Het Nederlandse militaire optreden in Nederlands Nieuw-Guinea, 1950-1962 Een bibliografisch overzicht Het Nederlands Instituut voor Militaire Historie in Den Haag is een gespecialiseerd kennis- en onderzoekscentrum op het gebied van de Nederlandse militaire geschiedenis. Het instituut publiceert wetenschappelijke studies, verzorgt onderwijs aan militaire opleidingsinstituten en universiteiten en maakt zijn verworven kennis en audiovisueel bezit toegankelijk voor een breed publiek. Voor informatie zie: www.defensie.nl/nimh. © Nederlands Instituut voor Militaire Historie, Den Haag, 2013. Niets van deze uitgave mag worden vermenigvuldigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke wijze dan ook, zonder de voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. De meningen en opvattingen die in deze publicatie worden uitgesproken, zijn en blijven de verantwoordelijkheid van de betreffende auteur. Zij geeft niet noodzakelijk de mening van de minister van Defensie weer. Inhoudsopgave Inleiding Bibliografisch overzicht De Nederlandse strijdkrachten in Nederlands Nieuw-Guinea: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Algemeen Koninklijke Marine Korps Mariniers Koninklijke Landmacht Koninklijke Luchtmacht Koninklijke Marechaussee Papoea Vrijwilligers Korps Overige publicaties Index Geraadpleegde instellingen De Nederlandse militaire presentie in Nederlands Nieuw-Guinea Na de soevereiniteitsoverdracht van voormalig Nederlands-Indië aan Indonesië op 27 december 1949, was het westelijk deel van Nieuw-Guinea in Nederlandse handen gebleven. In eerste instantie was vooral de Koninklijke Landmacht verantwoordelijk voor de defensie van het grondgebied, aangevuld met schepen van de Koninklijke Marine, vliegtuigen van de Marineluchtvaartdienst en mariniers. In 1955 ging de verantwoordelijkheid van de verdediging van Nederlands Nieuw-Guinea over naar de Koninklijke Marine. Vanaf 1956 nam zowel de politieke als militaire dreiging van Indonesië toe. Intussen verslechterde de verstandhouding. Indonesië zegde de Unie met Nederland op, Nederlandse bedrijven in Indonesië werden genationaliseerd en tienduizenden Nederlanders moesten dit land in 1958 verlaten. Door het toenemende aantal Indonesische infiltraties besloot de Nederlandse regering om de defensie van Nederlands Nieuw-Guinea vanaf 1957 te versterken met eenheden van de Koninklijke Landmacht en de Koninklijke Luchtmacht. Het aantal Nederlandse militairen nam toe tot ongeveer 10.000 in 1962. In de periode 1950-1962 zijn in totaal ongeveer 30.000 Nederlandse militairen ingezet in het toenmalige Nederlands Nieuw-Guinea. Op 1 oktober 1962 droeg Nederland de soevereiniteit over Nederlands Nieuw-Guinea over aan de Verenigde Naties en werd er een begin gemaakt met de terugtrekking van de Nederlandse troepen. Op 1 mei 1963 droegen de Verenigde Naties de soevereiniteit over aan de Republiek Indonesië en werd de naam veranderd in Irian Jaya. Hiermee kwam een eind aan enkele honderden jaren Nederlandse aanwezigheid in Azië. Onderzoeksmethode en vindplaatsen De samensteller heeft gestreefd naar een handzaam overzicht waarmee de gebruiker snel de belangrijkste literatuur over de Nederlandse militaire presentie in Nederlands Nieuw-Guinea kan vinden. Voor deze bibliografie is besloten om de literatuur te beperken tot publicaties in boekvorm. Bij het zoeken naar literatuur in boekvorm zijn alleen die instellingen bezocht waarvan redelijkerwijs verwacht mocht worden dat er een