke slok de thee wat in uw
mond circuleren alvorens door te slikken.
4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN
Deze kruidendecoct is zeer veilig en heeft geen bekende bijwerkingen.
5. UITERSTE GEBRUIKSDATUM EN SPECIALE VOORZORGSMAATREGELEN BIJ BEWAREN
Gebruik dit middel niet langer dan één jaar na de aangegeven bereidingsdatum. Die is te vinden op het etiket.
Bewaar de kruidenbereiding op een koele, droge en donkere plaats.
Mag nooit in metalen recipiënten bewaard worden, want het vitaminegehalte wordt er sterk door aangetast.
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
5. TER INFORMATIE
Dit is een ideaal alternatief voor koffie (Coffea arabica) en traditionele thee (Camellia sinensis) omdat het geen caffeïne bevat en als
dusdanig zelfs niet bij verhoogd gebruik kan leiden tot zenuwachtigheid, angst, hartkloppingen, beven, maaglast, slapeloosheid, etc...
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER
Herbbert Resist Tinctuur A
Ginkgo (Ginkgo biloba L.), mariadistel (Silybum marianum (L.) Gaertn.),
rode zonnehoed (Echinacea purpurea (L.) Moench) & rozenwortel (Rhodiola rosea L.)
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit kruidenmiddel inneemt want er staat belangrijke informatie in voor u.
Gebruik deze kruidenbereiding altijd zorgvuldig zoals beschreven in deze bijsluiter, dan bereikt u het beste resultaat.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met Bert Maes (0497 97 41 44)
Raadpleeg uw arts als u last krijgt van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan of als zich niet in de bijsluiter vermelde negatieve
bijwerkingen voordoen.
1. WAARVOOR WORDT DIT MIDDEL GEBRUIKT?
Zware metalen zoals arseen, lood, kwik en cadmium zijn algemeen aanwezig in de lucht die we inademen, in het water dat we drinken, in
het eten dat we eten, in de kleren die we dragen, in het materiaal dat we gebruiken thuis en op het werk. Zware metalen worden in de
klinische praktijk zelden aangewezen als een van de oorzaken van ziektesymptomen. Nochtans gaat het om de giftigste stoffen op deze
aarde en komen we er zeer frequent mee in contact. Ze belasten ons lichaam en dragen bij tot onze gezondheidsklachten.
Herbbert Resist Tinctuur A helpt uw weerstand tegen zware metalen te versterken, verhoogt uw energie en ondersteunt u tot optimale
gezondheid. Dit kruidenmiddel is uitsluitend bedoeld voor preventief gebruik, niet voor curatieve doeleinden.
2. WANNEER MAG U DIT MIDDEL NIET GEBRUIKEN OF MOET U ER EXTRA VOORZICHTIG MEE ZIJN?
Niet gebruiken bij
allergie voor ginkgo
allergie voor mariadistel, rode zonnehoed of andere planten uit de Asteraceae-familie
uitblijven van menstruatrie of overdreven menstrueel bloedverlies
de laatste 14 dagen voor een chirurgische of tandheelkundige ingreep
een actieve bloeding
zwangerschap
borstvoeding
kinderen onder de 6 jaar
gedecompenseerde levercirrhose
manisch depressiviteit of manieën
Onder controle van een arts gebruiken bij
voorgeschiedenis van bloedingen of bij een maagaandoening
patiënten met een verhoogd risico op hersenbloeding of herseninfarct
collageenziekten/bindweefselziekten (lupus, slerodermie), multiple sclerose, andere auto-immuunziekten, AIDS, HIV, tuberculose,
leukose, kanker en leukemie, nierziekten, diabetes
Interacties met geneesmiddelen:
niet combineren met bloedverdunnende medicijnen zoals warfarine, aspirine, ibuprofen,...
niet combineren met antidepressiva of anti-epilleptica
niet combineren met bloeddrukverlagende medicijnen
niet combineren met immunosupressiva
niet combineren met thiazide-diuretica
niet combineren met bètablokkers
3. HOE GEBRUIKT U DEZE TINCTUUR?
Gebruik deze kruidenbereiding altijd precies zoals hieronder beschreven. Twijfelt u over het juiste gebruik? Neem dan contact op met Bert
Maes (0497 97 41 44).
De aanbevolen dosering is 3x30 druppels per dag. Het heeft vanuit het oogpunt van preventie geen zin om meer in te nemen.
Druppel de aangegeven dosis in een kwart glas water of vruchtensap. Even in de mond circuleren en doorslikken.
[! NA 3 WEKEN INNAME EEN STOP INLASSEN VAN 2 WEKEN]
4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN
Bij minder dan 1 op 100 personen kunnen lichte maagdarmstoornissen optreden (misselijkheid, krampen, dyspepsie); nog minder
frequent zijn klachten als duizeligheid, hartkloppingen, allergische huiduitslag
Bij personen met een zeer slechte hersendoorbloeding kan een lichte en snel voorbijgaande hoofdpijn optreden
Overdosering kan maagdarmstoornissen (diarree, braken), dermatitis (huidontsteking), orthostatische hypotensie, duizeligheid,
oorsuizen, hoofdpijn, misselijkheid, koorts of slapeloosheid teweegbrengen
Rekening houden met mogelijk wat verhoogde bloedingsneigingen bij tanden poetsen, kwetsuren...
