Who wants to marry a multimillionaire

"Who wants to marry a
multimillionaire?"
Verslag na 6 maanden afstuderen op Harvard, Boston.
"I did not have sex with this woman, called Monica Lewinski," zei President Clinton en juridisch gezien
sprak hij de waarheid. "Read my lips," zei George Bush tijdens zijn verkiezingscampagne in 1988, om
te vervolgen met "no new taxes". Toch zag President Bush zich gedurende zijn ambtsperiode
genoodzaakt om nieuwe belastingen in te voeren.
Op het moment van schrijven ben ik, Frank Rabouw, zesdejaars student Technische Wiskunde,
inmiddels 6 maanden aan het afstuderen in Boston. In dit artikel vindt u een overzicht van mijn
ervaringen in het land van de onbegrensde mogelijkheden, hamburgers en Micheal Jordan.
Mijn afstudeerwerk voer ik uit aan het Harvard Center for Risk Analysis. Dit Center maakt deel uit van
het departement Health Policy and Management van de Harvard School of Public Health. Het Center
is in 1989 opgericht met de missie om de publieke discussies omtrent risico`s voor volksgezondheid,
milieu en veiligheid te rationaliseren. De nadruk ligt op het toepassen van kwantitieve methoden, risk
management en risk communication. Op het Center for Risk Analysis werken ongeveer 20 (assistent)professoren en een tiental Ph.D. studenten (AIO`s). De studenten en de wetenschappelijke staf
hebben een grote verscheidenheid aan achtergronden (economie, geneeskunde, wiskunde,
milieutechnologie) en de sfeer is heel informeel. Gesterkt door de directe connectie met de praktijk
(Center maakt deel uit van Health Policy and Management) maakt dit het Center tot een ideale plaats
om af te studeren. Verder is het prettig dat je overal bij betrokken wordt en dat je al direct
verantwoordelijkheden toegewezen krijgt. Zo mocht ik al na één maand een bezoek brengen aan de
National Transportation Safety Board in Washington D.C. om de voor mijn project noodzakelijke data
te verkrijgen.
Mijn afstudeerproject richt zich op het bepalen van de ruimtelijke variabiliteit van de kans dat een
persoon op de grond overlijdt ten gevolge van een vliegtuigongeluk in de Verenigde Staten. In principe
komt het er op neer dat ik de kans op een Bijlmerramp in de Verenigde Staten probeer te schatten.
Het doel is deze kans te relateren aan de afstand tot het vliegveld en de bijdrage van de verschillende
luchtvaartcategorieën (grote luchtvaartmaatschappijen, luchttaxi, privé vliegtuigen) te kwantificeren.
De eerste indruk is dat deze kans nabij vliegvelden duidelijk groter is en dat de privé vliegtuigen de
grootste boosdoeners zijn.
Over het algemeen wordt er hard gewerkt in de Verenigde Staten, ook door studenten, en wat dat
betreft heb ik me behoorlijk aangepast. Overigens is het niet verbazingwekkend dat studenten op
Harvard hard werken, want het collegegeld bedraagt $35,000 per jaar. Daarentegen krijg je daar als
student wel fantastische faciliteiten voor terug en is het onderwijs van een hoge kwaliteit. Er wordt
duidelijk veel prioriteit aan onderwijs gegeven wat zich uit in zeer boeiende colleges en een heel
flexibele opstelling van de professoren. De colleges die ik gevolgd heb (uit interesse, naast mijn
afstuderen) duurden twee uur zonder pauze en het kostte me geen enkele moeite om ze uit te zitten.
Dit in tegenstelling tot Delft, waar de pauze noodzakelijk is en waar ik de laatste jaren steeds meer
voor zelfstudie heb gekozen. Het grootste pluspunt is dat je hier als student direct de recente
onderzoeksresultaten terugziet in het onderwijs. Echter, door het enorme verschil in collegegeld is de
vergelijking TU Delft-Harvard niet geheel rechtvaardig.
Opmerkelijk is wel dat het niveau (let wel, niet de kwaliteit!) niet hoger is dan in Delft. Ik kon
gemakkelijk inhaken bij de colleges en er was zeker geen sprake van gebrek aan voorkennis. De
vakken die ik gevolgd heb hadden alle betrekking op besliskunde in de medische wereld.
Harvard behoort samen met onder andere Princeton, Stanford en Yale tot de bekendste universiteiten
van de Verenigde Staten. De campus is schitterend en het aanzien in de Verenigde Staten is
ongekend, soms tot het belachelijke aan toe. Men kijkt direct anders tegen je aan wanneer men hoort
dat je iets wetenschappelijks doet op Harvard. De reacties variëren van nederig ("You’re way above
me"), jaloers ("Oh, you’re one of them) tot typisch Amerikaans ("You’re gonna be very succesful").
Inmiddels probeer ik, wanneer ik iemand ontmoet, het zolang mogelijk voor me te houden dat ik mijn
afstudeerwerk verricht op Harvard. Dit is overigens niet eenvoudig, want werk en studie zijn de
traditionele gespreksonderwerpen in Amerika. Gelukkig zijn er natuurlijk ook Amerikanen die wel
nuchter reageren.
In de Amerikaanse cultuur speelt geld een belangrijke rol. In de meeste gesprekken komt het naar
voren en de media hebben dezelfde focus. Illustratief is de recent uitgezonden show "Who wants to
marry a multimillionaire?", waarbij één of andere rijke vent een vrouw heeft gekozen uit een vijftigtal
beeldschone dames. Het hoogtepunt van de show was natuurlijk de bikini-ronde voor de finalisten en
het huwelijk werd nog tijdens de show beklonken. Als toegift werd tijdens de huwelijksreis bekend dat
de man in vorige relaties wel eens losse handjes heeft gehad. De kijkcijfers waren natuurlijk
fantastisch.