zekere hoeveelheid relevante literatuur aanwezig is, te weten: de Stichting COGIS te Diemen (COGIS), het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde te Leiden (KITLV); het Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek te Arnhem (KTOMM); het Koninklijk Nederlands Leger- en Wapenmuseum ‘Generaal Hoefer’ te Soesterberg (KNLWM); de Koninklijke Militaire Academie te Breda (KMA), het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies te Amsterdam (NIOD) en het Nederlands Instituut voor Militaire Historie te Den Haag (NIMH). Met behulp van bovenstaande instellingen is deze bibliografie tot stand gekomen. Een andere bron die van belang is en niet onvermeld mag blijven is het Interviewproject Nederlandse Veteranen (IPNV) van het Veteraneninstituut . Dit project bevat een groot aantal interviews met Nieuw-Guineaveteranen en is voor een groot deel via http://interview.veteraneninstituut.nl online te beluisteren. In deze bibliografie staan publicaties over de Nederlandse krijgsmacht en Nederlands Nieuw-Guinea (1950-1962) centraal. Uiteraard kan de inzet van de krijgsmacht niet los worden gezien van de (internationale) politieke context. Daarom bevat de bibliografie ook werken over de politieke besluitvorming. Bibliografisch overzicht De Nederlandse strijdkrachten in Nederlands Nieuw-Guinea 1. Algemeen Alberts, A., Het einde van een verhouding : Indonesië en Nederland tussen 1945 en 1963. Alphen aan de Rijn, 1968; 142 blz. NIMH; KTOMM; KMA; NIOD. Ardon, M.P., Onbekend maakt onbemind. Onderzoek naar de opvattingen van Nieuw-Guineaveteranen over maatschappelijke erkenning. Den Helder, 2000; 79 blz. NIMH; COGIS; KNLWM. Beus, J.G. de, Morgen, bij het aanbreken van de dag. Nederland driemaal aan de vooravond van oorlog. Rotterdam, 1977; 424 blz. NIMH; KMA. Boom, G. van, De totstandkoming van de defensiegrondslagen Nieuw-Guinea, 1950-1954. Den Haag, 1989; 18 blz. NIMH. Brouwer, J.W.L., J.J.M. Ramakers en A.S. Bos, Regeren zonder rood. Het kabinet De Quay, 1959-1963. Amsterdam, 2007; 488 blz. NIMH. Bijkerk, R. en M. Elands, Oorlogen en vredesmissies : ervaringen van Nederlandse veteranen 1940-2010. Amsterdam, 2010; 264 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; COGIS. De Nederlandse strijdkrachten in Nieuw-Guinea. De politieke ontwikkelingen van 1945-1963. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven. Den Haag, 1979; 408 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; KNLWM. Drooglever, P.J., Een daad van vrije keuze. De Papoea’s van westelijk Nieuw-Guinea en de grenzen van het zelfbeschikkingsrecht. Amsterdam, 2005; 807 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Dubois, J. en E. Dubois, Nederlands Nieuw-Guinea, 15 januari 1951 tot 15 oktober 1962. Dordrecht, 1992; 129 blz. NIMH; KTOMM. Elands, M. en F. Staarman, Afscheid van Nieuw-Guinea. Het Nederlands-Indonesische conflict (1950-1962). Bussum, 2003; 207 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; NIOD; COGIS; KNLWM. Esterik, C. van, Nederlands laatste bastion in de Oost: ekonomie en politiek in de Nieuw-Guinea-kwestie. Baarn, 1982; 224 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Galen, J.J. van, Ons laatste oorlogje. Nieuw-Guinea: de Pax Neerlandica, de diplomatieke kruistocht en de vervlogen droom van een Papoea-natie. Weesp, 1984; 301 blz. NIMH; KTOMM; NIOD; KNLWM. Gase, R., Misleiding of zelfbedrog : een analyse van het Nederlandse Nieuw-Guinea-beleid aan de hand van gesprekken met betrokken