Door de ontgifting kan wel eventueel kortstondige hoofdpijn, duizeligheid, misselijkheid, opgeblazen gevoel, winderigheid,
onregelmatige stoelgang of diarree optreden
Kan een licht prikkelend of verdovend effect op de tong veroorzaken
Kan de eerste weken aanleiding geven tot levendige dromen (geen nachtmerries)
5. UITERSTE GEBRUIKSDATUM EN SPECIALE VOORZORGSMAATREGELEN BIJ BEWAREN
Gebruik dit middel niet langer dan 5 jaar na de aangegeven bereidingsdatum. Die is te vinden op het etiket.
Bewaar de tinctuur op een koele, droge en donkere plaats.
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER
Herbbert Resist Tinctuur B
Knoflook (Allium sativum L.)
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit kruidenmiddel inneemt want er staat belangrijke informatie in voor u.
Gebruik deze kruidenbereiding altijd zorgvuldig zoals beschreven in deze bijsluiter, dan bereikt u het beste resultaat.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met Bert Maes (0497 97 41 44)
Raadpleeg uw arts als u last krijgt van een van de bijwerkingen die in rubriek 4 staan of als zich niet in de bijsluiter vermelde negatieve
bijwerkingen voordoen.
1. WAARVOOR WORDT DIT MIDDEL GEBRUIKT?
Zware metalen zoals arseen, lood, kwik en cadmium zijn algemeen aanwezig in de lucht die we inademen, in het water dat we drinken, in
het eten dat we eten, in de kleren die we dragen, in het materiaal dat we gebruiken thuis en op het werk. Zware metalen worden in de
klinische praktijk zelden aangewezen als een van de oorzaken van ziektesymptomen. Nochtans gaat het om de giftigste stoffen op deze
aarde en komen we er zeer frequent mee in contact. Ze belasten ons lichaam en dragen bij tot onze gezondheidsklachten.
Herbbert Resist Tinctuur B helpt uw weerstand tegen zware metalen te versterken, verhoogt uw energie en ondersteunt u tot optimale
gezondheid. Dit kruidenmiddel is uitsluitend bedoeld voor preventief gebruik, niet voor curatieve doeleinden.
2. WANNEER MAG U DIT MIDDEL NIET GEBRUIKEN OF MOET U ER EXTRA VOORZICHTIG MEE ZIJN?
Niet gebruiken bij
Maagdarmlast
acute of chronische ontstekingen van het maagslijmvlies
hypothyreïdie of verminderde schildklierwerking
de laatste 14 dagen voor een chirurgische of tandheelkundige ingreep
een actieve bloeding
kinderen onder de 12 jaar
Onder controle van een arts gebruiken bij
diabetes en neiging tot hypoglycemie
lage bloeddruk
voorgeschiedenis van bloedingen, maagaandoeningen of hypothyreoïdie
Interacties met geneesmiddelen:
niet combineren met bloedverdunnende medicijnen zoals warfarine, aspirine, ibuprofen,...
niet combineren met bloedsuikerverlagende middelen of met insuline omdat deze tinctuur bloedsuikerverlagend kan werken
kan het effect van cholesterolverlagende medicijnen vergroten
voorzichtig zijn bij medicijnen tegen hartritmestoornissen,
er zijn mogelijk interacties met bloeddrukverlagende medicijnen
er zijn mogelijk interacties met HIV-medicijnen: deze worden sneller afgebroken als een knoflookpreparaat wordt ingenomen
er zijn mogelijk interacties met medicijnen voor de schildklierfunctie
kan het effect van het schimmeldodend medicijn amfotericine B verhogen
kan de werking van het medicijn ciclosporine verminderen
3. HOE GEBRUIKT U DEZE TINCTUUR?
Gebruik deze kruidenbereiding altijd precies zoals hieronder beschreven. Twijfelt u over het juiste gebruik? Neem dan contact op met Bert
Maes (0497 97 41 44).
De aanbevolen dosering is 3x25 druppels per dag. Het heeft vanuit het oogpunt van preventie geen zin om meer in te nemen.
Druppel de aangegeven dosis in een kwart glas water of vruchtensap. Even in de mond circuleren en doorslikken. Om de onaangename
geur van knoflook te vermijden kan u deze bereiding best combineren met Herbbert Resist Tinctuur C. De bestanddelen daarin helpen om
de geur te neutraliseren.
4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN
Er zijn nauwelijks bijwerkingen te vrezen, wel kunnen ze adem en huid doen geuren. Deze onaangename geur kan verminderd
worden door tegelijkertijd melk, peterselie, spirulina, chlorella, gerstegras, tarwegras, pepermunt, menthol, chlorofyl, kervel of
kruidnagel te gebruiken (bijvoorbeeld met Herbbert Resist Tinctuur C).