Ook al worden de Verenigde Staten vaak als het land van de onbegrensde mogelijkheden aangeduid,
dit geldt lang niet voor iedereen. De universiteit waar je naar toe gaat en in mindere mate je cijfers
bepalen in eerste instantie je kansen op de arbeidsmarkt. Doordat de goede universiteiten meer dan
$25.000 collegegeld vragen, is dit lang niet voor iedereen weggelegd. Weliswaar worden er veel
beurzen uitgedeeld aan de minder draagkrachtige studenten, er is in geen geval sprake van equal
opportunities. Overigens betaal ik alleen collegegeld aan de TU Delft.
Rijkdom en armoede leven in Amerika heel dicht bij elkaar; tussen de wolkenkrabbers strompelen de
daklozen. Vanaf het Witte Huis is het slechts 10 minuten wandelen naar één van de armste en
onveiligste wijken van Washington. Doordat er geen echt sociaal stelsel is (verschilt per staat), zijn er
ontzettend veel bedelaars. De meest geliefde plaats voor bedelaars is direct voor een pinautomaat,
zodat elke keer wanneer je geld pint je geconfronteerd wordt met een soort van schuldgevoel.
Dit jaar worden er presidentsverkiezingen gehouden in de Verenigde Staten. De primaries (hierbij
vechten de republikeinse en democratische kandidaten onderling uit wie in November namens de
partij aan de echte verkiezingen mee mag doen) zijn imiddels achter de rug en de campagnes voor de
echte verkiezingen komen inmiddels op gang. Het is een soort van poppenkast met persoonlijke
verwijten over en weer. Vertrouwen lijkt het keyword voor de overwinning, want na twee
ongeloofwaardige presidenten zit de Amerikaanse bevolking niet op nog meer valse beloften en
schandalen te wachten. Het betrekken van zijn vader bij de campagne door George W. Bush in de
primaries was dan ook absoluut geen succes, het leverde een ruime nederlaag op bij de verkiezingen
in de staat New Hampshire. Overigens heeft hij net als van zijn vader beloofd de belastingen te
verlagen, alleen hij heeft de uitspraak "Read my lips" maar achterwege gelaten.
Er zijn zeker ook positieve kanten aan de Amerikaanse samenleving. Ondanks dat de media vaak een
ander beeld schetsen, ben ik van mening dat het wat betreft racisme en intolerantie in de Verenigde
Staten (in ieder geval in Boston) wel meevalt in vergelijking met Nederland. De multi-culturele
samenleving wordt hier geaccepteerd, in tegenstelling tot Nederland waar men toch verwacht dat
immigranten vernederlandsen. Ook is het wel prettig dat je een sportwedstrijd kunt bezoeken zonder
dat de wedstrijd onderbroken wordt vanwege kwetsende spreekkoren en er is ook nog geen
Amerikaanse stad vernoemd naar Beverwijk.
Omdat de studenten die ik ken via het Center for Risk Analysis over het algemeen niet veel tijd in de
pub door brengen (zijn over het algemeen wat ouder en sommigen zelfs getrouwd), heb ik om ook het
uitgaansleven van Boston te verkennen mijn toevlucht gezocht tot de lokale bevolking en andere
buitenlandse interns. Het voordeel van andere buitenlanders is dat zij geinteresseerd zijn in het
ontdekken van de omgeving en ik trek er dan ook regelmatig in de weekenden op uit om omliggende
steden of natuurgebieden te bezoeken. Inmiddels ken ik ook al redelijk veel locals en zo heb ik een
beter beeld gekregen van het Amerikaanse leven. Met Pasen ben ik door een Amerikaanse
uitgenodigd om dit bij haar ouders in de bergen van New Hamsphire te vieren. Door de enorme
diversiteit aan achtergronden van de Amerikaanse bevolking kom je ook in contact met veel
verschillende culturen. In Boston wonen bijvoorbeeld veel Ieren wat zich uit in een groot aantal Irish
pubs en af en toe onverstaanbaar Engels. Verder zijn er natuurlijk een groot aantal Amerikanen met
Zuidamerikaanse of Afrikaanse achtergrond. Tevens is er in Boston een Chinatown, maar het is qua
grootte in geen geval vergelijkbaar met het Chinatown van bijvoorbeeld New York. Je kunt er natuurlijk
wel lekker eten en de gerechten zijn totaal verschillend van de Nederlandse Chinees (geen Babipangang).
Boston is een voor Amerikaanse begrippen middel-grote stad (600 duizend inwoners, inclusief
suburbs ongeveer 3 miljoen), maar wel één met een grote historie. Het heeft een belangrijke rol
gespeeld in de onafhankelijksoorlog en het herbergt een groot aantal universiteiten. De bekendste,
Harvard en MIT, zijn gevestigd in Cambridge, een voorstad van Boston. Het heeft een indrukwekkend
downtown area met vele wolkenkrabbers, winkelcentra en een groot park. Het mooiste plekje van
Boston is wellicht Quincy Market. Om dit marktplein zijn talloze restaurants en pubs gevestigd en het
ligt in de schaduw van de wolkenkrabbers.
De afgelopen maanden heb ik enorm veel geleerd, kennisgemaakt met de Amerikaanse cultuur,
nieuwe mensen leren kennen en vooral heel veel plezier gehad. Na ruim 5 jaar Delft was het een
goed idee om eens van omgeving te veranderen en ik heb dan ook nog geen moment spijt gehad van
mijn keuze om in Boston te gaan afstuderen.
Maar zal ik na mijn afstuderen ooit weer terugkeren naar de Verenigde Staten?
Ik weet het nog niet, misschien als ik multimiljonair ben.
Frank Rabouw