politici en diplomaten. Baarn, 1984; 224 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KNLWM. Geus, P.B.R. de, De Nieuw-Guinea kwestie. Aspecten van buitenlands beleid en militaire macht. Leiden, 1984; 261 blz. NIMH; NIOD; COGIS; KNLWM. Gonsalves, R.A. en G.J. Verhoog, Mr. Gonsalves memoires. Amsterdam, 1999; 351 blz. COGIS. Goossens, G. en S.U. Zuidema, Nieuw Guinea, de koude oorlog en de Anti-Revolutionaire Partij. Franeker, 1962; 79 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Graaff, B.G.J. de en C. Wiebes, Villa Maarheeze. De geschiedenis van de inlichtingendienst buitenland. Den Haag, 1998; 535 blz. NIMH; KMA; NIOD; KNLWM. Helfrich, C.E.L., Nieuw-Guinea ... politiek-strategisch. Den Haag, 1955; 12 blz. KTOMM; KITLV. Hellema, D.A., Neutraliteit en vrijhandel. De geschiedenis van de Nederlandse buitenlandse betrekkingen. Utrecht, 2001; 432 blz. NIMH; KMA; NIOD. Heijboer, P., De eer en de ellende: Nieuw-Guinea 1962. Zoetermeer, 2012; 410 blz. NIMH; KTOMM; KMA. Historische ontwikkeling van de defensiegrondslagen voor Nederlands Nieuw-Guinea 1949 tot 1962. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven. Den Haag, 1979; 121 blz. NIMH; KITLV; KNLWM. Huydecoper van Nigtevecht, J.L.R., Nieuw-Guinea, het einde van een koloniaal beleid. Den Haag, 1990; 193 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Inzet overzee 1945-1963. Over de inzet van Nederlandse militairen in Nederlands-Indië, Nederlands Nieuw-Guinea en Korea. Den Haag, 1993; 39 blz. KTOMM. Kersten, A.E. en F.H. Bergman, Luns. Een politieke biografie. Amsterdam, 2010; 704 blz. NIMH; KMA; NIOD. Kooistra, J., Laatste bericht. Ereveld van Indië en Nieuw-Guinea. Leeuwarden, 2007; 800 blz. NIMH; KTOMM; KMA. Koster, B., Een verloren land. De regering Kennedy en de NieuwGuinea kwestie 1961-1962. Baarn, 1991; 175 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KNLWM. Meijer, H., Den Haag-Djakarta. De Nederlands-Indonesische betrekkingen 1950-1962. Utrecht, 1994; 712 blz. NIMH; KTOMM; NIOD; COGIS. Meijer, W. en E. Krijgsman, Ze zijn gek geworden in Den Haag. Willem Oltmans en de kwestie Nieuw-Guinea. Amsterdam, 2009; 157 blz. NIMH; KMA; COGIS. Nederlands Nieuw-Guinea. Den Haag, 1965; 72 blz. NIMH. Nieuw-Guinea. Den Haag, z.j.; 52 blz. KTOMM; KITLV; KNLWM. Voorlichtingsboekje over Nieuw-Guinea uitgegeven door de Chef van de Generale Staf. Nuis, A., De balenkraai. Kroniek over het einde van Nederlands Nieuw-Guinea. Schoorl, 2004; 3e druk, 122 blz. NIMH; KMA; KITLV; NIOD; COGIS; KNLWM. Om het laatste stukje Indië. Eindrapport Nieuw-Guinea enquête 1993. Utrecht, 1994; 72 blz. NIMH; KTOMM; KITLV; COGIS; KNLWM. Penders, C.L.M., The West New Guinea debacle. Dutch decolonisation and Indonesia 1945-1962. Leiden, 2002; 490 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV. Peters, F.H., Vervlogen verwachtingen. De teloorgang van NieuwGuinea in 1961-1962. Leiden, 2010; 328 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV. Peters, T. en J.C.J. Hanssen, Nederlands Nieuw-Guinea 1945-1962. Een naoorlogse kroniek. Den Haag, 1994; 255 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; NIOD; COGIS; KNLWM. Poulgrain, G., The genesis of “konfrontasi”. Malaysia, Brunei, Indonesia 1945-1965. London, 1998; 321 blz. NIMH. Practische aanwijzingen voor de overtocht naar Nederlands NieuwGuinea. Wij varen naar Nederlands Nieuw-Guinea. Den Haag, 1962; 39 blz. KTOMM; KITLV. Röling, B.V.A., Nieuw Guinea als wereldprobleem. Assen, 1958; 104 