Kan misselijkheid veroorzaken
Mogelijk wat verhoogde bloedingsneigingen bij tanden poetsen, kwetsuren, menstruatie
Bij hoge doses meer kans op zuurbranden bij zwangerschap
Geeft bij zogende vrouwen mogelijk een onaangename smaak aan de moedermelk
5. UITERSTE GEBRUIKSDATUM EN SPECIALE VOORZORGSMAATREGELEN BIJ BEWAREN
Gebruik dit middel niet langer dan 5 jaar na de aangegeven bereidingsdatum. Die is te vinden op het etiket.
Bewaar de tinctuur op een koele, droge en donkere plaats.
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER
Herbbert Resist Tinctuur C
Gerst-gras (Hordeum vulgare L.) & tarwe-gras (Triticum aestivum L.)
Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit kruidenmiddel inneemt want er staat belangrijke informatie in voor u.
Gebruik deze kruidenbereiding altijd zorgvuldig zoals beschreven in deze bijsluiter, dan bereikt u het beste resultaat.
Heeft u nog vragen? Neem dan contact op met Bert Maes (0497 97 41 44)
Raadpleeg uw arts zich negatieve bijwerkingen voordoen.
1. WAARVOOR WORDT DIT MIDDEL GEBRUIKT?
Zware metalen zoals arseen, lood, kwik en cadmium zijn algemeen aanwezig in de lucht die we inademen, in het water dat we drinken, in
het eten dat we eten, in de kleren die we dragen, in het materiaal dat we gebruiken thuis en op het werk. Zware metalen worden in de
klinische praktijk zelden aangewezen als een van de oorzaken van ziektesymptomen. Nochtans gaat het om de giftigste stoffen op deze
aarde en komen we er zeer frequent mee in contact. Ze belasten ons lichaam en dragen bij tot onze gezondheidsklachten.
Herbbert Resist Tinctuur C helpt uw weerstand tegen zware metalen te versterken, verhoogt uw energie en ondersteunt u tot optimale
gezondheid. Dit kruidenmiddel is uitsluitend bedoeld voor preventief gebruik, niet voor curatieve doeleinden.
2. WANNEER MAG U DIT MIDDEL NIET GEBRUIKEN OF MOET U ER EXTRA VOORZICHTIG MEE ZIJN?
Er zijn geen nevenwerkingen of waarschuwingen bekend behalve onderstaande interacties.
Interacties met geneesmiddelen:
werkt bloedsuikerverlagend, dus opletten met bloedsuikerverlagende medicijnen en met insuline
niet combineren met bloedverdunnende medicijnen zoals warfarine, aspirine, ibuprofen,...
3. HOE GEBRUIKT U DEZE TINCTUUR?
Gebruik deze kruidenbereiding altijd precies zoals hieronder beschreven. Twijfelt u over het juiste gebruik? Neem dan contact op met Bert
Maes (0497 97 41 44).
De aanbevolen dosering is 3x100 druppels per dag. Het heeft vanuit het oogpunt van preventie geen zin om meer in te nemen.
Druppel de aangegeven dosis in een kwart glas water of vruchtensap. Even in de mond circuleren en doorslikken. Kan eventueel
gecombineerd worden met Herbbert Resist Tinctuur B, voor een versterkte werking.
4. MOGELIJKE BIJWERKINGEN
Geen bekend.
5. UITERSTE GEBRUIKSDATUM EN SPECIALE VOORZORGSMAATREGELEN BIJ BEWAREN
Gebruik dit middel niet langer dan 5 jaar na de aangegeven bereidingsdatum. Die is te vinden op het etiket.
Bewaar de tinctuur op een koele, droge en donkere plaats.
Buiten het zicht en bereik van kinderen houden.
Zware metalen en ziekten
Kruidenbereidingen die u beschermen
Arseen, lood, kwik en cadm ium zijn algemeen
aanwezig in de lucht die u inadem t, in het water dat u
drinkt, in het eten dat u consum eert, in de make-up
die u draagt, in het m ateriaal dat u gebruikt thuis en
op uw werk.
Zware metalen worden in de klinische praktijk zelden
aangewezen als een van de
oorzaken van
ziektesymptom en. Nochtans gaat het om de giftigste
stoffen op deze aarde en kom t u er zeer frequent mee
in contact. Er is geen ontsnappen aan. Ze belasten uw
lichaam en dragen bij tot uw gezondheidsklachten.
Dit eindwerk beschrijft de mechanismen waarmee
zware metalen bijdragen tot ziekten, de aanwezigheid
en gezondheidsrisico’s van zware metalen in ons
milieu, de kruiden en de bereidingen die u zelf m et
kruiden kan m aken om uw weerstand tegen zware
metalen te versterken en om uw energiepeil te
verhogen. Dit werk bevat m eer dan 170 referenties
naar wetenschappelijke studies.