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Ruiter, R.M. de, Luns en het Calimero-complex. Den Helder, 2001; 84 blz. NIMH. Saltford, J., The United Nations and the Indonesian takeover of West Papua, 1962-1969. The anatomy of betrayal. London, 2000; 228 blz. NIMH. Schelfhout, A., De zomer van 1962: de laatste gevechten om Nederlands Nieuw-Guinea in het oerwoud en aan de conferentietafel. Voorburg, 2010; 220 blz. NIMH; KTOMM, KMA; KITLV; COGIS; KNLWM. Schipper, L.M., De politiek-militaire ontwikkelingen in Nederlands Nieuw-Guinea in de periode 1960-1962 en de rol van de strijdkrachten, de politie en de Centrale Veiligheidsdienst tegen een achtergrond van historische ontwikkelingen en verhoudingen. Z.p., 1994; 54 blz. NIMH. Schoor, J.F.A. van der, De Nederlandse strijdkrachten in NieuwGuinea ; 2e deel: De politieke ontwikkelingen van 1945 tot 1962. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven. Den Haag, 1968; 246 blz. NIMH. Smit, C., De liquidatie van een imperium. Nederland en Indonesië, 1945-1962. Amsterdam, 1962; 232 blz. NIMH; KTOMM; KMA; NIOD. Vlasblom, D., Papoea: een geschiedenis. Amsterdam, 2004; 670 blz. NIMH; NIOD; COGIS. 2. Koninklijke Marine Algemene inlichtingen over Nederlands Nieuw-Guinea ten behoeve van marinepersoneel. Den Haag, 1965; 50 blz. NIMH; KITLV; KNLWM. Betué, P. de, Keesje gooien voor Hare Majesteit : matroos op Hr. Ms. De Ruyter en in Nieuw Guinea. Bunnik, 1992; 226 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Buising, J.H., In een half jaar de wereld rond : per "Waterman" (met een paar maanden Nieuw Guinea ertussen) per "Seven Seas". Den Haag, 1963; 94 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KNLWM. Eijk, A.D. van, De inzet van de tankers Duivendrecht en Bussum tijdens het conflict om Nieuw-Guinea (1962). Vlaardingen, 2010; 143 blz. NIMH; KITLV; KNLWM. Geldhof, N. en R.V.P. Burgerhout, 70 jaar Marineluchtvaartdienst. Leeuwarden, 1987; 217 blz. NIMH; KTOMM; KMA. Goffau, M. de, De valreep beklimmen. Dagboek van een seinerzeemillicien wereldreis aan boord van Hr.Ms. Groningen. Yerseke, 2007; 174 blz. NIMH; KITLV. Hellema, D.A., De Karel Doorman naar Nieuw-Guinea. Nederlands machtsvertoon in de Oost. Amsterdam, 2005; 220 blz. NIMH; KMA; KITLV; KNLWM. Holst Pellekaan, R.E. van, I.C. de Regt en J.F. Bastiaans, Patrouilleren voor de Papoea’s. De Koninklijke Marine in Nederlands Nieuw-Guinea, 1945-1960. Den Haag, 1989; 207 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; NIOD; COGIS; KNLWM. Holst Pellekaan, R.E. van, I.C. de Regt en J.F. Bastiaans, Patrouilleren voor de Papoea’s. De Koninklijke Marine in Nederlands Nieuw-Guinea, 1960-1962. Den Haag, 1990; 173 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; NIOD; COGIS; KNLWM. Jaarboek van de Koninklijke Marine. Den Haag. NIMH. Kop, H.J.E. van der, Nog maar achttien maanden, arme sodemieter. Aantekeningen en herinneringen willekeurig over zijn verblijf in Nederlands Nieuw-Guinea, 1955-1956. Voorburg, 2001; 175 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; COGIS; KNLWM. Korbee, P., 90 jaar Marineluchtvaartdienst: 1917-2007. Een unieke periode van de marineluchtvaart. Rijnsburg, 2010; 336 blz. NIMH; KITLV. Kuperus, D., Dood door schuld, een MLD geheim ontrafeld of hoe door de schuld van de MLD, een vliegtuigbemanning de dood vond en alles werd verzwegen, een doofpotaffaire in optima forma. Katwijk, 2011; 48 blz. NIMH; KTOMM. Moojen, W.H. en J. Mulder, Koninklijke Marine in beeld. Bergen, 2001; 159 blz. NIMH; KITLV. …Nieuw-Guinea torn… Den Haag, z.j.; 52 blz. Voorlichtingsboekje over Nieuw-Guinea uitgegeven door het Ministerie van Marine. NIMH; KTOMM; KITLV; KNLWM. Platje, W., Een zee van geheimen. Inlichtingenoperaties tijdens de Koude Oorlog. Amsterdam, 2010; 393 blz. NIMH; KMA. Regt, I.C. de en J.F. Bastiaans, De periode van 1 januari 1945 tot 1 maart 1955. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven: zesde deel, boek 1. De Koninklijke Marine van 1 januari 1945 tot 22 november 1962. Den Haag, 1989. NIMH. Regt, I.C. de en J.F. Bastiaans, De periode van 1 maart 1955 tot 1 november 1960. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven: zesde deel, boek 2a. De Koninklijke Marine van 1 januari 1945 tot 22 november 1962. Den Haag, 1989. NIMH. Regt, I.C. de en J.F. Bastiaans, De Koninklijke Marine van 1 januari 1945 tot 22 november 1962. Bijlagen behorende bij boek 2a. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven: zesde deel, boek 2b. De Koninklijke Marine van 1 januari 1945 tot 22 november 1962. Den Haag, 1989. NIMH. Regt, I.C. de en J.F. Bastiaans, De periode van 1 november 1960 tot 23 november 1962. De Nederlandse Strijdkrachten in NieuwGuinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven: zesde deel, boek 3a. De Koninklijke Marine van 1 januari 1945 tot 22 november 1962. Den Haag, 1989. NIMH. Regt, I.C. de en J.F. Bastiaans, De Koninklijke Marine van 1 januari 1945 tot 22 november 1962. Bijlagen behorende bij boek 3a. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven: zesde deel, boek 3b. De Koninklijke Marine van 1 januari 1945 tot 22 november 1962. Den Haag, 1989. NIMH. Regt, I.C. de en J.F. Bastiaans, De slotbeschouwing. Aanhangsels I t/m III. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven: zesde deel, boek 4. De Koninklijke Marine van 1 januari 1945 tot 22 november 1962. Den Haag, 1989. NIMH. Roels, H.N.B., A.A. Lemmers en J.C. Kreffer, Toppi’s in de tropen. Herinneringen van een hydrograaf aan Nieuw-Guinea (1954-1960). Amsterdam, 2004; 252 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Rijnhout, B.M., Kruisvaarders van de archipel. Catalina vliegboten van de Marineluchtvaartdienst, 1941-1957. Emmen, 2010; 352 blz. NIMH; KTOMM; KITLV. Schoonoord, D.C.L., Pugno Pro Patria. De Koninklijke Marine tijdens de Koude Oorlog. Franeker, 2012; 395 blz. NIMH; KMA. Valkenier, W.A.J.P., Op de valreep. Emmen, 2008; 248 blz. NIMH; KTOMM; KITLV. 3. Korps Mariniers Bosman, J. en R. Escher, Giovanni Hakkenberg. Mens en marinier. 2010; 235 blz. NIMH; KTOMM; KITLV. Gravestijn, J., Mariniers en andere wonderen. Kiel-Windeweer, 1989; 192 blz. NIMH; KITLV. Mac Mootry, J., In dienst bij het Korps Mariniers. ‘U heeft niet te verzoeken, doch te gebieden’. Utrecht, 1995; 253 blz. NIMH; KTOMM; KITLV. Nicolas, C.B., Nederlands Nieuw-Guinea, 1950-1962. Rotterdam, 1987; 52 blz. NIMH. Peters, T., Sta je fout, dan sta je toch goed. De jaren zoals ik ze heb beleefd in het Korps Mariniers, ook al klinkt het soms hard. Zwolle, 2003; 390 blz. NIMH. Roos, G.K.R. de, De marinierskant van het verhaal, november 1960november 1962. Den Haag, 1979; 285 blz. NIMH; KMA; NIOD; KNLWM. Teitler, G. en C. Homan, Het Korps Mariniers, 1942-heden. Amsterdam, 1985; 83 blz. NIMH; KMA. Voorontwerp voor een handleiding betreffende het patrouilleren in Nederlands Nieuw-Guinea. Z.p., 1957; 131 blz. NIMH; KITLV. 4. Koninklijke Landmacht De Nederlandse strijdkrachten in Nieuw-Guinea, 3e deel: De landstrijdkrachten van januari 1945 tot maart 1955 ; Boek 2: De landstrijdkrachten in de periode van 20 december 1949 tot 1 maart 1955. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven. Den Haag, 1971; 242 blz. NIMH; KNLWM. De Nederlandse strijdkrachten in Nieuw-Guinea, 4e deel: De landstrijdkrachten van 1958 tot en met 1962. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven. Den Haag, 1972; 378 blz. NIMH; KNLWM. Dorst, H.L., De Nederlandse strijdkrachten in Nieuw-Guinea van 15 augustus 1945 – 28 februari 1955. Den Haag, 1965; 78 blz. NIMH. Elands, M., Het Regiment infanterie Oranje Gelderland. Amsterdam, 2006; 160 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; KNLWM. Hoffenaar, J. en B. Schoenmaker, Met de blik naar het Oosten. De Koninklijke Landmacht, 1945-1990. Den Haag, 1994; 535 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; COGIS. Janssen, J.A.M.M., P.M.H. Groen en C.M. Schulten, Stoottroepen 1944-1984. Utrecht, 1984; 160 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KNLWM. Kamies, J. en E. Keijzer, 940e in de tropen. Droom en werkelijkheid in voormalig Nederlands Nieuw-Guinea. Herinneringen aan de 940e Afd LtLua in Sorong, 19 april – 5 november 1962. Z.p., 2012; 99 blz. NIMH. Klinkert, W., R.U.M.M. Otten en J.F. Plasmans, 75 jaar luchtdoelartillerie, 1917-1992. Den Haag, 1992; 240 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KNLWM. Krijger, T.A., Het Korps Commandotroepen, 1942-1997. Den Haag, 1997; 192 blz. NIMH; KTOMM; KMA. Nortier, J.J. en J.W. de Leeuw, Het 6e Infanterie Bataljon in NieuwGuinea. De geschiedenis van een geruisloos opgelost bataljon. Kerkdriel, 2000; 100 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; COGIS; KNLWM. Saris, W.P.B.R., Van Zelfstandige tot 7e Afdeling. Herinneringen aan de lichte luchtdoelartillerie op Biak, Nieuw-Guinea, 1958-1962. Ede, 1997; 183 blz. NIMH; KNLWM. Sleeuwen, J. van en A. Sanders, Van Uden naar Nieuw-Guinea en terug. De soldaten uit de gemeente Uden in Nieuw-Guinea. Uden, 2011; 64 blz. NIMH; KTOMM; KITLV. Smidt, H.A.R., Koninklijke Nederlandse Brigade Prinses Irene. Garderegiment fuseliers Prinses Irene, 1941-1991. Schalkhaar, 1991; 128 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KNLWM. Voorlopige organisatie van de Landmacht Nieuw-Guinea. Z.p., 1951. KNLWM. 5. Koninklijke Luchtmacht Bont, B. de, Van Breda naar Biak. De belevenissen van Daan Duval bij de Koninklijke Luchtmacht in de jaren ’50 en ’60. Den Haag, 2004; 183 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; COGIS. Elk, B. van en H. Kauffman, 50 jaar na dato. Vijftien veteranen vertellen over hun periode op Nederlands Nieuw-Guinea 1958-1962. Den Haag, 2008; 116 blz. NIMH; KMA; COGIS. Hoogendijk, C. en J.W.G. Nijssen, Bandbox. Een halve eeuw Nederlandse gevechtsleiding. Nieuw Milligen, 200; 404 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KNLWM. Kock, W.J.E., 25 jaar 322. 1943-12 juni 1968. Den Haag, 1968; 148 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV. Lutgert, W.H. en B. Sorgedrager, 322 Squadron: sporen van zijn verleden, lijnen in zijn geschiedenis. Den Haag, 1993; 120 blz. NIMH; KMA; KNLWM. Mikmak, J.P., Het aandeel van de Koninklijke Luchtmacht in de gebeurtenissen van rondom Nederlands Nieuw-Guinea gedurende de periode november 1958 t/m november 1962. De Nederlandse Strijdkrachten in Nieuw-Guinea: studies door de historische secties der drie krijgsmachtdelen onder redactie van de Afdeling Maritieme Historie vervaardigd in opdracht van de toenmalige Verenigde Chefs van Staven. Den Haag, 1979; 452 blz. NIMH; KNLWM. Schram, P.L., Boven de Wadden, dag en nacht. Belevenissen en achtergronden van het vliegende reddingsteam van de Koninklijke Luchtmacht. Den Haag, 2003; 355 blz. NIMH; KMA; KNLWM. 6. Koninklijke Marechaussee Beer Poortugael, D.J.H.N. den, De Koninklijke Marechaussee in Nederlands Nieuw-Guinea. Het Wapen naar een uithoek der aarde. Buren, 2007; 34 blz. NIMH; KMA; KITLV. 7. Papoea Vrijwilligers Korps Bruggen, C. van, ‘Verget ons niet’: het Papoea Vrijwilligers Korps (1961-1963). Soesterberg, 2011; 316 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV; COGIS; KNLWM. Heuven, W.A. van, Rapport betreffende de oprichting van een militair korps, bestaande uit Papoea’s in Nederlands Nieuw-Guinea. Hollandia, 1960; 50 blz. KITLV. 8. Overige publicaties Bak, P. en B. Kout, Pancrassers onder de wapenen in de tropen, 1946-1962. Amstelveen, 2010; 192 blz. KITLV. Bakker, T., Verhalen van veteranen : gesprekken met veteranen. Harderwijk, 2009; 128 blz. NIMH; KTOMM; KMA; KITLV. Berends, B.F., Tahoen 2 jang soedah loepa : de vergeten jaren, Twentse jongens in Nederlands-Oostindie en Nieuw-Guinea 19421962. Haaksbergen, 1993; 293 blz. NIMH; KTOMM; NIOD; COGIS; KNLWM. Berg, P. van den en H. van Driel, Militairen uit Heeswijk, Dinther en Loosbroek in Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea, 1945-1962. Dinther, 1999; 210 blz. KTOMM; KITLV; KNLWM. Berlo, B. van en G.A. Geerts, En ons moeder skrûwde. Gemertse jongens als militair in Indonesië en Nieuw-Guinea 1945-1962. Gemert, 1997; 197 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Brongersma, L.D. en G.F. Venema, Het witte hart van NieuwGuinea: met de Nederlandse expeditie naar het Sterrengebergte. Amsterdam, 1960; 281 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Bijnen, J.F.C.M., Veldhovense jongens in Nederlands-Indië en Nederlands Nieuw-Guinea 1945-1962. Veldhoven, 1999; 128 blz. NIMH; KTOMM; COGIS. Diessen, J.R. van, R.P.G.A. Voskuil en G.H. Dekker, Boven Indië. Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea in luchtfoto’s, 1921-1963. Purmerend, 1993; 159 blz. NIMH; KTOMM; KMA: KNLWM. Geijn, A. van de en C. van den Heuvel, Nooit vergeten, djangan lupa. Een geschiedenis van de jongens uit Puiflijk, Horssen, Druten, Deest en Afferden in Indië en op Nieuw-Guinea tussen 1945 en 1963. Wijchen, 2006; 205 blz. KITLV. Jannink, B., 10 jaar pionieren in Nederlands Nieuw-Guinea. Augustus 1952 – maart 1962. De Lutte, 1999; 104 blz. KTOMM; KITLV. Jong, J.W de, B. Weijs en G. de Jong, Monumenten/gedenktekens in de provincie Zuid-Holland voor de militairen die in de periode 19451962 in het voormalig Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea zijn overleden. Maassluis, 2006; 108 blz. NIMH; KTOMM; KNLWM. Koolen, M., “Deze herinnering wil ik bewaren”. Gedenkboek van de Deurnese militairen in Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea in de periode 1945-1962, uit Deurne, Liessel, Neerkant, Helehaven, Vlierden en Zeilberg. Deurne, 2002; 160 blz. KTOMM; KITLV. Ruiter, R.M. de, Guerrillabestrijding in Nieuw-Guinea, met dank aan het verleden. Een studie naar de bestrijding van de Indonesische infiltranten tijdens de kwestie Nieuw-Guinea en het gebruik van de lessen en ervaringen van de Nederlandse strijdkrachten met contraguerrilla uit het verleden. Amsterdam, 2002; 88 blz. KTOMM. Soldaten schrijven uit Nieuw-Guinea. Amsterdam, 1962; 15 blz. KITLV. Visker, D.A., Nieuw-Guinea. Herinneringen uit de periode 19491955. Standplaatsen Biak, Sentani, Hollandia-stad en Ifar. Den Haag, 1990; 80 blz. NIMH; KITLV. Vos, R., Cranendonckse jongens in Indië en Nieuw-Guinea, 19451962. Z.p., 2009; 339 blz. NIMH; KITLV. Wal, C. van der, Klappermelk & klompen. Veteranen vertellen over Nederlands-Indië en Nieuw-Guinea. Utrecht, 2008; 96 blz. NIMH; KITLV; COGIS. Index Alberts, A. Ardon, M.P. Bak, P. Bakker, T. Bastiaans, J.F. Beer Poortugael, D.J.H.N. den Berends, B.F. Berg, P. van den Bergman, F.H. Berlo, B. van Betué, P. de Beus, J.G. de Bont, B. de Boom, G. van Bos, A.S. Bosman, J. Brongersma, L.D. Brouwer, J.W.L. Bruggen, C. van Buising, J.H. Burgerhout, R.V.P. Bijkerk, R. Bijnen, J.F.C.M. Dekker, G.H. Diessen, J.R. van Dorst, H.L. Driel, H. van Drooglever, P.J. Dubois, J. Elands, M. Elk, B. van Escher, R. Esterik, C. van Eijk, A.D. van Galen, J.J. van Gase, R. Geerts, G.A. Geldhof, N. Geus, P.B.R. de Geijn, A. van de Goffau, M. de Gonsalves, R.A. Goossens, G. Graaff, B.G.J. de Gravestijn, J. Groen, P.M.H. Hanssen, J.C.J. Helfrich, C.E.L. Hellema, D.A. Heuvel, C. van den Heuven, W.A. van Heijboer, P. Hoffenaar, J. Holst Pellekaan, R.E. van Homan, C. Hoogendijk, C. Huydecoper van Nigtevecht, J.L.R. Jannink, B. Janssen, J.A.M.M. Jong, G. de Jong, J.W de Kamies, J. Kauffman, H. Kersten, A.E. Keijzer, E. Klinkert, W. Kock, W.J.E. Kooistra, J. Koolen, M. Kop, H.J.E. van der Korbee, P. Koster, B. Kout, B. Kreffer, J.C. Krijger, T.A. Krijgsman, E. Kuperus, D. Leeuw, J.W. de Lemmers, A.A. Lutgert, W.H. Mac Mootry, J. Meijer, H. Meijer, W. Mikmak, J.P. Moojen, W.H. Mulder, J. Nicolas, C.B. Nortier, J.J. Nuis, A. Nijssen, J.W.G. Otten, R.U.M.M. Penders, C.L.M. Peters, F.H. Peters, T. Plasmans, J.F. Platje, W. Poulgrain, G. Ramakers, J.J.M. Regt, I.C. de Roels, H.N.B. Röling, B.V.A. Roos, G.K.R. de Ruiter, R.M. de Rijnhout, B.M. Saltford, J. Sanders, A. Saris, W.P.B.R. Schelfhout, A. Schipper, L.M. Schoenmaker, B. Schoonoord, D.C.L. Schoor, J.F.A. van der Schulten, C.M. Sleeuwen, J. van Smidt, H.A.R. Smit, C. Sorgedrager, B. Staarman, F. Teitler, G. Valkenier, W.A.J.P. Venema, G.F. Verhoog, G.J. Visker, D.A. Vlasblom, D. Vos, R. Voskuil, R.P.G.A. Wal, C. van der Weijs, B. Wiebes, C. Zuidema, S.U. Geraadpleegde instellingen COGIS Stichting Cogis (voorheen ICODO) Nienoord 5 1112 XE Diemen telefoon: 020-6601930 e-mail: [email protected] website: www.cogis.nl NIMH Nederlands Instituut voor Militaire Historie Frederikkazerne Gebouw 35 Van der Burchlaan 31 2597 PC Den Haag Postbus 90701 2509 LS Den Haag telefoon: 070-3165836 e-mail: [email protected] website: www.defensie.nl/nimh KITLV Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde Reuvensplaats 2 2311 BE Leiden Postbus 9515 2300 RA Leiden telelfoon:071 527 2295 e-mail: [email protected] website: www.kitlv.nl KMA Koninklijke Militaire Academie Kasteelplein 10 Postbus 90002 4800 PA Breda telefoon: 076-5273656 e-mail: [email protected] website: www.defensie.nl/nlda KNLWM Koninklijk Nederlands Leger- en Wapenmuseum ‘Generaal Hoefer’ Hobbemalaan 5 3712 AZ Huis ter Heide telefoon: 085-2736510 e-mail: [email protected] website: www.legermuseum.nl KTOMM Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek Velperweg 147 6824 MB Arnhem telefoon: 026-3763555 e-mail: [email protected] website: www.bronbeek.nl NIOD NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies Herengracht 380 1016 CJ Amsterdam e-mail: [email protected] website: www.niod.nl